OSMANLI DEVLETI’NIN RUMELI VILAYETLERINDE ASAYIŞ VE EMNIYETIN SAĞLANMASINDA BIR KOLLUK KUVVETI OLARAK JANDARMA 1896-1901

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 18, 483 - 496, 07.09.2019

Serap Sert

Öz

Osmanlı Devleti vilayetlerin genelinde asayiş ve emniyetin sağlanması görevine özel bir önem vermiştir. Rumeli vilayetleri de bu önemden payını almış ve jandarma kuvvetinin ilk düzenli birimlerine sahip olmuştur. Ancak Şarki Rumeli vilayetinin Bulgar Prensliği tarafından işgali ile başlayan süreçte Osmanlı’nın Rumeli vilayetlerinde etkisini göstermeye başlayan milliyetçi nitelikteki karışıklıkları da beraberinde getirmiştir. Bulgar, Rum, Sırp, Arnavut gibi milliyetlere mensup grupların örgütlenerek asayişi bozduğu dönemde Rumeli vilayetlerinde karışıklıkları önlemek için hem düzenli askeri birliklerle hem de bir kolluk kuvveti olarak jandarmadan faydalanmıştır. Makalemizde jandarmanın bir kolluk kuvveti olarak yapılan düzenleme ve değişikliklerle 1896-1901 yıllarında Rumeli’de asayiş ve emniyeti sağlama konusundaki faaliyetlerini konu edindik.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Devleti, Rumeli, Jandarma, Asayiş, Bulgar

Kaynakça

• Sadâret Mektubî Kalemi Mühimme Kalemi (Odası) Belgeleri (A.MKT.MHM) 677/5, 678/13 Sadâret Eyâlât-ı Mümtâze Kalemi Belgeleri Bulgaristan Kısmı (A.MTZ (04)) 34/35, 65/1, Babıâli Evrak Odası Evrakı (BEO), 666/49881, 827/61976, 1620/121495, 1623/121665, 1623/121667, 1678/125808, 1769/132672, Dahiliye Nezareti Mektubi Kalemi (DH.MKT), 1342/66, 2437/141 Dahiliye Nezareti Tesri-i Muamelat (DH.TMİK.M), 91/31 Dahiliye Nezâreti Tesrî-i Muamelât (DH.TMİK.S), 6/1 , 6/71,22/31, 23/53, 26/57, 35/105,33/44 Hariciye Siyasi Kısım Evrakı (HR.SYS)31/10, 31/73, 31/92,154/47 İrade Askeri (İ.AS) 34/67, İrade Dahiliye (İ.DH)781/63494, İrade Hususi (İ.HUS) 76/70, 84/89, Eyâlât-ı Mümtâze İrâdeleri, Yunanistan İradeleri (İ.MTZ (01)) 23/1116, Meclis-i Vükela Mazbataları (MV)89/56 Şura-yı Devlet (ŞD), 250/37 Sadaret Hususi Maruzatı (Y.A.HUS)160/57, Yıldız Perakende Evrakı Hariciye Nezareti Maruzatı (Y.PRK.HR) 26/70 (House of Commons Parliamentary Papers Online (HCPP)Turkey No:1, Şubat 1903 https://parlipapers.proquest.com/parlipapers 22 Haziran 2018 tarihinde erişilmiştir) Berlin, Ayastafanos, Kıbrıs Muahedenameleri, (1908 ), İstanbul (Matbaası belirsiz)