É abi-ka imaqqut “Your Father’s House Will Collapse”

Yıl 2018, Cilt: 12 Sayı: 1, 71 - 82, 17.08.2018

Remzi Kuzuoğlu

https://doi.org/10.1501/Archv_0000000146

Öz

The Archeological excavations conducted at ancient Kanesh
City provide us with significant information about the houses of the Assyrian
traders. The residential houses uncovered at the Kārum place of Kültepe have
the most ancient written documents of Anatolia which represents the best
samples of civil architecture of this region, dated back to 4000 years ago.
These structures belonged to Anatolians and Assyrian traders and were used not
just as residential buildings but as offices and storages too. There is no
information about the plans of houses and number of rooms in the Old Assyrian
documents. The archives belong to Pilah-Ištar the son of Aššur-rē’ī, uncovered
during excavations in 1988 which includes three documents mentioning unique
situation about houses. Two of the documents are related to a house which was
about to collapse because of negligence and squalidness. The other document is
about a building that fell down over a house of an Assyrian trader, who as a
result faced difficulty. 

Anahtar Kelimeler

Ancient History, Old Anatolia, Kültepe/Kanesh, Cuneiform, House

É abi-ka imaqqut: "Senin Babanın Evi Yıkılacak"

Öz

Eski Kaneš şehrinde sürdürülen
arkeolojik çalışmalar günümüzden yaklaşık 4000 yıl önceki Anadolulu ve Asurlu
tüccarların ikametgâhları hakkında önemli bilgiler vermektedir. Aynı zamanda Anadolu’nun
en eski yazılı belgelerine ev sahipliği de yapan bu yapılar, sadece yaşam
alanları olarak hizmet vermemişler, ofis ve depo olarak da aktif bir biçim de
kullanılmışlardır. Eski Asurca metinlerde evlerin planları, kaç odalı oldukları
veya inşasında kullanılan malzemeler hakkında net bilgiler yoktur. Genellikle
gayrimenkul olarak alınıp-satıldıkları veya borca karşılık rehin verildikleri metinlerden
bilinmektedir. Kültepe’de 1988 yılı kazılarında ortaya çıkarılan ve Asurlu
tüccar Aššur-rē’ī ile oğlu Pilah-İštar’a ait arşivde ele geçen üç belge bize bu
yapılarla ilgili farklı bilgiler sunmaktadır. Metinlerden ikisi bakımsızlık ve
ihmalden dolayı yıkılmak üzere olan bir evle ilgilidir. Diğer metin ise Asurlu
bir şahsın evinin üzerine yıkılan bir yapı sebebiyle zor duruma düşmesi
hakkındadır. 

Anahtar Kelimeler

Eskiçağ, Eski Anadolu, Kültepe/Kaneš, Çivi Yazısı, Ev

Kaynakça

• Albayrak 2000: İ. Albayrak, “Kültepe’den Yeni Bir Vasiyetname”, Archivum Anatolicum 4, Ankara 2000: 1-16.Archivum Anatolicum 4, Ankara 2000: 1-16.
• Albayrak 2015: İ. Albayrak, “Asurlu Tüccar Šu-İštar’ın Kültepe’de Ele Geçen Vasiyetnamesi”, Cahit Günbattı’ya Armağan, A.Ü. DTCF, Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Bölümü Sümeroloji Anabilim Dalı Yayınları, No: 417, Ankara 2015: 15-27.
• Barjamovic 2014: G. Barjamovic, “The Size of Kanesh and The Demography of Early Middle Bronze Age Anatolia”, Current Research at Kültepe-Kanesh, 2014: 55-68. Bayram-Kuzuoğlu 2014: S. Bayram-R. Kuzuoğlu, Kültepe Tabletleri VII-a Aššur-rē’ī Ailesinin Metinleri I. Cilt: Aššur-rē’ī’nin Kendi Metinleri, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2014.
• Bayram-Veenhof 1992: S. Bayram – K. R. Veenhof, “Unpublished Kültepe texts on Real Estate” Jaarbericht van het Vooraziatisch-Egyptisch Genootschap Ex Oriente Lux 32, 1992: 88-100.
• Günbattı 1989: C. Günbattı, “Ev Satışı ile İlgili Beş Kültepe Tableti ve Bunlardan Çıkan Bazı Sonuçlar”, Belleten 206, Ankara 1989: 51-59.
• Günbattı 2014: C. Günbattı, Harsamna Kralı Hurmeli’ye Gönderilen Mektup ve Kaniš Kralları”, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2014.
• Hecker-Guido-Lubor 1998: K. Hecker–K. Guido–M. Lubor, Kappadokische Keilscrifttafeln aus der Sammlung der Karlsuniversität Prag. Prague 1998.
• Kulakoğlu 2010: F. Kulakoğlu, “Kültepe Kaniš-Karumu: Anadolu’nun En Eski Uluslararası Ticaret Merkezi”, Anadolu’nun Önsözü Kültepe Kaniş-Karumu, Kayseri Belediyesi Kültür Yayınları No: 78, 2010: 40-51.
• Kuzuoğlu 2005: R. Kuzuoğlu, “Eski Anadolu’da İpotek Kavramının İlk İzleri, Akademi Günlüğü, c. I / sy. I, 2005: 77-88.
• Kuzuoğlu 2016: R. Kuzuoğlu, “Eski Asur Kaynaklarında Tanrıça İšhara ve Akrep Sembolü”, Archivum Anatolicum, 10/1, Ankara 2016: 29-54.
• Larsen 2010: M. T. Larsen, “Kültepe/Kaniş Arşivleri”, Anadolu’nun Önsözü Kültepe Kaniş Karumu, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları No: 78, İstanbul 2010: 74-81.
• Özgüç 1999: N. Özgüç, Kültepe-Kaniš/Neša Sarayları ve Mabetleri, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1999.
• Özgüç 2001: T. Özgüç, “Observations on the Architectural Peculiarities of the Archive of an an Assyrian Trader of Kārum Kanesh”, Veenhof Anniversary Volume, Nederland, Institute Voor Hot Nabue, 2001: 367-371.
• Özgüç 2005: T. Özgüç, Kültepe, Kaniš/Neša, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2005.
• Veenhof 2011: K. R. Veenhof, “Houses in the Ancient City of Assur”, B.S. During – A. Wossink – P.M.M.G. Akkermans (eds.), Correlates of Complexity. Essays in Archaeology and Assyriology Dedicated to Diederik J.W.Meijer in Honour of his 65th Birthday, PIHANS 116, Leiden 2011: 211 vd.