Submaksimal Düzeyde Yapılan Egzersizin Covid-19 Geçiren ve Geçirmeyen Sedanter Bireylerin Vital Kapasitelerine Olan Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 354 - 363, 28.06.2023

Kıvanç Buru , Batuhan Batu

https://doi.org/10.38021/asbid.1183840

Öz

Bu araştırmada, 8 haftalık submaksimal düzeyde yapılan egzersizin covid-19 geçiren ve geçirmeyen bireylerin vital kapasiteleri üzerine etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma ön test- son test yarı deneysel model temel alınarak yapılmıştır. Çalışma grubunu yaş ortalamaları 27.5±3.3 olan 13 covid-19 geçirmiş ve 13 covid-19 geçirmemiş 26 erkek, 12 covid-19 geçirmiş ve 12 covid-19 geçirmemiş 24 kadın olmak üzere toplam 50 birey oluşturmaktadır. Kişisel bilgi formu ve Bionet Cadiotouch 3000s spirometre veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Katılımcıların FEV, FVC ve FEV1/FVC (%) solunum parametreleri ön ve son test olacak şekilde iki kez alınmıştır. Ön test sonrası dinlenik kalp atım sayısı ve egzersiz geçmişine bağlı olarak karvonen formül yardımıyla %70-80 yüklenme şiddetinde kardiyo ve ağırlık egzersizi planlanmış ve egzersiz boyunca hedef kalp atım sayısı kontrol edilmiştir. 8 haftalık egzersiz uygulaması sonunda Covid-19 geçiren bireylerin ön test son test değerlerinde anlamlı farklılık bulunduğu tespit edilmiştir. Yine aynı şekilde Covid-19 geçirmeyen bireylerin ön test son test değerlendirmelerinde de anlamlı farklılık bulunmuştur. Covid-19 geçiren bireyler ile geçirmeyen bireyler arasında ön test son test analizleri değerlendirildiğinde anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir.

Anahtar Kelimeler

covid-19, egzersiz, sft, vital kapasite

Investigation of the Effect of Submaxial Exercise on Vital Capacities of Sedentary Individuals With and Without Covid-19

Öz

The aim of this research to investigate the effect of eight-week submaximal exercise on the vital capacities of individuals with and without covid-19. The research results were evaluated based on the quasi-experimental model pre-test and post-test. The study group consists of a total of 50 individuals with a mean age of 27.5±3.3, 13 of whom have had covid-19 and 13 of whom have not had covid-19, 26 men, 12 of whom have had covid-19 and 12 of who have not had covid-19, 24 women. Personal information form and Bionet Cadiotouch 3000s spirometer have been used as data collection tools. FEV, FVC and FEV1/FVC (%) respiratory parameters of the participants have been taken twice as pre-test and post-test. Depending on the resting heart rate and exercise history after the pre-test, cardio and weight training at 70-80% loading intensity has been planned with the help of the karvonen formula and the target heart rate has been checked throughout the exercise. The results of the eight-week exercise program showed that there was a significant statistical difference in the pre-test post-test values of the individuals who had Covid-19. Similarly, a significant difference was determined in the pre-test and post-test evaluations of individuals who did not receive Covid-19. When the pre-test and post-test analyzes has been evaluated, there was no significant statistical difference between individuals who had Covid-19 and those who did not.

Anahtar Kelimeler

covid-19, exercise, sft

Kaynakça

• Açıkada, C. (1982). Türk Atletlerinin Fizyolojik Özellikleri. Spor Hekimliği Dergisi, 17, 2, 29-40.
• Andrews, J. L., Foulkes, L. ve Blakemore, S. J. (2020). Peer influence in adolescence: Public-health implications for COVID-19. Trends in Cognitive Sciences. 24(8), 585-587. https://doi.org/10.1016/j.tics.2020.05.001
• Angane, E. Y., ve Navare, A. A. (2017). Effects of aerobic exercise on pulmonary function tests in healthy adults. International J Research in Medical Sciences, 4(6), 2059-63.
• Aslan, R. (2020). Tarihten Günümüze Epidemiler, Pandemiler ve Covid-19. Ayrıntı Dergisi, 8(85).
• Baltacı, A. K., Ergene N., Divanlı, Y., Uysal, H. ve Gedikoğlu, G. (1990). Çocuklarda Yüzme Egzersizinin Bazı Solunum Parametrelerine Etkisi. Selçuk Üniversitesi Tıp Fak Dergisi, 6, 2 184-189.
• Bellan, M., Soddu, D., Balbo, P. E., Baricich, A., Zeppegno, P., Avanzi, G. C., ... ve Pirisi, M. (2021). Respiratory and psychophysical sequelae among patients with COVID-19 four months after hospital discharge. JAMA network open, 4(1), e2036142-e2036142.
• Cai H, Chen Y, Chen Z, (2020). Handbook of COVID-19 prevention and treatment. 1st ed. Liang T, editor. China: The First Affiliated Hospital, Zhejiang University School of Medicine. p. 1-84
• Çağlar, H. A., Gökmen, A., Hazır, M., ve Kuşcu, Ö. (1997). Erkek futbolcularda aerobik ve anaerobik güç ile hemoglobin, vücut yağ oranı ve vital kapasite arasındaki ilişki. Futbol Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4, 30-32.
• Çakır, T., Filiz, M. B., Otağ, B., ve Toraman, N. F. (2017). McArdle tanılı iki hastada düşük şiddette, kısa süreli aerobik egzersizin fonksiyonel kapasite ve yaşam kalitesine etkisi. Turkish Journal of Physical Medicine & Rehabilitation/Turkiye Fiziksel Tip ve Rehabilitasyon Dergisi, 63(1).
• Çapık C., (2014). İstatistiksel Güç Analizi ve Hemşirelik Araştırmalarında Kullanımı: Temel Bilgiler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17:4.ss:268-274.
• Hojati, Z., Kumar, R., ve Soltani, H. (2013). The effect of interval aerobic exercise on forced vital capacity in non-active female students. Advances in Environmental Biology, 278-283.
• Komici, K., Bianco, A., Perrotta, F., Dello Iacono, A., Bencivenga, L., D’Agnano, V., ... ve Guerra, G. (2021). Clinical characteristics, exercise capacity and pulmonary function in post-COVID-19 competitive athletes. Journal of Clinical Medicine, 10(14), 3053.
• Liu, K., Zhang, W., Yang, Y., Zhang, J., Li, Y., ve Chen, Y. (2020). Respiratory rehabilitation in elderly patients with COVID-19: A randomized controlled study. Complementary therapies in clinical practice, 39, 101166.
• Mahotra, N. B., Amatya, T. M., Rana, B. S., ve Banstola, D. (2016). Effects of exercise on pulmonary function tests: a comparative study between athletes and non-athletes in Nepalese settings. Journal of Chitwan Medical College, 6(1), 21-23.
• McClaran, S. R., Harms, C. A., Pegelow, D. F., ve Dempsey, J. A. (1998). Smaller lungs in women affect exercise hyperpnea. Journal of Applied Physiology, 84(6), 1872-1881.
• Papa, S. M., Brundin, P., Fung, V. S., Kang, U. J., Burn, D. J., Colosimo, C., ... ve MDS‐Scientific Issues Committee. (2020). Impact of the COVID‐19 pandemic on Parkinson's disease and movement disorders. Movement disorders clinical practice, 7(4), 357.
• Rinaldo, R. F., Mondoni, M., Parazzini, E. M., Pitari, F., Brambilla, E., Luraschi, S., ... ve Centanni, S. (2021). Deconditioning as main mechanism of impaired exercise response in COVID-19 survivors. European Respiratory Journal, 58(2).
• Sarsan, A., Alkan, H., Başer, S., Yıldız, N., Özgen, M., ve Ardıç, F. (2013). Obez Kadınlarda Aerobik Egzersiz Programının Solunum Fonksiyonları ve Kardiyorespiratuar Kapasite Üzerine Etkisi. Turkish Journal of Physical Medicine & Rehabilitation/Turkiye Fiziksel Tip ve Rehabilitasyon Dergisi, 59(2).
• Taşgın, E., ve Dönmez, N. (2009). 10-16 yaş grubu çocuklara uygulanan egzersiz programının solunum parametreleri üzerine etkisi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 11(2), 13-16.
• Ulubay, G., Dilektaşlı, A. G., Börekçi, Ş., Yıldız, Ö., Kıyan, E., Gemicioğlu, B., ve Saryal, S. (2019). Turkish thoracic society consensus report/ Interpretation of spirometry: Türk toraks derneği spirometri değerlendirme uzlaşı raporu. Turkish Thoracic Journal, 20(1), 69.
• Vural, Ö. (2010). Masa başı çalışanlarda fiziksel aktivite düzeyi ve yaşam kalitesi ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı, Ankara.