THE MEDIATING ROLE OF ORGANIZATIONAL COMMITMENT IN THE RELATIONSHIP BETWEEN ORGANIZATIONAL ETHICAL CLIMATE AND ORGANIZATIONAL VOICE: A RESEARCH IN BANDIRMA

Yıl 2022, Cilt: 22 Sayı: 2, 594 - 611, 31.07.2022

Edip Örücü , Itır Hasırcı , Alper Böcek

https://doi.org/10.11616/asbi.1093025

Cited By: 1

Öz

In this research, it was set out to increase organizational voice in enterprises. In this context, the effects of organizational commitment and organizational ethical climate were examined. The data related to the research were collected through a questionnaire. The universe of this research consists of a feed machinery production company in Bandırma district of Balıkesir with 170 employees. As a result of the multi-correlation analysis, it was determined that there was a positive and significant relationship between organizational ethical climate and organizational commitment, a positive and significant relationship between organizational commitment and organizational voice, and positive and significant relationships between organizational ethical climate and organizational voice. As a result of the hierarchical regression analysis, it was determined that organizational commitment has a mediating role in the effect of organizational ethical climate on organizational voice. This result will contribute to the improvement of business performance by increasing organizational voice to business managers.

Anahtar Kelimeler

Commitment, Organizational Ethical Climate, Organizational Silence

ÖRGÜTSEL ETİK İKLİM VE ÖRGÜTSEL SESLİLİK İLİŞKİSİNDE ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞIN ARACILIK ROLÜ: BANDIRMA İLÇESİ’NDE BİR ARAŞTIRMA ÖRNEĞİ

Öz

Bu araştırmada, işletmelerde örgütsel sesliliği arttırmak amacıyla yola çıkılmıştır. Bu kapsamda örgütsel bağlılığın ve örgütsel etik iklimin etkileri incelenmiştir. Araştırmaya ilişkin veriler, anket yoluyla toplanmıştır. Bu araştırmanın evrenini 170 çalışanı olan Balıkesir’in Bandırma ilçesindeki bir yem makinaları üretim firması oluşturmaktadır. Yapılan çoklu korelasyon analizinin neticesinde örgütsel etik iklim ile örgütsel bağlılık arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki, örgütsel bağlılık ile örgütsel seslilik arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki, örgütsel etik iklim ile örgütsel seslilik arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişkilerin olduğu belirlenmiştir. Yapılan hiyerarşik regresyon analizinin neticesinde örgütsel etik iklimin örgütsel seslilik üzerindeki etkisinde örgütsel bağlılığın aracılık rolünün varlığı tespit edilmiştir. Bu sonuç, işletme yöneticilerine örgütsel sesliliği arttırarak, işletme performanslarının yükseltilmesine katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Bağlılık, Örgütsel Etik İklim, Örgütsel Seslilik

Kaynakça

• Aksoy, S., Erdil, O. & Ertürk, A. (2017). Etik İklim: Kavramsal Gelişimi, Bireysel ve Örgütsel Etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 18(2), s.133-151.
• Arnaud, A. (2010). Conceptualizing and Measuring Ethical Work Climate: Development and Validation of the Ethical Climate Index. Business & Society, 49(2), s.345-58.
• Azarvand, J., Feizi, M., & Alipour, H. (2013). Surveying the Relationship Between Cultural Intelligence and Organizational Commitment at Islamic Azad University. Arabian Journal of Business and Management Review, 3(3), s.78-84.
• Bagheri, G., Zarel R., & Aeen M. N (2012). Organizational Silence. Ideal Type of Management.1, s.47–58.
• Bahadori, M., Ghasemi, M., Hasanpoor, E. & Alimohammadzadeh, S. (2020). The Influence of Ethical Leadership on the Organizational Commitment in Fire Organizations. International Journal of Ethics and Systems, 37(1), s.145-156.
• Bartlett, J.E., Körtlik, J.W. & Higgins, C.C. (2001). Organizational Research: Determining Appropriate Sample Size In Survey Research. Information Tecnology, Learning and Performance Journal, 19(1), s.43-50.
• Bayram, G. E. (2018). Etik Değerler ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi Üzerine Turizm İşletmeleri Örneğinde Bir Araştırma. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(2), s.228-259.
• Bilgen, A. & Elçi, M. (2019). Etik Liderlik ve Etik İklim Algılamalarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Kamu ve Özel Sektör Karşılaştırmalı Bir Uygulama. Yıldız Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), s.238-253.
• Bolat, O. İ., Bolat, T. & Seymen, O. A. (2009). Güçlendirici lider davranışları ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin Sosyal Mübadele Kuramından hareketle incelenmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21), s.215-239.
• Borhani, F., Jalali, T., Abbaszadeh, A., & Amiresmaili, M. (2012). Nurses’ Perception of Ethical Climate and Job Satisfaction. Journal of Medical Ethics History of Medicine, 5(6), s.1-6.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Eğitim Yönetimi Dergisi, 32(32), s.470-433.
• Çatır, O. (2019). Örgütsel Etik Değerler ve Etik Davranışın, Örgütsel Bağlılığa ve İş Tatminine Etkisi: Otel İşletmeleri Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(1), 60-72.
• Chen, Z.X. &Francesco, A.M. (2003). The Relationship Between The Three Components Of Commitment and Employee Performance in China. Journal of Vocational Behavior, 62(3), s.490-516.
• Chen, H.F. & Chen, Y.C. (2008). The Impact of Work Redesign and Psychological Empowerment on Organizational Commitment in a Changing Environment: An Example from Taiwan's State-Owned Enterprises. Public Personnel Management, 37(3), s.279-302.
• Child, D. (2006). The essentials of factor analysis. Continuum Publisher.
• Chughtai, A.A. & Zafar, S. (2006). Antecedents and Consequences of Organizational Commitment Among Pakistani University Teachers. Applied H.R.M. Research, 11(1), s.39-64.
• Comrey, A. L. (1988). Factor-analytic methods of scale development in personality and clinical psychology. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 56(5), s.754–761.
• Demir, S. (2019). Etik İklim ve Okuldan Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki: Örgütsel Bağlılığın Aracılık Rolü. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), s.824-838.
• Donaghey, J., Cullinane, N., Dundon, T. & Wilkinson, A. (2011). Reconceptualising Employee Silence. Problems and Prognis. Work, Employment and Society, 25(1), s.51-67.
• Dordevic, B. (2004). Employee Commitment in Times of Radical Organizational Changes, Facta Universitatis, Series. Economics and Organization, 2(2), s.111-117.
• Durmuş, İ. (2020). Çalışanların Risk Alma Davranışları, Yaşam Tarzı Değişkenleri ve İşyerinin Sosyal Performansının Sosyal Mübadele Kuramı Kapsamında İncelenmesi. Balıkesir University The Journal of Social Sciences Institute, 23(44), s.1069-1103.
• Düşükcan, M., & Yüksel, Ö. F. (2019). Etik İklim Algısının İş Görenlerin İş Tatmini Düzeyleri ve Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Üzerine Etkisi: Arçelik A.Ş. Adana ve Elazığ Bölge Yöneticiliklerinde Uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(1), s.53-65.
• Dyne, L., Ang, S.& Botero, I. C. (2003). Conceptualizing Employee Silence and Employee Voice as Multidimensional Constructs. Journal of Management Studies, 40(6), s.1359-1392.
• Erdem, A. T. (2021). Örgütsel Etik İklim Algısının Çalışan Sesliliği Davranışına Etkisinde Psikolojik Güvenliğin Aracı Etkisi: Vakıf Üniversitelerine Yönelik Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 24(1), s.57-70.
• Fletcher, D. &Watson, T. (2007). Voice, Silence and the Business of Construction: Loud and Quiet Voices in the Construction of Personal, Organizational and Social Realities. Organization Articles, 14(2), s.155-174.
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10a ed.). Boston: Pearson.
• Ghalavandi, H. ve Moradi, Z. (2015). Analysis Of The Relationship Between Ethical Climate Of The Organization, Organizational Identity And Organizational Silence. Ethics in Science & Technology, 10(2), s.64-72.
• Gündüz, Ş., & Pekçetaş, T. (2018). Kuşaklar ve Örgütsel Sessizlik/Seslilik. İşletme Bilimi Dergisi, 6(1), s.89-115.
• Günlük, M., Özer, G., & Özcan, M. (2017). Etik İklim ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisinde Örgütsel Bağlılığın Ara Değişken Etkisi: Muhasebe Meslek Mensupları Üzerinde Bir Araştırma. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), s.83-103.
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Grusky, O. (1996). Career Mobility and Organizational Commitment. Administrative Science Quarterly, 10, s.488-503.
• Hameed, I., Bhatti, Z. A., Khan, M. A., & Syed, S. (2020). How and When Islamic Work Ethic (IWE) Leads to Employee Promotive and Prohibitive Voice? The Interplay of Employee Moral Identity and Perceived Voice Opportunity. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 13(4), s.593-612.
• Hong, Y., Suh, Y. ve Kang M. (2018). Effect of work-life conflict on organizational commitment and inefficient task behaviour: Medition effect resource loss and negative emotion. Korean Journal of Industrial and Organizational Psychology, 31(3), s.583-609.
• İlhan, Ü. D., Güler, B. K., & Aksaraylı, M. (2019). Çalışma Değerleri ve Örgüte Duygusal Bağlılık: X ve Y Kuşağı Mavi Yakalı Çalışanlar Üzerine Bir Çalışma. Journal of Yaşar University, 14(56), s.379-406.
• Jaramillo, F., Mulki, J.P., Solomon, P. (2006). The Role of Ethical Climate on Salesperson’s Role Stress, Job Attitudes, Turnover Intention, and Job Performance. Journal of Personal Selling & Sales Management, 26(3), s.271-282.
• Kılıç, M. Y. (2019). Okullarda Yöneticinin Sağladığı Etik İklimin, Örgütsel Bağlılık ve Öğretmen Performansına Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(3), s.807-836.
• Kim, D., & Vandenberghe, C. (2020). Ethical Leadership and Team Ethical Voice and Citizenship Behavior in the Military: The Roles of Team Moral Efficacy and Ethical Climate. Group & Organization Management, 45(4), s.514-555.
• Kim, H., & Leach, R. (2020). The Role of Digitally-Enabled Employee Voice in Fostering Positive Change and Affective Commitment in Centralized Organizations. Communication Monographs, 87(4), s.425-444.
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. Routledge Publisher.
• Konuk, H., & Ataman, G. (2021). The Effects of Conflict on Co-Worker Close Relationship: A Potential Mediator Between Conflict and Organizational Outcomes. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 16(56), s.719-739.
• Koskenvuori, J., Numminen, O., & Suhonen, R. (2019). Ethical Climate in Nursing Environment: Ascoping Review. Nursing Ethics, 26(2), s.327–345.
• Kulualp, H. & Sarı, Ö. (2019). Tüketici Davranışına Göre Müşteri Sadakat Programı Algısının İlişkisel Pazarlama Kapsamında İncelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 5, s.48-69.
• Lapointe, E., & Vandenberghe, C. (2018). Examination of The Relationships Between Servant Leadership, Organizational Commitment, and Voice and Antisocial Behaviors. Journal of Business Ethics, 148(1), s.99-115.
• Liou, S.R. (2008). An Analysis of the Concept of Organizational Commitment. Nursing Forum, 43(3), s.116-125.
• Lochab, A., Kumar, S., & Devi, B. (2021). Ethical Climate as a Moderator in the Relationship Between Protean Career Orientation and Organizational Commitment-Evidences from India. South Asian Journal of Management, 28(2), s.7-29.
• Martin, K.D., & Cullen, J.B. (2006). Continuities and Extensions of Ethical Climate Theory: A Metaanalytic Review. Journal of Business Ethics, 69(2), s.175–194.
• Meyer, J. P. & Allen, N. J. (1997). Commitment in the Workplace: Theory Research and Application. London: Sage Publications.
• Morrison E.W. & Milliken F.J. (2000). Organizational Silence: A Barrier to Change and Development in a Pluralistic World. The Academy of Management Review, 25(4), s.706-725.
• Morrison, E. W. ve Milliken, F. J. (2004). Sounds of Silence. Journal of Management Studies, 40(7), s.32-37.
• Namasivayam K. & Zhao X. (2007). An Investigation of the Moderating Effects of Organizational Commitment on the Relationships Between Work-Family Conflict and Job Satisfaction Among Hospitality Employees in India. Tourism Management, 28, s.1212-1223.
• Newman, A., Round, H., Bhattacharya, S., & Roy, A. (2017). Ethical Climates in Organizations: A Review and Research Agenda. Business Ethics Quarterly, 27(4), s.475–512.
• Obeng, K. & Ugboro, I. (2003). Organizational Commitment Among Public Transit Employees: An Assessment Study. Journal of The Transportation Research Forum, 57(2), s.83-98.
• Olfat, M., Rezvani, A., Khosravi, P., Shokouhyar, S., & Sedaghat, A. (2019). The Influence of Organisational Commitment on Employees’ Work-Related Use of Online Social Networks: The Mediating Role of Constructive Voice. International Journal of Manpower, 41(2), s.168-183.
• O’Reilly, C. & Chatman, J. (1986). Organizational Commitment and Psychological Attachment: The Effect of Compliance, Identification and Internalization on Prosocial Behavior. Journal of Applied Psychology, 71(3), s.492-499.
• Peng, H., & Wei, F. (2019). How and When does Leader Behavioral Integrity Influence Employee Voice? The Roles of Team Independence Climate and Corporate Ethical Values. Journal of Business Ethics, 166, s.505-521.
• Prasadika, G. H. H. P., & Nishanthi, H. M. (2018). Perceived Employee Voice and Organizational Commitment: A Case of Sri Lanka. Asian Journal of Empirical Research, 8(9), s.330-341.
• Qi, L., & Liu, B. (2017). Effects of Inclusive Leadership on Employee Voice Behavior and Team Performance: The Mediating Role of Caring Ethical Climate. Frontiers in Communication, 2(8), s.1-9.
• Randall, D.M. (1987). Commitment and Organization: The Organization Man Revisited. Academy of Management Review, 12(1), s.460–471.
• Sadeghi, M. & Razavi, M. R. (2020). Organizational Silence, Organizational Commitment and Creativity: The Case of Directors of Islamic Azad University of Khorasan Razavi. European Review of Applied Psychology, 70, s.1-8.
• Sarıyıldız, A. Y. (2019). Örgütsel Bağlılık ile İş Etiği Arasındaki İlişkinin Sağlık Çalışanları Tarafından Değerlendirilmesi. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), s.116-130.
• Saunders, D. M., Sheppard, B. H., Knight, V. & Roth, J. (1992). Employee voice to supervisors. Employee Responsibilities and Rights Journal, 5(3), s.241-59.
• Seçilmiş, C., & Ceylanlar, N. A. (2019). Birey-Örgüt Uyumunun Etik Algı ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki Aracılık Etkisi: Helal Konseptli Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. İş Ahlakı Dergisi, 12(1), s.39-73.
• Sezgili, K., & Efeoğlu, İ. E. (2020). Etik İklimin Boyutları ve Türleri: Etik Alt İklimlerin Belirlenmesi ve Örgütsel Bağlılığa Etkileri. Business & Management Studies: An International Journal, 8(3), s.3615-3639.
• Shanker, R., Bhanugopan, R., Heijden, B. & Farrell, M. (2017). Organizational Climate for Innovation and Organizational Performance: The Mediating Effect of Innovative Work Behavior. Journal of Vocational Behavior, 100, s.67–77.
• Soyalın, M. (2019). Örgütsel Etik İklim, Psikolojik Güvenlik, Güç Mesafesi Yönelimi ve Çalışan Sesliliği Davranışı Arasındaki İlişkiler. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.
• Soyalin, M., & Karabey, C. N. (2020). Örgütsel Etik İklim ve Çalışan Sesliliği Davranışı Arasındaki İlişki: Psikolojik Güvenliğin Aracı Rolü 1. Business and Economics Research Journal, 11(3), s.875-889.
• Sözen, C. H. ve Basım, H. N. (2020). Örgüt Kuramları. Ankara: Beta Yayınları.
• Tekin, İ. Ç., & Çelik, A. (2017). Etik İklimin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Konya Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(29), s.71-90.
• Tekin, Z. (2018). Bankacılık Sektöründeki Sosyal Pazarlama Uygulamalarının Etik İklim ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(3), s.807-824.
• Teresi, M., Pietroni, D.D., Barattucci, M., Giannella, V.A., & Pagliaro, S. (2019). Ethical climate(s), organizational identification, and employees’ behavior. Frontiers in Psychology, 10, s.1-13.
• Uslu, A. (2021). Algılanan Örgütsel Adaletin Örgütsel Bağlılık, Örgütsel Sinizm ve İş Tatmini Üzerine Etkisi: TRB 1 Bölgesi Örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Bingöl: Bingöl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.
• Uslu, F., & Aksoy, A. (2019). İşletmelerde Etik Değerlerin Uygulanmasının Örgütsel Bağlılığa Etkisinde Örgütsel Adaletin Aracı Rolü. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(3), s.163-179.
• Wang, H. K., & Yen, Y. F. (2021). How The Organizational Ethical Climate Accounts for Employee Voice Behavior: A Multilevel Analysis. Asia Pacific Journal of Human Resources. 1(2), s.1-22.
• Wasti, S. A. (2000). Meyer ve Allen’in Üç Boyutlu Örgütsel Bağlılık Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Analizi. 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi.
• Wasti, S. A. (2003). Organizational Commitment, Turnover Intentions and The Influence of Cultural Values. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 76, s.303-321.
• Zangaro G. A. (2001). Organizational Commitment: A Concept Analysis. Nursing Forum, 36(2), s.14-22.
• Zenasni, F. & Todd, I. L. (2008).Emotion Related-Traits Moderate the Impact of Emotional State on Creative Potential. Journal of Individual Differences, 29(3), s.57–167.
• Zhou, X., Wu, Z., Liang, D., Jia, R., Wang, M., Chen, C., & Lu, G. (2021). Nurses' Voice Behaviour: The Influence of Humble Leadership, Affective Commitment and Job Embeddedness in China. Journal of Nursing Management, 29(6), s.1603-1612.