11 Eylül Sonrası Sinema Filmlerinde Müslüman Kadının Temsili

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 1, 215 - 232, 30.04.2023

Yunus Namaz , Seyfettin İliter

https://doi.org/10.18506/anemon.1129868

Öz

11 Eylül 2001 Olayları sonrası hem batılı hem de doğulu sinemada tarihsel olaylara ve insanların yaşadığı sorunların izleyiciye aktarılmasında sinema filmlerinin rolü önemli hale gelmiştir. Sinema filmleri 11 Eylül’ün etkisiyle de gerçek olanın yeniden kurgulanmasına aracılık etmekte ve bu kurgu ideolojik argümanlarla donatılmaktadır. Süreyya’yı Taşlamak (2008) ve Sabır Taşı (2012) adlı filmlerinin yönetmeni köken olarak doğuludur (İran ve Afganistan) ve her iki yönetmen de 11 Eylül sonrası müslüman kadının toplumsal hayatına adalet, şiddet, ayrımcılık, merhamet kavramları üzerinden odaklanmaktadır.
11 Eylül sonrası sinema filmleri incelendiğinde farklı dünyalarda ve bölgelerde yaşayan yönetmenlerin, doğulu kadın ve erkek, müslüman kadın ve erkek temsillerini farklı yönleriyle anlatı sürecine yaydıklarını incelemektedir. Bu çalışma Doğulu iki yönetmenin 11 Eylül sonrası sinema filmlerinde müslüman kadın ve erkek temsillerini nasıl ele aldıklarına odaklanmaktadır. Ayrıca İranlı Cyrus Nowrasteh’in Süreyya’yı Taşlamak (2008) ve Afganistanlı yönetmen Atiq Rahimi’nin Sabır Taşı (2012) filmlerinde, müslüman kadının sosyal hayattaki yeri, şiddet, özgürlük ve müslüman kadının kurtuluşu mefhumlarına nasıl göndermeler yapıldığı çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

11 Eylül Olayları, Temsil, Politik Film, Süreyya’yı Taşlamak, Sabır Taşı

Representation of Muslim Women in Post- 9/11 Cinema Movies

Öz

After 9/11/2001 Events has become important in conveying historical events and the problems experienced by people in both western and eastern cinema. Films mediate the reconstruction of the real with the effect of 9/11, and this fiction is equipped with ideological arguments. The directors of his films The Stoning of Soraya M. (2008) and The Patience Stone (2012) are originally from the East (Iran and Afghanistan), and both directors touch on important points regarding the representation of Muslim women and men after September 11th (9/11).
When the movies after September 11 are examined, it is examined that the directors living in different worlds and regions spread the representations of eastern men and women, Muslim women and men in the narrative process with different aspects. This study focuses on how two Eastern directors handled the representations of Muslim women and men in the post-September 11 movies. In addition, in the films of Iranian Cyrus Nowrasteh's Stoaning of Soraya M. (2008) and Afghan director Atiq Rahimi's Patience Stone (2012), there are references to the place of Muslim women in social life, violence, freedom and the liberation of Muslim women.

Anahtar Kelimeler

9/11 Events, Representation, Politics Film, Stoaning of Soraya M., The Patience Stone

Kaynakça

• Aguayo Michelle (2009). “Representations of Muslim Bodies in The Kingdom: DeconstructingDiscourses in Hollywood”, Global Media Journal, Volume 2, Issue 2, pp. 41- 56.
• Arnheim, R.(2002). Sanat Olarak Sinema. (R.Ünal Çev.) Ankara: Öteki Yayınları.
• Bakır, B.(2008). Sinema ve Psikanaliz. İstanbul: Hayalet Kitap.
• Baudrillard, B. (2012). Kusursuz Cinayet, (N.Sevil, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Colin, Gönül Dönmez (20059. Kadın, İslam ve Sinema. Ankara: Agora Kitaplığı
• Girard, R.(2003). Şiddet ve Kutsal, (N. Alpay, Çev.) İstanbul: Kanat Yayınları.
• İnam, A. (1997). Şiddet Üzerine Düşünceler. Felsefe Dünyası Dergisi, (24), 8-11.
• Karabulut, Fuat (2012). “Recm cezasının Hz. Peygamber’in Uygulamaları Işığında Değerlendirilmesi”,Ekev Akademi Dergisi, Yıl: 16, Sayı: 50, 89-112.
• Keleş, Ahmet (2004). “Hadis İlminde İsnadın Otoritesi veya Akla Rağmen Hadis Okuyuculuğunun Çağdaş Bir Örneği Recm Cezası Çalışmasına Eleştirel Bir Bakış”, Ç. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt 4, Sayı 1, 41-44. Kesirli Ayşegül (2016). Soraya’yı Taşlamak: Beyazperde Eleştirisi, Erişim linki: http://www.beyazperde.com/filmler/film-145549/elestiriler-beyazperde/ , Tarih: 17.07.2019
• Michaud, Y. (1991). Şiddet. (C. Muhtaroğlu Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları
• Namaz, Y. (2021). Sinematik Söylemler: Sinema Filmlerinin Felsefesi. İstanbul: Mümbit Yayınları
• Namaz, Y. (2021). “Sinema, Oryantalizm ve 11 Eylül Olayları”. Medya ve Siyaset içinde. Ed: Faruk Temel, Ahmet Tarık Türkmenoğlu. Konya: Çizgi Kitabevi
• Nowrasteh, Cyrus (2008). The Stoning of Soraya M., [Film] Senaryo: Betsy Giffen Nowrasteh, Cyrus Nowrasteh, Freidoune Sahebjam, ABD.
• Razack, Sherene (2008). Casting Out: The Eviction of Muslims, University of Toronto Press, Scholarly Publishing Division.
• Selin, Arapkirli (2012). “Süreyya Üzerinden İslam’ı Taşlamak”, https://filmhafizasi.com/sureyya-uzerinden-islami-taslamak/, Erişim adresi: 02.08.2019
• Sahebjam, Freidoune (2011). The Stoning of Soraya M.: A Story of Injustice in Iran, (Çev: RichardSeaver), New York: Arcade Publishing.
• Torab Azam (2007). Performing Islam: Gender and Ritual in Iran, Hotei Publishing, Leiden-Boston.
• Yavuz Abdullah Ömer (2011). “Süreyya’yı Taşlamak: Bir Oryantalist İftirası”, http://ayvakti.net/?p=2220,
• Yeğenoğlu Meyda (2013). Sömürgeci Fantaziler: Oryantalist Söylemde Kültürel ve Cinsel Fark, İstanbul: Metis Kitap.