ACORDING TO NEON KİTİON NEWSPAPER “THE CYPRUS CONVENTION OF 1878” AND İTS REFLECTIONS ON THE GREEK CYPRIOT COMMUNITY

Yıl 2024, Sayı: 74, 71 - 82, 31.05.2024

Arzu Erman

https://doi.org/10.46955/ankuayd.1412995

Öz

The island of Cyprus, which came under Turkish sovereignty in the 16th century, was temporarily left to England as a precondition for a defense treaty with Britain after the defeat of the Ottoman Empire to Russia in the 1877-78 war. In 1878, a new administration was granted under British rule in Cyprus, where it changed the way it was governed many times during the period under the rule of the Ottoman Empire. This new era, which occurred after long-term Ottoman rule, had multifaceted reflections in Cyprus. The Greeks, who make up a significant part of the population of Cyprus, considered the start of British rule on the island as an important opportunity for their own ideals. They expected the Greek Cypriots to contribute to the economic development of the island, as well as their political expectations of the island's unification with Greece and the fact that it is an autonomous or independent state. For this reason, they used the advantage of the population majorities in the new order that they saw as the most liberal state of the period, and demanded certain rights and privileges in favor of the Greeks. However, the uncertainty of the island's status and the possibility of extradition to the Ottoman Empire prompted the Greeks on the island to be careful about their demands. Although the reforms of the British administration in Cyprus for the island fell short of the expectations of the Greek community, they preferred the British administration over the Ottoman administration and sought to obtain some rights and privileges from them at every opportunity.Neon Kition newspaper has been and important tool used by Greek Cypriots to create form public opinion on the island and express their demands.

Anahtar Kelimeler

Cyprus, Cyprus Convention of 1878, Neon Kition, Greece, Ottoman Empire

NEON KİTİON GAZETESİNE GÖRE 1878 KIBRIS KONVANSİYONU VE KIBRIS RUM TOPLUMU ÜZERİNDEKİ YANSIMALARI

Öz

16. yüzyılda Türk egemenliğine giren Kıbrıs adası, 1877-78 savaşında Osmanlı Devleti’nin Rusya’ya yenilmesinin ardından İngiltere ile yapmış olduğu bir savunma antlaşmasının ön koşulu olarak geçici surette İngiltere’ye bırakılmıştır. Osmanlı Devleti’nin egemenliği altında kaldığı sürede pek çok defa yönetim şeklinde değişikliğe gittiği Kıbrıs’ta 1878 senesinde İngiliz idaresi altında yeni bir yönetim ihdas edilmiştir. Uzun süreli Osmanlı yönetimi sonrası oluşan bu yeni dönemin Kıbrıs’ta çok yönlü yansımaları olmuştur. Nüfusunun önemli bir kısmını oluşturan Rumlar, adada İngiliz yönetiminin başlamasını kendi idealleri adına önemli bir fırsat olarak değerlendirmişlerdir. Kıbrıslı Rumların, İngiltere’den, adanın Yunanistan ile birleşmesi, özerk ya da bağımsız bir devlet olması gibi siyasi beklentilerinin yanı sıra bu süper gücün adanın ekonomik gelişmesine katkı sağlamasını ümit etmişlerdir. Bu nedenle dönemin en liberal devleti olarak gördükleri İngiltere’nin Kıbrıs’ta kuracağı yeni düzende nüfus çoğunluklarının verdiği avantajı kullanarak Rumlar lehine birtakım haklar ve ayrıcalıklar talep etmişlerdir. Ancak adanın statüsünün belirsizliği ve Osmanlı Devleti’ne iade edilebileceği ihtimali adadaki Rumları, talepleri konusunda dikkatli olmaya sevk etmiştir. Kıbrıs’taki İngiliz yönetiminin ada için yapmış olduğu reformlar Rum toplumunun beklentilerinin altında kalmış olsa da Osmanlı yönetimine nazaran İngiliz yönetimini tercih ederek her fırsatta onlardan birtakım haklar ve ayrıcalıklar elde etmenin yollarını aramışlardır. Neon Kition gazetesi Kıbrıslı Rumların adada kamuoyu oluşturmak ve taleplerini dile getirmek için kullandıkları önemli bir araç olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kıbrıs, 1878 Kıbrıs Konvansiyonu, Neon Kition, Yunanistan, Osmanlı Devleti

Kaynakça

• Alasya, Halil Fikret. “Kıbrıs”, TDVİA. Cilt 25, Ankara: İsam, 2002, 380- 383.
• Anderson, Matthew Smith. Doğu Sorunu 1774- 1923 Uluslararası İlişkiler Üzerine Bir İnceleme, Çev. İdil Eser. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2010.
• Andreou, Magdalini. Η Μετὰβαση της Κὑπρου από την Οθωμανικὴ στην Βρετανικὴς κυριαρχία Κοινωνικές και Πολιτικές Αλλαγές1878- 1922, Doktora tezi, Pantion University Department of Political Science and History, Atina, 2005.
• Armaoğlu, Fahir. 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi1789-1914, İstanbul: Timaş Yayınları, 2013.
• Chacalli, George. Cyprus under the British Rule, Nicosia: Foni Tis Kiprou,1902.
• Clogg, Richard. Yunanistan’ın Kısa Tarihi. Çev. Dilek Şendil. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2013.
• Çelik, Cemil. İdari ve Sosyal Dinamikleri ile İngiliz Yönetiminde Kıbrıs (1878- 1914). İstanbul: Libra Yayıncılık, 2021.
• Çiçek, Kemal, “Kıbrıs-Osmanlı Dönemi”,”, TDVİA. Cilt 25, Ankara: İsam, 2002, 374- 380.
• Demirkent, Işın. ““Kıbrıs”, TDVİA. Cilt 25, Ankara: İsam, 2002, 371-380.
• Faroqhi, Suraiya. Osmanlı İmparatorluğu ve Etrafındaki Dünya. Çev. Ayşe Berktay, İstanbul: Kitap Yayınevi, 2010.
• Finkel, Caroline. Rüyadan İmparatorluğa Osmanlı İmparatorluğu’nun Öyküsü. Çev. Zülal Kılıç, İstanbul: Timaş Yayınları, 2012.
• Gencer, Ali İhsan. “Ayastefanos Antlaşması”, TDVİA, Cilt 4, İstanbul: İsam, 1991, 225.
• “Berlin Antlaşması”, TDVİA, Cilt 5, İstanbul: İsam, 1992, 516-517.
• Hill, George. Kıbrıs Tarihi Osmanlı ve İngiliz İdaresi Dönemi 1571- 1948.Çev. Nazım Can Serbest. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 2016.
• Holland, Robert, Markides, Diana. The British and the Hellenes Struggles for Mastery in the Eastern Mediterranean 1850-1960. New York: Oxford University Press, 2006.
• Jelavich, Barbara. Balkan Tarihi 18. ve 19. Yüzyıllar. Çev. İhsan Durdu, Gülçin Tunalı, Haşim Koç. İstanbul: Küre Yayınları, 2013.
• Kavas, Ahmet. “Sömürgecilik”, TDVİA, Cilt 37, İstanbul: İsam, 2009, 394-397.
• Koliopoulos, John, K., Veremis, Thanos, M.Greece The Modern Sequel From 1831 tothe Present. London: C. Hurst Co.,2002.
• Lee, Dwight. E. Great Britain and the Cypru sConvention Policy of 1878. Cambridge: Harvard University Press, 1934.
• Luke, Harry Charles. Cyprus under the Turks. London, Oxford Universiy Press Humphrey Milford, 1921.
• Orr, Captain C.W. J. Cyprus under British Rule. London: R. Scott Roxburge House, Paternoster Row E.C.,1918. Örenç, Ali Fuat. “Yedi Ada Cumhuriyeti”, TDVİA, Cilt 43. İstanbul: İsam, 2013, 384-387.
• Papageorgiou, Stefanos. Η Πρώτη Περίοδος της “Αγγλοκρατίας” στην Κύπρο (1878-1914) Εκσυγχρονισμός και Κοινωνικές Αδράανειες. Atina: Papazisi, 1996.
• Από Το Γένος στο Ἑθνος η Θεμελίωση του Ελληνικοὺ Κρἀτους 1821- 1862. Atina: Papazisi, 2005.
• Samani, Hasan. “Tanzimat Döneminde Kıbrıs’ta Modern Belediyeciliğin Başlangıcı ve Lefkoşa Belediyesi”, Belleten, C. LXXXII, S. 296, (2018): 587- 626.
• Samani, Meltem Onurkan. Kıbrıs’ta Bir Sömürge Kurumu Kavanin Meclisi (1882- 1931). Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ankara, 2007.
• Sofokleous, Andreas Kl. Η Συμβολὴ των Κυπριακών Εφημερίδων των Ελλὴνων της Κύπρου, Doktora Tezi, Panteion University of Social and Political Sciences Lefkoşa Kıbrıs, 1994.
• Vernadsky, George. Rusya Tarihi. Çev. Doğukan Mızrak, Egemen Ç. Mızrak. İstanbul: Selenge Yayınları. 2019.
• Zannetos, Filios. Ιστορία της Νὴσου Κύπρου απο την Αγγλικὴς Κατοχὴς μέχρι Σὴμερων. C. 2. Larnaka: Filokalias, 1911.