ATAKAN KAYALAR ÖRNEĞİ ÜZERİNDEN DİJİTAL MEDYA KULLANICILARININ ÇOCUKLUK VE ÇOCUK HAKLARI İLE İLGİLİ YORUMLARININ NİTEL ÇÖZÜMLEMESİ

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 4, 250 - 271, 18.10.2023

Beste Nigar Erdem

Öz

Çocukluk ve çocuk hakları, 20. yüzyılda hayatımıza giren kavramlardır. Bu durum, “çocuk merkezli” ve “hak odaklı” bir bakış açısının uzun bir süre olmadığına işaret etmektedir. Başka deyişle çocukların da hak sahibi birer özne oldukları uzun süre görmezden gelinmiştir. 1980’lerden itibaren ise çocuk/çocukluk ve çocuk hakları konularını önemseyen akademik çalışmaların ve yasal düzenlemelerin sayısı artmaya başlamıştır. Bu çalışmada dijital medya kullanıcılarının çocuk, çocukluk, çocuk hakları konuları hakkındaki yorumlarının Atakan Kayalar örneği bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. MAXQDA programı aracılığıyla yapılan nitel çözümleme sonucunda, modern çocukluk kurgusunda karşımıza çıkan kalıp yargıların, kullanıcı yorumlarında da yeniden üretildiği görülmüştür. Yorumlarda çocuğun katılma ve gelişme haklarına sahip bir özne olduğu genellikle dikkate alınmamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Çocukluk, Çocuk Hakları, YouTube, Atakan Kayalar

Kaynakça

• AKTAŞ SALMAN, U. (2019). Haberde Çocuk: Çocuk Odaklı Habercilik El Kitabı. İstanbul: IPS Vakfı Yayınları.
• AKYÜZ, E. (2001). Çocuk Hakları Sözleşmesinin Temel İlkeleri Işığında Çocuğun Eğitim Hakkı. Milli Eğitim Dergisi (151). Mart 13, 2022 tarihinde https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/milli_egitim_dergisi/151/akyuz.htm adresinden alındı.
• ALANKUŞ, S. (2012). Neden Çocuk Odaklı Habercilik Kitabı. S. Alankuş (Dü.) içinde, Çocuk Odaklı Habercilik (s. 27-74). İstanbul: IPS İletişim Vakfı.
• ARİÉS, P. (1962). Centuries of Childhood: A Social History of Family Life. (R. Baldick, Çev.) New York: Alfred A. Knopf.
• DEMİRKIR, D. (2020, Şubat 21). Atakan’ı Türkiye’ye Tanıtan Fethi Çağıl Sadece Habertürk’e Konuştu. Habertürk.
• ERBAY, E. (2019). Çocuk Hakları. İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• ERDEM, B. N., & Kaynar, A. (2022). “Sesimizi Duyan Var mı?”: İzmir Depremi Konulu Televizyon Haberlerinde Çocukların Temsili. Selçuk İletişim Dergisi, 15(2), 737-766.
• FASS, P. S. (2003). Children and Globalization. Journal of Social History, 36(4), 963-977.
• FRANKLIN, B. (1993). Giriş: Çocuk Nedir? B. Franklin içinde, Çocuk Hakları (s. 14-35). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• FREEMAN, M. (1998). The sociology of childhood and children’s rights. International Journal of Children’s Rights, 6(4), 433-444.
• FREEMAN, M. (2000). The Future of Children’s Rights. Children & Society, 14, 277-293.
• GÉLİS, J. (1986). The Evolution of the Status of the Child in Western Europe: From the Collective Body to the Private Body. Social Research, 53(4), 689-704.
• İNAL, K. (2007). Modernizm ve Çocuk: Geleneksel, Modern ve Postmodern Çocukluk İmgeleri. Ankara: Sobil Yayıncılık.
• IŞIK, E. (2019). Batı’da Çocukluk Sosyolojisi Çalışmaları Tarihi. Çocuk ve Medeniyet, 179-194.
• KOMAN, E., & Özkan, Ş. (2018). Türkiye Yazılı Basınında Çocukların Temsili. İstanbul: Hrant Dink Vakfı Yayınları.
• POSTMAN, N. (1995). Çocukluğun Yokoluşu. (K. İnal, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi.
• PROUT, A., & James, A. (2015). A New Paradigm for the Sociology of Chilhood?: Provenance, Promize and Problems. A. Prout, & A. James (Dü) içinde, Constructing and Reconstructing Childhood: Contemporary issues in the Social Study of Childhood (s. 6-28). New York: Roudledge.
• Random Number Generator. (2023, Nisan 12). Graphpad: https://www.graphpad.com/quickcalcs/randomN1/ adresinden alındı.
• Sample Size Calculator. (2023, Nisan 11). Nisan 14, 2023 tarihinde Raosoft: http://www.raosoft.com/samplesize.html adresinden alındı.
• TAN, M. (2019). Çağlar Boyunca Çocukluk. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22(1), 71-88.
• TÜİK. (2023a). Dünya Nüfus Günü, 2023. Ağustos 14, 2023 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dunya-Nufus-Gunu-2023-49688 adresinden alındı.
• TÜİK. (2023b). İstatistiklerle Çocuk, 2022. Ağustos 14, 2023 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Cocuk-2022-49674 adresinden alındı.
• UNICEF. (2007). Çocuk Hakları ve Gazetecilik Uygulamaları: Hak Temelli Perspektif. Mart 13, 2022 tarihinde https://www.unicef.org/turkiye/media/3966/file/ÇOCUK%20HAKLARI%20VE%20GAZETECİLİK%20UYGULAMALARI%20HAK%20TEMELLİ%20PERSPEKTİF.pdf adresinden alındı.
• UNICEF. (tarih yok). Çocuk Haklarına Dair Sözleşme: Yazılı Maddeler. Temmuz 12, 2023 tarihinde https://www.unicef.org/turkiye/çocuk-haklarına-dair-sözleşme adresinden alındı.