The Anatolian Bridges in Old Assyrian Texts

Yıl 2018, Cilt: 12 Sayı: 2, 113 - 126, 28.12.2018

Remzi Kuzuoğlu

https://doi.org/10.1501/Archv_0000000154

Cited By: 1

Öz

    Old Assyrian cuneiform texts which are unearthed in
Boğazköy, Alişar, Kaman Kalehöyük, Kayalıpınar, Acemhöyük, and
primarily in Kültepe are the oldest written sources of Anatolia, and
which with their rich content from many aspects allow us to get to
know Anatolia of approximately 4000 years ago. The content of these
documents, which have reached 25000 in number nowadays, are
related to financial subjects since a major part of them belong to
Assyrian merchants. Furthermore, in addition to the political, legal
and social structure of the period, these documents also contain
information on the historical geography of Anatolia. In this respect,
the texts mainly report the names of the cities where merchants
carried out commercial activities or supplied goods and despite being
rare, the names of the rivers and mountains they had to pass or cross.
A small number of documents contain information on the fees
merchants had to pay when they crossed the bridges on their routes.
This study addresses the bridges mentioned in the Old Assyrian texts
in the period corresponding to the first quarter of 2000 B.C. and
investigates on which rivers these bridges can be nowadays

Anahtar Kelimeler

Old Anatolia, Cuneiform, Old Assyrian Period, Bridge, Kültepe

Eski Asurca Metinlerde Anadolu Köprüleri

Öz

    Başta Kültepe olmak üzere Boğazköy, Alişar, Kaman
Kalehöyük, Kayalıpınar ve Acemhöyük’te ortaya çıkarılan Eski
Asurca çivi yazılı metinler, zengin içerikleriyle günümüzden yaklaşık
4000 yıl önceki Anadolu’yu pek çok yönden tanımamıza imkân
sağlamaktadırlar. Bugün sayıları 25.000’e yaklaşmış olan bu
belgelerin büyük bir kısmı Asurlu tüccarlara ait olup genellikle
iktisadi konularla alakalıdır. Bununla birlikte, söz konusu belgeler
dönemin siyasi, hukuki ve sosyal yapısı yanında Anadolu’nun tarihi
coğrafyası hakkında da bilgi içerirler. Bu hususla ilgili olarak
metinlerde, ağırlıklı olarak tüccarların ticari faaliyetlerde
bulundukları şehirlerin isimleri ile seyrek olmakla birlikte, geçmek
veya aşmak zorunda oldukları nehir veya dağ isimleri
kaydedilmektedir. Az sayıdaki belgede ise tüccarların güzergâhları
üzerindeki köprülerden geçerken ödedikleri ücretlerle ilgili bilgiler
mevcuttur. Bu çalışmada, Eski Asurca metinlerde bahsi geçen Anadolu köprüleri ile bu köprülerin bugün hangi nehirler üzerinde
olabileceği hususuna temas edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Eski Anadolu, Çivi Yazısı, Eski Asur Dönemi, Köprü, Kültepe

Kaynakça

• Alp, Sedat. “Maşat-Höyük’te Keşfedilen Hitit Tabletlerinin Işığı Altında Yukarı Yeşilırmak Bölgesinin Coğrafyası Hakkında”, Belleten 41 (1977): 637-647.
• Barjamovic, Gojko. A Historical Geography of Anatolia in the Old Assyrian Colony Period. Copenhagen: 2011.
• Bayram, Sebahattin. “Kültepe Tabletlerinde Geçen Vergiler ve Özellikleri”, DTCF Dergisi 36 (1993): 1-13.
• Bayram, Sebahattin ve Kuzuoğlu, Remzi. “Çivi Yazılı Kaynaklara Göre M.Ö. 2. Bin’de Aksaray”, 1. Uluslararası Aksaray Sempozyumu (2016): 798-812.
• Bilgiç, Emin ve Günbattı, Cahit. Ankaraner Kültepe Texte III (AKT 3), FAOS Beiheft 3. Stuttgart: 1995.
• Black, Jeremy, George, Andrew ve Postgate, Nicholas. A Concise Dictionary of Akkadian (CDA). Wiesbaden: 1999.
• Çeçen, Salih. “Ankara Müzesi’ndeki Yeni Kültepe Metinlerinden Elde Edilen Orijinal Neticeler.” Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 1990.
• Dercksen, Jan Gerrit. “Six Texts with New and Rare Toponyms from the House of Ali-ahum (Kt c/k). Cahit Günbattı’ya Armağan (2015): 49-58.
• Dercksen, Jan Gerrit. The Old Assyrian Copper Trade in Anatolia. İstanbul: 1996.
• Ekmen, Hamza. “Filolojik ve Arkeolojik Belgelere Göre Anadolu’da M.Ö. II. Binde İletişim ve Ulaşım Aracı Olarak Nehirlerin Önemi”, Tematik Arkeoloji Serisi 2 (2015): 47-66.
• Engin, Atilla. “Uršu/Uršum İçin Bir Lokalizasyon Önerisi: Gaziantep-Kale Höyüğü”, Samsat’tan Acemhöyük’e Eski Uygarlıkların İzinde Aliye Öztan’a Armağan, (2017): 87-100.
• Forlanini, Massimo. “The historical geography of Anatolia and the transition from Kārum-Period to the Early Hittite Empire”, Anatolia and the Jazira during the Old Assyrian Period (2008): 57-86.
• Gavaz, Özlem Sir. “Hititçe Metinlerde Geçen KUR IDHulana-/ KUR IDSÍG ‘Yün Nehri Ülkesi’ Üzerine Yeni Bir Değerlendirme”, Belleten 288. (2016): 357-369.
• Günbattı, Cahit, “Kültepe’den Kervan Güzergâhlarına Işık Tutan İki Yeni Metin”, Archivum Anatolicum 5, (2002): 79-91.
• Günbattı, Cahit. “Kültepe’de Bulunmuş İki Anlaşma Metni”, Belleten LXIX, sy. 256 (2005): 759-784.
• Günbattı, Cahit. Kültepe-Kaniş Anadolu’da İlk Yazı, İlk Belgeler. Kayseri: Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, 2012.
• Hecker, Karl. “Purušhattum”, Reallexikon der Assyriologie and Vorderasiatischen Archäologie 11 (2006): 119-120.
• Hecker, Karl, Kryszat, Guido ve Matouš, Lubor. Kappadokische Keilschrifttafeln aus den Sammlungen der Karlsuniversitat Prag. Praha:1998.
• Kuzuoğlu, Remzi. “M.Ö. II. Bin’de Bir Anadolu Şehri “Aliaša”, Archivum Anatolicum 7/2 (2004): 75-89.
• Larsen, Mogens Trolle, The Old Assyrian City State and its Colonies, Mesopotamia 4, Copenhagen: 1976.
• Larsen, Mogens Trolle. Kültepe Tabletleri VI-a: The Archive of the Šalim-Aššur Family Volume I: The First Two Generations. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2010.
• Michel, Cecile. “The perdum-mule, a mount for distinguished persons in Mesopotamia during the fi rst half of the second millennium BC”, In Man and Animal in Antiquity, Proceedings of the conference at the Swedish Institute. (2002): 190-200.
• Neu, Erich. Der Anitta Text, StBot 18. Weisbaden: 1974.
• Öz, Esma. Kültepe Metinleri Işığında Eski Anadolu’da Tarım ve Hayvancılık. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2014.
• Özgüç, Nimet. Acemhöyük-Burušhaddum I, Silindir Mühürler ve Mühür Baskılı Bullalar: Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2015.
• Rieken, Elisabeth, “Ein Kultinventar für Šamuha aus Šamuha und andere Texte aus Kayalıpınar”, Mitteilungen der Deutschen Orient-Gesellschaft 146, (2014): 43-54.
• Sever, Hüseyin. “Kültepe Metinlerine Göre “Birtum” Kelimesinin Yeni Anlamı”. X. Türk Tarih Kongresi, Cilt II. (1990): 467-479.
• Soysal, Oğuz. “Sargon, Nūr-Dagal/n ve Purušhanda”, Samsat’tan Acemhöyük’e Eski Uygarlıkların İzinde Aliye Öztan’a Armağan. (2017): 217-229.
• Sugiyama, Tsuyoshi. “Trading perdum and its aspects in the Old Assyrian Period”. Oriento 42 (1999): 1-14.
• The Assyrian Dictionary of the Oriental Institude of the University of Chicago (CAD). Chicago: 1956 vd.
• Ulshöfer, M. Andrea. Die Altassyrischen Privaturkunden. FAOS Beiheft 4. Stuttgart: 1995.
• Üke, Ayşe. “Hititçe Belgeler ve Arkeolojik Veriler Işığında: GIŠNA4armizzi”, Ahmet Ünal Armağanı, (2016): 517-529.
• Ünal, Ahmet. Eski Anadolu Siyasi Tarihi, Kitap 1 Eski Taş Devri’nden Hitit Devleti’nin Yıkılışına Kadar. Ankara: Bilgin Kültür Sanat Yayınları, 2018.
• Veenhof, R. Klaas. Aspects of Old Assyrian Trade and its Terminology. Leiden: 1972.
• Veenhof, R. Klaas. “Traveling in Ancient Anatolia: Two New Sources from Karum Kanesh”, Hayat Erkanal’a Armağan, (2006): 778-783.
• Veenhof, R. Klaas. Kültepe Tabletleri VIII, The Archive of Elamma, son of Iddin-Suen, and his Family. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları: 2017.