HAEMOGRAM PARAMETERS IN DOGS EFFECT ON BEHAVIOUR

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 2, 58 - 63, 23.12.2024

Halil Yavuz , Duygu Arslan , Yavuzkan Paksoy

Öz

Dogs, which are among the first domestic animals, are a member of the Canidae family. They are the most preferred pet animal because of their extraordinary bond with humans and their high level of protection. As with other living things, dogs have their own unique behaviours. The reactions of living things to the effects of their environment are called behaviour. As each species may have its own behaviours, they may exhibit different behaviours in races within a species. Dogs have their own unique behaviours. Behaviours are handled under the headings of normal behaviour and abnormal behaviour. Behaviours observed in every dog breed such as feeding, sleeping, resting, reproduction, ownership and socialisation are called normal behaviours. Behaviours that occur outside of these behaviours and that no dog breed exhibits in normal life are called abnormal behaviours. Growling, biting, barking, aggression and stress are examples of abnormal behaviours. The occurrence of abnormal behaviour is due to many reasons. Bacterial, viral and parasitic infections are among these causes. Determination of infections by haemogram values is very important for early diagnosis and treatment. Thus, the problem is eliminated and abnormal behaviours are prevented or eliminated. In this study, behavioural changes that occur when haemogram values increase or decrease will be examined.

Anahtar Kelimeler

Dog, Behaviour, Haemogram, Stereotype

KÖPEKLERDE HEMOGRAM PARAMETRELERİNİN DAVRANIŞ ÜZERİNE ETKİSİ

Öz

İlk evcil hayvanlar arasında bulunan köpekler Canidae ailesinin bir üyesidir. İnsanlar ile kurdukları olağanüstü bağ ve koruma özelliklerinin üst düzeyde olması sebebi ile en çok tercih edilen pet hayvanıdır. Diğer canlılarda olduğu gibi köpeklerinde kendine özgü davranışları vardır. Canlıların çevrelerinde gelen etkilere karşı göstermiş olduğu tepkilere davranış adı verilir. Her türün kendine ait sahip olduğu davranışlar olabileceği gibi, bir tür içerisinde bulunan ırklarda farklı davranışlar sergileyebilirler. Köpeklerinde kendilerine özgü davranışları vardır. Davranışlar normal davranış ve anormal davranış başlıkları altında ele alınmaktadır. Beslenme, uyuma, dinlenme, üreme, sahiplenme ve sosyalleşme gibi her köpek ırkında gözlemlenen davranışlar normal davranışlar olarak adlandırılır. Bu davranışların haricinde meydana gelen ve normal hayatta hiçbir köpek ırkının sergilemediği davranışlara anormal davranışlar adı verilir. Hırlama, ısırma, havlama, agresyon ve stres anormal davranışlara örnek gösterilebilir. Anormal davranışların ortaya çıkması birçok sebebe bağlıdır. Bakteriyel, viral ve paraziter enfeksiyonlar bu sebepler arasındadır. Enfeksiyonların hemogram değerleri ile belirlenmesi erken teşhis ve tedavi için çok önemlidir. Böylece problem ortadan kaldırılarak anormal davranışların meydana gelmemesi ya da yok edilmesi sağlanır. Bu çalışmada, hemogram değerlerinin artması ya da azalması durumunda meydana gelen davranış değişiklikleri incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Köpek, Davranış, Hemogram, Stereotip

Kaynakça

• Alpan, O., & Ertuğrul, O. (1991). Kan grupları ve hayvan ıslahında kullanımı. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 31(1-2), 111-122.
• Aydoğdu, İ. (2002). Kan sayım sonuçlarını nasıl yorumlamalıyız? Hematoloji birinci basamak kursu eğitim kitabı, Türk Hematoloji Derneği, Antalya, 13-17.
• Blackshaw, J.K. (1991). An overview of types of agressive behaviour in dogs and methods of treatments. Applied Animal Behaviour Science, 30, 351-361.
• Busch, F.C., & Van Bergen, C. (1902). Dog's Blood.-Differential Counts of Leucocytes. The Journal of medical research, 8(2), 408-414.
• Coppinger, R. (2001). Dogs: a Startling New Understanding of Canine Origin, Behavior and Evolution. New York: Scribner, 352.
• Depelchin, A. (1957). L'hémogramme Normal Des Espèces Bovine et Canine [A normal hemogram of the Bovine and Canine Species]. Comptes Rendus Des Seances de la Societe de Biologie et de Ses Filiales, 151(8-9): 1619–1621.
• Eksen, M., Durgun, Z., Dik, B., & Keskin, E. (1992). Effect of Treatment On Haematological Values in the Dogs İnfected with Dirofilaria İmmitis. Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 8, 2, 51-54.
• Hennessy, M.B., Davis, H.N., Williams, M.T., Mellott, C., & Douglas, C.W. (1997). Plasma Cortisol Levels of Dogs at a County Animal Shelter. Physiology & Behavior, 62 (3): 485-490. Todes, D. (2003). Ivan Pavlov: Hayvan Makinesini Araştırırken. TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları, 118.
• Hiby, E.F., Rooney, N.J., & Bradshaw, J.W. (2006). Behavioural and Physiological Responses of Dogs Entering Re-Homing Kennels. Physiology & Behavior, 89 (3): 385-391.
• Kartal, E.C. (2016). Köpekler Birden Fazla Coğrafyada, Bağımsız Olarak Evcilleştirilmiş Olabilir!
• Kayar, A. (2013). Kan Hastalıkları. İç Hastalıkları Ders Notları, İstanbul.
• Keskin, E., Durgun, Z., & Kocabatmaz, M. (1994). Some Haematological Parameters, Blood Gases and Plasma Electrolytes Levels in Kangol Dogs. Veteriner Bilimleri Dergisi, 10, 1-2, 35-38.
• Klein, A. (2016). Domestic Dogs May Have Evolved Separately in Europe and Asia Read More.
• Martinez, C., Mooney, C.T., Shiel, R.E., Tang, P.K., Mooney, L., & O’Neill, E.J. (2019). Evaluation of Red Blood Cell Distribution Width in Dogs with Various İllnesses. Canadian Veterinary Journal, 60 (9): 964–971.
• Noyan, A. (2007). Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji. Palme Yayınevi.
• Ogbu, K., Ezema, K., Adieme, I., Malgwi, R., Sabo, J., Ayuba, P., Ayuba, P., Nguety, S., Atuna, S., Emeribe, F., Shallmizhili, J., Anene, B., & Anene, B. (2021). Determination of Hemobiochemical Profiles of Apparently Healthy Exotic Breed of Dogs in Jos, Plateau State, Nigeria. Open Journal of Veterinary Medicine, 11, 226-245. doi: 10.4236/ojvm.2021.116015.
• Özdin, M. & Mundan, D. (2018). Hayvan ve İnsan Davranışlarının Biyokimyasal, Endokrinolojik ve Hematolojik Parametreler Açısından Değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4 (3): 1126-1139.
• Özler, A.E. (2023). Kedi ve Köpeklerde Anemi Bulguları Gösteren Enfeksiyöz ve Nonenfeksiyöz Hastalıklarda Eritrosit Morfolojilerine Sitopatolojik Yaklaşım. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Aydın, Türkiye.
• Paksoy, Y. & Arslan, D. (2023). Lama Yetiştiriciliğine İlişkin Bilgiler ve Öneriler. Antakya Veteriner Bilimleri Dergisi, 2, 2.
• Paksoy, Y. & Gürle Albayrak, E.Y. (2023). The Investigation of the Relationship of Three Different Agents Causing Scabies in Cats and Dogs with Gender, Age and Some Behavioral Changes. Kocatepe Veterinary Journal, 16 (3): 365-374.
• Paksoy, Y. (2024). The Horse Behaviour towards Grooming. Kocatepe Veterinary Journal, 17 (1): 22-28.
• Paltrinieri, S., Ferrari, R., Scavone, D., Pieroni, C., Diamanti, D., & Tagliasacchi, F. (2024). Increased Erythrocyte Sedimentation Rate in Dogs: Frequency in Routine Clinical Practice and Association with Hematological Changes. Veterinary Clinical Studies, Animals, 14 (10), 1409. https://doi.org/10.3390/ani14101409.
• Pekmezci, D., & Çolak, Z.N. (2021). Parvovirus ile Enfekte Köpeklerde Nötrofil/Lenfosit, Monosit/Lenfosit ve Platelet/Lenfosit Oranlarının Belirlenmesi. Anadolu Çevre ve Hayvancılık Bilimleri Dergisi, 6 (4): 585-591.
• Savaş, T., & Yurtman, İ.Y. (2008). Hayvan Davranış Bilimi ve Zootekni: Tanım ve İzlem. Hayvansal Üretim, 49 (2): 36-42.
• Sönmez, H.A. (2013). Hastalıkların Tanı ve İzlenmesinde Biyokimya Laboratuvarı. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi, 81.
• Voith, V.L., Wright, J.C., & Danneman, P.J. (1992). Is There A Relationship Between Canine Behavior Problems and Spoiling Activities, Anthropomorphism, and Obedience Training? Applied Animal Behaviour Science, 34 (3): 263-272.
• Wang, X., & Richard, H. (2010). Dogs: Their Fossil Relatives and Evolutionary History. Richard H. Tedford, Mauricio Antón. New York: Columbia University Press., 1, 14.
• Wingfield-Hayes, R. (2002). China's Taste for the Exotic.
• Winter, L. (2013). Domesticated Dogs Most Likely Originated in Europe Nearly 19,000 Years Ago.
• Yıldız, İ. (2001). Kan Sayım Otomasyon Parametreleri. Anemiler, ed: Soysal T ve Yüksel-Soycan L. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, İstanbul, 117-125.
• Zahorec, R. (2021). Neutrophil-to-lymphocyte Ratio, Past, Present and Future Perspectives. Bratisl Lek Listy, 122 (7): 474-488.