EKONOMİK İSTİSMAR ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇE GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 4, 369 - 383, 18.10.2023

Erdinç Kalaycı , Ayşe Sezen Serpen , Hasan Fehmi Özdemir , Veli Duyan

Öz

Bu çalışmada, Ekonomik İstismar ölçeğinin (EİÖ) Türkçeye uyarlanması ve geçerlik ve güvenirlik incelemelerinin yapılması amaçlanmıştır. Araştırmaya, google formlar üzerinden oluşturulan soru kağıdı ile ulaşılan 18-64 yaş aralığında 340 kişi dahil edilmiştir. Ölçeğin yapı geçerliliği için doğrulayıcı faktör analizi; geçerlik güvenirlik için ise Cronbach alfa iç tutarlılık katsayılarından faydalanılmıştır. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı (cronbach alpha değeri) 0,90 olarak bulunmuştur. Alt boyutlar incelendiğinde cronbach alpha değeri “Ekonomik Kısıtlanma” için 0,84 “Ekonomik Sömürülme” için 0,85 olarak saptanmıştır. Uyum İyiliği Testlerine ilişkin değerler “Comparative Fit Index (CFI)” 0,96, “Adjusted Goodness of Fit Index (AGFI)” 0,94 “Incremental Fit Index (IFI)” 0,96 ve “The Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA)” 0,033 olarak belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar EİÖ’nün Türkçe uyarlamasının ekonomik istismarın ölçülmesinde geçerli ve güvenilir bir araç olarak kullanılabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Şiddet, istismar, partner şiddeti

Kaynakça

• Adams, A. E., Sullivan, C. M., Bybee, D., & Greeson, M. R. (2008). Development of the Scale of Economic Abuse. Violence Against Women, 14, 563–588. http://dx.doi.org/10.1177/1077801208315529.
• Adams, A. E., Beeble, M. L., & Gregory, K. A. (2015). Evidence of the construct validity of the Scale of Economic Abuse. Violence and Victims, 30, 363–376. http://dx.doi.org/10.1891/0886-6708.VV-D-13-00133.
• Adams, A. E., Littwin, A., & Javorka, M. (2019). The frequency, nature, and effects of coerced debt among a national sample of women seeking help for domestic violence. Violence Against Women. Advance online publication. http://dx.doi.org/10.1177/1077801219841445.
• Anderson, J.C. ve Gerbing, D.W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness of fit ındices for maximum likelihood confirmatory factor analysis Psychometrika, 49, 155-73
• Bentler P.M. (1990). Comparative fit indexes in structural models. Psychol Bull, (107)2, 238-246
• Browne M.W., & Cudeck R. (1989). Single sample cross-validation indexes for covariance structures. Multivariate Behavioral Research , (4)24, 445-55.
• Browne, A., Salomon, A., & Bassuk, S. S. (1999). The impact of recent partner violence on poor women's capacity to maintain work. Violence against women, 5(4), 393-426.
• Byrt, A., Cook, K., & Burgin, R. (2023). Addressing Economic Abuse in Intimate-partner Violence Interventions: A Bacchian Analysis of Responsibility. Journal of Family Violence, 1-15.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Yayıncılık.
• Chowbey, P. (2017). Women’s narratives of economic abuse and financial strategies in Britain and South Asia. Psychology of Violence, 7, 459–468. http://dx.doi.org/10.1037/vio0000110.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik. Pegem Akademi.
• Haj‐Yahia, M. M. (2000). Wife abuse and battering in the sociocultural context of Arab society. Family process, 39(2), 237-255.
• Hetling, A., Stylianou, A. M., & Postmus, J. L. (2015). Measuring financial strain in the lives of survivors of intimate partner violence. Journal of interpersonal violence, 30(6), 1046-1064.
• Hu, L.T., & Bentler, P.M. (1999). Cut off criteria for fit indexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, (6)1, 1-55.
• Johnson, M. P., & Ferraro, K. J. (2000). Research on domestic violence in the 1990s: Making distinctions. Journal of marriage and family, 62(4), 948-963.
• Jöreskog, K.G. ve Sörbom, D. (1993). Lisrel 8: structural equation modeling with the simplis command language. Erlbaum Associates Publishers.
• Kenney, C. T., & Brown, K. R. (1996). Report from the front lines: The impact of violence on poor women. NOW Legal Defense and Education Fund.
• Krantz, G., & Garcia-Moreno, C. (2005). Violence against women. Journal of Epidemiology & Community Health, 59(10), 818-821.
• Kline, R.B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. The Guilford Press
• Marsh, H.W., Balla, J.R. ve McDonald, R.P. (1988). Goodness-of-fit indices in confirmatory factor analysis: the effect of sample size. Psychological Bulletin, (103)3, 391-410.
• Moe, A. M., & Bell, M. P. (2004). Abject economics: The effects of battering and violence on women’s work and employability. Violence Against Women, 10(1), 29-55.
• Nduka, C. C., Omuemu, V., Adedayo, T., Adogu, P., & Ifeadike, C. (2023). Prevalence and correlates of economic abuse among married women in a Nigerian population. Journal of interpersonal violence, 08862605231198244.
• Özdamar, K. (2013). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (9. Baskı). Nisan Kitabevi, 1. Cilt.
• Postmus, J. L., Plummer, S. B., McMahon, S., Murshid, N. S., & Kim, M. S. (2012). Understanding economic abuse in the lives of survivors. Journal of interpersonal violence, 27(3), 411-430.
• Postmus, J. L., Hoge, G. L., Breckenridge, J., Sharp-Jeffs, N., & Chung, D. (2020). Economic abuse as an invisible form of domestic violence: A multicountry review. Trauma, Violence, & Abuse, 21(2), 261-283.
• Ptacek, J. (1997). What Trouble I Have Seen: A History of Violence Against Wives. Contemporary Sociology, 26(3), 357.
• Pence, E., & Paymar, M. (1986). Power and control: Tactics of men who batter. Duluth: Minnesota Program Development.
• Schafer, J. L. & Olsen, M. K. (1998). Multiple imputation for multivariate missing-data problems: A data analyst's perspective. Multivariate Behavioral Research, 33, 545-571.
• Staggs, S. L., & Riger, S. (2005). Effects of intimate partner violence on low-income women’s health and employment. American journal of community psychology, 36, 133-145.
• Stylianou, A. M., Postmus, J. L., & McMahon, S. (2013). Measuring abusive behaviors: Is economic abuse a unique form of abuse?. Journal of interpersonal violence, 28(16), 3186-3204.
• Swanberg, J. E., Logan, T. K., & Macke, C. (2005). Intimate partner violence, employment, and the workplace: Consequences and future directions. Trauma, Violence, & Abuse, 6(4), 286-312.
• Sümbüloğlu K. ve Akdağ B. (2009). İleri biyoistatistiksel yöntemler. (Birinci Baskı). Ankara: Hatipoğlu
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları,(3)6, 49-73
• Şimşek, Ö.F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ekinoks Yayınları
• Vieira A.L. (2011). Preparation of the analysis. Interactive LISREL in practice. (First Edition). Springer,
• Voth Schrag, R. J. (2015). Economic abuse and later material hardship: Is depression a mediator? Affilia, 30(3), 341-351.