Locals’ Attitude Towards Cultural Heritage Values: The Tumulus Tombs of Bin Tepe

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 1, 293 - 311

Engin Aytekin , Merve Cankurtaran , Bircan Ergün , Özcan Zorlu

https://doi.org/10.18506/anemon.1544130

Öz

Defined as the transformation of the past into the present, heritage is considered as everything that is appreciated by both current civilizations and earlier generations. Cultural heritage is our living connections to the past, based on the culture we all share. Our thoughts, identities, surroundings, and the locations we dwell are all formed through our cultural background. The entirety of material and immaterial values associated with our identity, culture, and history have been identified as our cultural heritage. Türkiye has a rich heritage of culture, both material and immaterial. Among these heritages are the tumulus tombs of Bin Tepe, which are situated in the Manisa districts of Ahmetli and Salihli and host the tombs of the Lydian civilization's kings and nobility. The tumulus tombs of Bin Tepe are necropolis located near the ancient city of Sardis. They have been listed on the UNESCO Tentative List of World Heritage since 2013 and maintain a significant position in terms of geomorphological structure. The study hopes to find out if the people who living in the Manisa districts of Salihli and Ahmetli consider the tumulus tombs of Bin Tepe as touristic values. It also aims to figure out what they think about the protection of this heritage, the impact of the Bin Tepeler Tumulus on agricultural lands, and the efforts made by local governments to preserve the heritage. The analysis of the study revealed that since there are no social facilities or no tourism-related activities are held in the vicinity where the tumulus tombs of Bin Tepe are located, and because the tumuli's interior isn't accessible to the public, most locals do not regard the tumuli as tourist attractions. It is advised that a more comprehensive tourism planning approach should be adopted in the area including the locals.

Anahtar Kelimeler

Culture, Cultural Heritage, Lydians, Locals, the tumulus tombs of Bin Tepe

Yerel Halkın Kültürel Miras Değerlerine Karşı Tutumu: Bin Tepe Tümülüsleri Örneği

Öz

Geçmişin bugüne dönüşümü olarak tanımlanan miras hem mevcut medeniyetler hem de önceki nesiller tarafından takdir edilen her şey olarak kabul edilir. Kültürel miras, hepimizin paylaştığı kültüre dayalı olarak geçmişle olan yaşayan bağlarımızdır. Düşüncelerimiz, kimliklerimiz, çevremiz ve yaşadığımız yerlerin hepsi kültürel geçmişimiz aracılığıyla oluşur. Kimliğimiz, kültürümüz ve tarihimizle ilişkili maddi ve manevi değerlerin tamamı kültürel mirasımız olarak tanımlanmıştır. Türkiye, hem soyut hem de somut açıdan zengin bir kültür mirasına sahiptir. Bu miraslar arasında, Manisa'nın Ahmetli ve Salihli ilçelerinde bulunan ve Lidya medeniyetinin krallarının ve soylularının mezarlarına ev sahipliği yapan Bin Tepe tümülüs mezarları da bulunmaktadır. Bin Tepe tümülüs mezarları, Sardes antik kentinin yakınında bulunan nekropolüdür. 2013 yılından beri UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer almaktadır ve jeomorfolojik yapı açısından önemli bir konuma sahiptir. Çalışma, Manisa'nın Salihli ve Ahmetli ilçelerinde yaşayan insanların Bin Tepe'deki höyük mezarlarını turistik değer olarak görüp görmediklerini bulmayı amaçlamıştır. Ayrıca, bu mirasın korunması, Bin Tepeler Höyüğü'nün tarım arazileri üzerindeki etkisi ve yerel yönetimlerin mirası korumak için yaptığı çabalar hakkında ne düşündüklerini de bulmayı hedeflemektedir. Çalışmanın analizi, Bin Tepe'deki höyük mezarlarının bulunduğu çevrede sosyal tesis olmaması veya turizmle ilgili hiçbir faaliyet yapılmaması ve höyüklerin iç kısımlarının halka açık olmaması nedeniyle, çoğu yerel halkın tümülüsleri turistik cazibe merkezi olarak görmediğini ortaya koymaktadır. Yerel halkı da içeren bölgede daha kapsamlı bir turizm planlama yaklaşımının benimsenmesi tavsiye edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kültür, Kültürel Miras, Lidyalılar, Yerel Halk, Bin Tepe Tümülüsleri

Kaynakça

• Abedi, F. (2018). Sardeis mezar tipleri. Amisos Dergisi, 3(5), 305-321.
• Adıyaman Valiliği, (2024). Tümülüs ve höyükler. Retrieved May 26, 2024, from http://www.adiyaman.gov.tr/tumulus-ve-hoyukler
• Akça, S. (2017). Kültürel miras yönetimi; İstanbul tarihi yarımada örneği değerlendirme ve öneriler. Idealkent Dergisi, 22(8), 577-596.
• Aksan, Z. M. (2015). Güneydoğu Thrakia Tümülüsleri: 1881-1964 Yillarinda Kazilan Tümülüslerin Yeniden Değerlendirilmesi, (Doctoral dissertion, İstanbul University).
• Anadolu Uygarlıkları (2024). Friglerde Ölü Gömme. Retrieved May 5, 2024, from https://www.anadoluuygarliklari.com/frigler/friglerde-olu-gomme/
• Aral, E. A. (2016). Traces of Phrygian Period in Ankara - A Research on Phyrigian Tumuli, TÜBA-KED, 15, 21-43. ASEAN Secretariat (2016). ASEAN community based tourism standard. Jakarta: ASEAN Secretariat Publications.
• Aydoğdu Atasoy, Ö. (2018). Somut Olmayan Kültürel Miras ve Turizm İlişkisi. Asos Yayınevi
• Aygün, M. (2018). Lidya uygarlığı giysi aplikleri ve motiflerinin incelenmesi. Internatıonal Congress On Afro - Eurasian Research Iv - April 27-29 / Budapest
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274.
• Bergama Alan Başkanlığı, (2024). Antik çağda ölüm. Retrieved May 26, 2024, from https://unesco.bergama.bel.tr/miras-alanlarimiz/tumulusler-antik-cagda-olum-atalara-saygi-ve-bergama-kentsel-peyzajinin-gizli-ozneleri/
• Bora, A. (2015). Bithynia Bölgesi Tümülüsleri, (Doctoral dissertion, İstanbul University).
• Chandralal, K. P. L., & Pallıyaguruge, K. (2010). Impacts of tourism and community attitude towards tourism: A case study in Sri Lanka. South Asian Journal of Tourism and Heritage, 3(2), 41-49.
• Çoban K. & Halaç, H. H. (2023). Kültürel miras ve bellek üzerine sistematik bir literatür analizi. Beşeri Bilimler ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 13(3), 71-586.
• Coşkun, R. & Okuyucu, A. (2022). Kültürel mirasın korunması ve turizmle ilişkisine yönelik yerel halkın algı ve tutumları: Odunpazarı Örneği. Coğrafi Bilimler Dergisi/ Turkish Journal of Geographical Sciences, 20(1), 246-281.
• Emekli, G. (2006). Coğrafya, Kültür ve Turizm: Kültürel Turizm. Ege Coğrafya Dergisi, 15(1-2), 51-59.
• Fabbricatti, K., Boissenin, L. & Citoni, M. (2020). Heritage Community Resilience: towards new approaches for urban resilience and sustainability. City Territ Archit, 7(17) https://doi.org/10.1186/s40410-020-00126-7
• Gnanapala, W. A., & Sandaruwani, J. A. R. C. (2016). Socio-economic impacts of tourism development and their implications on local communities. International journal of economics and business administration, 2(5), 59-67.
• Gümüşçü, O. (2018). Tarihi Coğrafya ve Kültürel Miras. Erdem Dergisi, 75,99-120.
• Güneş E., Pekerşen Y., Nizamlıoğlu H. F. & Ünüvar R. T. (2019). Konya ilinde sürdürülebilir turizm kapsamında kültürel mirasın korunması ve kullanımına yönelik yerel halkın görüşleri. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(Ek Sayı), 01-14
• Gürtekin-Demir, R. G. (2014). Phrygian aspects of Lydian painted pottery from Sardis. American Journal of Archaeology, 118(2), 223–239. https://doi.org/10.3764/aja.118.2.0223
• Hanfmann, George. M. A. (1966), The seventh camping at Sardis 1964-1965, BASOR, 177, 2-37.
• Manisa Valiliği, (2024). Nüfus Dağılımı. Retrieved March 14, 2024 from http://www.manisa.gov.tr/nufus-ve-dagilim
• International Council on Monuments and Sites (ICOMOS) (2013). Türkiye Mimari Mirası Koruma Bildirgesi. Retrieved August 28, 2024, from http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0784192001542192602.pdf.
• Jeopark Belediyeler Birliği, (2017). Bin Tepeler. Retrieved March 14, 2024, from https://jeoparkbelediyelerbirligi.com/s95_bin-tepeler.aspx
• Kaymakçı, S. (2014). Karadeniz bölgesi tümülüs geleneğine bir örnek: Sivritepe tümülüsü (Giresun-Alucra). Höyük, (7), 1-8. doi:10.37879/hoyuk.2014.05
• Kırklareli Kültür Varlıkları Envanteri, (2012). Dokuzhöyük Tümülüsü. Retrieved May 22, 2024, from https://kirklarelienvanteri.gov.tr/dokuzhoyuk-tumulusu-5-451
• Kula-Salihli Unesco Global Jeoparkı, (2020). Bintepeler. Retrieved May 24, 2024, from https://kulasalihligeopark.com/bintepeler/
• Kültürel Mirasın Korunması İSMEP Rehber Kitapları (2014). Retrieved May 21, 2024, from https://www.ipkb.gov.tr/e-kutuphane/kulturel-mirasin-korunmasi_65/
• Kurtar, C. & Somuncu, M. (2013). Kentsel kültürel mirasın korunması ve sürdürülebilirliği: Ankara hamamönü örneği. Ankara Araştırmaları Dergisi, 1(2), 35-47.
• Luke, C. (2010). Orta Lidya’da Kültürel Mirasın Korunması. Retrieved March 13, 2024, from https://sardisexpedition.org/tr/essays/latw-luke-heritage-preservation#dipnotlar
• Manisa Valiliği, (2023). Nüfus ve Dağılım. Retrieved May 5, 2024, from http://www.manisa.gov.tr/nufus-ve-dagilim
• Öksüz Kuşçuoğlu, G. & Taş, M. (2017). Sürdürülebilir kültürel miras yönetimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Yalvaç Akademi Dergisi, 2(1),58-67.
• Okuyucu, A. & Somuncu, M. (2012). Kültürel mirasın korunması ve turizm amaçlı kullanılmasında yerel halkın algı ve tutumlarının belirlenmesi: Osmaneli ilçe merkezi örneği. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 4(1), 37-51
• Öztürk, A. & Caber, M. (2017). Kültürel miras ve üniversitelerin turizm rehberliği bölümlerinde (lisans/önlisans) kültürel miras eğitimi üzerine bir durum tespiti, Uluslararası Turizm ve Kültürel Miras Kongresi, Muğla, Turkey, 131.
• Payne, A. & Wintjes, J. (2016). Lords of Asia minor. An introduction to the Lydians. Retrieved May 24, 2024, from https://iris.unive.it/handle/10278/5046701?mode=full
• Pekerşen, Y., Güneş, E. & Seçuk, B. (2019). Kültürel miras turizmi değerlerinin korunması ve sürdürülebilirliği kapsamında yerel halkın tutumu: Cumalıkızık örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3), 350-368.
• Rattan, J. (2016). Volunteer tourism: An exploration of socially responsible tourism practices. (Doctoral Dissertion, University of Waterloo).
• Ratte, C. (1993). The Tomb of atyattes, Publications de l'Institut Français d'Études Anatoliennes Année, 3, 1-12.
• Roosevelt, CH (2006). Bin tepeler: Anıtsal mezarlık. ArkeoAtlas, 5, 116–123.
• Saarinen, J. (2019). Communities and sustainable tourism development: Community impacts and local benefit creation tourism. In Stephen F. McCool and Keith Bosak (Eds), A Research Agenda for Sustainable Tourism. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
• Sardisexpedition.org (2024). Sardis. Retrieved May 14, 2024, from https://sardisexpedition.org/en/essays/about-bin-tepe
• Sert, A. N. (2019). Sürdürülebilir turizm gelişiminde turizmin yerel halk tarafından algılanan etkilerinin, toplum katılımının ve turizm gelişimine desteğin rolü: Beypazarı örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(42), 407-428. https://doi.org/10.31795/baunsobed.659297
• Stern, M.J. & Seifert, S.C. (2010). Cultural clusters: The implications of cultural assets agglomeration for neighbourhood revitalization. Journal of Planning Education and Research, 29(3), 262-279.
• Timothy, D. J. (2014). Contemporary cultural heritage and tourism: Development issues and emerging trends. Public Archaeology, 13(1-3), 30-47.
• Turkish Museums, (2020). Ankara Gordion Örenyeri. Retrieved May 26, 2024, from https://www.turkishmuseums.com/museum/detail/1947-ankara-gordion-orenyeri/1947/1
• Tuztaş, T. (2004). Kültür ve ideal kültür. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 10-27. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sakaefd/issue/11229/134064
• Türker, N., Selçuk, Ş., & Özyıldırım, A. (2016). Turizmin yerel halkın yaşam kalitesi üzerine etkisi: Safranbolu örneği. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 1-13.
• Ünan, S. (2009). Samsun-Dondortepe (Haci İsmail) Tümülüsü, MASROP E-DERGİ, 4, 1-28.
• Unesco Dünya Mirası Listesi (2024). Unesco Dünya Mirası Listesi. Retrieved March 28, 2024, from https://www.unesco.org.tr/Pages/125/122/UNESCO-D%C3%BCnya-Miras%C4%B1-Listesi
• Uslu, A. & Kiper, T. (2006). Turizmin kültürel miras üzerine etkileri: Beypazarı/Ankara örneğinde yerel halkın farkındalığı. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(3), 305-314.
• Vici.org (2024). Bin Tepe, Alyattes Tomb. Retrieved March 28, 2024, from https://vici.org/vici/18841/ World Heritage Convention. (1972), Definition of cultural heritage. Retrieved February 10, 2024, from https://whc.unesco.org/en/conventiontext
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10.Baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yücel, Ç. (2017). Malatya tümülüsleri hakkinda bir değerlendirme. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 161-174.
• Zandi, E. (2020). A Critical approach to pro-poor tourism. Tourism of Culture, 1(2), 21-32.