Spor Yatırımlarının Verimlilik Analizi – İstanbul İli Örneği

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 3, 798 - 811, 30.11.2024

Selçuk Özaydın

https://doi.org/10.11616/asbi.1391240

Öz

Ülkemizde gerek kamunun gerekse de özel sektörün ayırdığı yüksek kaynaklara rağmen birçok spor branşında arzulanan seviyede başarı elde edilememektedir. Sporda başarının getireceği ulusal ve uluslararası prestij ve sporun bireye ve topluma olan faydaları göz önüne alındığında, sporda kullanılan kaynakların etkin kullanımı önemli bir nokta olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışma, veri zarflama analizi aracılığıyla İstanbul ili özelinde 10 farklı branşta verimlilik analizi yapmaktadır. İstanbul genelinde futbol ve yüzme branşları en verimsiz, jimnastik ve tenis de kaynakların en verimli kullanıldığı branşlar olarak öne çıkmaktadır. Ayrıca her ilçenin en verimli branşları ve her branşın en verimli olduğu ilçeler de saptanmıştır. Verimli ve verimsiz ilçelerin saptanmasının, gelecekte yapılacak spor yatırımlarının daha etkin şekilde kullanılması hususunda faydalı olacağı düşünülmektedir. Elde edilen bulgulara göre, en İstanbul’un sporcu yetiştirmede en verimli ilçeleri Adalar ve Şile, en verimsiz ilçeleri ise Sultanbeyli ve Esenyurt olarak gözükmektedir. Bu çalışmanın sonuçlarının, İstanbul’a yapılacak hem özel hem kamu spor yatırımları için yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

İstanbul, Spor Yatırımları, Verimlilik, Veri Zarflama Analizi

An Efficiency Analysis for Sports Investment – The Case of Istanbul

Öz

Despite the availability of high resources in Turkish sports, the desired level of success could not be achieved. When the benefits of sports for the individuals, the public and for the nation are considered, the effective utilization of resources in sports stands out as a critical point. This study utilizes data envelopment analysis to investigate efficiency in 10 different sports in Istanbul. Football and swimming appear to be the least efficientl disciplines, while gymnastics and tennis emerge as the most efficient ones. Additionally, the most efficient disciplines for each district and the most efficient districts in each discipline have been identified. According to the findings, the most efficient districts of Istanbul in terms of raising athletes are Adalar and Şile, while the least efficient districts are Sultanbeyli and Esenyurt. The determination of efficient and inefficient districts is believed to be beneficial for the future sports investments.

Anahtar Kelimeler

Istanbul, Sports Investment, Efficiency, Data Envelopment Analysis

Kaynakça

• Atalı, L. (2015). Büyükşehir Belediyeleri Stratejik Planlarında Spor ile İlgili Amaç ve Hedeflerin Analizi. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, 10(1), s. 48-56.
• Ayyıldız, E., & Murat, M. (2018). Türkiye Süper Ligi’nin Veri Zarflama Analizi ile Değerlendirilmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(1), s. 73-86.
• Banker, R. D., Charnes, A., & Cooper, W. (1984). Some models for estimating technical and scale inefficiencies in data envelopment analysis. Management science, 30(9), s. 1078-1092.
• Bourdieu, P. (1978). Sport and social class. Social Science Information, 17(6), s. 819-840.
• Charnes, A., Cooper, W., & Rhodes, E. (1978). Measuring the efficiency of decision making units. European Journal of Operational Research, 2(6), s. 429-444.
• Cumhuriyet. (2021, Temmuz 14). Mansur Yavaş'dan 2020 Tokyo Olimpiyatları öncesi sporculara tam destek!. Cumhuriyet.com.tr. https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/mansur-yavasdan-2020-tokyo- olimpiyatlari-oncesi-sporculara-tam-destek-1852507
• Dawson, P., & Downward, P. (2011). Participation, Spectatorship and Media Coverage in Sport: Some Initial Insights. In W. A. (ed.), Contemporary Issues in Sports Economics. Edward Elgar Publishing.
• Fanatik. (2021, Ağustos 31). Ekrem İmamoğlu, Tokyo 2020'ye katılan sporcularıyla bir araya geldi. Fanatik.com.tr. https://www.fanatik.com.tr/ekrem-imamoglu-tokyo-2020ye-katilan-sporculariyla- bir- araya-geldi-2239263
• Erkan, A. (2015). Bütçe Politkalarının Spor Alanında Sunulan Hizmetler Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi ve Değerlendirilmesi. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3(6), s. 110-131.
• Golany, B., & Roll, Y. (1989). An application procedure for DEA. Omega, 17(3), s. 237-250.
• Grix, J., & Carmichael, F. (2012). Why do governments invest in elite sport? A polemic. International journal of sport policy and politics, 4(1), s. 73-90.
• GSB. (2021). 2021 Yılı Faaliyet Raporu. Gençlik ve Spor Bakanlığı. https://shgm.gsb.gov.tr/Public/Edit/images /SHGM/012014/Faaliyet%20Raporlar%C4%B1%202018 -2021/2021_Faaliyet_Raporu060622.pdf
• Guzmán-Raja, I., & Guzmán-Raja, M. (2021). Measuring the Efficiency of Football Clubs Using Data Envelopment Analysis: Empirical Evidence From Spanish Professional Football. Sage Open, 11(1), s. 1-13.
• Haas, D., Kocher, M., & Sutter, M. (2004). Measuring efficiency of German football teams by data envelopment analysis. Central European Journal of Operations Research, 12(3), s. 251-268.
• İBB. (2018). İstanbul'un Spor Haritası. Sporİstanbul. https://spor.istanbul/istanbulun-spor-haritasi/
• İBB. (2020, Ekim 14). İBB’DEN SPORA TESİS VE EKİPMAN DESTEĞİ. IBB.Istanbul. https://www.ibb.istanbul/arsiv /37326/ibbden-spora-tesis-ve-ekipman-destegi
• Memiş-Kartal, P. (2020). Bir Hak Olarak Spor Faaliyeti. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 26(2), s. 537-570.
• Okursoy, A., & Tezsürücü, D. (2014). Veri Zarflama Analizi ile Göreli Etkinliklerin Karşılaştırılması: Türkiye’deki İllerin Kültürel Göstergelerine İlişkin Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21(2), s. 1-18.
• Pye, N., Toohey, K., & Cuskelly, G. (2015). The social benefits in sport city planning: a conceptual framework. Sport & Society, 18(10), s. 1199-1221.
• Şeker, M., Baypınar, M., Çelikbıçak, G., & Özbay, B. (2022). Quality of Life Index: Istanbul 2020. İstanbul İktisat Dergisi, 72(2), s 543-568.
• Wankel, L., & Berger, B. (1990). The psychological and social benefits of sport and physical activity. . Journal of Leisure Research, s. 167-182.
• Yıldız, K. (2018). Yerel Yönetimler ve Kalkınma Planları Çerçevesinde Spor Hizmetleri. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), s. 64-80.
• Zengin, E., & Öztaş, C. (2005). Yerel yönetimler ve spor. Journal of Social Policy Conferences, 55, s. 49-78.