HİTİTLERDE DİPLOMASİ ARACI OLARAK SİYASİ EVLİLİKLER

Yıl 2022, Cilt: 16 Sayı: 2, 277 - 297, 30.12.2022

Tülin Cengiz

https://doi.org/10.46931/aran.1183399

Öz

Toplumsal yapının en küçük birimi olan ailenin oluşabilmesi için gerekli bir organizasyon olan evlilik dini, hukuki ekonomik yönleri, kuralları ve ritüelleri olan bir kurumdur. Bu kurumun Hitit çağındaki işlevi ve işleyişi ile ilgili bilgilere ağırlıklı olarak kanun metinlerinden ulaşılabilmektedir. Söz konusu siyasi evlilikler olduğunda ise başvurulacak ilk belgeler siyasi antlaşma metinleridir. Çünkü Hitit krallarının diplomatik başarıları yazılı antlaşmalar yoluyla vassallıklar sağlamaları, karşılıklı askeri ve ekonomik işbirlikleri gerçekleştirmelerine bağlıydı ve bu antlaşmaları pekiştirmenin araçlarından biri de siyasi evliliklerdi. Bu çalışma, devletlerarası ilişkileri düzenlemek amacıyla gerçekleştirilen siyasi evliliklerin dönemin politik ilişkileri çerçevesinde ele almak amacıyla kaleme alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Diplomasi, Evlilik, Hitit, Vassallık, İttifak

Kaynakça

• KAYNAKÇA KAYNAKÇA
• Akdoğan, Rukiye. “Hitit Devlet Antlaşmaları ve Huqqana Antlaşması ile İlgili Bazı Notlar” ed. M. Alparslan, M. D. Alparslan, Belkıs Dinçol ve Ali Dinçol’a Armağan. 27-37, 2007.
• Atlman, Amnon. “Rethinking the Hittite System of Subordinate Countries from the Legal Point of View”, Journal of the American Oriental Society, American Oriental Society 123 (2003): 741-756.
• Aydın, Suavi (2003): “Evlilik”, ed. S. Aydın-K.Emiroğlu, Antropoloji Sözlüğü. 293-296, Ankara, 2003.
• Beaulieu, Paul-Alain. A History of Babylon, 2200 BC - AD 75, The U. S: John Wileyand Sons Press, 2017.
• Beckman Gary. Hittite Diplomatic Texts, ed. H. Hoffner, Atlanta,1996.
• Beckman Gary. “Hittite Treaties and the Development of the Cuneiform Treaty Tradition”, M. Witte (ed.), Die deuteronomistischen Geschichtswerke: Redaktions-und Religionsgeschichtliche Perspektiven zur "Deuteronomismus, (2006): 279-301.
• Bin Nun, Shoshana. The Tawananna in the Hittite Kingdom, Heidelberg: Carl Winter,1975.
• Bryce, Trevor. “Some Geographicaland Political Aspects of Mursilis' Arzawan Campaign”, Anatolian Studies 24, (1974): 105.103-116.
• Bryce, Trevor. Hitit Dünyasında Yaşam ve Toplum, Ankara: Dost Yayınevi, 2002.
• Bryce, Trevor. Letters of the Great Kings Of The Ancient Near East, London : Routledge, 2003.
• Bryce, Trevor. The Kingdoom of the Hittites, New York: Oxford University Press, 2005.
• Cancik-Kirschbaum,Eva. “Mücadele ve Barış İçinde Bir Arada Varolma: Hattuşa ve Kuzey Mezopotamya Devletleri Mitanni ve Asur” , Hititler ve Hitit İmparatorluğu, 1000 Tanrılı Halk, 514-517. Bonn, 2002.
• Darga, Muhibbe. Eski Anadolu'da Kadın, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1984.
• Darga, Muhibbe. Eski Anadolu’da Kadın: On Bin Yıldır Eş, Anne, Tüccar, Kraliçe, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2013.
• Güterbock, Hans Gustav . Siegelaus Bogazköy I, Berlin: Herausgebers, 1940.
• H. J. Houwink ten Cate, Philo. “The genealogy of Mursilis II. Thedifferencebetween a legalisticand a genealogical approach to the descent of Suppiluliumas I”, Jaarbericht van het Vooraziatisch-Egyptisch Genootschap Jaarbericht van het Vooraziatisch-Egyptisch Genootschap 34, (1996): 51-72.
• Karauğuz, Güngör. Boğazköy Ugarit Çivi Yazılı Belgelerine Göre Hitit Devletinin Siyasi Antlaşma Metinleri, Konya: Çizgi Yayınevi, 2018.
• Klinger, Jorg. “Die Historischen Einleitungen der Arzawa-Verträge Muršili II. mit Manapa-Tarhunta von Šeha und Kupanta Kurunta von Mira und Kuwalija”, Texte der UmweltdesAltenTestaments 2, ( 2005): 124-129.
• Klengel, Horst. Syria 3000 to 300 BC A Handbook of Political History, Berlin: Akademie-Verlag, 1992.
• Klengel, Horst. “Hattuschili und Ramses”, Kulturgeschichte der Antiken Welt 95, Germany: P. von Zabern, 2002.
• Klock-Fontanille , Isabelle. Hititler, Çev. N. Yiğitler, Dost Kitabevi Yayınları , Ankara, 2005.
• Köroğlu, Kemalettin. Eski Mezopotamya Tarihi Başlangıcından Perslere Kadar, İstanbul: İletişim Yayınları, 2006.
• del Monte, Giuseppe F. . “Mašhuiluwa, König von Mira”, Orientalia 43,( 1974): 355-368.
• Oates, Joan. Babil. F. Çizmeli (Çev.), Ankara: Arkadaş Yayınları, 2015.
• de Roos, Johan. “Materials for a biography: The Correspondence of Puduhepa with Egypt and Ugarit”. Th. P. J. von Hout (ed.), The Life and times of Hattusili III and Tuthaliya IV: Proceeding of a Sympo¬sium held in honour of J. De Roos, Leiden : 2006, 17- 26.
• Röllig, Wolfgang . “PolitischeHeiraten im Alten Orient”, Saeculum 25, ( 1974) : 11-23.
• Schulman, Alan R. “Diplomatic Marriages in the Egyptian New Kingdom”, Journal of Near Eastern Studies 38, ( 1979): 177-193.
• Singer, Itamar. “A Concise History of Amurru”, Harvard Semitic Studies 4, Atlanta:Scholar Press, 1991, 135-195.
• Taş, İlknur. Hitit Kralı IV. Tudhaliya’nın Asur Devleti’ne ve Suriye’deki Vassal Krallıklara Yönelik Politikası, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 2008.
• Toklu, Vefa. Uluslararası İlişkiler, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2006.
• Yiğit Turgut . “Tarih Öncesi ve Hitit Döneminde Isuwa Bölgesi”, Tarih Araştırmaları Dergisi 17, (1995) : 233-251.
• Yiğit, Turgut. “M.Ö. II. Binyıl Anadolu Kentlerinden Šamuha’nın Tarihi ve Lokalizasyonu Üzerine”, Tarih Araştırmaları Dergisi 19, (1998), 274- 287.