ÇİZGİ ROMAN ESTETİĞİNİN AMBALAJ TASARIMINDA KULLANIMI

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 3, 511 - 522, 01.08.2023

E. Nilüfer Üstündağ

Öz

Çizgi Roman estetiği, görsel öğelerin metinler ile birleştirilerek anlatıldığı edebi bir türdür. Genellikle seri halinde yayımlanır ve birçok farklı türü bulunmaktadır. Karakterlerin ve hikayelerin gelişimini takip etmek için sıralı panellerden oluşur. Bu panellerde çizimler, konuşma balonları ve anlatıcı metinlere yer verilir. Will Eisner, 1985 yılında çıkardığı kitabında çizgi roman kavramını; Ardışık Sanat (Sequential Art) olarak adlandırmıştır. Çizgi roman, çocuklardan yetişkinlere kadar her yaştan insana hitap eder ve genellikle popüler kültürün bir parçası olarak kabul edilir. Edebi tür olarak gelişen çizgi roman estetiği, süreç içerisinde farklı uygulama alanlarında yer almıştır. Bu uygulamalardan biri de özellikle genç tüketicileri hedefleyen ürünler için etkili bir pazarlama stratejisi olarak görülen ambalaj tasarımlarıdır. Markalar, ambalaj tasarımında çizgi roman estetiğini kullanarak, görsel olarak çekici, hareketli, eğlenceli, tüketici ile pozitif bağ kuran bir iletişim amaçlamaktadır. Ayrıca çizgi roman tekniğinde var olan tipografik ve imgesel anlatım; ürünün içeriği, özellikleri ve faydaları hakkında tüketiciye yaratıcı anlatımlar sunabilir. Bu araştırma kapsamında farklı sektörlere ait markaların ambalaj tasarımlarında çizgi roman estetiğini nasıl kullandığı, hedef kitle ile nasıl bir iletişim sağladığı açığa çıkarılmaya çalışılacaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden betimsel içerik analizi yöntemi kullanılarak çizgi roman estetiğinin ambalaj tasarımında nasıl bir rol oynadığı açıklığa kavuşturulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Marka, Grafik Tasarım, Ambalaj Tasarımı, İllüstrasyon, Çizgi Roman

Kaynakça

• Altunoğlu, S. (2016). Türkiye’de Bilimkurgu Çizgi Romanın Geleceği. Sanat Yazıları. 35, 177-193.
• Becer, E. (2017). Ambalaj Tasarımı. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• DuPuis, S. (211). Package Design Workbook: The Art of Science of Succesful Packaging. ABD: Rockport Publishers.
• Eisner, W. (2000). Comics & Sequential Art, Florida: Poorhouse Press.
• Erdal, G. (2019). Ambalajda Etkili Tasarım. International Journal of Humanities and Research, 3 (2), 10-18
• Familie, D. (2015). Norwegian Food: Melk. https://www.notesfromnorge.com/2015/02/07/norwegian-food-melk-healthy-food-5/ (Erişim Tarihi: 03.04.2023).
• Han, S. (2019). Comic strip on Harry’s packaging foreshadows mystery item inside. Deezen. https://www.dezeen.com/2019/07/31/mystery-item-harrys-graphic-design-packaging/ (Erişim Tarihi: 10.05.2023).
• Erdem A. & Erdem E (2005). Alan Moore’la Çizgi Roman ve Cemiyet Hakkında, Serüven Çizgi Roman Araştırmaları Dergisi, 6, 13-16.
• Kireççi, Ümit. (2008). Önce Yazı Sonra Çizgi Çizgi Roman Senaryosu. İstanbul: Crea Yayınları.
• Kuru, A. Ç., ve Ceylan, H. B. (2019). Sağlıklı Ürün Tercihinde Ambalaj Tasarımlarının Satın alma Davranışlarına Etkisinin İncelenmesi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (16), 49-68.
• Metz, D.; Klassen, S.; McMillan, B.; Clough, M.; Olson, J. (2007). Building a foundation for the use of historical narratives. Science & Education (16), 313-334.
• Mccloud, S. (1993). Understanding Comics: The Invisible Art, New York: Kitchen Sink Press
• Mccloud, S. (2011) Making Comics Storytelling Secrets Of Comics, Manga And Graphic Novels, New York: Harper
• Özyiğit, C. (2010). Tüketim Mallarında Çizgi Roman Kahramanlarının Kullanılmasının Marka Bilinirliğine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir
• Robyn, C. (2012) Drawing Comics Lab: 52 Exercises On Characters, Panels, Storytelling, Publishing & Professional Practices [Elektronik Sürüm]. Beverly: Quarry Books.
• Sanchez, J. (2012). Holy Water. Dieline. https://thedieline.com/blog/2012/12/6/holy-water.html/ (Erişim Tarihi: 13.03.2023).
• Ültay, E., Akyurt, H., & Ültay, N. (2021). Sosyal bilimlerde betimsel içerik analizi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 188-201.
• Yalçın, M., ve Bahar, O. (2019). Seyahat Acentelerinin Web Sitelerinin Betimsel Analizi Ve Tüketici Değerlendirmesi. Opus International Journal Of Society Researches, 11(18), 286-320.
• Yurtkulu Yılmaz, E. (2011) Modern Mitoloji Üretiminde Fantastik Franco-Belge Bd (Çizgi Roman), Sanatta Yeterlik Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Grafik Ana Sanat Dalı, İzmir
• Görsel 1: https://www.dezeen.com/2019/07/31/mystery-item-harrys-graphic-design-packaging/
• Görsel 2: https://www.dezeen.com/2019/07/31/mystery-item-harrys-graphic-design-packaging/
• Görsel 3: https://packagingoftheworld.com/2012/09/holy-water-label.html?m=0
• Görsel 4: https://retaildesignblog.net/2015/07/24/canned-comic-packaging-by-proimaxe/
• Görsel 5: https://www.amazon.com/Nobel-Japanese-Candy-Nostalgic-3-09-Ounce/dp/B000EZWQ4Y
• Görsel 6: http://disneycomicsrandomness.blogspot.com/2018/03/comics-on-norwegian-milk-cartons.html