TÜRKİYE’DE İSLAMOFOBİ ÇALIŞMALARI: KİTAPLAR VE LİSANSÜSTÜ TEZLER ÖZELİNDE BİR LİTERATÜR DEĞERLENDİRMESİ

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 4, 96 - 113, 31.10.2021

Hacı Mehmet Boyraz

Öz

Bu makale, İslamofobi ile ilgili Türkiye’deki mevcut literatürü incelemektedir. Bunun için 2021 Haziran ayında farklı veri tabanlarında kapsamlı bir tarama yapılmıştır. Araştırmayı sınırlandırabilmek için makalede İslamofobi ile ilgili kitaplara ve lisansüstü tezlere odaklanılmış, makaleler hariç tutulmuştur. Bunun neticesinde İslamofobi ile ilgili Türkiye’de 26 kitabın ve 62 lisansüstü tezin bulunduğu tespit edilmiştir. Türkiye gibi İslamofobiye farklı yönlerden çalışabilecek güçlü entelektüel birikime sahip bir ülkede, İslamofobi ile ilgili hazırlanan kitapların ve tezlerin toplamda 100’ün altında kalması, konuya gereken bilimsel önemin verilmediğini göstermektedir. Daha da önemlisi bu çalışmalar, içerik açısından incelendiğinde bunların birçok noktada benzeştikleri ve konuya dair orijinal bakış açısı sunmakta zorlandıkları görülmüştür. Dolayısıyla kitaplar ve tezler özelinde İslamofobi ile ilgili Türkiye’deki çalışmaların, nicel olarak az, nitel olaraksa zayıf olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

İslamofobi, Kitaplar, Tezler, Türkiye, 11 Eylül

Kaynakça

• Bayraklı, E. ve Hafez, F. (2016). Introduction to European Islamophobia Report 2015. İstanbul: SETA Yayınları.
• Bodur, H. E. (2005). “Dini Motifli Terör Fenomeni ve İslam’ın Siyasal İstismarı”, KTÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5, 65-88.
• Bodur, H. E. (2017). “Batı’da İslam Karşıtlığının İcat Edilmiş Dili Olarak İslamofobi: Çatışmacı Sosyolojik Perspektif”, İlahiyat Akademi Dergisi, 6, 69-86.
• Bulut, G. (2007). “Terörizmin Değişen Yönü ve El Kaide’nin Sosyo-Kültürel Yorum”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Antropoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Hıdır, Ö. (2017). “İslamofobi-Irkçılık: Kültürel Irkçılık İlişkisi”, Ombudsman Akademik, 4 (7), 23-49.
• Kaya, A. ve Kayaoğlu, A. (2017). “Individual Determinants of anti-Muslim Prejudice in the EU-15”, Uluslararası İlişkiler, 14 (53), 45-68.
• Kaya, N. (2016). “Türkiye’de İslamofobi Konulu Lisansüstü Çalışmalara Bakış”, Kamuda Sosyal Politika Dergisi, 9 (34), 43-48.
• Kepenek, B. (2016). “Avrupa’da İslam Düşmanlığı”, DİAM Rapor.
• Kılıcı, Ş. vd. (2017). “Yeni Medya Ortamlarında Nefret Söylemi: İslam Karşıtlığı Bağlamında Nefret Söylemi İçeren Videoların Youtube Üzerinden İncelenmesi”, Bilişim Teknolojileri Online Dergisi, 8 (30), 155-187.
• Kırtepe, S. ve Öztunç, E. (2020). “İslamofobi Kavramı Yerine İslamodium Kavramı”, Tokat İlmiyat Dergisi, 8 (1), 161-197.
• Küçükcan, T. (26 Mart 2006). AB’de Müslümanlar ve İslamofobi. Radikal.
• Okumuş, E. (2016). “İslamofobik Oyunda Müslümanlar”, Bartın Üniversitesi Uluslararası İslamofobi ve Terör Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 21-47.
• Önal, R. (2018). “İslamofobi Bağlamında İslam Karşıtı Söylemlerin Batı Dünyasındaki Yansımaları: Norveç Örneği, Karikatür Krizi ve Berwick Terör Saldırısı”, Kader Dergisi, 16 (2), 373-403.
• Safi, İ. (2019). “İslamofobinin Tarihsel Kökenleri ve Nedenleri Üzerine Düşünceler”, Turkish Studies, 14 (2), 733-744.
• Sheridan, L. (2006). “Islamophobia Pre- and Post- September 11th, 2001”, Journal of Interpersonal Violence, 21 (3), 317-336.
• Şenay, B. (2002). “Avrupa Birliği’nin Dini Kimliği ve Avrupa’da Dinler: Hıristiyanlık, Yahudilik, Hinduizm, Budizm ve İslam”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 11 (1), 121-166.
• Temel, M. (2019). “Türkiye’de Medya ve İslamofobi Araştırmaları”, Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 2019, 2 (1), 93-121.
• Yıldız, H. vd. (2019). “Yeni Zelanda Terör Saldırısı Özelinde İslam Karşıtlığı”, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Akademik Dergisi, 2, 107-128.