ALGILANAN TÜKETİCİ ETKİLİLİĞİNİN EKOLOJİK BİLİNÇLİ TÜKETİCİ DAVRANIŞI ÜZERİNE ETKİSİ: ÇEVRESEL KAYGININ ARACILIK ROLÜ

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 20, 95 - 117, 15.05.2020

Leyla Akdoğan Yakup Durmaz , Bekir Değirmenci

Öz

Bu çalışmanın amacı, algılanan tüketici etkililiği ile ekolojik
bilinçli tüketici davranışları ilişkisinde çevresel kaygının
aracılık rolünü araştırmaktır. Çalışmanın evreni, Çorum il
merkezindeki tüketiciler olup bu evrenden Çorum il merkezinde
faaliyet gösteren AVM’ de alışverişe gelen 410 kişi araştırmanın
örneklemini oluşturmuştur. Çalışma kapsamında basit
tesadüfi örneklem yöntemi ile tüketicilere anket uygulanmıştır.
Çalışma kapsamında tüketicilerin yaş değişkeni ile sosyal ve
politik konulara duyarlılıkları arasında pozitif yönlü ilişki bulunmuş;
eğitim, gelir ve medeni durum değişkenleri ile bir ilişki
tespit edilememiştir. Çevresel kaygının ekolojik bilinçli tüketici davranışı üzerinde
istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Yine çalışmanın ana teması olan algılanan tüketici
etkililiğinin ekolojik bilinçli tüketici davranışı üzerinde etkisine
çevresel kaygının kısmi olarak aracılık yaptığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Çevre Kirliliği, Yeşil Pazarlama, Yeşil Ürün, Yeşil Tüketici, Tüketici Davranışı

Kaynakça

• Alkibay, S. (2001).Yeşil pazarlama faaliyetlerine tüketicinin ilgisi üzerine bir araştırma. Gazi ÜniversitesiTicaret veTurizm Eğitim Fakültesi Dergisi,(4),76-93. Altuğ, F. (1990). Çevre Sorunları. Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayınevi Aracıoğlu, B ve Tatlıdil, R. (2009). Tüketicilerin satın alma davranışında çevre bilincinin etkileri.Ege Akademik Bakış, 9(2),435- 461. Aslan, Filiz. (2007). Yeşil pazarlama faaliyetleri çerçevesinde Kafkas Üniversitesi öğrencilerinin çevreye duyarlı ürünleri kullanma eğilimlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars. Ay, C ve Ecevit, Z. (2005). Çevre bilinçli tüketiciler. .Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (10), 238-263. Babekoğlu, Y. (2000). Tüketicilerin demografik özellikleri ve bireysel tutumlarının sorumlu tüketim davranışı üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, FBE, Ev Ekonomisi ABD. Bıkar, S., Ünal. S. ve Deveci G. (2017). Tüketicilerin çevreye yönelik tutumları ve kişilik özellikleri açısından kohonen ağları (self-organizingmap-som) ile bölümlendirilmesi. International Journal Economic andAdministrativeStudies, 0, 145- 162. Doi: 10.18092/ulkidince.352374 Burmaoğlu, S., Polat, M. ve Meydan, C H. (2013).Örgütsel davranış alanında ilişkisel analiz yöntemleri ve Türkçe Yazında aracılık modeli kullanımı üzerine bir inceleme. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 13-26. Crane, A. (2000). Facingthe backlash: Green marketingand strategic seorientation in the 1990’s, Journal of Strategic Marketing, 8(3), 277-296. Çabuk, S.,Nakıboğlu, B ve Keleş, C. (2008). Tüketicilerin (yeşil) ürün satın alma davranışlarının sosyo- demografik değişkenler açısından incelenmesi.Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 85-102. Çetin, A ve Şentürk, M. (2016). Bilgi paylaşma davranışlarının planlı davranış teorisi ve sosyal değişim teorisi bağlamında incelenmesi: Dermatologlar üzerine amprik bir araştırma.Ege Akademik Bakış Dergisi, 16 (2), 241-256. Gandhi, M ve Sen, K. (2013). Envıronmentally responsıve consumptıon: A studyof young consumers in Indıa. International Journal of Multidisciplinary Thought.3(2), 439–447. Erişim adresi https://www.researchgate.net Gürbüz, S ve Şahin, F.(2017).Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. (4.Baskı) Ankara: Seçkin Yayınları. Gürcüm, B. H ve Yıldırım, R. (2018). Yeşil pazarlama ve dünyadan bir yeşil tekstil İşletmesi: ECOALF, TheJournal of Academic Socia ScienceStudies,(68),222-233. Haytko, D. L ve Matulich, E. (2008). Green advertisingandenvironmentally responsible consumer behaviors: Linkages examined. Journal of Management and Marketing Research,1(2), 1-10. Erişim adresi .http://citeseerx.doi/10.1.1.582.8816. qq1qy Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi Yıl: 2010 Sayı: Erbaşlar, G. (2012). Yeşil pazarlama.Mesleki Bilimler Dergisi, 1(2), 94-101. Kalafatis, S.P.,Pollard, M., East, R veTsogas, H. M. (1999): Green marketingand ajzen’stheory of plannedbehaviour: A cross – market examination, Journal of Consumer Marketing, 16(5), 441-460. Karaca, Ş. (2013). Tüketicilerin yeşil ürünlere ilişkin tutumlarının incelenmesine yönelik bir araştırma, Ege Akademik Bakış (13)1, 99-111. Keleş,C. (2007). Yeşil pazarlama tüketicilerin yeşil ürünleri tüketme davranışları ve yeşilürünlerin tüketiminde Kültürünetkisi ile ilgili bir uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.