TÜRKİYE’NİN ENERJİ SORUNU VE ALTERNATİF ENERJİ KAYNAĞI OLARAK BİYOKUTLE ENERJİSİ: BİR NEDENSELLİK ANALİZİ

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 9, 52 - 65, 01.11.2019

Mehtap Bulut Deniz , Mücella Bursal , Şerife Göçer

Öz

Her geçen gün artan nüfusa oranla enerji kaynaklarının aynı oranda
artmaması Türkiye’de enerji sorununu gündeme getirmiştir ve enerjide dışa
bağımlılığı artırmıştır.   Yenilenebilir
enerji kaynakları güneş enerjisi, hidrojen enerjisi, rüzgâr enerjisi, jeotermal
enerji ve biyokütle enerjisi olarak sıralanabilir. Yenilenebilir enerji
kaynakları bakımından zengin olan ülkemiz, dünya ülkelerine kıyasla bu
kaynaklardan yeterince faydalanmamaktadır. 
Bu çalışmada Türkiye’nin GSYH ile Biyokütle, Enerji Tüketimi ve
Yenilenebilir Enerji ilişkisi araştırılmaktadır. Bu amaçla Türkiye’nin
1965-2017 dönemlerine ilişkin 53 yıllık veriler dikkate alınarak eş bütünleşme
ve nedensellik analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre GSYİH ile diğer
değişkenler arasında hem eş bütünleşme hem de nedensellik sonucuna
ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Enerji, Yenilenebilir Enerji Kaynakları, Biyokütle Enerjisi

Kaynakça

• Aksoğan Korkmaz, A., Bulut Deniz, M. (2019), “Sürdürülebilir Temiz Enerji Biyokütle:Enerji Üretimindeki Payı ve Ekonomiye Katkıları”, II.Uluslararası Battalgazi Multidisipliner Çalışmalar Kongresi Tam Metin Kitabı, (1), ss 141-149.Aslan, A. (2016), “The causal relationship between biomass energy use and economic growth in the United States”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 57, ss 362– 366.Aydın, F.F. (2018), “D-8 Ülkelerinde Enerji Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(3), ss 371-377.Bildirici, M. (2016), “Biomass energy consumption and economic growth: ARDL analysis”, Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy, 11 (6), ss 562-568. Çınar, M., Öz, R. (2017), “Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisine Yenilenebilir Enerji Bağlamında Bir Öneri”, International Journal of Academic Value Studies, 3 (13), ss 40-54.Çiftçi, N., Eşmen, M. (2017), “Türkiye’de Cari Açığı Belirleyen Faktörler ve Cari Açığı Azaltmada Alternatif Enerji Kaynaklarının Rolü: VAR Modeli” , Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2, ss. 83-110.Çukurçayır, M.A., Sağır, H. (2008), “Enerji Sorunu, Çevre ve Alternatif Enerji Kaynakları”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,(20), ss 257-278.Destek, M. A., & Aslan, A. (2017). Renewable and non-renewable energy consumption and economic growth in emerging economies: Evidence from bootstrap panel causality. Renewable Energy, 111, 757-763.Durmuş, B., Naçar Koçer, N. (2017), “Türkiye’de Yetişen Yağlı Tohumlardan Biodizel Üretim Potansiyelinin İncelenmesi, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 7(2/2), ss 45-49.Enders, W. ve Lee, J. (2012b). A Unit Root Test Using a Fourier Series to Approximate Smooth Breaks, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 74, ss 574–599.Erdal, G., Erdal, H., & Esengün, K. (2008). The causality between energy consumption and economic growth in Turkey. Energy Policy, 36(10), 3838-3842.Eroğlu, İ.,Yeter, F., ve Çidem F. (2017), “Cari Açık Sorunu Perspektifinde Türkiye’nin Enerji Açığı Ve Geleceğe İlişkin Öneriler,” Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (13), ss 106-118.Esen, Ö. ve Bayrak, M. (2015), “Enerji Açığının Belirleyicilerinin Teorik Perspektiften İncelenmesi”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), ss 45-61.Harvey, D.I, Leybourne, S. J. (2007), Testing for time series Linearity, Econometrics Journal (2007), volüme 10, pp. 149-165.Harvey, D. I.,Leybourne, S. J., & Xiao, B., (2008). A powerful test for linearity when the order of integration is unknown. Studies in Nonlinear Dynamics &Econometrics, 12.Jobert, T., & Karanfil, F. (2007). Sectoral energy consumption by source and economic growth in Turkey. Energy policy, 35(11), 5447-5456.Karayılmazlar, S., Saraçoğlu, N., Çabuk, Y. Ve Kurt, R. (2011), “Biyokütlenin Türkiye’de Enerji Üretiminde Değerlendirilmesi”, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 13 (19), ss 63-75.Kapluhan, E. (2014), “Enerji Coğrafyası Açısından Bir İnceleme: Biyokütle Enerjisinin Dünyada’ki ve Türkiye’deki Kullanım Durumu”, Marmara Coğrafya Dergisi, (30), ss 97-125.Külekçi, Ö. C. (2009). Yenilenebilir enerji kaynakları arasında jeotermal enerjinin yeri ve Türkiye açısından önemi. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 1(2), 83-91.Maki, D. (2012), “Tests for Cointegration Allowing for an Unknown Number of Breaks”, Economic Modelling, 29, pp. 2011–2015.Phillips, P.C.B ve Perron, P. (1988), “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 75(2), ss 335 346.Sadorsky, P., (2009). Renewable Energy Consumption and Emerging Economices, Energy Policy,37:4021-4028.Uysal, D., YILMAZ, K.,Ç., ve Taş, T. (2015), “Enerji İthalatı ve Cari Açık ilişkisi: Türkiye Örneği”, Muş Alparslan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), ss 63-78.Ürün, E., Soyu, E. (2016), “Türkiye’nin Enerji Üretiminde Yenilenebilir Enerji Kaynakları Üzerine Bir Değerlendirme”, Sosyal Bilimler Dergisi ICEBSS Özel Sayısı, ss 31-45.https://www.teias.gov.tr/tr/iii-elektrik-enerjisi-uretimi-tuketimi-kayiplar-0 (Son erişim tarihi Mart 2019) https://www.enerji.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Biyokutle. (Son erişim tarihi Şubat 2019) Enerji İşleri Genel Müdürlüğü (EİGM) / Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı (ETKB) genel enerji denge tabloları(www.enerji.gov.tr). TCMB, Ödemeler dengesi istatistikleri, 2018