IMAGINARY ELEMENTS OF KAHRAMANMARAŞ ATATÜRK SQUARE

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 65 - 78, 01.07.2021

Esra Abacıoğlu Gitmiş

Öz

The image of the city can be defined as impressions that can give people a sense of security and give meanings to their surroundings, with all the emptiness and occupancies. Thanks to this impression, individuals have a strong communication with the environment and with this interaction they create mental maps of the city. It is observed that imaginary perceptions of the city take place mostly in city squares as places where human activities are intense. It is very important to protect the squares, which are the symbols of cities, at the point of maintaining the spatial identity of the cities. Because, city squares are indispensable elements in the preservation of the identity and culture of cities, as they are the most prominent places that reflect the historical knowledge, experiences and identity of a city. When the subject is approached in terms of identity-image, it is necessary to carry out studies to maintain and protect the functions that squares undertake at this point and to develop principles in this regard. In this context, it has been tried to reveal the imaginative representation of the spatial elements that make up a square in the research. For this purpose, the method of the study has been established measurement and evaluations based on use opinions of the imaginary elements that make up Atatürk Square, the oldest and historical city center of the city of Kahramanmaraş. As a result of the study, it has been determined that Atatürk Square is represented by two square images over 50% (intermediate level) as Ulu Mosque and Taş Madrasa, according to user opinions. Atatürk Monument, Platanus orientalis L., Atatürk Boulevard, Şekerdere Boulevard, Çukur Hamam, ornamental pools, Municipality Bazaar and ceremonial area are determined as other imaginary elements. Another result of the study is; the importance of square images differs according to the purpose of use of individuals. Within the framework of the data obtained from the study, it has been tried to develop principles and suggestions on the protection and sustainability of the imaginary elements that define the city squares.

Anahtar Kelimeler

Urban square, urban identity, urban image, Atatürk Square, Kahramanmaraş

KAHRAMANMARAŞ ATATÜRK MEYDANI’NIN İMGESEL ELEMANLARI

Öz

Kent imgesi, bir kenti oluşturan tüm doluluk ve boşlukları ile insana güvenlik duygusu veren ve çevresi hakkında anlam kazandıran izlenimlerdir. Bireyler bu izlenimler sayesinde çevre ile güçlü bir iletişime sahip olmakta ve bu etkileşim sayesinde kente ait zihinsel haritalar oluşturmaktadır. Kente ait imgesel algılamaların, insan etkinliklerinin yoğun yaşandığı mekânlar olarak en çok kent meydanlarında gerçekleştiği izlenmektedir. Kent meydanları bir kentin sahip olduğu tarihsel bilgi birikimini, deneyimlerini ve kimliğini yansıtan mekânlar olması nedeniyle kent kimliğinin ve kültürünün korunmasında vazgeçilmez unsurlardır. Konuya kimlik-imge açısından yaklaşıldığında, meydanların bu noktada üstlendikleri işlevlerin sürdürülmesi ve korunmasına yönelik çalışmalar yürütülmesi önemlidir. Bu bağlamda, araştırmada bir meydanı oluşturan yapısal ve bitkisel ögelerin imgesel olarak meydanı temsil etme durumlarını belirlemek amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışma, Kahramanmaraş kentinin en eski ve tarihi kent merkezi olan Atatürk Meydanı’nın imgesel elemanlarının kullanıcı görüşlerine dayalı olarak belirlenmesi ve değerlendirilmesi üzerine kurgulanmıştır. Çalışma sonucunda Ulu Cami ve Taş Medrese’nin Atatürk Meydanı’nı orta düzeyde temsil eden imgesel elemanlar olduğu belirlenmiştir. Atatürk Anıtı, Platanus orientalis L. , Atatürk Bulvarı, Şekerdere Bulvarı, Çukur Hamam, süs havuzları, Belediye Çarşısı ve tören alanının ise düşük düzeyde meydanı temsil eden imgesel elemanlar olduğu ortaya konmuştur. Çalışmanın bir diğer sonucu ise; meydan imgelerinin önem düzeylerinin, bireylerin kullanım amaçlarına ve demografik özelliklerine göre farklılık göstermesidir. Çalışmadan elde edilen veriler çerçevesinde kent meydanlarını tanımlayan imgesel elemanların korunması ve sürdürülebilirliği konusunda öneriler geliştirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kent meydanı, Kent kimliği, Kent imgesi, Atatürk Meydanı, Kahramanmaraş

Kaynakça

• Abacıoğlu, E., (2013). Mekânsal Algılama ve Davranışsal Başarım: Kahramanmaraş Atatürk Meydanı Örneği. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 155s.
• Abacıoğlu Gitmiş, E., (2021). Tarihi Dokudaki Bitkisel Materyalin Kent Kimliği ile İlişkisinin Kentsel Gelişim Süreci İçerisindeki Değişiminin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 517s.
• Atalay, B., (2008). Mer’aş Kelimesi. Maraş Tarihi ve Coğrafyası, Ukde Yayınları, Kahramanmaraş, s.17.
• Google Maps, (2021). Retrive from: https://www.google.com.tr/maps (Erişim tarihi:12.04.2021).
• Gökhan, İ., (2019). Kahramanmaraş Tarihi. Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi Yayınları, Kahramanmaraş, 833s.
• Güremen, L., (2011). Kent Kimliği ve Estetiği Yönüyle Kentsel Donatı Elemanlarının Amasya Kenti Özelinde Araştırılması. E-Journal of New World Sciences Academy. ISSN:1306- 31112011. Volume: 6, Number: 2, Article Number: 3C0073.
• Kısakürek, Ş., ve Bayazıt, E., 2019. Kent Belleğinin Sürdürülebilirliği: Kahramanmaraş Kenti Örneği. 3rd. International Mediterranean Forest and Environment Symposium, Kahramanmaraş.
• Koç K., (2010). Kahramanmaraş’ta Sosyal Hayatın Fiziki Yapıya Etkisi. Ukde Yayınları, Kahramanmaraş, s.179.
• Lynch, K. (1960). The Image of the City. The MIT Press, Cambridge, Massachusetts, 194pp.
• Nasar, J.L., (1998). “The Evaluative Image of the City”, Sage pub., London.
• Pena, W. and Parshall, S., (1987). Problem Seeking an Architectural Programming Primer, Aia Press, Washington.
• Peponis, J. and Wineman, J., (2002). Spatial Structure of Environment and Behavior, in Handbook of Environmental Psychology, Ed. Robert B. Bechtel, Arza Churchman, J. Wiley, New York.
• Strohecker, C., (1999). Toward a Developmental Image of the City: Design through Visual, Spatial and Mathematical Reasoning, Mitsubishi Electric Research Laboratories.
• Türkoğlu, H., (2002). Kentsel İmge: İstanbul’dan Bulgular. İTÜ Dergisi/a, Mimarlık, Planlama ve Tasarım, 1:1, 57-64.