BALKANLARDAKİ TÜRK KÜLTÜREL MİRASINA YÖNELİK TÜRKİYE’NİN YUMUŞAK GÜÇ KULLANIMI

Yıl 2024, Sayı: 75, 361 - 375, 11.11.2024

Aslı Selefin Aygün

https://doi.org/10.46955/ankuayd.1508036

Öz

Dünya düzeni, uluslararası sistem, uluslararası ilişkiler için barış ortamının sağlanması, uluslararası ilişkiler teorilerinin açıklanması gibi düzen arayışı tartışma konularının temel unsurunu güç kavramı oluşturmaktadır. Bu nedenle Uluslararası İlişkilerde önemli bir yere sahip olan güç kavramı, teori açıklamalarında birçok tartışmanın ana unsuru olmuştur. Bu durumun devamı olarak Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) dağılması ile birlikte, J. Nye tarafından tanımlanan, farklı bir güç tartışması olarak ‘yumuşak güç’ kavramı ortaya çıkmıştır. Yumuşak gücün daha sonra diplomasi çeşitliliğinde de yer bulması ve küreselleşen dünyanın değişen sisteminde sert güç unsurundan daha etkili olması nedeni ile de dikkat çekmektedir. Bu bağlamda yumuşak güç unsurlarından olan din, kültür, ekonomi gibi faktörlerin Balkanlar’ın Türkiye ile bir ortak paydada buluşmasını sağlamıştır. Kültürel mirasa sahip çıkarak Müslüman halkı koruyan politik hareketler ile ekonomik iş birliklerinin sağlanması Türkiye’nin yumuşak güç diplomasisini ifade etmektedir. Bu çalışmada öncelikle yumuşak gücün Uluslararası İlişkilerde neyi ifade ettiği açıklanacak ve daha sonra realist perspektiften Türkiye’nin yumuşak güç diplomasisi Balkanlar özelinde incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Balkanlar, Türkiye, Türkiye İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), Yumuşak Güç, Yunus Emre Enstitüsü (YEE)

TÜRKİYE’S UTILIZATION OF SOFT POWER ON DIPLOMACY: BALKANS SAMPLE CASE

Öz

The concept of power constitutes the basic element of discussion topics in the search for order, such as world order, international system, providing a peaceful environment for international relations, and explaining international relations theories. For this reason, the concept of power, which has a significant position in International Relations, has been the fundamental element of a good few discussions in theory explanations. As a continuation of this circumstance, with the dissolution of the Soviet Socialist Republics (USSR), the concept of “soft power”, which is put forward by J. Nye, has been emerged as a disparate power characterization debate. It also draws attention because soft power is later included in the diversity of diplomacy and is more influential than the hard power element in the transforming system of globalizing world. In this context, determinants such as religion, culture and economy, which are among the soft power elements, enabled the Balkans to come across on a common ground with Türkiye. Ensuring economic cooperation along with political movements that protect Muslim population by preserving the cultural heritage represents Türkiye’s soft power diplomacy. In this essay, initially, what soft power stands for in International Relations will be elucidated and then Türkiye’s soft power diplomacy, specifically in the Balkans, will be scrutinized from a realist perspective.

Anahtar Kelimeler

Balkans, Türkiye, Turkish Cooperation and Coordination Agency, Soft Power, Yunus Emre Institute

Kaynakça

• Telif Eserler
• Akyüz, Beyazıt. Türkiye’nin Balkanlar’da Etkin ve Sürekli Politika İzlemesinin Avrupa ile Yakınlaşmada Önemi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1999.
• Arı, Tayyar. Uluslararası İlişkiler ve Dış Politika. Bursa: MKM Yayıncılık, 2011.
• Artun, Erman. “Güney-Doğu Avrupa’da Osmanlı ve Osmanlı Sonrası Türk Uygarlıklarının Öteki Uygarlıklarla Halk Kültürü Yönünden Karşılıklı Etkileşimi”, 4. Uluslararası Güneydoğu Avrupa Türkoloji Sempozyumunda Sunulan Bildiri, Zagreb, (2007), 1-7.
• Basan, Mehmet. Uluslararası Halkla İlişkiler ve Kamu Diplomasisinde Sosyal Medyanın Kullanımı Üzerine Bir Analiz: TİKA Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2021.
• Batı, Güney Ferhat. “Balkan Jeopolitiği ve İkinci Dünya Savaşında Balkanlar” Ulusam Türkiye Politik Çalışmalar Dergisi. 1/1, (2021): 49-57.
• Baygül, Sefa. “Küreselleşme ve Teknoloji Üzerine Bir Değerlendirme”, Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi (IJHE). 6/13, (2020): 395-411.
• Bayraktar, Zülfikar. “Türkiye’nin Balkanlar’daki Yumuşak Gücü Türk Kültürü”, Karadeniz Araştırmaları. 35, (2012, Güz): 181-189.
• Çavuş, Tuba. “Dış Politikada Yumuşak Güç Kavramı ve Türkiye’nin Yumuşak Güç Kullanımı”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2/2, (2012): 26.
• Eşim, İbrahim, Serhat Zaman. “Coğrafya Bölümü Lisans Öğrencilerinin ‘Balkanlar’ Üzerine Olan Algılarının Metaforlar Aracılığıyla Belirlenmesi”, Ankara Anadolu ve Rumeli Araştırmaları Dergisi. 3/5, (2022): 135-159.
• Gürel, Merve. Yumuşak Güç Bağlamında Türkiye’nin Yapmış Olduğu Dış Yardımlar: TİKA, Kızılay, AFAD ve YEE Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022, 36.
• İskit, Temel. Diplomasi Tarihi, Teorisi, Kurumları ve Uygulamaları. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2012.
• Jelavich, Barbara. Balkan Tarihi: 18. Ve 19. Yüzyıllar. İstanbul: Küre Yayınları, 2020.
• Korkmaz, Cihat Burak. “Yumuşak Güç Kaynağı Bağlamında Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretimi”, BAYTEREK Uluslararası Akademik Araştırmalar Dergisi. 3/2, (2020): 80.
• Kömür, Gökhan. “Yumuşak Güç Unsuru Olarak Kamu Diplomasisi” International Journal of Politics and Security (IJPS). 2/3, (Mayıs 2020): 89-115.
• Kurt, Halil, Ayşe Yaşar. “Balkan Yarımadası'nın Jeopolitiği”, IBANESS Konferans Serisi, Tekirdağ/Türkiye, (2018), 428-444.
• Kürkçüoğlu, Ömer. “‘Dış Politika’ Nedir? Türkiye’deki Dünü ve Bugünü” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 31/1, (1980): 309-312.