KİRA SÖZLEŞMESİNDE KEFALETİN GÜVENCE OLARAK GÖSTERİLMESİ

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 37 - 109, 26.06.2023

Alper Uyumaz , Hüseyin Bulut

https://doi.org/10.47136/asbuhfd.1183541

Cited By: 1

Öz

Kira sözleşmesinden doğan borçları güvence altına alabilmek için genellikle kiracıdan bir kefil göstermesi talep edilmektedir. Zira kiracının kira sözleşmesi kapsamında borçlarını ye-rine getirmeme riski vardır. Bu anlamda ilk akla gelen kira bedelinin ödenmemesidir. Bu-nunla birlikte başka sözleşmesel yükümlülüklerin ihlali sebebiyle kiraya verenin zarara uğ-raması söz konusu olabilir. İşte kefalet sözleşmesiyle bu borçların güvence altına alınması sağlanmaya çalışılmaktadır. Konut ve çatılı işyeri kiraları bakımından TBK’da kiracının göste-receği güvence ile ilgili düzenlemeler söz konusudur. Fakat bu düzenlemeler yalnızca para ve kıymetli evrakın güvence olarak gösterilmesi durumunda söz konusu olmaktadır. Buna göre kiracının göstereceği güvencenin üç aylık kira bedelini aşması mümkün değildir. Kira sözleşmesinden doğan borçlar için kefalet sözleşmesinin güvence olarak gösterilmesi duru-munda bu üç aylık sınırın uygulanıp uygulanmayacağı tartışma konusudur. Makalede bu tartışmalara değinilmekte ve bir sonuca ulaşılmaya çalışılmaktadır. Bu çalışmada, sözleşme-sinin güvence olarak gösterildiği durumda kefilin sorumluluğunun da değerlendirilmesi ge-rekmektedir. Çalışmada, kefilin sorumluluğunun içerik ve zaman bakımından kapsamı değerlendirilmeye çalışılmıştır. Ayrıca, kefalet sözleşmesinin ve kira sözleşmesinin süreli veya süresiz olmasının birbirlerine etkisi incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kefalet güvencesi, kirada kefalet, kirada kefil, süreli/süresiz kefalet, kefalet teminatı.

BAIL AS A SECURITY FOR THE RENTAL AGREEMENT

Öz

To guarantee the debts arising from the lease agreement, the lessee usually needs to provide a guarantor. Because there is a possibility that the lessee may harm the lessor within the scope of the lease agreement, it is possible that the rental fee will not be paid. However, the lessor may incur losses due to violating some other obligations. This loss is tried to be covered with a contract of bail. These are products related to using rentals in residential and roofed workplaces. However, these regulations are only in question if money and valuable papers are shown as security. The lessee's assurance cannot exceed the three-month rental price. It is a matter of debate whether the three-month limit will be applied if the contract of bail is shown as security for the lease agreement. In the article, these discussions are mentioned and a conclusion is tried to be reached. In cases where the contract of bail is shown as a guarantee, the responsibility of the bail should also be evaluated. In the study, it was tried to assess the scope of the responsibility of the guarantor in terms of content and time. The effect of the contract of bail and the lease contract on each other whether they are temporary or indefinite has been examined.

Anahtar Kelimeler

Bail as a security, bail in rental agreement, bail for rent, limited/ indefinite duration contract bail.

Kaynakça

• Acar Ünal, Özlem/ Ural Çınar, Nihal, Kefalet Sözleşmesi Hükümlerinin Kira Sözleşmeleri Bakımından Değerlendirilmesi, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 15, S. 2-1, 2016, s. 43-80.
• Altın, Hayrünnisa, Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında Kiracının Güvence Vermesi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2017, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=C9RtESdB6R3l7v-vtzyk8 A&no=59stlQeO94sBIoGilF_MVQ , (Et. 15.09.2022).
• Aras, Deniz Onur, Tüketici İşlemi, Adi İş ve Ticari İş Ayrımı ve Sonuçlar, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2017, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Te-zi),https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=7lOJX8w_8PRQU1mSHU6-jrpKl6VXi7eDgfhwVcCr9jmmQQAKiflmttbFPJwNipqM , (Et. 19.09.2022).
• Arkan, Sabih, Ticari İşletme Hukuku, 24. Bası, Ankara 2018.
• Ayan, Serkan, Kefalet Sözleşmesi, Ankara 2018 (Kefalet).
• Ayan, Serkan, Kiracının Kira Sözleşmesinden Doğan Borçlarının Kefaletle Teminat Altına Alınması, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Prof. Dr. Şeref Ertaş’a Armağan, C. 19, S. Özel Sayı, 2017, s. 295-348, (Kira).
• Aydoğdu, Murat, Konut ve Çatılı İşyeri Kirası Sözleşmelerinde Kiracının Güvence (Depozito) Verme Borcu (TBK 342), Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 14, S. 1, 2012, s. 1-53.
• Aydoğdu, Murat/ Kahveci, Nalan, Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 4. Baskı, Ankara 2019.
• Ayhan, Rıza/ Çağlar, Hayrettin/ Özdamar, Mehmet, Ticari İşletme Hukuku Genel Esaslar, 13. Bası, Ankara 2020.
• Ayrancı, Hasan, Şekil Şartına Uyulmadan Yapılan Kefalet Sözleşmesinde İfanın Sonuçları, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 53, S, 2, 2004, s. 95-120.
• Bahtiyar, Mehmet/ Biçer, Levent, Adi İş/ Ticari İş/ Tüketici İşlemi Ayrımı ve Bu Ayrımın Önemi, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 22, S. 3, 2016, s. 395-436.
• Barlas, Nami, Kefaletin Şekle İlişkin Geçerlilik Şartları ve Buna Bağlı Sorunları, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 5, S. 1, 2006, s. 3-16.
• Baş, Ece, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nda Kefalet Sözleşmesinin Geçerlilik Şartlarına İlişkin Bazı Yenilikler, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 70, S. 2, 2012, s. 115-144.
• Bozer, Ali/ Göle, Celal, Ticari İşletme Hukuku, 5. Bası, Ankara 2018.
• Bozkurt Yaşar, Sevgi, TTK m.7/2 Bağlamında Ticari Borca Kefalet Sözleşmesinin Özellikleri-Kefilin Sorumluluğu ve Takibi, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 14, S. 175, 2019, s. 433-527.
• Bucher, Eugen, Obligationrecht Besonderer Teil, 3., erweiterte Auflage, Zurich 1988.
• Çınar, Ömer, Kiracı Lehine Yapılan Kefalet Sözleşmesinin Türk Borçlar Kanunu’nun Süreli ve Süreli Olmayan Kefalet Hükümleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi, İstanbul Medipol Üni-versitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 5, S. 1, 2018, s. 145-168.
• Demir, Şamil, Kefalet Sözleşmesinin Uygulama Alanı, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, C. 26, S. 108, 2013, s. 87-122.
• Doğan, Murat, Konut ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmelerinin Sona Ermesi, Ankara 2011.
• Doğu, Hakkı Mert, Kiracı veya Kiraya Veren Güvenceyi (Depozitoyu) Kira Bedeline Karşılık Sayabilir Mi?, KTO Karatay Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 4, S. 2, 2019, s. 221-232.
• Düden, Seren, Kefalet Sözleşmesinde Kefil ile Borçlu Arasındaki İlişkiler, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 1, 2020, s. 187-211.
• Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 4. Baskı, Ankara 2017.
• Esser, Josef, Schuldrecht Besonderer Teil, 4. aufl., Karlsruhe 1971.
• Gümüş, Mustafa Alper, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na göre Kira Sözleşmesi, 2. Baskı, İstanbul 2012, (Kira).
• Gümüş¸ Mustafa Alper, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 3. Baskı, İstanbul 2014. (Özel).
• Günarslan, Banu, Kefalet Sözleşmesinde Eşin Rızası, Terazi Hukuk Dergisi, C. 13, S. 143, 2018, s. 90-102.
• Günsay, Töre, Kefalet Sözleşmesinin Fer’iliği İlkesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 19, S. 3, 2017, s. 1079-1101.
• Huguenin, Claire, Obligationrecht Besonderer Teil, 3., uberarbeitete Auflage, Zurich- Basel- Genf 2008.
• İnceoğlu, Murat, Kira Hukuku Cilt 2, İstanbul 2014.
• İnceoğlu, Murat/ Baş, Ece, Türk Borçlar Kanunu Açısından Depozito ve Bankaların Bundan Kaynaklanan Sorumluluğu, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, C. 28, S. 1, 2012, s. 111-154.
• Kapancı, Kadir Berk, Türk Ticaret Kanunu’nun 7. Maddesinde Öngörülen “Ticari İşlerde Teselsül Karinesi” Tam Anlamıyla Uygulanabilir Durumda Mıdır?, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakül-tesi Dergisi, C. 7, S. 2, 2016, s. 131-170. Kara Kılıçarslan, Seda, Kefilin Sorumluluğunun Kapsamı, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 13, S. 1, 2009, s. 43-59.
• Midyat, Nuri Aziz, Türk Ticaret Kanunu’nda Düzenlenen Teselsül Karinesinin Müteselsil Kefaletin Şekil Koşuluna Etkisi, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 75, S. 2, 2017, s. 681-705.
• Molitor, Erich, Schuldrecht Besonderer Teil, 7. Aufl., Munchen- Berlin 1966. Özen, Burak, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Çerçevesinde Kefalet Sözleşmesi, 3. Baskı, İstanbul 2014, (Kefalet).
• Özen, Burak, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Çerçevesinde Kefilin Sorumluluğunun Kefalet Sözleşmesine Özgü Sebeplerle Sona Ermesi, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 10, S. 2, 2011, s. 53-77, (Sona Erme).
• Özkan Şahin, Gizem, Kefalet Sözleşmesinin Sona Ermesi, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 25, S. 2, 2019, s. 1288-1336.
• Özkul, Burcu, Ticari İşlerde Kefilin Sorumluluğu, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta 2013, (Yayınlanmamış Doktora Tezi),https://tez. yok. gov. tr/ UlusalTez-Merkezi/ Tez Goster?key=g y L H M o u P e s – C v n h R c j Q s K d 4 B 7 a n z m Q TV Tkm OiNF 1ejcjO3twHELKTEaIpmkRsYRm (Et. 16.09.2022).
• Poroy, Reha/ Yasaman, Hamdi, Ticari İşletme Hukuku, 16. Bası, İstanbul 2017.
• Reisoğlu, Seza, Türk Kefalet Hukuku, Ankara 2013 (Kefalet Hukuku).
• Reisoğlu, Seza, Kefalet Kavramı ve Muteberlik Şartları, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 19, S. 1, 1962, s. 327-392, (Kefaletin Şartları).
• Sarıhan, Banu Bilge, Kefalet Sözleşmesinde Şekil ve Eşin Rızası, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 30, S. 1, 2022, s. 221-258. Seçer, Öz, Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun Kapsamında Tüketici Kredisi Sözleşmele-rinde Kefalet, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 11, S. 139-140, Mart-Nisan 2016, s. 91-120.
• Şahan, Gökhan, Kefalet Sözleşmesinin Sona Ermesi, Ankara 2009.
• Şen Doğramacı, Hayriye, Kira Bedelinin Ödenmesini Teminat Altına Almaya Yönelik Hukuki Çareler, Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 5, S. 2, 2019, s. 291-311.
• Şener, Oruç Hami, Ticari İşletme Hukuku, 2. Baskı, Ankara 2020.
• Tandoğan, Haluk, Kefaletin Geçerlik Şartları, Banka ve Ticaret Hukuk Dergisi, C. 9, S. 1, 1977, s. 19-54.
• Taşatan, Caner, Kefalet Sözleşmesinin Geçerliliği ve Sona Ermesi Bakımından Asıl Borç, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 25, S. 2, 2021, s. 341-369.
• Ulusoy, Erol, Kira Depozitosuna Faiz Ödenir Mi? Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, C. 20, S. 3, 2000, s. 41-59.
• Uyumaz, Alper/ Demirbaş, Feride, Kefalet Sözleşmesine İlişkin Şekil Kuralları Açısından Kefilin Sorumluluğunun Sınırı ve Kapsamı, Çukurova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 1, 2014, s. 37-59.
• Ülgen, Hüseyin/ Helvacı, Mehmet/ Kaya, Arslan/ Nomer Ertan, N. Füsun, Ticari İşletme Hukuku, 6. Bası, İstanbul 2019.
• Yavuz, Nihat, Kira Hukuku, 6. Baskı, Ankara 2018.
• Yıldırım, Abdülkerim, Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında Kiracının Güvence Vermesi, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 64, S. 1, 2015, s. 237-266.
• Yılmaz, Merve, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Kefalet Sözleşmesinde Kefilin Sorumlu-luğunun Kapsamı, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, C. 24, S. 97, 2011, s. 155-170, (Kapsam).
• Yılmaz, Halil, Taşınmaz Kira Sözleşmesinde Kefilin Sorumluluğunun Kapsam ve Süresi, Terazi Hukuk Dergisi, C. 3, S. 18, 2008, s. 21-31, (Süre).
• Yılmaz, Süleyman, Yargıtay Kararları Işığında 6570 Sayılı Kanun Kapsamındaki Kira Sözleşmele-rinde Kefilin Sorumluluğu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 57, S. 3, 2008, s. 753-778, (Sorumluluk).
• Yüksel, Elif, Evlilik Birliği İçerisinde Diğer Eşin Rızasına Bağlı Hukuki İşlemler, Çankaya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2019 (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Te-zi),https://tez. yok. gov. Tr / Ulusal TezMerkezi/ Tez Go ster ? key =n p G s 9 H 3 9 x 7 G 6 401x51yqpIJVaF-zgZBMNwX j 1 I L 8 Q I W A c s 2 J 6 d p j w j B HbEh0QoVC (Et. 15.09.2022). Zevkliler, Aydın/ Gökyayla, K. Emre, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 16. Bası Ankara 2016.