Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Manuscripts of Sufi Manuscripts in the Amasya Beyazıt Manuscript Library

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 72 - 105, 17.06.2022

Öz

Manuscript libraries located in all four corners of Anatolia are places that reflect the scientific, political and cultural accumulation of these lands. In these libraries, there are works of many names who have shaped Anatolian and world history in many fields from Islamic sciences to positive sciences. In this respect, studies focused on these libraries in recent years are important in terms of showing the course and foundations of Anatolian and world history in scientific, political and cultural fields. As in other manuscript libraries, it is possible to observe an important part of this heritage in Amasya Beyazıt Manuscripts Library. Amasya was called the "City of the Princes" in the Ottoman period, as it was a city where the princes gained experience in order to have a say in the state administration. The history of the city, which hosted many civilizations due to its geo-political situation before the Ottomans, dates back thousands of years. In the city, which is the cradle of civilizations, many madrasas that shape Anatolian and world history have operated and many scientists have been trained here. Amasya Beyazıt Manuscript Library, which was created by bringing together the works in various libraries in Amasya in the first quarter of the twentieth century, is an outstanding library that reveals the scientific, political and cultural accumulation of the city for thousands of years. This library, located in the complex, which was completed in 892/1486 under the supervision of Sheikhzade Ahmed of Bayezid II, took its current form in 1925. The library is a rich library in terms of manuscript collection. In terms of Islamic sciences, the library contains very valuable works in many fields such as the Qur'an, tafsir, hadith, fiqh, kalam, methodology, Arabic language and rhetoric. There have been various studies on these works in the library. No study has been done on the mystical manuscripts in the library so far. This article has been written in order to draw the attention of the scientific world to the mystical manuscripts found here and to determine the contribution of this place to our cultural life in the mystical field, especially in Amasya. There are approximately 4550 manuscripts in the Amasya Beyazıt Manuscript Library. During the scans, 235 works with mystical content were identified. 174 of these manuscripts are in Arabic and 61 are in Persian. It corresponds to 6% of the manuscripts in the library. In the study, the Dîvâns belonging to the Sufis are not included. In the article, the names of the authors and the correct spellings of the titles of the works, which were entered incorrectly in the library records, are included. In order for the researchers to reach the works and their authors during the searches they will make on the library records or the website of the manuscripts presidency, firstly the names of the works and authors are mentioned as they are recorded, and then, if there are misspellings in the name of the work or the author, these errors are pointed out. The works are introduced under two main headings as Persian and Turkish works and Arabic works. While presenting the works, the order of "Asset Number, Name of the Work, Name of the Author, Copy, Language, Date of Copyright, Date of Copy, Location, Size, Leaf, Line, Font Type, Paper Type" was respected. If there is a title with no information in the given order, “?”, the lack of information in that title was pointed out. Despite the fact that the works were classified in terms of language and the study was shaped specifically for the Amasya Beyazıt Manuscript Library in order to enable researchers to benefit more easily about the study and its author, the language of each work and the library in which it is located are mentioned in the column where information about the work is given. By examining all of the manuscripts, studies that are not mentioned under the title of "Sufism", that are recorded under different titles or that are determined as mystical works, although the subject title is not specified, are also introduced. As a result, it has been seen that most of the manuscripts in the Amasya Beyazıt Manuscript Library consist of copied works. In addition to this, copyrighted works and works with copies of the author also hold a great deal in the library. The copy of the work named “Vasiyyet-nâme”, which belongs to a person named Sheikh Ahmed, in the library, registered in D.No.05 Ba 992, (Turkish, ?, 1289 (1871), Amasya Beyazıt Provincial Public Library, 187x120-106x70 mm., 8, 9, Nesih, Aharlı cedid) It has been seen that the copying of a woman named Emine Hatun is a remarkable issue. 

Kaynakça

  • Ağkurt, Neşe. İstanbul Elyazmacılığı ve Amasya II. Bayezid İlhalk Kütüphanesi’nde Bulunan Elyazmaları. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi,2011.
  • Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Osmanlı Tarihi. 6 Cilt. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1972.
  • Demiralp, Yekta. Erken Dönem Osmanlı Medreseleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1999.
  • Doğanbaş, Muzaffer. Kültürel ve Sanatsal Boyutlarıyla Amasya, Ankara: Baskı Yeri ve Yılı Yok, 2003.
  • Dündar, Abdülkadir. “Bir Belgeye Göre Amasya II. Bayezid Külliyesi”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15 /2 (2003), 131-172.
  • Eyice, Semavi. “Beyazıt II Camii ve Külliyesi”. TDV İslâm Ansiklopedisi. 6 / 40-42. İstanbul: TDV Yayınları, 1992.
  • Filiz, Merve. Osmanlı Mimarlığında II. Bayezit Dönemi Medreselerinin Yeri ve Önemi –Amasya, Edirne, İstanbul Örnekleri–. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2015.
  • Kısaparmak, Necip Maraşlı, Savaş. Amasya II. Bayezid İl Halk Kütüphanesi'ndeki XV. ve XVI. Yüzyıl Ciltleri. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2006.
  • Şahin, İlhan. Emecen, Feridun. “Amasya”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 3 / 1-4. İstanbul: TDV Yayınları, 1991.
  • Turan, Osman. Doğu Anadolu Türk Devletleri Tarihi. İstanbul: Nakışlar Yayınevi, 1980.
  • Yesar, Abdizâde H. Hüsâmeddin. Amasya Tarihi. 2 Cilt. İstanbul: Hikmet-i İslâmiyye Matbaası, 1327.
  • Yesar, Abdizâde H. Hüsâmeddin. Amasya Tarihi I. Ankara: Amasya Belediyesi Kültür Yayınları, 1986.
  • Yüksel, Aydın. Osmanlı Mimarisinde II. Bayezid Yavuz Selim Devri. 5 Cilt. İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları, 1983.

Amasya Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesi’nde Bulunan Yazma Tasavvufî Eserler

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 72 - 105, 17.06.2022

Öz

Anadolu yazma eser kütüphaneleri içerisinde önemli bir yeri olan Amasya Yazma Eser Kütüphanesi’nde el yazması halde binlerce Arapça, Osmanlıca ve Farsça eser bulunmaktadır. Bu makalede Amasya Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesinde bulunan yaklaşık 4450 yazma eserden tasavvufla ilgili 235 yazma eser hakkında bilgi verilmiştir. Bu kütüphanede bulunan tasavvufî içerikli yazma eserlerin 15’i Farsça, 46’sı Türkçe, 174’ü Arapçadır. Bu makalede, kütüphanede bulunan yazma eserlerin yaklaşık %6’sını oluşturan tasavvufî içerikli eserlere dâir sunulan bilgilerle araştırmacıların bu eserlere dikkatlerini çekmek ve tasavvufî sahada yapılacak çalışmalara kolaylık sağlamak amaçlanmıştır. Amasya Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesi’nde bulunan tasavvufla ilgili yazma eserlerle ilgili bilgi aktarılırken önce demirbaş no, ardından eser adı, müellif adı, müstensih, dili, telif tarihi, istinsah tarihi, bulunduğu yer, ölçü, yaprak, satır, yazı türü, kâğıt türü şeklinde bir usûl takip edilmiştir. Kütüphane kayıtlarına hatalı olarak girilen eser adı ve müellif adlarının doğru yazım şekilleri yazma eserle ilgili bilgi verilen bölümün sonuna parantez içerisinde eklenmiştir. Verilen sıralamada hakkında bilgi bulunmayan başlık varsa “?” ile o başlıktaki bilgi eksikliğine işaret edilmiştir. Bu kütüphanede bulunan yazma tasavvufî eserlerle ilgili çalışma yapmak isteyenlere kolaylık sağlaması açısından eserler Arapça, Farsça ve Türkçe şeklinde bir başlıklandırma yapılmıştır.

Kaynakça

  • Ağkurt, Neşe. İstanbul Elyazmacılığı ve Amasya II. Bayezid İlhalk Kütüphanesi’nde Bulunan Elyazmaları. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi,2011.
  • Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Osmanlı Tarihi. 6 Cilt. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1972.
  • Demiralp, Yekta. Erken Dönem Osmanlı Medreseleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1999.
  • Doğanbaş, Muzaffer. Kültürel ve Sanatsal Boyutlarıyla Amasya, Ankara: Baskı Yeri ve Yılı Yok, 2003.
  • Dündar, Abdülkadir. “Bir Belgeye Göre Amasya II. Bayezid Külliyesi”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15 /2 (2003), 131-172.
  • Eyice, Semavi. “Beyazıt II Camii ve Külliyesi”. TDV İslâm Ansiklopedisi. 6 / 40-42. İstanbul: TDV Yayınları, 1992.
  • Filiz, Merve. Osmanlı Mimarlığında II. Bayezit Dönemi Medreselerinin Yeri ve Önemi –Amasya, Edirne, İstanbul Örnekleri–. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2015.
  • Kısaparmak, Necip Maraşlı, Savaş. Amasya II. Bayezid İl Halk Kütüphanesi'ndeki XV. ve XVI. Yüzyıl Ciltleri. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2006.
  • Şahin, İlhan. Emecen, Feridun. “Amasya”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 3 / 1-4. İstanbul: TDV Yayınları, 1991.
  • Turan, Osman. Doğu Anadolu Türk Devletleri Tarihi. İstanbul: Nakışlar Yayınevi, 1980.
  • Yesar, Abdizâde H. Hüsâmeddin. Amasya Tarihi. 2 Cilt. İstanbul: Hikmet-i İslâmiyye Matbaası, 1327.
  • Yesar, Abdizâde H. Hüsâmeddin. Amasya Tarihi I. Ankara: Amasya Belediyesi Kültür Yayınları, 1986.
  • Yüksel, Aydın. Osmanlı Mimarisinde II. Bayezid Yavuz Selim Devri. 5 Cilt. İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları, 1983.
Toplam 13 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Din Araştırmaları
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Fatih Çınar 0000-0001-8192-1714

Yayımlanma Tarihi 17 Haziran 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Çınar, F. (2022). Amasya Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesi’nde Bulunan Yazma Tasavvufî Eserler. Antakiyat, 5(1), 72-105.
AMA Çınar F. Amasya Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesi’nde Bulunan Yazma Tasavvufî Eserler. Antakiyat. Haziran 2022;5(1):72-105.
Chicago Çınar, Fatih. “Amasya Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesi’nde Bulunan Yazma Tasavvufî Eserler”. Antakiyat 5, sy. 1 (Haziran 2022): 72-105.
EndNote Çınar F (01 Haziran 2022) Amasya Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesi’nde Bulunan Yazma Tasavvufî Eserler. Antakiyat 5 1 72–105.
IEEE F. Çınar, “Amasya Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesi’nde Bulunan Yazma Tasavvufî Eserler”, Antakiyat, c. 5, sy. 1, ss. 72–105, 2022.
ISNAD Çınar, Fatih. “Amasya Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesi’nde Bulunan Yazma Tasavvufî Eserler”. Antakiyat 5/1 (Haziran 2022), 72-105.
JAMA Çınar F. Amasya Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesi’nde Bulunan Yazma Tasavvufî Eserler. Antakiyat. 2022;5:72–105.
MLA Çınar, Fatih. “Amasya Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesi’nde Bulunan Yazma Tasavvufî Eserler”. Antakiyat, c. 5, sy. 1, 2022, ss. 72-105.
Vancouver Çınar F. Amasya Beyazıt Yazma Eser Kütüphanesi’nde Bulunan Yazma Tasavvufî Eserler. Antakiyat. 2022;5(1):72-105.

Flag Counter