Example of the Prophet Mohammad Instead of Abstract Concepts in the Construction of Religious Belief in Children

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 47 - 65, 23.06.2021

Mustafa Ünverdi , Mehmet Murat

Öz

The purpose of this article is to develop religious belief in children showing that it is necessary to benefit from the example of the Prophet Mohammad. Because abstract and metaphysical concepts such as Allah, angel, devil, the hereafter are difficult for the child to understand. In addition, this article aims to contribute to religious education and training for children in terms of content and language.
Within the framework of the research, basic religious sources and works on child development will be examined by literature review and qualitative research method. Thus, a suggestion will be made regarding the method to be followed in the formation of religious belief in children and in religious education.
Every child is born with a nature. Regardless, religious belief is formed and developed from childhood. For religious belief, the nature of the child is inclination to the religion of Islam. In terms of the religion of Islam, the basis of belief is metaphysics. In other words, it means believing in transphysical beings. These can be understood with the abstract thinking ability of human. However, whichever religion the child's family belongs to, the child grows up depending on that religion. For all that, childhood is the period when abstract thinking is at its weakest. In this period, children can understand the beings with analogies and examples. Learning largely by imitation. For this reason, concrete examples are of great importance in childhood. For example, besides the prayers and fasting of the family elders, touring religious places such as mosques or the lives of religious leaders are concrete examples. At this point, since the most important example for a Muslim is the Prophet, the morality of the prophet can easily be explained to the child. Because the religious elders, especially the prophets, are human beings. The child can easily understand and imitate people. On the other hand, since the foundation of religious belief is laid in childhood, these ages should be properly evaluated in terms of religion and pedagogy. Otherwise, some problems will become inevitable. For example, it is not right for us to remind the child of Allah's authority frequently to love religion and become more "religious". Likewise, it is also wrong to keep saying that Allah will burn bad people in order to prevent the child from bad behavior. It is known that such approaches cause psychological traumas in the child. For this reason, it is extremely risky to use abstract concepts and negative language for the formation of religious belief and religious education in the child. In addition, it may not be meaningful for a child who has not yet developed a pedagogical ability to think abstractly. Sometimes a child may even want to get away from religious things because things he doesn't understand are mentioned. So, should the child be kept away from religion at a period when he understands everything with concrete objects? Of course not, as the saying goes: "The tree branch should be bent when it is young".
As a result, we think that teaching the life and exemplary personality of the Prophet is an accurate method in the process of the formation of religious belief in children. As a matter of fact, a person imitates who he loves and takes him as a role model. The more the child knows Muhammad, the more he imitates him in his actions. The process that starts with imitation turns into a conscious activity in the future if it is supported by training. This means that the child feels love of Allah through the love of the prophet. For this reason, we are of the opinion that religious elements such as the example of the Prophet, love of mosques, Ramadan and Eid of Ramadan are the primary source of religious education not only for adults but also for children.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Belief, Child, Abstract concepts, Prophet Mohammad.

Çocukta Dini İnancın İnşasında Soyut Kavramlar Yerine Hz. Peygamber Örnekliği

Öz

Bu makalenin amacı, çocuklarda dini inancın teşekkül sürecinde Allah, melek, şeytan, ahiret, cin gibi gaybî/soyut ve metafizik kavramlar yerine Hz. Peygamber’in (as) merkeze alınması gerektiğini ortaya koymaktır. Çocuklar Allah, ahiret, melek gibi gaybî kavramlarla karşılaştıklarında anlama sorunu ile karşılaşabilmektedir. Dahası bunun zaman zaman çocuklarda psikolojik travmalara neden olduğu gözlemlenmektedir. Çalışmamız temelde bu problem üzerine kuruludur. İnsan yapısı gereği İslam’ı kabule yatkındır. Dini inanç çocukluk çağından itibaren teşekkül etmekte ve ilerleyen yaşlarda kanıksanmakta veya zayıflamaktadır. İnsanın çocukluk çağı soyut düşüncenin en zayıf olduğu dönem olarak kabul edilir. Çocuk varlıkları benzetmelerle ve örneklerle anlayabilmekte ve dini inanç ile ibadetlere dair ilk oluşum taklit düzeyinde başlamaktadır. Bu aşama dini ve pedagojik açıdan doğru biçimde şekillenmediğinde birtakım sorunlar artık kaçınılmaz hale gelmektedir. Örneğin çocuğun dini sevmesi ve daha “dindar” olması için sıklıkla Allah’ın otoritesini hatırlatmak, çocuğu -eğitimle engellenemeyen- kötü davranışlardan men etmek için Allah’ın (günahkârları) yakıcı gücünü bir sopa gibi kullanmak aslında dini inancın hiç de sağlam temellere oturtulmadığı anlamına geldiği gibi bazen de çocukta ruhsal travmalara yol açtığı bilinmektedir. Mâmafih dinin gaybî/metafizik alanını çocuk terbiyesinde kullanmak istenmeyen sonuçlar verebilir.
Bu araştırmada çocuklara yönelik din eğitimi ve çocuk terbiyesinde soyut/metafizik kavramlar yerine Hz. Peygamber örnekliğine yer verilmesi gerektiği dini ve pedagojik açıdan temellendirilmeye çalışılacaktır. Araştırma çerçevesinde temel dini kaynaklar ve çocuk gelişimine dair eserler kaynak taraması ve nitel araştırma yöntemi ile incelenecektir. Böylece çocukta dini inanıcın oluşumunda ve din eğitiminde izlenecek yönteme ilişkin öneride bulunulacaktır. Ayrıca bu makale ile çocuklara yönelik din eğitim ve öğretimine muhteva ve dil açısından katkı sağlanması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, İnanç, Çocuk, Soyut, Peygamber.

Kaynakça

• Ak, M., Kesici, Ş., Yalçın, B., & Kavaklı, M. (2019). Çocuğum Bağımlı Olmasın. Ankara: Nobel Yay.
• Ak, M., Kesici, Ş., Yalçın, B., & Kavaklı, M. (2019). Çocuğum Bağımlı Olmasın. Ankara: Nobel Yay.
• Apak, Â. (2010). Hz. Peygamberin Çocuklarla İlişkileri Üzerine Tespit ve Değerlendirmeler. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 43-67.
• Ay, M. E. (1991). İslam Hukuku Kaynaklarına Göre, Pedagojik Açıdan Çocuk Eğitiminde Dayak Cezasına Getirilen Sınırlamalar. Uludağ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 225-230.
• Ay, M. E. (1991). İslam Hukuku Kaynaklarına Göre, Pedagojik Açıdan Çocuk Eğitiminde Dayak Cezasına Getirilen Sınırlamalar. Uludağ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 225-230.
• Bigiyef, M. C. (2000). Kitâbü’s-Sünne. (M. Görmez, çev.) Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
• Bigiyef, M. C. (2000). Kitâbü’s-Sünne. (M. Görmez, çev.) Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
• Buhârî, M. (2002). Sahîhu’l-Buhârî. Beyrut-Dimeşk: Dârü İbni Kesîr.
• Buhârî, M. (2002). Sahîhu’l-Buhârî. Beyrut-Dimeşk: Dârü İbni Kesîr.
• Canan, İ. (1988). Kur’an’da Çocukla İlgili Meseleler. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (8), 19-42.
• Canan, İ. (1988). Kur’an’da Çocukla İlgili Meseleler. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (8), 19-42.
• Cüveynî, İ.-H. (2012). Kitabü’l-İrşad. (A. B. Baloğlu, çev.) Ankara: TDV Yayınları.
• Cüveynî, İ.-H. (2012). Kitabü’l-İrşad. (A. B. Baloğlu, çev.) Ankara: TDV Yayınları.
• Dölek, A. (2014). Hz. Peygamberin Çocuk Yetiştirmede Örnekliği. Hz. Peygamber ve İnsan Yetiştirme Düzenimiz Sempozyumu, (s. 259-272). Erzurum.
• Ebû Dâvud, S.-E.-S. (t.y.). es-Sünen. (er-Râcihî, thk.) Beytü’l-Efkâri’d-Devliyyeti, Amman.
• Ebû Dâvud, S.-E.-S. (t.y.). es-Sünen. (er-Râcihî, thk.) Beytü’l-Efkâri’d-Devliyyeti, Amman.
• Esed, M. (1999). Kur’an Mesajı. (C. Koytak, & A. Ertürk, çev.) İstanbul: İşaret Yay.
• Esed, M. (1999). Kur’an Mesajı. (C. Koytak, & A. Ertürk, çev.) İstanbul: İşaret Yay.
• Eş'arî, E. H. (2011). el-İbâne an usûli’d-diyâne. (S. b. el-Useymî, Dü.) Riyad: Dâru'l-Fazilet.
• Gazali, E. H. (tarih yok). İhya-u Ulûmi’d-Din. (A. Serdaroğlu, çev.) İstanbul: Bedir Yay.
• Gazali, E. H. (tarih yok). İhya-u Ulûmi’d-Din. (A. Serdaroğlu, çev.) İstanbul: Bedir Yay.
• Hamidulah, M. (2014). İslam’a Giriş. (İ. A. Koytak, çev.) İstanbul: Beyan Yay.
• Hamidulah, M. (2014). İslam’a Giriş. (İ. A. Koytak, çev.) İstanbul: Beyan Yay.
• Hökelekli, H. (1992). Hz. Peygamberin Çocuk ve Gençlere Yaklaşımı. Hz. Muhammed ve Gençlik Sempozyumu (s. 46-47). Ankara: TDV Yayınları.
• Hökelekli, H. (1992). Hz. Peygamberin Çocuk ve Gençlere Yaklaşımı. Hz. Muhammed ve Gençlik Sempozyumu (s. 46-47). Ankara: TDV Yayınları.
• İsfehânî, R. (2010). el-Müfredât. (M. H. Îtânî, Dü.) Beyrut.
• Kesici, Ş., Ak, M., Subaşı , E., & Özkan Özteke, H. İ. (2019). Hayat Yolunda Yoldaş Olmak Mutlu Evlilik Rehberi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kesici, Ş., Baloğlu, M. & Murat, M. (2019). Çocuklarda Duygusal Yoksunluk Şemasının Gelişmesini Önleme: Ebeveynin Görev ve Sorumlulukları, 3. Uluslararası GAP Sosyal Bilimler Kongresi, Adıyaman.
• Mâtûridî, E.-M. (2005). Teʾvîlâtü’l-Ḳurʾân. Thk. A. Vanlıoğlu, Mizan Yay., İstanbul.
• Mâtûridî, E.-M. (2005). Teʾvîlâtü’l-Ḳurʾân. Thk. A. Vanlıoğlu, Mizan Yay., İstanbul.
• Müslim, E.-H. (t.y.). Sahihü Müslim. Riyad: Beytü’l-Efkâri’l-Devliyye.
• Müslim, E.-H. (t.y.). Sahihü Müslim. Riyad: Beytü’l-Efkâri’l-Devliyye.
• Nesâi, E. (t.y.). es-Sünen. (Muhammed el-Elbânî, thk.). Riyad: Mektebetü’l-Meârif.
• Nesâi, E. (t.y.). es-Sünen. (Muhammed el-Elbânî, thk.). Riyad: Mektebetü’l-Meârif.
• Oruç, C. (2014). Erken Çocukluk dönemi Din Eğitimi: Teorik Çerçeve, Yaklaşımlar ve Uygulama Örnekleri. Yeni Türkiye (58), 621-635.
• Oruç, C. (2014). Erken Çocukluk dönemi Din Eğitimi: Teorik Çerçeve, Yaklaşımlar ve Uygulama Örnekleri. Yeni Türkiye (58), 621-635.
• Ölçer, E. (2011). Çocuk ve Her Şey. İstanbul: Sokak Kitapları Yayınları.
• Sağlam, İ. (2002). Hz. Peygamberin Çocuk Eğitiminde Öne Çıkardığı Hususlar. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi(11), 167-190.
• Sağlam, İ. (2002). Hz. Peygamberin Çocuk Eğitiminde Öne Çıkardığı Hususlar. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi(11), 167-190.
• Tirmizî, M. (t.y.), Sünenü Tirmizî, (M. el-Elbânî, thk.). Riyad: Mektebetü’l-Meârif.
• Tirmizî, M. (t.y.), Sünenü Tirmizî, (M. el-Elbânî, thk.). Riyad: Mektebetü’l-Meârif.
• Tosun , A., & Yıldız , K. (2019). Erken Çocukluk Dönemi Din Eğitimi Yaklaşımları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz. Amasya İlahiyat Dergisi, 121-151.
• Tosun , A., & Yıldız , K. (2019). Erken Çocukluk Dönemi Din Eğitimi Yaklaşımları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz. Amasya İlahiyat Dergisi, 121-151.
• Vatandaş, C. (2007). İnsanlığın Model İhtiyacı ve Hz. Peygamber’in Örnekliği Üzerine. Cahiliye Toplumundan Günümüze Hz. Muhammed Sempozyumu (289-313). Konya: Fecr Yay.
• Vatandaş, C. (2007). İnsanlığın Model İhtiyacı ve Hz. Peygamber’in Örnekliği Üzerine. Cahiliye Toplumundan Günümüze Hz. Muhammed Sempozyumu (289-313). Konya: Fecr Yay.
• Yavuz, Y. Ş. (2003). Gayba İmanın Dini Temelleri. Kur’an ve Tefsir Araştırmaları-V (İslam Düşüncesinde Gayb Problemi-I) (s. 171-178). İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Zemahşerî, E. (1998). el-Keşşâf. (A. Abdülmevcud, & A. Muavvız) Riyad: Mektebetü'l-Abîkân.
• Zemahşerî, E. (1998). el-Keşşâf. (A. Abdülmevcud, & A. Muavvız) Riyad: Mektebetü'l-Abîkân.