Serbest Zamanda Sıkılma Algısı ve Egzersiz Bağımlılığı Arasındaki İlişki

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 14, 28.06.2019

Elif Köse , Nazmi Bayköse

Öz

Günümüzde sıkılma algısının serbest zamanı
değerlendirme ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Sıkılma algısını daha iyi
anlamak için sıkılma algısı ile ilişkili konuları da anlamak önemlidir. Alan
yazın incelendiğinde, serbest zaman engelleri ile sıkılma algısının negatif
ilişkili olduğu ve bu durumun serbest zaman katılımını olumsuz yönde etkilediği
görülmektedir. Serbest zamanla ilişkili olan diğer konular ise televizyon ve
bilgisayar karşısında geçirilen zaman, sigara, alkol ve madde bağımlılığı
konularıdır. Sıkılma algısı arttıkça bahsedilen değişkenlerinde arttığı alan
yazında çalışılan konular arasındadır. Sıkılma algısının, egzersiz bağımlılığın
manidar bir yordayıcısı olup olmadığı bu araştırmanın amacını oluşturmakta,
bununla birlikte bazı demografik değişkenlere göre sıkılma algısı ve egzersiz
bağımlılığı puanlarının farklılaşıp farklılaşmadığı tespit edilmeye
çalışılmaktadır. Bu çalışma nicel bir çalışma olup ilişkisel ve nedensel model
bağlamında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini Antalya ilindeki
farklı spor klüplerine üye olan 120 kadın (Ort_yaş=30.81
± 9.98) ve 98 erkek (Ort_yaş=
30.69± 9.33) olmak üzere toplam 218 kişi oluşturmaktadır. Çalışmada veri
toplama aracı olarak; Iso-Ahola ve Weissinger (1990)  tarafından geliştirilmiş olup Türkçe
geçerlik- güvenirliği Kara vd. (2014) tarafından yapılan “serbest zamanda
sıkılma algısı” ölçeği ile Hausenblas ve Downs (2003) tarafından geliştirilen,
Türkçe geçerlik ve güvenirliği ise Gürbüz ve Aşçı tarafından (2006) yapılan
“Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizi
için ise pearson momentler çarpım korelasyonu ve ilişkisiz örneklemler için iki
faktörlü anova kullanılmıştır. Sıkılma algısı ve egzersiz bağımlılığı alt boyutları
arasındaki ilişkiye bakıldığında; 
sıkılma algısının alt boyutu olan doyum ve egzersiz bağımlılığının alt
boyutu olan geri çekilme etkileri arasında manidar negatif bir ilişkinin olduğu
görülmektedir. Elde edilen bulgular cinsiyet ve yaşın sıkılma algısı ve
egzersiz bağımlılığı üzerinde etkisinin olmadığı bununla birlikte bu iki
değişken arasındaki ilişkinin yalnızca doyum ve geri çekilme arasında olduğu
görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sıkılma algısı, Egzersiz Bağımlılığı

Examination of the Correlation Between Leisure Boredom and Exercise Dependence

Öz

Anahtar Kelimeler

Leisure Boredom, Exercise dependence

Kaynakça

• Aslanbay, M. (2006). A Compulsive Consumption: Internet use Addiction Tendecy. Yayımlanmamış Yüksek Lİsans Tezi. İstanbul Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.Barbalet, J. M. (1999). Boredom and Social Meaning. British Journal of Sociology, 50(4), 631-646.Bingöl, E. (2015). Farklı Branşlardaki Sporcuların Egzersiz Bağımlılık Ve Psikolojik Sağlamlık Düzeylerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Muğla.Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi.Büyüköztürk, Ş., Çakmak., . K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.Davis, C. (1990). Weight and Diet Preocupation and Addictiveness: The Role of Exercise, Personality and Individual Differences, 11, 823-827.Diekhoff, G.M. (1984). Running Amok: Injuries in Compulsive Runners, Journal of Sport Behavior, 7, 120-129.Ertüzün, E., Uyaroğlu, A. K., Demirel, B., & Koçak, E. (2016). Boş Zaman Aktivitelerinin Madde Bağımlılığı Sürecindeki Rolüne İlişkin Nitel Bir Çalışma. Spor Bilimleri Dergisi, 27(2), 49–58.Fahlman, S. A., Mercer-Lynn, K. B., Flora, D. B., & Eastwood, J. D. (2013). Development and Validation of The Multidimensional State Boredom Scale. Assessment, 20(1), 68-85.Fisherl, C. D. (1993). Boredom at Work: A Neglected Concept. Human Relations, 46, 395-417.Fraenkel, J., & Wallen, N. (2006). How to Design and Evaluate Research in Education. Newyork: McGraw-Hill.Godbey, G., & Robinson, J. (1997). The Increasing Prospects For Leisure. Park & Recreation (Arlingo), 32(6), 74-82.Harris, M. B. (2000). Correlates and Characteristics of Boredom and Boredom Proneness. Journal of Applied Social Psycholog, 30, 47-77.Hausenblas, A.H., & Giacobbi, P. R. (2004). Relationship Between Exercise Dependence Symptoms and Personality. Personality and Individual Differences, 36(6), 1265-1273.Hausenblas, H. A., & Downs, D. S. (2002). How much is too much? The Development and Validation of the Exercise Dependence Scale. Psychology & Health, 17(4), 387-404.Iso-Ahola, S. E., & Weissinger, E. (1987). Leisure and Boredom. Journal of Social and Clinical Psychology, 5(3), 356-364.Iso-Ahola, S. E., & Weissinger, E. (1990). Perceptions of Boredom in Leisure: Conceptualization, Reliability and Validity of the Leisure Boredom Scale. Journal of Leisure Research, 22(1), 1-17.Kara F. M., & Özdedeoğlu B. (2017). Serbest Zamanda Sıkılma Algısı Ve Algılanan Engeller Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Sport Sciences, 12(3), 24-36.Kara, F. M., & Gücal, A. Ç. (2016). Akademik Personellerde İşkolikliğin Belirlenmesinde Serbest Zamanda Sıkılma Algısının Rolü. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi-BÜSBİD, 1(1), 47-62.Martin, M., Sadlo, G., & Stew, G. (2006). The Phenomenon of Boredom. Qualitative Research in Psychology, 3(3), 193-211.Mostofsky, D., & Zaichkowsky, L. (2002). Medical and psychological aspects of sport& exercise. Morgantown, W.VA. FIT, Inc. Publishers.Oh, S.-S., Caldwell, L. L., & Oh, S.-Y. (2001). An Examination of Leisure Constraints, Participation in Creative Activities and Hobbies, and Leisure Boredom in a Sample of Korean Adults. World Leisure Journal, 43(2), 30-38.O'Hanlon, J. F. (1981). Boredom: Practical Consequences and A Theory. Acta Psychologica, 49(1), 53-82.P.Hills, A., R.Dengel, D., & R.Lubansd, D. (2015). Supporting Public Health Priorities: Recommendations for Physical Educationand Physical Activity Promotion in Schools. Progress in Cardiovascular Diseases, 57(4), 368-374.PAGA. (2017, Kasım 11). Physical Activity Has Many Health Benefits. Physical Activity Guidelines : https://health.gov/paguidelines/guidelines/chapter2.aspx adresinden alındı.Ravid, R. (1994). Pratical Statistics For Educators. Newyork: University Pres in America.Rosenthal, R., & Rosnow, R. L. (2008, Nisan 12). Essential of Behavioral Research. essentials of behavioral research - Social Psychology Network: file:///C:/Users/Elif/Downloads/EssentialsofBehavioralResearch.pdf adresinden alındı.Smith, R. P. (1981). Boredom: A Review. Human Factors, 23(3), 329-340.Uz, İ. (2015). Fitness merkezlerine düzenli katılan bireylerde egzersiz bağımlılığın incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Çanakkale.Vatan, İ., Ocakoğlu, H., & İrgil, E. (2009). Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Sigara İçme Durumunun Değerlendirilmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(1), 43-48.Vodanovich, S. (2003). Psychometric Measure of Boredom: A Review of The Literature. The Journal of psychology, 137(6), 569-595.Wegenstein, B. (2006). The Body and Media Theory. USA: Massachusetts Institute of Technology.Yaman, E., & Peker, A. (2012). Ergenlerin Siber Zorbalık ve Siber Mağduriyete İlişkin Algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 819 -833.Yaşartürk, F., Akyüz, H., & Karataş, İ. (2017). Rekreatif Etkinliklere Katılan Üniversite Öğrencilerinin Serbest Zamanda Sıkılma Algısı İle Yaşam Doyum Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 3(Special Issue 2), 239-252.Yeltepe, H., & İkizler, C.(2007). Egzersiz bağımlılığı ölçeği-21’in Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Bağımlılık Dergisi, 8(1), 29-35.Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2014). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.