HİTİT SAĞALTMA ve ARINDIRMA RİTÜELLERİNDE ANALOJİLER

Yıl 2021, Cilt: 15 Sayı: 1, 97 - 136, 30.06.2021

Hilal Kutlu Alancı

https://doi.org/10.46931/aran.2021.15.1.5

Öz

Eski Yakındoğu’da olduğu gibi Hititler’de de hastalıkların tedavisi dinsel, büyüsel ve ilaçlarla olmak üzere üç yöntemle gerçekleştirilmiştir. Bu tedavi yöntemleri arasında sıklıkla başvurulan ise büyüsel uygulamalar yani ritüeller aracılığıyla yapılan tedavilerdir. Ritüeller bunun için analoji (=benzetme), bağlantı kurma ve aktarma, özdeşleştirme ve vekil, kefaret, tanrılara sunma ve tanrılardan yardım isteme gibi metotlara başvurur. Sağaltma (=iyileştirme) ve arındırma ritüellerinde en sık başvurulan metodunu ise analojiler teşkil etmektedir. Bu çalışma sağaltma ve arındırma ritüellerinde görülen analojileri işlevlerine göre kategorize ederek inceler.

Anahtar Kelimeler

Ritüel, İyileştirme, Arındırma, Analoji

Kaynakça

• Bawanypeck, Daliah, Die Rituale Der Auguren, (Texte der Hethiter 25), Heidelberg: Universitätsverlag Winter, 2005.
• Bawanypeck, D., (ed.), hethiter.net/: CTH 433.2 (TX 30.10.2008, TRde 29.10.2008).
• Bawanypeck, D., (ed.), hethiter.net/: CTH 393 (TX 23.03.2016, TRde 23.03.2016).
• Beckman, Gary, “The Hittite “Ritual of the Ox” (CTH 760.1.2-3)”, Orientalia 59, (1990), s. 34-55.
• Chiera, E., Kilden kitaplar, Çev.: A. M. Dinçol, İstanbul, 1964.
• Christiansen, B., Die Ritualtradition der Ambazzi: Eine Philologische BearbeitungUnd Entstehungsgeschichtliche Analyse der Ritualtexte CTH 391, CTH 429 und CTH 463, Wiesbaden, 2006.
• Christiansen, B., (ed.), hethiter.net/: CTH 429.1 (TX 27.03.2017, TRde 08.02.2017).
• Fuscagni F., (ed.), hethiter.net/: CTH 390 (TX 20.03.2017, TRde 20.03.2017).
• Fuscagni, F., (ed.), hethiter.net/: CTH 456.3 (TX 11.01.2016, TRde 17.02.2015).
• Fuscagni, F., (ed.), hethiter.net/: CTH 458.1.1 (TX 06.01.2017, TRde 06.01.2017).
• Goetze, Albrecht, The Hittite Ritual of Tunnawi, American Oriental Society, New Haven, Connecticut, 1938.
• Görke, S., (ed.), hethiter.net/: CTH 410 (TX 09.12.2013, TRde 20.07.2012).
• Görke, S., (ed.), hethiter.net/: CTH 443.1 (TX 11.12.2013, TRde 19.12.2013).
• Haas, Volkert, "Magie und Zauberei", Reallexikon der Assyriologie und Vorderasiatischen Archaologie 7 (1987-1990): 234-255.
• Haas, Volkert, “Hittite Rituals against Threats And Other Diseases and Their Relationship to the Mesopotamian Traditions”, Disease in Babylonia, Cuneiform Monographs 36, 100-119, Leiden, 2007.
• Haas, Volkert, Materia Magica et Medica Hethitica, Berlin-New York, 2003.
• Hırçın, Selin, “Zuwi Ritüeli (CTH 412)”, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, 1989.
• Hoffner, Harry A., “Symbols of Masculinity and Femininity: Their Use in Ancient Near Eastern Sympathetic Magic Rituals.” Journal of Biblical Literature 85 (1966): 326–34.
• Kaynar, Fatma, “I rituali magici ittiti: struttura, classificazione e il ruolo di Kizzuwatna” Basılmamış Doktora Tezi, Università degli Studi di Torino, 2017.
• Kaynar, Fatma, “Kizzuwatnean Rituals under The Influence of The Luwian And Hurrian Cultures”, OLBA 27 (2019): 97-114.
• Marcuson, H., ““Word of The Old Woman”: Studies in Female Ritual Practice in Hittite Anatolia”, Basılmamış Doktora Tezi, The University of Chicago, 2016.
• Melzer, S. –Görke, S., (ed.), hethiter.net/: CTH 401.2 (TX 20.04.2017, TRde 20.04.2017).
• Melzer, S., (ed.), hethiter.net/: CTH 401.3 (TX 20.05.2016, TRde 20.05.2016).
• Miller, Jared L., Studies in the Origins, Development and Interpretation of the Kizzuwatna Rituals. StBoT 46, Wiesbaden: Harrassowitz, 2004.
• Montuori, C., (ed.), hethiter.net/: CTH 416 (TX 08.02.2017, TRit 24.07.2015).
• Mouton, A., (ed.), hethiter.net/: CTH 402 (TX 10.11.2014, TRfr 27.02.2013).
• Mouton, A., (ed.), hethiter.net/: CTH 406 (TX 07.05.2012, TRfr 15.02.2012).
• Reyhan, Esma, “Eski Anadolu Kültüründe Büyü ve Büyücülük” Gazi Akademik Bakış 2/3 (2008): 227-242.
• Reyhan, Esma, “Hitit Büyü Ritüellerinin Uygulama Şekilleri Üzerine Bir İnceleme”, Archivum Anatolicum 6/2 (2003): 111-143.
• Starke, Frank, Die keilschrift-luwischen Texte in Umschrift (StBoT 30), Wiesbaden 1985.
• Strauß, R., (ed.), hethiter.net/: CTH 471 (TX 03.11.2010, TRde 03.11.2010).
• Şahinbaş Erginöz, Gaye, Hititlerde Anatomi ve Tıp, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1999.
• Ünal, Ahmet, “The Role of Magic in the Ancient Anatolian Religions According to the Cuneiform Texts from Boğazköy-Hattuša”, Essays on Anatolian Studies ın the Second Millenium B. C., 52-85, Wiesbaden, 1988.
• Ünal, Ahmet, The Hittite Ritual of Hantitassu from the City of Hurma against Troublesome Years, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1996.