Lise Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Araştırılması

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: Özel Sayı 2 - Akademik Spor Araştırmaları Özel Sayısı, 1139 - 1154, 23.12.2022

Nihal Akoğuz Yazıcı

https://doi.org/10.38021/asbid.1195596

Cited By: 5

Öz

Bu çalışma, lise öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranış düzeylerini tespit etmek ve vücut kitle indeksi, okul türü ve cinsiyet gibi değişkenlerin lise öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarında farklılık oluşturup oluşturmadığını incelemek amacıyla düzenlenmiştir. Araştırmanın örneklemini Rize İl merkezine kayıtlı ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 379 öğrenci oluşturmuştur. Araştırma kapsamında uygulanan anket iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm, cinsiyet, vücut kitle indeksi ve okul türünü belirlemeye yönelik soruları muhteva etmekte, İkinci bölüm ise, sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeğinden oluşmaktadır. Analiz öncesi varyansların homojenliğini doğrulamak için Levene testi yapılmıştır. Varyansların homojen olduğu belirlendikten sonra, verilerin analizinde öncelikle 379 lise öğrencisinin puan ortalamaları doğrultusunda; tanımlayıcı istatistikler, bağımsız gruplar için T-Test ve Tek Yönlü Varyans Analizi (One Way Anova), analizleri kullanıldı. Farklılaşma görülen gruplarda farklılaşmanın kaynağının tespiti (varyansların benzerliği durumu gözetilerek) Tukey HSD/Tamhane testleri ile belirlendi. Veriler α= 0.05 anlamlılık düzeyinde sınandı. Sonuç olarak, vücut kitle indeksi normal sınırlarda olan bireylerin obez bireylere göre daha sağlıklı bir yaşam biçimine (SYBD) sahip oldukları belirlendi. Erkek öğrenciler kadın öğrencilerden daha yüksek fiziksel aktivite düzeyine sahip olduğu görüldü. Spor lisesi öğrencileri diğer liselerde öğrenim gören öğrencilerden daha yüksek düzeyde SYBD gösterdikleri görüldü

Anahtar Kelimeler

Fiziksel Aktivite, Lise Öğrencisi, Sağlıklı Yaşam Biçimi.

Investigation of Healthy Lifestyle Behaviors of High School Students

Öz

This study was designed to determine the healthy lifestyle behavior levels of high school students and to examine whether variables such as body mass index, school type and gender make a difference in high school students' healthy lifestyle behaviors. The sample of the study consisted of 379 students registered in the city center of Rize and volunteering to participate in the research. The questionnaire applied within the scope of the research consists of two parts. The first part includes questions to determine gender, body mass index and school type, while the second part consists of the healthy lifestyle behavior scale. Levene's test was performed to confirm the homogeneity of variances before analysis. After determining that the variances were homogeneous, in the analysis of the data, first of all, descriptive statistics, T-Test for independent groups and One Way Anova analyses were used, in line with the average score of 379 high school students. The source of differentiation in groups (by considering the similarity of variances), if any, was determined by Tukey HSD/Tamhane tests. Data were tested at α= 0.05 significance level. As a result, it was determined that individuals with a normal body mass index had a healthier lifestyle (HLB) than obese individuals Male students were found to have higher physical activity levels than female students. It was observed that sports high school students showed higher levels of HLB than students studying at other high schools.

Anahtar Kelimeler

Physical Activity, High School Student, Healthy Lifestyle.

Kaynakça

• Bahar, Z., Beşer, A., Gördes, N., Ersin, F., & Kıssal, A. (2008). Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1), 1-13.
• Çağlayan Tunç, A., Zorba, E, & Çingöz, Y.E. (2020). Covid 19 Salgını Döneminde Egzersizin Yaşam Kalitesine Etkisi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi.
• Çakır, G., & Kalkavan, A. (2020). The Relatıonshıp Between Healthy Lıfestyle Behavıors And Qualıty Of Lıfe: An Analysıs On Unıversıty Students Who Are Engaged In Sports And Who Are Not. European Journal of Physical Education and Sport Science, s.17-34.
• Çelebi, E., Gündogdu, C., & Kizilkaya, A. (2017). Determination of Healthy Lifestyle Behaviors of High School Students. Universal Journal of Educational Research, 5(8), 1279-1287.
• George, D. & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference 17.0 update (10th ed.) Boston: Pearson.
• Hayman, L. L., Meininger, J. C., Daniels, S. R., McCrindle, B. W., Helden, L., Ross, J., & Williams, C. L. (2007). Primary prevention of cardiovascular disease in nursing practice: focus on children and youth: a scientific statement from the American Heart Association Committee on Atherosclerosis, Hypertension, and Obesity in Youth of the Council on Cardiovascular Disease in the Young, Council on Cardiovascular Nursing, Council on Epidemiology and Prevention, and Council on Nutrition, Physical Activity, and Metabolism. Circulation, 116(3), 344-357.
• İslamoğlu, A. H. & Alnıaçık, Ü. (2019). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Beta Yayınevi, İstanbul.
• Karaaslan, M. M., & Çelebioğlu, A. (2018). Determination of healthy lifestyle behaviors of high school students Lise öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Journal of Human Sciences, 15(2), 1355-1361. Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kocaman, F. (2014). Obez Bireylerde Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Sağlıkla ilgili Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Bilim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Murathan, T., Yetiş, Ü., Murathan, F., Aktuğ, Z.B., Dündar, A. (2013). Üniversite Öğrencilerinde Sağlikli Yaşam Biçimi Davraışları İle Fiziksel Aktivite Düzeylerinin İncelenmesi. Beden Egitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(2), 100-107.
• Özdamar, K. ( 2015), Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, Nisan Yayınevi, Ankara.
• Özvarış, Ş.B. (2006). "Sağlık Eğitimi ve Sağlığı Geliştirme." Ankara. Hacettepe Üniversitesi Yayınları: 1131-1133. Özyazıcıoğlu, N., Kılıç, M., Erdem, N., Yavuz, C., & Afacan, S. (2011). Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 277-332.
• Steptoe, A., Wardle, J., Cui, W., Bellisle, F., Zotti, A. M., Baranyai, R., & Sanderman, R. (2002). Trends in smoking, diet, physical exercise, and attitudes toward health in European university students from 13 countries, 1990–2000. Preventive medicine, 35(2), 97-104.university students from 13 countries, 1990-2000. Preventive Medicine; 35:97-104.
• Sümen, A., & Öncel, S. (2017). Türkiye’de lise öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını etkileyen faktörler: Sistematik derleme. Eur J Ther, 23, 74-82.
• Uzun, N. (2015), Ergenlerde sağlıklı yaşam biçimi davranışları, algılanan ebeveyn kontrolü ve depresyon ile obezitenin ilişkisi: obezite için koruyucu ve risk faktörleri. Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Vural, Ö. (2010). Masa Başı Çalışanlarda Fiziksel Aktivite Düzeyi ve Yaşam Kalitesi İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Walker, S.N., Hill-Polerecky, D.M. (1996). Psychometric evaluation of the Health Promoting Lifestyle Profile II. Unpublished manuscript, University of Nebraska Medical Center.
• Walker SN, Sechrist KR & Pender NJ (1987). The Health Promoting Lifestyle Profile development and psychometric characteristics. Nursing Research, 36(2): 76-80.
• WHO, (2020). https://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/nutrition/a-healthylifestyle/body-mass-index-bmi, erişim tarihi:27.06.2020.
• Yazıcı, A. G. (2014). Toplumsal Dinamizm ve spor. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3(1), 403. https://doi.org/10.7884/teke.280.
• Yazıcı, A. G., & Özdemir, K. (2020). The Importance of sports education towards social alienation in the process of transition from agricultural society to industrial society (Theory and research in sport sciences, Editor, Özgür Karataş, 1st ed.). Gece Publishing. Ankara.