METAPHORICAL PERCEPTIONS OF HIGH SCHOOL STUDENTS ON THE CONCEPTIONS OF “CLIMATE CHANGE, GLOBAL WARMING, GREENHOUSE EFFECT”

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 339 - 354, 31.12.2022

Burcu Babaoğlan Özdemir , Başak Babaoğlan

https://doi.org/10.35346/aod.1136515

Cited By: 1

Öz

This research was carried out to reveal the metaphors of high school students about the current problems in the world, "global warming", "climate change" and "greenhouse effect". The study group of the study consists of 423 students in the 9th and 11th grade levels that continue to study at a secondary education institution in Gaziantep in 2021-2022 academic year. The phenomenology pattern, one of the qualitative research techniques, was used in the study. In order to collect the data of the research, the students were asked, “For me, climate change is like…. Because;…” , “For me, the greenhouse effect is like…. Because…” and “For me, global warming is like…. Because…” were asked to complete the sentences. The data obtained from the study were interpreted by content analysis. Within the scope of the research, students developed 731 valid metaphors. As a result of the research, it was seen that the students produced 237 metaphors related to the concept of "climate change", 234 metaphors related to the concept of "greenhouse effect" and 260 metaphors related to the concept of "global warming". These generated metaphors are grouped under 5 different categories for “climate change”, 6 for “greenhouse effect” and 5 different categories for “global warming”. According to the findings, the most repeated metaphor for climate change is human; The most repeated metaphor for the greenhouse effect was determined as smoking and the most repeated metaphor for global warming was determined as fire. 

Anahtar Kelimeler

Climate change, Global warming, Greenhouse effect, Metaphor

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN “İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, KÜRESEL ISINMA, SERA ETKİSİ” KAVRAMLARINA YÖNELİK METAFORİK ALGILARI

Öz

Bu araştırma, lise öğrencilerinin dünyadaki güncel sorunlar olan “küresel ısınma, iklim değişikliği, sera etkisi” kavramları ile ilgili sahip oldukları metaforları ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında, Gaziantep ilinde bir ortaöğretim kurumunda öğrenimine devam eden 9. 10. ve 11. sınıf seviyelerindeki 423 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada nitel araştırma tekniklerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın verilerini toplamak için, öğrencilere “Bana göre iklim değişliği… gibidir. Çünkü;…” , “Bana göre sera etkisi…gibidir. Çünkü…” ve “Bana göre küresel ısınma...gibidir. Çünkü…” cümlelerini tamamlamaları istenmiştir. Çalışmadan elde edilen veriler içerik analiziyle yorumlanmıştır. Araştırma kapsamında öğrenciler 731 geçerli metafor geliştirmişlerdir. Araştırma sonucunda öğrencilerin “iklim değişikliği” kavramına ilişkin 237, “sera etkisi” kavramına ilişkin 234 ve “küresel ısınma” kavramına ilişkin ise 260 adet metafor ürettikleri görülmüştür. Üretilen bu metaforlar “iklim değişikliği” için 5, “sera etkisi” için 6 ve “küresel ısınma” için 5 farklı kategori altında toplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre iklim değişikliğine yönelik en çok tekrar eden metafor insan; sera etkisine yönelik en çok tekrar eden metafor sigara ve küresel ısınmaya yönelik en çok tekrar eden metafor ateş olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İklim değişikliği, Küresel ısınma, Sera etkisi, Metafor

Kaynakça

• Afacan, Ö. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının “fen” ve “fen ve teknoloji öğretmeni” kavramlarına yönelik metafor durumları. E-Journal of New World Sciences Academy, 6(1), 1242-1254.
• Aristoteles, (2011). Poetika: Şiir Sanatı Üzerine, (Çev. Furkan Akderin), Say Yayınları: İstanbul.
• Arslan, A., & Zengin, R. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının küresel ısınma kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi, International Journal of Social Science, 44, 453-466.
• Aydın, F., & Eser Ünaldı, Ü. (2010). Coğrafya öğretmen adaylarının “coğrafya” kavramına ilişkin algılarının metafor yardımıyla analizi. International Online Journal of Educational Sciences, 2(2), 600-622.
• Ateş, M., & Karatepe, A. (2013). Üniversite öğrencilerinin “küresel ısınma” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yardımıyla analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, (27), 221-241.
• Bahar, M., & Aydın, F. (2002). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin sera gazları ve global ısınma ile ilgili anlama düzeyleri ve hatalı kavramlar. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi.16-18 Eylül. ODTÜ, Ankara.
• Bilgiç, Ş. (2019). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin madde döngüleri kavramına ilişkin algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Aksaray.
• Bozkurt, O., & Aydoğdu, M. (2004). İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin "ozon tabakası ve görevleri" hakkındaki kavram yanılgıları ve oluşturma şekilleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(2), 369-376.
• Bozkurt, O., & Cansüngü, Ö. (2002). ilköğretim öğrencilerinin çevre eğitiminde sera etkisi ile ilgili kavram yanılgıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 67-73.
• Coşkun, M. (2011). Lise öğrencilerinin “iklim” kavramıyla ilgili metaforları (zihinsel imgeleri). Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(3), 919-940.
• Çepel, N. (2008). Ekolojik Sorunlar ve Çözümleri. TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları: Ankara.
• Doğan, Y. (2017). Ortaokul öğrencilerinin çevre kavramına ilişkin sezgisel algıları: bir metafor analizi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 721-740.
• Doğan, S., & Erkan, İ. (2019). Z kuşağının sosyal medyaya yönelik algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Journal of Yasar University, 14 (Special Issue), 147-155.
• Dönel Akgül, G., Keçeci, E. E., & Pınar, M. A. (2022). “6. Sınıf Öğrencilerinin Küresel Isınma Konusundaki Oluşturdukları Metaforlar”, Journal Of Social, Humanities and Administrative Sciences, 8(54), 851-863.
• Eraslan Çapan, B. (2010). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli öğrencilere ilişkin metaforik algıları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(12), 140-154.
• Fraser, D. (2000). Sin, hope and optimism in children’s metaphors. Paper presented at the AARE Annual Conference, 4-7 December, Sydney Australia.
• Gentner, D. & Holyoak, K. J. (1997). Reasoning and learning by analogy: Introduction. American Psychologist, 52(1), 32-34.
• Greenpeaee. (1990). Climate Change, A readers guide to the IPCC Reports.
• Gülen, S., & Dönmez, İ. (2020). Yedinci sınıf öğrencilerinin küresel ısınma kavramına yönelik metafor ve çizimlerinin belirlenmesi; karşılaştırmalı bir çalışma. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi. 14(33), 359-378.
• Güllü, U., & Dönel Akgül, G. (2020) “Ortaokul 8.sınıf öğrencilerinin toprak ve tarıma yönelik metaforik algıları”, Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 67-83.
• Güngör Cabbar, B. (2019). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin ağaç kavramına karşı metaforik algıları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 10(1): 189-208.
• IPCC, (2013). Climate Change: The Physical Science Basis, Frequently Asked Questions, https://www.ipcc.ch/ report/ar5/wg1/, Erişim: 24.06.2022.
• IPCC, (2014). Climate Change Impacts, Adaptation, And Vulnerability. http://www.ipcc.ch/report/ar5/wg2/, Erişim: 24.06.2022.
• Jones, P. D., & Wingley, T. M. L. (1990), “Global warming trends”, Scientific American, 263(2), 84-91.
• Kahyaoğlu, M., & Kırıktaş, H. (2016). Ortaöğretim ve üniversite öğrencilerinin “doğa” kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 33, 58-76.
• Karakuş, U., & Yel, Ü. (2019). The mental models of social studies teacher candidates on global warming. International Journal of Geography and Geography Education, 40, 109-123.
• Kaya, M. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının “küresel ısınma” kavramına yönelik metafor algıları. Doğu Coğrafya Dergisi, 18(29), 117-134.
• Kaya, H., Coskun, M., & Aydın, F. (2010). The analysis of high school studenst’s perceptions towards “environmen” concept. African Journal Of Agricultural Research, 5(13), 1591-1597.
• Kelleci, D. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının iklim kavramına ilişkin algılarının metafor yoluyla incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Giresun.
• Korkmaz, F., & B. Bağçeci. (2013). Lise öğrencilerinin ‘üniversite’ kavramına ilişkin metaforik algıların incelemesi”. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 187-204.
• Kuterdem, K., Onacak, T., & Evirgen, M. (1996). Artan sera etkisi ve küresel ısınma. Çevre Bilimleri Dergisi. 3, 47-48.
• Lakoff, G., & Johnson, M. (2005). Metaforlar: Hayat, Anlam ve Dil (Çev. GY Demir). Paradigma, İstanbul.
• Landau, M.J., Meier, B.P., & Keefer, L.A. (2010). A metaphor-enriched social cognition. Psychological bulletin, 136(6), 1045-1067.
• Levine, P. M. (2005). Metaphors and images of classrooms. Kappa Delta Pi Record, 41(4), 172-175.
• McKinney, M., Schoch, R. (2003). Environmental science system and solutions (Third Edition) Canada and London: Jones and Bartlett Publishers.
• MEU, (2010). Republic of Turkey Climate Change Strategy 2010-2023. Ministry of Environment and Urbanization. https://webdosya.csb.gov.tr/db/iklim/editordosya/iklim_degisikligi_stratejisi_EN.pdf, Erişim: 24.06.2022.
• Miles, M.B., & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage, Thousand Oaks.
• Morgan, D.L. (1998). Planning focus group. CA: Sage, Thousand Oaks.
• Moser, K.S. (2000). Metaphor analysis in psychology: Method, theory, and fields of application. Qualitative Social Research, 1(2), 21-28.
• Nart, N. (2009). Daha Geç Olmadan, Küresel Isınma. İm Yayın Tasarım, İstanbul.
• Ortony, A. (2012). The role of similarity in similes and metaphor. A. Ortony içinde, Metaphor and Thought (s. 342-356). Cambridge University Press.
• Özbuğutu, E. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının evrim kavramına ilişkin metaforik algıları. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 31(1), 28-43.
• Özder, A., Kaya, H., & Ünlü, M. (2012). Ortaöğretim öğrencilerinin “turizm” kavramı ile ilgili geliştirdikleri metaforların analiz örneği. Marmara Coğrafya Dergisi, 25, 18-31.
• Öztürk, Ç. (2007). Sosyal bilgiler, sınıf ve fen bilgisi öğretmen adaylarının “Coğrafya” kavramına yönelik metafor durumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 55-69.
• Pınar, M. A., & Dönel Akgül, G. (2021). Ortaokul öğrencilerinin fen bilgisi laboratuvarına ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 14-23.
• Robson, C. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri Gerçek Dünya Araştırması. (Çev.: Ş. Çınkır ve N. Demirkasımoğlu), Anı yayıncılık, Ankara.
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (2), 131-155.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (2), 281-326.
• Sackmann, S. (1989). The role of metaphors in organization transformation. Human Relations, 42(6), 463-485.
• Salman, Y. (2003). Dilin Düş Evreni: Eğretileme. Kitap-lık, 65, 53-54.
• Sanchez, A., Barreiro, J. M., & Maojo, V. (2000). Desing of virtual reality systems for education: a cognitive approach. Education and Information Technologies, 5(4), 358.
• TDK (2022). Büyük Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• Toker, G.A., & Bülbül T. (2014). okul bir insan bedenidir. meslek lisesi öğrencilerinin okul algılarına yönelik bir metafor çalışması. Journal of Educational Sciences Research. Internationl E-Journal, 4(1).
• Tol, R. S.J., (2016). Comment on ‘Quantifying the consensus on anthropogenic global warming in the scientific literature’. Environmental Research Letters, 11, 1-6.
• Ülkü, G. (2019). Lise öğrencilerinin biyolojik kavramlar ile ilgili metaforik algılarının incelenmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H., (2006), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınevi, Ankara.
• Yoğurtçu, A. (2021). Lise öğrencilerinin hücre konusundaki kavramsal yapıları, metaforik algıları ve kavram yanılgılarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.