Cumhuriyetin 100. yılında Ord. Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu’nun anısına “Antropometri Tetkikleri İçin Rehber”in tıpkıbasımı

Yıl 2023, , 121 - 166, 29.10.2023

Başak Koca Özer

https://doi.org/10.33613/antropolojidergisi.1334273

Öz

Bu çalışmada, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yıl dönümü vesilesiyle, Antropoloji Bilimi’nin ülkemizdeki kurucusu ve Ankara Üniversitesi’nin ilk rektörü olan Ord. Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu’nun 1937 yılında “Antropometri Tetkikleri için Rehber” adlı eseri, T.C. Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâleti tarafından yayınlanan çalışması tıpkıbasımıyla sunulmuştur. Antropoloji biliminin Türkiye’deki kurumsal tarihi, öncelikle İstanbul Darülfünunu Tıp Fakültesi’nde “Türkiye Antropoloji Tetkikat Merkezi”nin kurulmasıyla başlamış, ardından bu merkez İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’ne ve daha sonra Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ne taşınmıştır. 1937 yılında, Atatürk’ün direktifiyle gerçekleştirilen “Türkiye Antropometri Anketi” kapsamında 64.000 kadın ve erkek üzerinde antropometrik ölçümler yapılmış ve çeşitli uzmanlar görev almıştır. Bu çalışmanın bir parçası olarak, Antropoloji Enstitüsü’nde Ord. Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu tarafından 11-19 Haziran 1937 tarihleri arasında teorik ve pratik kurs düzenlenmiş ve ankette görev alacak araştırmacılar için “Antropometri Tetkikleri için Rehber” adlı kitapçık hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Cumhuriyet dönemi, antropoloji, Türkiye Antropometri Anketi, Ord. Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu

In commemoration of the 100th anniversary of the Republic of Türkiye, a Facsimile Edition of “Guide for Anthropometric Techniques” by Ord. Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu as a tribute to his memory

Öz

In this study, as part of the commemoration of the 100th anniversary of the Republic of Turkey, the work of Ord. Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu, who is considered the founder of Anthropology in our country and the first rector of Ankara University, titled “ Guide for Anthropometric Techniques “ published by the Ministry of Health and Social Welfare of the Republic of Turkey in 1937, is presented in facsimile. The institutional history of Anthropology in Turkey began with the establishment of the “Turkey Anthropology Research Center” at the Istanbul Darülfünunu Faculty of Medicine. Subsequently, this center was relocated to Istanbul University Faculty of Science and later to Ankara University Faculty of Language, History, and Geography. In 1937, under the directive of Atatürk, the “Turkey Anthropometry Survey” was carried out, encompassing 64,000 men and women, with the participation of various experts. As part of this study, Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu conducted theoretical and practical courses at the Anthropology Institute between June 11 and June 19, 1937, and prepared the booklet “ Guide for Anthropometric Techniques “ for the researchers involved in the survey.

Anahtar Kelimeler

Republican era, anthropology, Turkey Anthropometry Survey, Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu.

Kaynakça

• İnan, A. (1947). Türkiye halkının antropolojik karakterleri ve Türkiye Tarihi. Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• İnan, A. (1969). Türkiye’de antropoloji. Antropoloji, (4), XI-XII. https://doi.org/10.1501/antro_0000000072
• İstatistik Umum Müdürlüğü (1937). Türkiye Antropometri Anketi. Başbakanlık İstatistik Umum Müdürlüğü, Yayın No. 151.
• Kansu, Ş. A. (1937). Antropometri teknikleri için rehber. T.C. Sıhhat ve İçtimaî Muavenet Vekaleti Neşriyatı No. 46.
• Kansu, Ş. A. (1940). Türk Antropoloji Enstitüsü tarihçesi. İstanbul Maarif Matbaası.
• Koca Özer B. (2017). Antropolojinin tarih araştırmalarındaki yeri ve önemi. E. Baş, ve H. Aslan (Ed.) içinde, Disiplinlerarası ve Tematik İslam Tarihi Yazıları - I (s. 9-20). Grafiker Yayınları.
• Süslü, A. (1986). Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinin 50 yıllık tarihi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları.