DÜNYA ALTIN FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ANALİZİ

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 11, 1 - 13, 30.11.2018

Aziza Syzdykova

Öz

Binlerce yıldır değerini koruyan ve önemi ile birlikte kıymetini de sürekli arttıran altın tarih boyunca zenginliğin sembolü olmuştur. Eski çağlarda genellikle para yapımında ve ödeme aracı olarak kullanılsa da günümüzde kuyumculuk ve hızla artan endüstriyel kullanımına ilaveten bir yatırım aracı olarak önemini her geçen gün arttırmaktadır. Çalışma ile son yıllarda finansal krizlerin de etkisiyle yüksek oranda artış gösteren altın fiyatlarını etkileyen faktörlerin araştırılması ve altın fiyatını açıklayabilecek bir tahmin modelinin ortaya konması amaçlanmaktadır. Bu amaçla çalışmada altın fiyatına etki ettiği düşünülen ABD ulusal borç stoku ve Baltık kuru yük taşımacılık endeksinin altın fiyatına etkisi analiz edilmiştir. Çalışmada Johansen eşbütünleşme testi ve Granger nedensellik analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda altın fiyatları ile ABD borç stoku değişkenleri uzun dönemde birlikte hareket etmektedir. Ayrıca ABD borç stoku değişkeninden altın fiyatlarına doğru tek taraflı nedensellik söz konusudur.

Anahtar Kelimeler

Altın Fiyatları, ABD Borç Stoku, Johansen Eşbütünleşme, Granger Nedensellik Testi

Kaynakça

• Abken, P. (1979). “The Economics Of Gold Price Movements”, Economic Review, Federal Reserve Bank of Richmond, 3-13.
• Aksu, E. (2008). Altın piyasasında fiyat oluşumu, (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Atatürk Üniversitesi. Ariovich, G. (1983). The impact of political tension on the price of gold. Journal For Studies in Economics and Econometrics, 16, 17-37.
• Aslan, Sinan (1999), Altın ve Altına Dayalı işlemler Muhasebesi, İstanbul Altın Borsası Yayınları No:3, İstanbul.
• Ata, A. G. & Yücel, A. G. F. (2003). Eş Bütünleşme ve Nedensellik Testleri Altında İkiz Açıklar Hipotezi: Türkiye Uygulaması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(12).
• Baker, S. A. ve Tassel, R. C. (1985). Forecasting the price of gold: A fundamentalist approach. Atlantic Economic Journal, 13(4), 43-51.
• Baur, D. G. ve G. Löffler (2013). Predicting the Equity Premium with the Demand for Gold Coins and Bars, FIRN Research Paper (June 4, 2013)
• Chappell, D. ve Dowd, K. (1997). A simple model of the gold standard. Journal of Money, Credit and Banking, 29(1), 94-105.
• Chua, J. H., Sick, G., Woodward, R. S. (1990). Diversifying with gold stocks. Financial Analysts Journal, 46(4), 76-79.
• Ciner, C., Gurdgiev, C., & Lucey, B. M. (2013). Hedges and safe havens: An examination of stocks, bonds, gold, oil and exchange rates. International Review of Financial Analysis, 29, 202-211.
• Deepika, M. G., N. Gautam, M. Rajkumar (2012). Forecasting Price and Analysing Factors Influencing The Price of Gold Using ARIMA Model and Multiple Regression Analysis, Amrita School of Business, 135
• Dooley, M. P., Isard, P., Taylor, M. P. (1995). Exchange rates, country-specific shocks, and gold. Applied Financial Economics, 5(3), 121-129.
• Dooley, M.P., Isard, P. ve Taylor, M.P. (1992). “Exchange Rates, Country Preferences and Gold”, IMF Working Paper. Enders, W. (2004). Applied time series econometrics. Hoboken: John Wiley and Sons. Granger, C. J. (1986). Developments in the study of cointegrated economic variables. Oxford Bulletin of economics and statistics, 48(3), 213-228.
• Gujarati, D. N. (1999). Temel Ekonometri (Çev. Ümit Şenesen, Gülay Günlük Şenesen). Birinci Basım, İstanbul: Literatür Yayınları.
• Güvenç, Murat (2006), Altın Piyasasında Arz-Talep ve Aktörler, İstanbul Altın Borsası Yayınları, İstanbul. Holden, K., & Thompson, J. (1992). Co-integration: an introductory survey. British Review of Economic Issues, 14(33), 1-55.
• Ismail, Z., A. Yahya ve A. Shabri, (2009). Forecasting Gold Prices Using Multiple L.Regression Method, American Journal of Applied Sciences, 6(8), 1509-1514
• Işığıçok, Erkan (1994). Zaman Serilerinde Nedensellik Çözümlemesi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Basımevi.
• Johansen, S. (1992). Cointegration in partial systems and the efficiency of single-equation analysis. Journal of econometrics, 52(3), 389-402.
• Johansen, S. (1988). Statistical analysis of cointegration vectors. Journal of economic dynamics and control, 12(2-3), 231-254.
• Kolluri, B. R. (1981). Gold as a hedge against inflation: An empirical investigation. Quarterly Review of Economics and Business, 21, 13-24.
• Koutsoyıannıs, A. (1983). “A Short-Run Pricing Model for a Speculative Asset, Tested with Data From the Gold Bullion Market”, Applied Economics, 15, 563-581.
• Levin, E. J. ve Wright, R. E. (2006, June). Short - run and long - run determinants of the price of gold. World Gold Council. Erişim Adresi: https://www.gold.org/
• Lili, L., ve Chengmei, D. (2013). Research of the influence of macro-economic factors on the price of gold. Procedia Computer Science, 17, 737-743.
• Mahdavi, S. ve Zhou, S. (1997). Gold and commodity prices as leading indicators of inflation: Tests of long-run relationship and predictive performance. Journal of Economics and Business, 49, 475-489.
• Moore, G. H. (1990). Gold prices and a leading index of inflation. Challenge, 33(4), 52-56.
• Reboredo, Juan C. (2013), “Is Gold A Hedge Or Safe Haven Against Oil Price Movements?”, Resources Policy, Vol 38, 130-137.
• Shafiee, S., E. Topal (2010). An Overview Of Global Gold Market And Gold Price Forecasting, Resources Policy, 35, 178-189
• Sjaastad, L. A. (2008). The price of gold and the exchange rates: Once again. Erişim adresi http://www.is.uwa.edu.au/__Data/Assets/Pdf_File/0011/98660/07_20_Sjaastad.Pdf
• Sjaastad, L. ve Scaccivvillani, F. (1996). The price of gold and the exchange rate. Journal of International Money and Finance, 15, 879-897.
• Sjaastad, L. ve Scaccivvillani, F. (1996). The price of gold and the exchange rate. Journal of International Money and Finance, 15, 879-897.
• Tarı, R. (2008). Ekonometri, Gözden Geçirilmiş 5. Baskı, Avcı Ofset, İstanbul. Tarı, R. (1999). Ekonometri. Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Torun, N. (2015). Birim Kök Testlerinin Performanslarının Karşılaştırılması. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstirüsü, Ekonometri Anabilimdalı, Yüsek Lisans Tezi
• Tully, E., & Lucey, B. (2005). An APGARCH investigation of the main influences on the Gold price. Erişim adresi: https://papers.ssrn.com/soL3/papers.cfm?abstract_id=792205 Erişim: 11.06.2018
• Utkulu, U. (1994). Cointegration analysis: introductory survey with applications to Turkey. I. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Bildirileri, 11(12), 303-24.
• Vural, M. G. (2003). Altın piyasası ve altın fiyatlarını etkileyen faktörler. Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Piyasalar Genel Müdürlüğü.
• Wang, Yu Shan and Chueh, Yen Ling (2013), “Dynamic Transmission Effects Between The İnterest Rate, The US Dollar, And Gold And Crude Oil Prices”, Economic Modelling, Vol 30, 792–798.
• Yazdani-Chamzini, A., Yakhchali, S. H., Volungevičienė, D., Zavadskas, E. K. (2012). Forecasting gold price changes by using adaptive network fuzzy inference system. Journal of Business Economics And Management, 13(5), 994-1010.
• Yüksel, R. Ve Akkoç, S. (2016). Altın Fiyatlarının Yapay Sinir Ağları İle Tahmini Ve Bir Uygulama, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 17 (1), 39-50
• Zhang, Yue-Jun and Wei,Yi-Ming (2010), “The Crude Oil Market and The Gold Market: Evidence for Cointegration, Causality and Price Discovery”, Resources Policy, Vol 35, 168–177.