FARKLI ÖĞRETİM PROGRAMLARININ SU İLE İLİŞKİLİ KAZANIMLAR AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 98 - 113, 30.06.2020

Nazihan Ursavaş , Ayşe Aytar , Ebru Alpay

https://doi.org/10.35346/aod.687703

Cited By: 3

Öz

Her ne kadar dünyanın %71’i sularla kaplı olsa da, son yıllarda artan nüfus ve çevre sorunları nedeniyle suya ulaşım ve kişi başına düşen kullanılabilir su azalmıştır. Bu durumun önüne geçmek isteyen toplumlar, bilinçli bireylerin yetiştirilebilmesi için eğitimin önemine vurgu yapmışlardır. Bilinçli ve çevre dostu bireylerin yetiştirilmesine katkı sağlamak için insanın diğer canlılarla uyumlu bir şekilde yaşam sürdürülebilmesine yönelik bakış açısı kazandıracak ekosentrik anlayışın merkeze alınarak öğretim programlarının yeniden yapılandırılması gerektiği düşünülmektedir. Bu noktadan hareketle, mevcut çalışmada farklı öğretim programlarının su ile ilgili kazanımlar açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Doküman analizi yöntemi ile gerçekleştirilen çalışmada, Fen Bilimleri, Fizik, Kimya ve Biyoloji öğretim programları ele alınmıştır. Elde edilen bulgulara göre, su ile ilgili en fazla kazanıma Fen bilimleri dersinde, en az kazanıma Biyoloji dersinde yer verilmiştir. Programlar incelendiğinde, kazanımların her bir ders için daha çok bilgi teması altında toplandığı görülmüştür. Bununla birlikte, tutum teması altında herhangi bir derse ait kazanım tespit edilmemiştir. Davranış teması altında sadece fen bilimleri dersine ait iki kazanımın yer aldığı belirlenmiştir. Halbuki çevre eğitimi bilişsel, duyuşsal ve davranışsal açıdan dönüşüm ile bir bütün olarak ele alınarak başarıya ulaşabilecektir. Bu noktada çevre eğitimi altında ele alınan ve disiplinler arası bir kavram olan suyun kazanımlara aracılığıyla daha fazla öğretim programlarında yer alması ve özellikle bu kazanımların tutum ve davranış boyutunda ele alınması gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Su, Su eğitimi, Öğretim programı, kazanım

INVESTIGATION OF DIFFERENT CURRICULUMS IN TERMS OF WATER-RELATED LEARNING OUTCOMES

Öz

Although 71% of the world is covered with water, in recent years, access to water and per capita usable water has decreased due to increasing population and environmental problems. Societies want to prevent this situation have emphasized the importance of education in order to raise conscious individuals. In order to contribute to the cultivation of conscious and environmentally friendly individuals, it is thought that the echocentric understanding, which will give a perspective to sustain life in harmony with other living creatures, should be centered and the curriculum should be restructured. From this point of view, in the current study it is aimed to examine different curriculums in terms of water-related learning outcomes. The study carried out with document analysis method, Science, Physics, Chemistry and Biology curriculums were discussed. According to the findings, while the most water-related learning outcomes included in Science course, the least learning outcomes were in Biology. When curriculums were examined, it is seen that water-related learning outcomes were gathered more under the theme of knowledge for each course. However, no attendance for any course was identified under the theme of attitude. Besides this, it was determined that there were only two water-related learning outcomes related to science under the behavioral theme. However, environmental education will be successful in terms of cognitive, affective and behavioral transformation as a whole. At this point, it is thought that water, which is considered as an interdisciplinary concept under environmental education, should be included in more curriculums through learning outcomes and especially these outcomes should be addressed in the attitude and behavior dimension.

Anahtar Kelimeler

Water, Water education, Curriculum, Learning outcomes

Kaynakça

• Ada, S., Baysal, Z. N., Şahenk Erkan, S. S. (2017). Çeşitli boyutlarıyla çevre eğitimi. Ankara, Nobel Yayıncılık.
• Aydın Kocaeren, A. (Ed.) (2016). Çevre ve enerji. Ankara, Nobel Yayıncılık.
• Auriault, M. (1998). Une stratégie d'Éducation à l’eau de la société. Congrès International sur l'eau au Liban du 18 au 20 juin 1998. Le rapor Final du Congré International de Kaslik. 12 Temmuz 2006 tarihinde www.funredes.org/agua/index_fr.htm adresinden indirilmiştir.
• Alaş, A., Gürbüz, H., Kışoğlu, M. ve Tunç, T. (2009). Öğretmen adaylarının bilinçli su tüketim davranışları üzerine bir araştırma: Atatürk Üniversitesi örneği, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 2,37-49.
• Beekman, G. (1998). Water conservation, recycle and reuse. International Journal of Water Resources Development, 14(3), 353-364. DOI: 10.1080/07900629849268.
• Bilir, A. ve Gündüz, Ş. (2012). Kıbrıs’ın kuzeyindeki öğrencilerin çevre eğitimi ve su tasarrufu konusundaki tutum düzeylerinin araştırılması [Özel Sayı]. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 225-232.
• Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı. (UNDP) (2016). Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları. 09.02.2020 tarihinde https://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/sustainable-development-goals.html. adresinden indirilmiştir.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
• Brody, M. J. (1993). Student understanding of water and water resources: A review of the literature. Annual Meeting of the American Educational Research Association, April, Atlanta.
• Cappellaro, E., Ünal Çoban, G., Akpınar, E., Yıldız e. ve Ergin, Ö. (2011). Yetişkinler için yapılan uygulamalı çevre eğitimine bir örnek: Su farkındalığı eğitimi. Türk Fen Eğitimi Dergisi (Journal of Turkish Science Education). 8(2), 157-173.
• Çankaya, C., Filik İşçen, C. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarına yönelik su tüketim davranış ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması, E-Journal of New World Sciences Academy-Education Sciences, 9(3), 341-352. ISSN:1306-3111/1308-727.
• Ergin, Ö. (2008). “Su Farkındalığı” Üzerine Bir Eğitim Projesi. TMMOB 2. Su Politikaları Kongresi. Ankara, 20-22 Mart 2008.
• He, H. S. (2018) Construction of the index system of water literacy and application in a case study of four Chinese communities. Journal of Discrete Mathematical Sciences and Cryptography, 21(2), 485-491.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994) An expanded sourcebook: Qualitative data analysis, 2nd edition, Thousand Oaks, CA: Sage.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı, Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812312311937-FEN%20B%C4%B0L%C4%B0MLER%C4%B0%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI2018.pdf adresinden indirilmiştir.
• Millî Eğitim Bakanlığı, (2018). Ortaöğretim Biyoloji dersi öğretim programı (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı, Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/20182215535566-Biyoloji%20d%C3%B6p.pdf adresinden indirilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2018). Ortaöğretim Fizik dersi öğretim programı (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı, Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103112910-orta%C3%B6%C4%9Fretim_fizik_son.pdf adresinden indirilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2018). Ortaöğretim Kimya dersi öğretim programı (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı, Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812102955190-19.01.2018%20Kimya%20Dersi%20%C3%96%C4%9Fretim%20Program%C4%B1.pdf adresinden indirilmiştir.
• Nasr, C. (1998, Haziran). Education et préservation de l’eau au Liban [Lübnan’da suyun korunması için eğitim]. Congrès international sur l’Eau au Liban du, 12 Temmuz 2006 tarihinde http://www.funredes.org/agua/files/education/NASR.rtf adresinden indirilmiştir.
• Orr, D. (1992). Ecological literacy: Education and the transition to a postmodern world, SUNY Series in Constructive Postmodern Thought. Albany, New York, SUNY Press.
• Otaki, Y., Sakura, O., & Otaki, M. (2015). Advocating water literacy. Mahasarakham International Journal of Engineering Technology, 1(1), 36-40.
• Özdemir, O. (2016). Ekolojik okuryazarlık ve çevre eğitimi. Ankara, Pegem Akademi.
• Özsoy, S. (2009). Su ve yaşam: Suyun toplumsal önemi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Roth, C. E. (1992). Environmental literacy: It’s roots, evolution, and direction in the 1990s. ERIC Clearinghouse for Science, Mathematics, and Environmental Education. Ohio: Columbus.
• Su, H. J., Chen, M. J., & Wang, J. T. (2011). Developing a water literacy. Current Opinion in Environmental Sustainability, 3, 517-519.
• Tomanbay, M. (2008). Dünyada su ve küresel ısınma sorunu. Ankara, Phoenix Yayınları.
• Ulusoy, K. (2007). Küresel ticaretin son hedefi: Su pazarı. İstanbul, İletişim Yayınları.
• Ursavaş, N. ve Aytar, A. (2018). Okul öncesi öğrencilerinin su farkındalığı ve su okuryazarlıklarındaki gelişimin incelenmesi: Proje tabanlı bir araştırma. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 3(1), 19-45.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Zayimoğlu Öztürk, F. ve Aksoy, H. (2014). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş modelinin 8. sınıf öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi (Ordu ili örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2) 439-454, doi: 10.7822/omuefd.33.2.8.
• Wheeler, G. (2012, October). Water Literacy: Educator perspective, students’ knowledge, and possible misconceptions. International Symposium on Environmental Water Literacy, Japan.