Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nin Uluslararasılaşma Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 157 - 178, 30.12.2018

İlbey Dölek , Gülşah Taşçı

Öz

Küreselleşen dünya düzeninde uluslararasılaşma
kaçınılmaz bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Her alanda etkisi görülen
uluslararasılaşmanın eğitim ve öğretim faaliyetleri alanında da yükseköğretimi
etkilemektedir. Bu açıdan bakıldığında ülkemizdeki üniversitelerde çalışan
akademisyenlerin uluslararasılaşma konusundaki görüşleri geleceğimizi
şekillendirme ve çağdaş medeniyetler seviyesini yakalama adına önemli ipuçları
vermesi beklenmektedir. Bu temel problemden hareketle İlahiyat Fakültelerinde
çalışan akademisyenlerin kendi üniversitelerinin uluslararasılaşmasına yönelik
bakış açısını tespit etmek bu çalışmanın temel amacıdır. Örneklem grubunu Hatay
Mustafa Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde görev yapan öğretim üyeleri
oluşturmuştur. Çalışmada, nicel ve nitel araştırma yöntemleri birlikte
kullanılmıştır. Nicel veriler değerlendirilerek kurum bazında genel sonuçlara
ulaşılmaya çalışılmıştır. Ayrıca nitel verilerle de çalışmanın sonuçları
desteklenmiştir. Çalışmanın hem ilahiyat hem de eğitim bilimleri alanına
girmesi nedeniyle interdisipliner bir çalışma olması ve uluslararasılaşma
konusunun ilahiyat fakültesi örneğinde ilk kez çalışılması bilimsel anlamda
özgün bir çalışma olarak değerlendirmek mümkündür. Çalışmanın sonunda Hatay
Mustafa Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde çalışan öğretim üyelerinin
üniversiteleri hakkındaki uluslararasılaşmaya ilişkin görüşleri ortaya
konmuştur. Nicel bulgular sonucunda, motivasyon/destek alt boyutuna ilişkin
olarak fakültenin uluslararası çalışmalarda motivasyon/destek açısından genel
olarak yeterli olmadığı; politika/strateji alt boyutuna ilişkin olarak
akademisyenlerin fakültenin yeterliliği konusunda genel olarak yer yer olumlu
görüşe sahipken, yer yer kararsız kaldıkları görülmüştür. Gerekçe alt boyutuna
ilişkin olarak akademisyenler, uluslararasılaşmayı sınır ötesi karşılıklı
anlayışı ve kültürlerarası anlayışı arttırmak olarak algıladıkları,
uluslararasılaşmayı uluslararası öğrenci sayısının arttırılması olarak
görmedikleri, uluslararasılaşmayı üniversiteye finansal katkı sağlamak olarak
gördükleri ve akademik kalitenin arttırılması olarak gördükleri
anlaşılmaktadır. Katılım alt boyutuna ilişkin olarak akademisyenlerin,
uluslararası bakış açılarını ders içeriklerine yansıttıklarını,
üniversitelerindeki uluslararası yayınları yeterli görmediği, akademisyenlerin
uluslararası bir bakış açısına sahip olmadıkları, uluslararası çalışmaları
akademik kariyerleri açısından bir fırsat olarak görmediklerini,
akademisyenlerin çoğunun, uluslararasılaşma sürecinin üniversitelerinin
paydaşları tarafından anlaşılıp anlaşılmadığı konusunda kararsız oldukları
görülmüştür. Nitel bulgulara bakıldığında ise, uluslararasılaşmanın
gerekçelerini akademisyenler akademik açıdan ele almışlardır.
Uluslararasılaşmanın farkındalık düzeylerini ve yaptıkları çalışmalarda genel
olarak istekli olduklarını ve çeşitli çalışmalara katıldıklarını ifade
etmişlerdir. Benzer şekilde uluslararasılaşmanın sağladığı katkıları çoklu
perspektiften ifade etmişlerdir. Uluslararasılaşmada karşılaşılan zorluklara
ilişkin olarak ise akademisyenler en çok dil yetersizliğini, ilgi azlığını,
üniversitenin yetersizliğini, maddi-manevi destek sıkıntısını, bürokratik
engelleri, olumsuz Batı-öteki algısını, akademisyenlerin kendini geliştirmek
istemeyişini vurgulamışlardır. Çalışma sonucunda İlahiyat Fakültesinde çalışan
akademisyenlerin kendi üniversitelerine yönelik uluslararasılaşma konusunda
bakış açıları alt boyutlar doğrultusunda ve görüşmelerden elde edilen sonuçlar
değerlendirildiğinde, akademisyen görüşlerine göre Hatay Mustafa Kemal
Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde uluslararasılaşmaya yönelik yeni adımların
atılmaya başlandığı ve İlahiyat Fakültesi’nin uluslararasılaşma açısından
gelişim aşamasında olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

İlahiyat Fakültesi, Uluslararasılaşma, Yükseköğretim, Küreselleşme

Evaluating in Terms of Internationalization of the Faculty of Theology at Hatay Mustafa Kemal University

Öz

In a globalized world, internationalization is an inevitable phenomenon. The impact of internationalization in every field on education and training activities also affects higher education. From this point of view, it is expected that academicians working in universities in our country will give important clues to shape our future and to catch up with the level of modern civilizations. Based on this fundamental problem, it is the main purpose of this study to determine the perspective of academicians working in the Faculty of Theology for the internationalization of their university. As a sample, academicians of the Faculty of Theology at Hatay Mustafa Kemal University have formed. In this study, a mixed research method was used, where both quantitative and qualitative research methods were used together. The quantitative data were evaluated and general conclusions were drawn on the basis of the institution. In addition, the results of the study were supported with qualitative data. In addition to the fact that the study is an interdisciplinary study due to both theology and educational sciences, it is possible to evaluate the subject of internationalization as an original study because of the study of the first faculty of theology. 

At the end of the study, the faculty members of the newly established Faculty of Theology at Hatay MKU were put forward about the internationalization about the universities. As a result of the quantitative findings, it is unclear whether the academics do not have a parallel understanding of the motivation / support sub-dimension of their universities to encourage students to international mobility and that the university mission supports internationalization, and that there are not enough technological resources available for international research in universities. In addition, it is stated that there are no courses to improve the internationalization skills of academics, academicians who are interested in internationalization are not rewarded, policies that support internationalization are not enough, there is not enough support to participate in international activities; It was observed that there is not enough financial support in the studies, the organizational structure responsible for its internationalization is not enough, the main source of its motivation for internationalization is not the policies implemented in this regard, the institutional investment on the professional development opportunities of the academician is not enough and the internationalization of the curriculum is not sufficient. Regarding the policy / strategy sub-dimension, it was seen that international courses were not offered in English, library resources were internationally diverse, meetings were not held on internationalization, some of the academicians were unsure about the sufficiency of the number of experts to conduct international transactions, and some did not agree with this view. It has been concluded that some of the academics are undecided and some of them do not participate in the qualification of social activities for international students. While it is seen that some of the academics are undecided about the fact that the stakeholders are not included in the decision-making process and that they publish reports on internationalization every year, some of them do not participate, they participate in international activities easily, they do not have international academic connections. As for the rationale sub-dimension, academics see that internationalization considers cross-border mutual understanding and increasing intercultural understanding as internationalization, not internationalization, and that they view internationalization as a financial contribution to the university and consider it as an increase in academic quality. Regarding the sub-dimension of participation, academics reflect that international perspectives are reflected in the content of the course, academics in their universities do not have enough international publications, academics do not have an international perspective, international studies do not see an opportunity for their academic careers they were undecided. As a result of qualitative findings, in terms of qualitative findings, academicians have discussed the rationales of internationalization from an academic perspective. They stated that they are generally willing to participate in various studies and awareness levels of internationalization. Similarly, in terms of the difficulties encountered in internationalization, academicians emphasized the lack of language, the lack of interest, the inadequacy of the university, the shortage of material and moral support, the bureaucratic obstacles, the negative perception of the West and the unwillingness of academics to improve themselves. As a result of the study, when the results of the interviews of academicians working at the Faculty of Theology on internationalization towards their own universities and the results obtained from the interviews are evaluated, according to the academician opinions of the Faculty of Theology, new steps towards internationalization in Hatay Mustafa Kemal University have started to be taken and it is observed to be in development.

Kaynakça

• Aktay, Y. (2012) İlahiyat Sosyolojisi: Bir Sosyal Değişim Dinamiği Olarak İlahiyat Sorunu, Milel ve Nihal, 9 (3), 101-135.
• Atay, H. (1982) 1914’te Medrese Düzeni, İslam İlimleri Enstitüsü Dergisi, V., Ankara, 23-54.
• Atay, H. (1983) Osmanlılarda Yüksek Din Eğitimi, Dergah Yay.
• Bakioğlu, A. & Hacıfazlıoğlu, Ö. (2017) Avrupa Birliği Bağlamında Yükseköğretimde Kalite. Nobel Yayın Dağıtım, (2. Basım) Ankara.
• Bedenlier, S. (2017) Internationalization Within Higher Education and Its influence on Faculty: Experiences of Turkish Academic Staff. Journal of Research in International Education, 16(2), 185-196.
• Bracht O, Engel C, Janson K, Over A, Schomburg H, Teichler, U. (2006) The Professional Value of ERASMUS Mobility. Kassel, Germany: International Centre for Higher Education Research, University of Kassel.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2013) Bilimsel Araştırma Yöntemleri (15. Baskı). Pegem Akademi, Ankara.
• Cebeci, S. (1996) Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye’de Din Eğitimi, Akçağ Yay. Ankara.
• Camiciottoli B.C. (2010) Meeting The Challenges of European Student Mobility: Preparing Italian ERASMUS Students for Business Lectures in English. English for Specific Purposes, 29: 268- 280.
• Creswell, J. W. (2003) Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çalıkoğlu, A., & Arslan, H. (2018) Türkiye’deki Akademisyenlerin Uluslararasılaşması: Uluslararası Etkinliklere Katılım ve CHAID Analizi İle Bir İnceleme. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 14(2),215-230.
• Çetinsaya, G. (2014) Büyüme, Kalite, Uluslararasılaşma: Türkiye Yükseköğretimi İçin Bir Yol Haritası Raporu. YÖK, https://yolharitasi.yok.gov.tr
• Dölek, İ. (2014) İlahiyat Fakültelerinin Müfredatının İçeriği, Problemleri ve Çözüm Önerileri, İslami İlimler ve Eğitim-Öğretimi, İslam Medeniyetinin Yapı Taşları IV. Sempozyumu Bildiri Kitabı, Türk Diyanet Vakfı Yay., Ankara, 551-579.
• Duman, M. Akif (2008) İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyelerinin Avrupa’ya Bakışı (Ankara, Marmara ve Atatürk Üniversiteleri İlahiyat Fakülteleri Örneği), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, SBE. Felsefe ve Din Bilimleri ABD, Ankara.
• Erşahin, İ. (2015) Bir Diyanet Projesi Olarak Uluslararası İlahiyat Programı, Diyanet İlmi Dergi, 51, (2), 125-146.
• Green, M. F. (2007) Internationalizing Community Colleges: Barriers and Strategies. New Directions for Community Colleges, 138, 15-24.
• Hudzik, J.K. (2015) Comprehensive Internationalization. Institutional Pathways to Success. New York:Routledge.
• Greene, J. C., Caracelli, V. J., & Graham, W. F. (1989) Toward a Conceptual Framework for Mixed Method Evaluation Designs. Educational Evaluation and Policy Analysis, 11(3): 255–274.
• İskenderoğlu, M. (2012) Türkiye’de İlahiyat Eğitiminin Zihniyeti Üzerine Eleştirel Bir Yaklaşım, Usul İslam Araştırmaları, 18 (18), 141-154.
• Jiang, X.I. (2005) Globalization, Internationalization and the Knowledge Economy in Higher Education: A Case Study of China and New Zealand. Doctoral thesis, The University of Auckland.
• KAM (2015) Yükseköğretim Sisteminin Uluslararasılaşması Çerçevesinde Türk Üniversitelerinin Uluslararası Öğrenciler İçin Çekim Merkezi Haline Getirilmesi Araştırma Projesi, Kalkınma Bakanlığı, Kalkınma Araştırmaları Merkezi, kam.kalkinma.gov.tr
• Kara, İ. (2009) Türkiye’de İlahiyat Fakülteleri Dini Kurumlar Mı? Laik Kurumlar Mı? Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 2(1), 1-19.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler (30.Basım). Ankara:Nobel Yayın Dağıtım.
• Kenan, S. (2015). Modern Üniversitenin Oluşum Süreci. Osmanlı Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies, XLV, İSAM Yayınları, İstanbul, 333-367.
• Kirman, M. Ali (2010) Türk Modernleşmesi ve Yüksek Din Eğitimi, Darülfünun İlahiyat Sempozyumu Tebliğleri/2009, İstanbul, 55-62.
• Kirman, M. Ali & Demir, R. (2018) İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Beklenti ve Sorunları: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Örneği, ANTAKİYAT/Journal of Social and Theological Studies,1(1), 1-21.
• Knight, J. (2004) Internationalization Remodeled: Definitions, Approaches and Rationales. Journal of Studiesi in International Education, 8, 5-31.
• Kondakçı, Y. (2010). Turkey’s Distinctive Position in the Internationalization of Higher Education. Higher Education and the Middle East: Serving the Knowledge-Based Economy, 1, p.50-54.
• Koskey, J.C. (2013) Turning Challenges into Opportunities: Prospects for African Universities. Journal of Education And Human Development, 2(1), 9-17.
• Köksal, S. (2014) Regional Internationalization of Turkish Higher Education: Turkey's Higher Education Policies Towards Kosovo, Macedonia and Bosnia And Herzegovina (Unpublished Doctoral Dissertation), Middle East Technical University, Ankara.
• Köylü, M. (2013) Türkiye’de Yüksek Din Öğretimi: Nicelik Mi Nitelik Mi? Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 35; 21‐44.
• Opper S, Teichler U, & Carlson J. (1990) Impact of Study Abroad Programs on Students and Graduates.London: Jessica Kingsley.
• Osmanoğlu, C. (2017) Türkiye’de Yüksek Din Eğitimi ve Kurumsal Yabancılaşma: İlahiyat Fakültesi Örneği, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 197-262.
• Özer, M. (2016) The Internationalization of Higher Education in Turkey: Realities, Motivations and Opportunities. Insight Turkey, 18(4), 53-63.
• Ratliff, J.R. (2013) Perceptions and Experiences of University Administrators on Internationalization Planning and Implementation at a Midwestern University: A Mixed Methods Study. Doctoral Thesis. Graduate College of Bowling Green State University.
• Sayım, A. (2017) İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyelerinin Türkiye’de Yüksek Din Öğretimi Programları Hakkında Görüşleri, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, SBE. Felsefe ve Din Bilimleri ABD.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
• Streitwieser, B. (2014) (Ed), Internationalization of Higher Education and Global Mobility (Oxford:Symposium Books, 2014).
• Taşçı, G. (2018) Yükseköğretimde Uluslararasılaşma: Türkiye Örneği (1995-2014). (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı, İstanbul.
• Taşçı, G., & Kenan, S. (2018) From Paper to Practice: Heed the Voice of Students! Anthropologist, 32(1-3): 149-157.
• Teichler, U. (2004) Temporary Study Abroad: The Life of Erasmus Students. European Journal of Education, 39 (4), 395-408.
• Tekeli, İ. (2003) Eğitim Üzerine Düşünmek. Ankara: Tüba.
• Ülken, H. Ziya (1961) İlahiyat Fakültesinin Geçirdiği Safhalar, AÜ İlahiyat Fakültesi Albümü (1949-1960), Ankara,1961.
• Vural-Yılmaz, D. (2014) Yükseköğretimde Uluslararasılaşma: Türkiye’de Ulusal Siyasalar, Kurumsal Stratejiler ve Uygulamalar. Doktora Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Isparta.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2003) Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.