HATAY ARKEOLOJİ MÜZESİNDEN ESKİ ASURCA BİR VEKİL BELİRLEME TUTANAĞI

Yıl 2022, , 305 - 311, 30.12.2022

Salih Çeçen , Nurgül Yıldırım

https://doi.org/10.46931/aran.1123719

Öz

Mezopotamya ve Anadolu arasında Akadlı tüccarlarca başlatılan ticari geleneğin daha sistemli ve organize biçimi Eski Asurlu tüccarlarca günümüz Kayseri ili merkez olmak üzere devam ettirilmiştir. Anadolu’daki ticaret kolonilerinin merkezi konumundaki Kayseri-Kaniş/Kültepe’de gerçekleştirilen kazılar sonucunda ele geçirilen yaklaşık 24 bin Eski Asurca tablet, MÖ II. bin başlarındaki Anadolu tarihini aydınlatan birincil kaynaklar olarak kabul edilmiştir. Eski Asurlu tüccarların arşivlerinden oluşan ve literatüre Kültepe Tabletleri olarak geçen metinlerin konusunu, çoğunlukla, ticari mektuplar, çeşitli kayıt ve sözleşmeler oluşturmuştur. Ağırlıklı olarak Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesinde korunan Eski Asurca belgeler, sayıları farklı olmak üzere ülkenin diğer müzelerinde de bulunmaktadır. Bu çerçevede Hatay Arkeoloji Müzesine satın alma yoluyla kazandırılmış olan 20793 envanter numaralı Eski Asurca tablet, içerik açısından Asurlu tüccarlara ait ticari mal teslimatlarındaki temsilcilerin belirlenmesine dair bir tutanak olarak hazırlanmıştır. Belgede kaydedilen Asurlu tüccar adları, diğer Kültepe tabletlerinde de sıkça geçmektedir. Bu çalışmada 20793 numaralı metnin transkripsiyon, tercüme ve kültür tarihi bakımından değerlendirilmesi yapılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kültepe Tabletleri, Eski Asur Devri, Eski Asurlu Tüccarlar

Kaynakça

• Barjamovic, Gojko. A Historical Geography of Anatolia in the Old Assyrian Colony Period. London: Museum Tusculanum Press, 2011.
• Bilgiç, Emin. “Anadolu'nun İlk Yazılı Kaynaklarındaki Yer Adları ve Yerlerinin Tayini Üzerine İncelemeler”, Belleten 10/39 (1946): 381-423.
• Çayır, Murat. “Kültepe’de 1970 (Kt. v/k) Kazısında Bulunmuş Arşivden Üç Mektup”, Archivum Anatolicum (ArAn) 15/1 (2021): 47-58.
• Çeçen, Salih. “Usur-ša-Ištar Eski Asur Kralı Sargon’un Oğlu mu?”, XII. Türk Tarih Kongresi Bildirisi. 59-64. Ankara, 1994.
• Erol, Hakan-Selda Delioğlu. “Anadolu Medeniyetleri Müzesine Satın Alma Yoluyla Kazandırılmış Altı Eski Asurca Belge”, Archivum Anatolicum (ArAn) 14/2 (2020): 219-240.
• Günbattı, Cahit. “Kültepe Tabletleri Arasında Aile Haberleşmelerinden Örnekler”, I. UHKB. 126-133. 1990.
• Günbattı, Cahit. “An Aponym List (KEL G) from Kultepe”, Altorientalische Forschungen 35/1 (2008):103-132.
• Kryszat, Guido. Zur Chronologie der Kaufmannsarchive aus der Schicht 2 des Kārum Kaneš, Leiden: Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten, 2004.
• Veenhof, Klaas R. The Old Assyrian List of Year Eponyms from Karum Kanis Hand Its Chronological Implication, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, Seri VI-No. 64, 2003.
• AKT 2 Bilgiç, Emin-Bayram, Sebahattin. Ankara Kültepe Tabletleri II, Türk Tarih Kurumu Yayınları VI-33-a, 1995.
• AKT 3 Bilgiç, Emin-Günbattı, Cahit. Ankaraner Kültepe Texte III, Stuttgart: Freiburger Altorientalische Studien (FAOS) Beiheft 3,1995.
• AKT 4 Albayrak, İrfan. Ankara Kültepe Tabletleri IV (Kt. o/k). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2006.
• AKT 6-a Larsen, Mogens T. Kültepe Tabletleri VI-a, The Archive of the Šalim-Aššur Family Volume 1: The First Two Generations. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2010.
• CAD The Chicago Assyrian Dictionary.
• CCT 3 Smith, S. Cuneiform Texts From Cappodocian Tablets in the British Museum, Part 3, London: 1925.
• RGTC Khaled, Nashef. RGTC IV (Die Orts-und Gewaessernamen der Altassyrischen Zeit), Wiesbaden, 1991.