JEOTERMAL VE RÜZGAR ENERJİSİ SANTRALLERİNDE YER SEÇİMİ PROBLEMİNİN ANALİTİK AĞ SÜRECİ İLE ÇÖZÜLMESİ
Yıl 2018,
Cilt: 3 Sayı: 2, 42 - 55, 30.11.2018
Fatma Taraf
,
Harun Reşit Yazgan
Öz
Son yıllarda Analitik Ağ Süreci (ANP)’nin özellikle seçim ve karar verme problemlerinin
çözümünde çok yaygın olarak kullanıldığını görmekteyiz. Çalışmamızda ise
yenilenebilir enerji kaynaklarından jeotermal ve rüzgâr enerjisi santrallerinin
kuruluş yeri seçimi problemleri ele alınmıştır. Öncelikli olarak her bir
problem için seçim problemini etkileyen ana kriterler, alt kriterler ve
alternatifler belirlenerek ağ modeli oluşturulmuştur. Sonraki aşamada ise, ana
kriterler ve alt kriterler arasındaki etkileşimler belirlenmiştir. Kriterlerin
her bir alternatif seçeneği dikkate alınarak ikili karşılaştırmalarının
tamamlanmasıyla, alternatifler arasından en uygun olanı belirlenmiştir. Yapılan
bu çalışmanın ülkemizde kurulması düşünülen yenilenebilir enerji kaynaklarının
kuruluş yerlerinin belirlenmesinde yol gösterici olacağını düşünüyoruz.
Kaynakça
- Adıyaman, Ç., 2012. Türkiye’nin Yenilenebilir Enerji Politikaları, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.Alptekin, N., 2010. Analitik Ağ Süreci Yaklaşımı İle Türkiye’de Beyaz Eşya Sektörünün Pazar Payı Tahmini. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11 (1), 18-27.Agarval, A. ve Shankar, R., 2003. On- line trust building in e- enabled supply chain, Supply Chain Management: An International Journal, 8 (4), 324- 334.Anık, Z., 2007. Nesne Yönelimli Yazılım Dillerinin Analitik Hiyerarşi ve Analitik Network Prosesi ile Karşılaştırılması ve Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Aras, H., Erdoğmuş, S. ve Koç, E., 2004. Multi-criteria selection for a wind observation station location using analytic hierarchy process, Renewable Energy, 29, 1383-1392. Aytürk, S., 2006. Askeri Savunma Sistemlerinde Analitik Hiyerarşi ve Analitik Şebeke Prosesi ile Hafif Makineli Tüfek Seçimi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Barış, K. ve Küçükali, S., 2012. Availability of renewable energy sources in Turkey: Current situation, potential, government policies and the EU perspective, Elsevıer, Energy Policy 42, s. 377- 391.Çakın, E. ve Özdemir, A., 2015. Bölgesel Gelişmişlikte Ar-Ge ve İnovasyonun Rolü: Dematel Tabanlı Analitik Ağ Süreci (DANP) ve TOPSIS Yöntemleri ile Bölgelerarası Bir Analiz, Dokuz Eylül Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:30, Sayı:1, s. 115- 144.Görener, A., 2009. Kesici Takım Tedarikçisi Seçiminde Analitik Ağ Sürecinin Kullanımı, Havacılık Ve Uzay Teknolojileri Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 1, s. 99- 110.Güler, Ö., 2006. Türkiye’de Rüzgâr Enerjisi Durumu ve Geleceği, Türkiye 10. Enerji Kongresi, c.1: 146, İstanbul.Kahraman, C. ve Kaya, İ., 2010. A fuzzy multicriteria methodology for selection among energy alternatives, Expert Systems with Applications, 37 (9), 6270- 6281.Kahraman, C., Kaya, İ. ve Çebi, S., 2009. A comparative analysis for multi attribute selection among renewable energy alternatives using fuzzy axiomatic design and fuzzy analytic hierarchy process, Elsevier, Energy, cilt: 34 (10), 1603-1616.Karsak E. E., Sözer, S. ve Alptekin, E., 2002. Product Planning in Quality Function Deployment Using A Combined Analytic Network Process And Goal Programming Approach, Computers and Industrial Engineering, 44.Kaya, T. ve Kahraman, C., 2010. Multicriteria renewable energy planning using an integrated fuzzy VIKOR & AHP methodology: The case of Istanbul, Energy, 35, 2517- 2527.Kocakalay, Ş., Özdemir, M.S. ve Işık, A., 2004. Analitik Serim Süreci Tekniği ile Pazar Payı Tahmini, Yöneylem Araştırması/Endüstri Mühendisliği Ulusal Kongresi, s.121- 123, Adana.Lee, A. H. I., Chen, H. H. ve Kang, H-Y., 2009. Multi-criteria decision making on strategic selection of wind farms, Renewable Energy, 34, 120- 126. Meade, L.M. ve Sarkis, J., 1999. Analyzing organization project alternatives for agile manufacturing processes: An analytical network approach, International Journal of Production Research, 37 (2), 241- 261.Niemira M. P. ve Saaty, T. L., 2004. An Analytic Network Process Model For Financial-Crisis Forecasting, International Journal of Forecasting, 20, s. 573- 587.Nigim, K., Munier, N. ve Yeşil, J., 2004. Pre-feasibility MCDM tools to aid communities in prioritizing local viable renewable energy sources, Elsevier, Renewable Energy, 29, 1775- 1791. Nixon, J.D., Dey, P.K. ve Davies, P.A., 2010. Which is the best solar thermal collection technology for electricity generation in north-west India? Evaluation of options using the analytical hierarchy process, Energy, 35, 5230- 5240. Ömürberk, N. ve Şimşek, A., 2014. Analitik Hiyerarşi Süreci ve Analitik Ağ Süreci Yöntemleri İle Online Alışveriş Sitesi Seçimi, Yönetim ve Araştırma Dergisi, s. 22.Ömürbek, N. ve Tunca, Z., 2013. Analitik Hiyerarşi Süreci ve Analitik Ağ Süreci Yöntemlerinde Grup Kararı Verilmesi Aşamasına İlişkin Bir Örnek Uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 18, Sayı:3, s. 47- 70.Özcan, A. K., 2011. Jeotermal Enerji Çalışma Notları. 10.12.2012 son erişim tarihli, http://www.kursatozcan.com/ders_notlari/kursat_ozcan_jeotermal_enerji.pdf, adresinden alınmıştır.Özcan, E. C., 2013. Elektrik Üretim Planlamasında Çok Amaçlı Optimizasyon Yaklaşımı: Türkiye Örneği, Yayınlanmış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Saaty, T.L., 1999. Fundamentals of The Analytic Network Process, Proceedings Of Isahp, Kobe, Japan, 48- 63.San Cristobal ve J.R., 2011. Multicriteria decision-making in the selection of a renewable energy project in Spain: The Vikor method, Renewable Energy, 36, 498- 502. Sarucan, A., Akkoyunlu, M. C. ve Baş, A., 2010. Analitik Hiyerarşi Proses Yöntemi İle Rüzgâr Türbin Seçimi, S.Ü.Müh.-Mim. Fak. Derg., c. 25, s.1. Taraf, F., 2016. Yenilenebilir Enerji Kaynaklarında Yer Seçimi Probleminin Analitik Ağ Süreci (ANP) Yaklaşımı İle Çözülmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.Theodorou, S., Florides G. ve Tassou, S., 2010. The use of multiple criteria decision making methodologies for the promotion of RES through funding schemes in Cyprus. A review, Energy Policy, 38, 7783- 7792. Vargas, L.G., 1990. An Overview of The Analytic Hierarchy Process And Its Applications, European Journal Of Operational Research, Vol 48, No 1, (September), s. 4.Yazgan, H.R., S. Boran ve K. Göztepe, 2009. An ERP software selection process with using artificial neural network based on analytic network process approach, Elsevier, Expert Systems with Applications, 36, 9214-9222.Yurdakul, M. ve Yıldırım, E., 2013. Analitik Ağ Süreci Yöntemi İle En Uygun Pazarlama Stratejisinin Belirlenmesi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi EYİ, 2013 özel sayısı, s. 211- 226.
Yıl 2018,
Cilt: 3 Sayı: 2, 42 - 55, 30.11.2018
Fatma Taraf
,
Harun Reşit Yazgan
Kaynakça
- Adıyaman, Ç., 2012. Türkiye’nin Yenilenebilir Enerji Politikaları, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.Alptekin, N., 2010. Analitik Ağ Süreci Yaklaşımı İle Türkiye’de Beyaz Eşya Sektörünün Pazar Payı Tahmini. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11 (1), 18-27.Agarval, A. ve Shankar, R., 2003. On- line trust building in e- enabled supply chain, Supply Chain Management: An International Journal, 8 (4), 324- 334.Anık, Z., 2007. Nesne Yönelimli Yazılım Dillerinin Analitik Hiyerarşi ve Analitik Network Prosesi ile Karşılaştırılması ve Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Aras, H., Erdoğmuş, S. ve Koç, E., 2004. Multi-criteria selection for a wind observation station location using analytic hierarchy process, Renewable Energy, 29, 1383-1392. Aytürk, S., 2006. Askeri Savunma Sistemlerinde Analitik Hiyerarşi ve Analitik Şebeke Prosesi ile Hafif Makineli Tüfek Seçimi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Barış, K. ve Küçükali, S., 2012. Availability of renewable energy sources in Turkey: Current situation, potential, government policies and the EU perspective, Elsevıer, Energy Policy 42, s. 377- 391.Çakın, E. ve Özdemir, A., 2015. Bölgesel Gelişmişlikte Ar-Ge ve İnovasyonun Rolü: Dematel Tabanlı Analitik Ağ Süreci (DANP) ve TOPSIS Yöntemleri ile Bölgelerarası Bir Analiz, Dokuz Eylül Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:30, Sayı:1, s. 115- 144.Görener, A., 2009. Kesici Takım Tedarikçisi Seçiminde Analitik Ağ Sürecinin Kullanımı, Havacılık Ve Uzay Teknolojileri Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 1, s. 99- 110.Güler, Ö., 2006. Türkiye’de Rüzgâr Enerjisi Durumu ve Geleceği, Türkiye 10. Enerji Kongresi, c.1: 146, İstanbul.Kahraman, C. ve Kaya, İ., 2010. A fuzzy multicriteria methodology for selection among energy alternatives, Expert Systems with Applications, 37 (9), 6270- 6281.Kahraman, C., Kaya, İ. ve Çebi, S., 2009. A comparative analysis for multi attribute selection among renewable energy alternatives using fuzzy axiomatic design and fuzzy analytic hierarchy process, Elsevier, Energy, cilt: 34 (10), 1603-1616.Karsak E. E., Sözer, S. ve Alptekin, E., 2002. Product Planning in Quality Function Deployment Using A Combined Analytic Network Process And Goal Programming Approach, Computers and Industrial Engineering, 44.Kaya, T. ve Kahraman, C., 2010. Multicriteria renewable energy planning using an integrated fuzzy VIKOR & AHP methodology: The case of Istanbul, Energy, 35, 2517- 2527.Kocakalay, Ş., Özdemir, M.S. ve Işık, A., 2004. Analitik Serim Süreci Tekniği ile Pazar Payı Tahmini, Yöneylem Araştırması/Endüstri Mühendisliği Ulusal Kongresi, s.121- 123, Adana.Lee, A. H. I., Chen, H. H. ve Kang, H-Y., 2009. Multi-criteria decision making on strategic selection of wind farms, Renewable Energy, 34, 120- 126. Meade, L.M. ve Sarkis, J., 1999. Analyzing organization project alternatives for agile manufacturing processes: An analytical network approach, International Journal of Production Research, 37 (2), 241- 261.Niemira M. P. ve Saaty, T. L., 2004. An Analytic Network Process Model For Financial-Crisis Forecasting, International Journal of Forecasting, 20, s. 573- 587.Nigim, K., Munier, N. ve Yeşil, J., 2004. Pre-feasibility MCDM tools to aid communities in prioritizing local viable renewable energy sources, Elsevier, Renewable Energy, 29, 1775- 1791. Nixon, J.D., Dey, P.K. ve Davies, P.A., 2010. Which is the best solar thermal collection technology for electricity generation in north-west India? Evaluation of options using the analytical hierarchy process, Energy, 35, 5230- 5240. Ömürberk, N. ve Şimşek, A., 2014. Analitik Hiyerarşi Süreci ve Analitik Ağ Süreci Yöntemleri İle Online Alışveriş Sitesi Seçimi, Yönetim ve Araştırma Dergisi, s. 22.Ömürbek, N. ve Tunca, Z., 2013. Analitik Hiyerarşi Süreci ve Analitik Ağ Süreci Yöntemlerinde Grup Kararı Verilmesi Aşamasına İlişkin Bir Örnek Uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 18, Sayı:3, s. 47- 70.Özcan, A. K., 2011. Jeotermal Enerji Çalışma Notları. 10.12.2012 son erişim tarihli, http://www.kursatozcan.com/ders_notlari/kursat_ozcan_jeotermal_enerji.pdf, adresinden alınmıştır.Özcan, E. C., 2013. Elektrik Üretim Planlamasında Çok Amaçlı Optimizasyon Yaklaşımı: Türkiye Örneği, Yayınlanmış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Saaty, T.L., 1999. Fundamentals of The Analytic Network Process, Proceedings Of Isahp, Kobe, Japan, 48- 63.San Cristobal ve J.R., 2011. Multicriteria decision-making in the selection of a renewable energy project in Spain: The Vikor method, Renewable Energy, 36, 498- 502. Sarucan, A., Akkoyunlu, M. C. ve Baş, A., 2010. Analitik Hiyerarşi Proses Yöntemi İle Rüzgâr Türbin Seçimi, S.Ü.Müh.-Mim. Fak. Derg., c. 25, s.1. Taraf, F., 2016. Yenilenebilir Enerji Kaynaklarında Yer Seçimi Probleminin Analitik Ağ Süreci (ANP) Yaklaşımı İle Çözülmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.Theodorou, S., Florides G. ve Tassou, S., 2010. The use of multiple criteria decision making methodologies for the promotion of RES through funding schemes in Cyprus. A review, Energy Policy, 38, 7783- 7792. Vargas, L.G., 1990. An Overview of The Analytic Hierarchy Process And Its Applications, European Journal Of Operational Research, Vol 48, No 1, (September), s. 4.Yazgan, H.R., S. Boran ve K. Göztepe, 2009. An ERP software selection process with using artificial neural network based on analytic network process approach, Elsevier, Expert Systems with Applications, 36, 9214-9222.Yurdakul, M. ve Yıldırım, E., 2013. Analitik Ağ Süreci Yöntemi İle En Uygun Pazarlama Stratejisinin Belirlenmesi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi EYİ, 2013 özel sayısı, s. 211- 226.