The Impacts of Leadership Styles on the Organizational Commitment of the Masters: An Evidence in Istanbul Traditional Turkish-Islamic Decoration Arts Apprentices

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 5, 1585 - 1596, 14.10.2020

Serdal Şimşek , Türker Tuğsal

https://doi.org/10.18506/anemon.712321

Öz

The aim of the research is to contribute to the literature by investigating the effects of the leadership styles of the masters on the organizational commitment of the apprentices in traditional Turkish-Islamic decoration arts. The universe is the branches of training centers in the traditional Turkish and Islamic decoration arts (Islamic calligraphy, bookbinding, tile art, miniature art, Turkish marbling art, leather and paper carving art, paper decoration art and architectural ornament art) in Istanbul. The sample consists of 281 participants in the Turkish-Islamic decoration arts in Istanbul. The data are analyzed with regression analysis. According to the results of the regression analysis, it is seen that democratic, autocratic and laissez-faire leadership styles have significant effect on organizational commitment. Another result is that democratic, autocratic and laissez-faire leadership styles have significant effect on the continuance and normative commitment of apprentices.

Anahtar Kelimeler

Organizational Commitment, Leadership Styles, Traditional Turkish-Islamic Arts, Apprentice-Master

Ustaların Liderlik Tarzlarının Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkileri: İstanbul’da Gelenekli Türk-İslam Süsleme Sanatları Çırakları Üzerinde Bir Araştırma

Öz

Araştırmanın amacı gelenekli Türk-İslâm süsleme sanatlarında çırakların örgütsel bağlılıklarında ustalarının liderlik tarzlarının etkilerini araştırmaktır. Araştırmanın evrenini İstanbul ilinde Türk-İslâm süsleme sanatlarında (hat, cilt, çini, minyatür, ebrû, katı’, tezhib ve kalemişi) gelenekli usülde eğitim vermekte olan kurs merkezleri; örneklemini ise İstanbul ilinde Türk-İslâm süsleme sanatlarında gelenekli usulde eğitim almakta olan 281 katılımcı oluşturmaktadır. Veriler regresyon analizi ile hesaplanmıştır. Regresyon analizi sonuçlarına göre demokratik, otokratik ve tam serbesti tanıyan liderlik türlerinin örgütsel bağlılık üzerinde etkisi olduğu görülmektedir. Bir başka sonuç ise; çırakların devam ve normatif bağlılığı üzerinde demokratik, otokratik ve tam serbesti tanıyan liderlik türlerinin anlamlı etkisi olduğudur.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Bağlılık, Liderlik Tarzları, Gelenekli Türk-İslâm Sanatları, Çırak-Usta

Kaynakça

• Allen, N. J. & Meyer J. P. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization. The British Psychological Society, 63, 118.
• Alparslan, A. M. & Ekşili, N. (2016). Gündemdeki Liderlik Konuları: Journal Of Organizational Behavior Dergisinde Bibliyometrik Bir Analiz, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 8(16), 274-291.
• Babaoğlu, A. (2007). Ebrû İstanbul . 1. Baskı. Düzenleyen: Nurten Şafak Topçu. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş..
• Bakan, İ. & Büyükbeşe, T. (2010). Liderlik Türleri ve Güç Kaynaklarına İlişkin Mevcut-Gelecek Durum Karşılaştırması: Eğitim Kurumu Yöneticilerinin Algılarına Dayalı Bir Alan Araştırması, KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergi̇si 12(19), 73-84.
• Baysal, A. F. (2016). "Osmanlı Cami Mimarisinde İç Mekan Kalem İşi Tezyinatı." Düzenleyen: Muhiddin Okumuşlar. II. Uluslararası Dini Araştırmalar ve Küresel Barış Sempozyumu. Sarajevo: Türkiye İmam Hatipliler Vakfı Yayınları, 191-195.
• Bayyurt, N. & Kılıç, C. H. (2017). "Liderlik Tarzının Örgüt Bağlılığına Etkisi: Bir Hastane Araştırması." İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi 5 (2), 1-13.
• Çağman, F. (2014). Kat'ı Osmanlı Dünyasında Kağıt Oyma Sanatı ve Sanatçıları Düzenleyen: Selmin Kanga, İstanbul: Masa, Aygaz A.Ş..
• Çetin, N. M. (1992). İslâm Kültür Mirasında Hat San'atı. 1. Baskı. Düzenleyen: Ekmeleddin İhsanoğlu, İstanbul: IRCICA İslâm Tarih San'at ve Kültür Araştırma Merkezi.
• Dalmış, A. B., (2018). "Örgütsel Bağlılığın İşten Ayrılma Niyeti ve İş Karşıtı Davranışlar Üzerine Etkisi: Havacılık Sektöründe Bir Araştırma", Türk Hava Kurumu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı İşletme Programı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Demirdağ, G. E. & Ekmekçioğlu, E. B. (2015). "Etik İklim ve Etik Liderliğin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Görgül Bir Araştırma." Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 17(1), 197-216.
• Doğan, S. & Kılıç, S. (2007). Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Personel Güçlendirmenin Yeri ve Önemi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, no. 29, 37-61.
• Elüstün, T. S. & Sözen, İ. (2018). "Personel Güçlendirme İle Örgütsel Bağlılık Algısı ve İlişkisi: Liman İşletmesi Çalışanları Örneği." Akademik Hassasiyetler Dergisi, Cilt 5, Sayı:10, 235-270.
• Eriş, M. N. (2011). Hat Sanatında Bir Vazifeli Hattat Hamid Aytaç. Düzenleyen: Alper ÇEKER, Geleneksel Sanatlar Serisi 5. cilt. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları.
• Esmer, Y. & Yüksel, M. (2017). İş Yaşamında Örgütsel Bağlılık: Teorik Bir Çerçeve. Akademik Bakış Dergisi, No. 62, 258-272.
• Fındıkçı, İ. (2012). Bir Gönül Yolculuğu Hizmetkâr Liderlik. 3. Baskı. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Gelmez, M. & Ürtürk, E. A. (2019). Özel Bir Hastanede Liderlik Stillerinin ve Çalışan Performansının İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 22, no. 1, 51-72.
• İpek, M. & Özbilgin, İ. G. (2015). Prososyal Davranışta Liderlik Tarzının Rolü: Milletvekili Danışman İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (7)13, 129-149.
• Karagöz, Y. (2016). SPSS ve AMOS 23 uygulamalı istatistiksel analizler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Keskiner, C. (2008). Minyatürler Kitabı. Düzenleyen: Zehra Çekin. İstanbul: Sevil Ofset-Zeytinburnu Belediyesi Yayınları.
• Kılıç, R. & Çoban, M. (2015). Herzberg’in Motivasyon Teorisi İle Liderlik Tipleri Arasındaki İlişki: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (13)1, 365-380.
• Koçel, T. (2013). İşletme yöneticiliği. (14. b.). İstanbul: Beta Basım.
• Küçüközkan, Y. (2015). Örgütsel Bağlılık ile Cinsiyet Arasındaki İlişki: Hastanelerde Çalışan Sağlık Personeli Üzerinde Bir Araştırma, Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(1), 14-37.
• Lale, C., Kömürcü, S. & Günlü E. (2016). Turizm Sektörü Odaklı Filmlerde Sergilenen Liderlik Profilleri, Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (2), 170-183.
• Meyer, J. P. & Allen, N. J. (1991). A Three Component Conceptualization of Organizational Commitment, Human Resource Management Review, 1, 66-86.
• Mesara, G. (1987). Türk Tezhip ve Minyatür Sanatı. Sandoz Bülteni, İstanbul: 9-20.
• Mesara, G. (1991). Türk Sanatında İnce Kağıt Oymacılığı Katı'. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Örücü, E. & Çoban, M. (2017). Kamu ve Özel Bankalarda Uygulanan Liderlik Tarzlarının Kıyaslanması Üzerine Bir Araştırma, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (52), 1-15.
• Örün, Ö., Orhan, D., Dönmez, P., & Kurt, A. A. (2015). Öğretmen adaylarının bireysel yenilikçilik profilleri ve teknoloji tutum düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 65-76.
• Pfeffer, J. (1997). New directions for organization theory: problems and prospects. Oxford University Press.
• Şimşek, T. & Sökmen, A. (2016). Örgütsel Bağlılık, Örgütle Özdeşleşme, Stres ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisi: Bir Kamu Kurumunda Araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (3), 606-620.
• Tağ, M. N. & Hıdıroğlu, D. (2019). Kaymakamların Algılanan Liderlik Tarzı Çalışanların İş Tatminini Etkiliyor mu? Ampirik Bir Çalışma. Istanbul Business Research, 233-258.
• Tekingündüz, S. & Tengilimoğlu, D. (2013). Hastane Çalışanlarının İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Güven Düzeylerinin Belirlenmesi." Sayıştay Dergisi, no. 91, 77-103.
• Tuğsal, T. (2019). Liderlik teorileri ve özellikler yaklaşımı. Liderlik ve Kurumsal Yönetim Teori ve Güncel Araştırmalar, ed. Tuğsal, T., 15-30. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Üzüm, B. & Uçkun, S. (2019). Liderlik Yeni Yaklaşımlar. 1. Baskı. İzmit: Umuttepe Yayınları.
• Yeşil, A. (2016). Liderlik ve Motivasyon Teorilerine Yönelik Kavramsal Bir İnceleme. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi 2(3), 158-180.
• Yıldız, K. (2013). Örgütsel Bağlılık İle Örgütsel Sinizm ve Örgütsel Muhalefet Arasındaki İlişki. Turkish Studies-International Periodical For The Languages Literature and History of Turkish or Turkic, 853-879.
• Yılmaz, A. (2004). Türk Kitap Sanatları Tabir ve Istılahları. İstanbul: Damla Yayınevi.
• Yılmaz, M. K. (2011). Çalışanların Liderlik Tiplerine İlişkin Algılamaları İle Motivasyon İlişkisi: Özel Sektör ve Kamu Sektörü Çalışanları Üzerine Bir Alan Araştırması. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Yiğit, S. & Yazarkan, H. (2014). Liderlik Tarzı İle Mesleki Bağlılık Arasındaki İlişkisinin İncelenmesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (41), 71-84.