BÖLGESEL COĞRAFYA AÇISINDAN BREZİLYA VE TÜRKİYE

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 4, 432 - 453, 30.10.2022

Ercan Kazel

Öz

Coğrafya disiplinindeki en temel araştırma alanlarından birisi de bölgesel coğrafyadır. Bu araştırmanın amacı Güney Amerika ülkelerinden olan Brezilya’nın temel coğrafya özellikleri hakkında bazı çıkarımlarda bulunmak, ülkenin bölgesinde ve dünyada öne çıkan farklarını belirlemek, coğrafi, siyasi ve ticari farklılıkların Türkiye-Brezilya ilişkilerindeki yerini ele almaktır. Araştırmada çeşitli kurum ve kuruluşlardan, yayınlardan veya raporlardan elde edilen birincil/ikincil veriler, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizine tabi tutulmuştur. Çalışmada elde edilen verilerle Coğrafi Bilgi Sistemleri uygulamasında hazırlanan haritalar kullanılmıştır. Brezilya, bulunduğu bölgede, kıtada ve ayrıca küresel ölçekte farklı özellikleriyle öne çıkan ve birçok alanda potansiyel barındıran önemli bir ülkedir. Tropikal iklim, yeryüzü şekilleri, saha yapısı, doğal kaynaklar, tarım, nüfus ve yerleşme gibi coğrafi faktörler Brezilya ülkesinde gerek ekonomik, gerek kültürel ve gerekse toplumsal yapının şekillenmesinde rol oynamıştır. Belirtilen coğrafi hususlar Brezilya’yı çevresinden ayıran ve farklı kılan en temel özelliklerdir. Brezilya ve Türkiye arasındaki coğrafi uzaklık tarih boyunca ilişkileri olumsuz etkilemiştir. Fakat günümüzde ulaşım sistemlerinin gelişmesi ve iki ülkenin coğrafi açıdan birbirini tamamlayan yapıları ilişkileri ilerletmiştir. Brezilya özellikle coğrafi şartlardan dolayı buğday, zeytin, çeşitli sebze ve meyve gibi gıda ürünleri, bazı mineraller, gübre ve tohumluk gibi ürünlerde dışa bağımlıdır. Türkiye’nin bu ihtiyacı karşılama potansiyeli bulunmaktadır. Bu doğrultuda birbirini tamamlayan farklı üretim kapasiteleri siyasi ve ekonomik olarak iki ülkeyi birbirine yakınlaştırmıştır. Ancak özellikle iki ülke arasındaki ticari münasebetlerde gümrük işleyişi ve vergileri, dil problemi ve birçok diğer resmi prosedürden dolayı henüz aşılamayan sorunlar bulunmaktadır. Bu sorunlar aşıldığı ve coğrafi gerçekliklere göre politikalar üretildiği takdirde Brezilya ve Türkiye arasındaki ilişkiler çok daha iyi seviyeye ulaşacaktır.

Anahtar Kelimeler

BÖLGESEL COĞRAFYA, BREZİLYA, TÜRKİYE, İLİŞKİLER

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Teşekkür ederim

IN TERMS OF REGIONAL GEOGRAPHY BRAZIL AND TÜRKİYE

Öz

The aim of this research is to make some inferences about the basic geographical features of Brazil, which is one of the South American countries, to determine the prominent differences in the region and the world, and to discuss the place of geographical, political and commercial differences in the relations of the two countries. In the research, primary/secondary data sources obtained from various institutions and organizations, publications or reports were subjected to document analysis from qualitative research methods. The maps prepared in the Geographic Information Systems environment were used with the data obtained in the study. Brazil is an important country that stands out with its different characteristics in its region, on the continent, and also on a global scale, and has potential in many areas. Geographical factors such as tropical climate, landforms, field structure, natural resources, agriculture, population and settlement played a role in shaping the economic, cultural and social structure of Brazil. The geographical aspects mentioned are the most basic features that distinguish and differentiate Brazil from its surroundings. The geographical distance of Brazil from Türkiye has negatively affected relations throughout history. However, today, the development of transportation systems and the geographically complementary structures of the two countries have advanced the relations. Brazil is dependent on foreign sources for food products such as wheat, olives, various vegetables and fruits, some minerals, fertilizers and seeds due to geographical conditions. Türkiye has the potential to meet this need. In this direction, different production capacities that complement each other have brought the two countries closer together politically and economically. However, especially in the commercial relations between the two countries, there are problems that cannot be overcome due to customs operation and taxes, language problems and many other official procedures. If these problems are overcome and policies are made according to the geographical realities, the relations between Brazil and Türkiye will reach a much better level.

Anahtar Kelimeler

Regional Geography, Brazil, Türkiye, Relations

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Arınç, K., (2013), Coğrafi Metodoloji Açısından Bölgesel Coğrafya, Bölge Bilimi ve Coğrafi Bölgeler, Türk Coğrafya Dergisi, 0(60), s.13-24
• Arı. T.,(2017), Uluslararası İlişkiler ve Dış Politika, 11. Basım, Bursa, Alfa Akademi Yayınları.
• Ersungur Ş. M. Boz. F. Ç., Çınar. Ö., (2017). Türkiye İle BRICS Ülkeleri Arasındaki Dış Ticaret İlişkileri: Girdi-Çıktı Yöntemi İle Bir Analiz, Business and Economics Research Journal, Volume 8, Number 3, p.395-412, DOI Number: 10.20409/berj.2017.57
• Erinç, S.,(1977),Vejetasyon Coğrafyası, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayınları.
• Genç. H., (2017), Küresel Göç Dalgası Döneminde Osmanlıların Latin Amerika’ya Göçü: Şili Örneği, İsmail Ermağan (Ed.), Dünya Siyasetinde Latin Amerika 1(504-518), İstanbul, Nobel Yayınevi.
• Gottmann, J.,(1969), A Geography Europe, New York.
• Kazel. E., (2022), Türkiye, Sınırlar, Gümrükler ve Güvenlik -Batı Kara Sınırları-, İzmir, Serüven Yayınevi.
• Özçağlar, A., (2016), Bölge Kavramı ve Sistematiği Ders Notları, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Coğrafya Bölümü, Ankara.
• Sao Paulo Başkonsolosluğu Ticaret Ataşeliği (2020), Türkiye-Brezilya İkili Ticari İlişkileri Hakkında Bilgi Notu.
• Temel. M., (2002), XIX. ve XX. Yüzyılın Başlarında Osmanlı - Brezilya İlişkileri, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi / Cilt: 19 / Sayı: 2 / s. 167-189
• Tekin. S., (2018), Tahran Deklarasyonu ve Sonrası: Türkiye-Brezilya Küresel Ortaklığının Yükselişi ve Gerileyişi, Akademik Bakış, Cilt 11, Sayı 23, s.47-71
• Türkiye ve Brezilya: Değişen Dünya Düzeninde Yükselen Güçler? (2012), TASAM Raporu.
• Tümertekin, E., & Özgüç, N., (2020), Beşeri Coğrafya / İnsan, Kültür, Mekan, İstanbul, Çantay Kitapevi.
• Tümertekin, E., (1970), Anglo-Amerika, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayını.
• Yalçın. E., (2008), Brezilya ve Türkiye Ekonomilerinin Benzerliği: Gerçek mi Yanılsama mı? Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İletişim ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, Ankara
• Yıldız, A., (2021), Geçmişten Günümüze Türkiye-Latin Amerika İlişkileri ve Türkiye’nin Bölgedeki Yumuşak Güç Politikaları, İstanbul Medeniyet Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Yiğit. A., (t.y.), Bölgesel Coğrafya Nedir? Ne Değildir?, Ölçek, Başyazı.
• Zelan. M., (2021), Türkiye’nin Yumuşak Gücünün Tarihsel Bağlamda Değerlendirilmesi: Latin Amerika Örneği, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı Uluslararası İlişkiler Programı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• DEİK (2015), Brezilya Ülke Bülteni, 25 Ağustos 2022 tarihindehttps://www.deik.org.tr/uploads/turkiye-brezilya-ikili-ticari-iliskiler-nisan-2020.pdf adresinden alındı.
• T. C. Dışişleri Bakanlığı, Türkiye Brezilya İlişkileri, 25 Ağustos 2022 tarihindehttps://www.mfa.gov.tr/turkiye-brezilya-siyasi-iliskileri.tr.mfa adresinden alındı.
• T.C. Ticaret Bakanlığı, Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü (2022), Brezilya Ülke Profili, 25 Ağustos 2022 tarihinde https://ticaret.gov.tr/data/5f03238413b876ced4013ae9/Brezilya%20%C3%9Clke%20profili.pdf adresinden alındı.
• Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi (2022), 28 Ağustos 2022 tarihinde https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden alındı.
• Amazon Nehri ve Havzası, 9 Eylül 2022 tarihinde https://rainforests.mongabay.com/amazon/amazon_map.html adresinden alındı.
• Türkiye Dış Ticaret İstatistikleri, (2022). Türkiye İstatistik Kurumu,9 Eylül 2022 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=dis-ticaret-104, adresinden alındı.
• İzmir Ticaret Odası, İş Geliştirme Ofisi (2021), 13 Eylül 2022 tarihinde https://api.izto.org.tr/storage/Documents/original/gph8WcNJAKxliSgc.pdf adresinden alındı.
• Türkiye İhracatçılar Meclisi, Ekonomik Araştırmalar Şubesi (2021), Brezilya Ülke Bilgi Notu,13 Eylül 2022 tarihinde https://www.tim.org.tr/files/downloads/Ulke_Bilgi_Notlar%C4%B1/Brezilya%20%C3%9Clke%20Bilgi%20Notu.pdf adresinden alındı.
• Sao Paulo Başkonsolosluğu (2017), Brezilya-Türkiye İş ve Yatırım Forumu Çerçevesinde Değerlendirilebilecek Sektörlere İlişkin Not, 28 Ağustos 2022 tarihinde https://www.tursab.org.tr/dosya/16565/ek1brezilyabilginotupdf_16565_4873559.pdf adresinden alındı.
• Brezilya’nın Coğrafi Özellikleri, 10 Eylül 2022 tarihinden https://www.cografya.gen.tr/siyasi/devletler/brezilya.htm adresinden alındı.
• Brezilya Ticareti, 1 Eylül 2022 tarihinde https://www.kolayihracat.gov.tr/ulkeler/brezilya adresinden alındı.
• Türkiye ve Brezilya Ticaret Hacminin Artırılması, 12 Eylül 2022 tarihinde https://www.trthaber.com/haber/gundem/bakan-cavusoglu-brezilya-ile-10-milyar-dolarlik-ticaret-hacmi-hedefledik-675628.html adresinden alındı.
• İklim Verisi,15 Eylül 2022 tarihinde https://www.worldclim.org/data/worldclim21.html adresinden alındı.
• Orman Örtüsü Verisi, 15 Eylül 2022 tarihinde https://livingatlas.arcgis.com/landcover/ adresinden alındı.
• DEM Verisi (topografya), 15 Eylül 2022 tarihinde https://earthexplorer.usgs.gov/ adresinden alındı.