A JOURNAL OF GREEK MINORITY IN TURKEY: IMBROS (1947-1955)

Yıl 2020, Sayı: 7, 87 - 105, 26.06.2020

Hasan Münüsoğlu

Öz

Imbros (officially changed to Gökçeada in 1970) located north of the Aegean Sea is the largest island and the westernmost point of Turkey. After the First Balkan War, Imbros became a part of Greece in 1912. Although the population was entirely Greek, the island was given to Turkey by Treaty of Lausanne in 1923. After that all political problems between Turkey and Greece has negatively affected on Imbros. However, at a time, when Turkish-Greek relations were relatively quiet, Imbriotes published a journal in Greek from 1947-1955, which is the Journal of Imbros (İmroz: Aylık Ansiklopedik Dergi). The journal contained different issues including literature, folklore, Christianity, festivals and the ancient history of the island. This paper analyzes everyday life, the tradition of a rural island community though the journal.

Anahtar Kelimeler

Everyday life, Imbros, Gökçeada, Greeks of Imbros, The Journal of Imbros, Romioi

RUMLARIN YEREL BİR SÜRELİ YAYINI: İMROZ DERGİSİ (1947-1955)

Öz

İmroz (Gökçeada) Ege Denizi’nin kuzeyinde yer alan Türkiye’nin en batı noktası ve en büyük adasıdır. Atinalılar, Bizans, Osmanlı Devleti hakimiyetlerinden sonra ada 1912 yılında Yunanistan’a geçmiş ve 1923 yılında Lozan Antlaşmasıyla Türkiye’ye bırakılmıştır. O tarihlerde nüfusunun neredeyse tamamı Rum-Ortodoks olan İmroz, Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan her sorundan olumsuz şekilde etkilenmiştir. Ancak Türk-Yunan ilişkilerinin görece sakin olduğu bir dönemde, 1947-1955 yılları arasında, Adalılar Yunanca İmroz- Aylık Ansiklopedik Dergi isimli bir yerel yayın çıkarmışlardır. Edebiyattan ada folkloruna, Hıristiyanlıktan ve kutsal dönemlerden adanın antik tarihine kadar birçok konu dergide yer almıştır. Bu çalışmada, İmroz Dergisi temel alınarak, kırsal bir adanın gündelik yaşamı panoramik bir şekilde sunulacak ve tarihsel süreç dikkate alınarak değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Gündelik Yaşam, İmroz, Gökçeada, Rumlar, İmroz Ansiklopedik Dergi

Kaynakça

• BCA /030/10/55/365/21
• BCA /030/10/55/366/39
• BCA/030/01/133/866/10
• BCA/030/10/55/365/22
• İmroz-Aylık Ansiklopedik Dergi 1947-1955 ( Ίμβρος: Μηνιαίο εγκυκλοπαιδικό περιοδικό 1947-1955) Cilt I-II, Etairia Meletis Imbrou kai Tenedou, 2005.
• Alexandris, Alexis (2012). Türkiye’nin İmroz ve Bozcaada Politikası (1912-2012). İmroz Rumları içinde, der. Feryal Tansuğ, İstanbul: Heyamola Yayınları, s. 155-156.
• Birkalan Gedik, Hande (2010). İçiçedir Ötekilik Halleri: Festival ve Mit Arasında Imbros’da Hatırlamak ve Unutmak. Folklor/Edebiyat, C. 26, sayı: 62, 2010, s. 7-28.
• Boym, Svetlana (2009). Nostaljinin Geleceği, çev. Ferit Burak Aydar, İstanbul: Metis Yayınevi.
• Boutaras, Makis (2012). İmroz’un Eğitim Serüveni. İmroz Rumları-Gökçeada Üzerine, der. Feryal Tansuğ, İstanbul: Heyamola Yayınları, s. 110-150.
• Boutaras, Makis (2013). η Εκπαίδευση στην Ίμβρο, Atina: İmrozlular Derneği.
• Çapa, Mesut (2017). Lozan Antlaşması’ndan Sonra (1923-1928) İmroz (Gökçeada) ve Bozcaada’da Türk Egemenliğinin Yeniden Kurulması: Adalar Hakkında Bir Rapor. Karadeniz İncelemeleri Dergisi, sayı: 22, s. 91-108.
• Demirözü, Damla (2007). Savaştan Barışa Giden Yol: Atatürk-Venizelos Dönemi Türkiye-Yunanistan İlişkileri, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mustoksidis, Andreas ve Kutlumuşlu Batholomeos (2010), İmroz Tarihi Üzerine Bir İnceleme/Ιστορικό Υπόμνημα για την Ιμβρο/ A Historical Memorandum Concerning the Island of Imbros, İstanbul: Gökçeada-İmroz Koruma Yardımlaşma Geliştirme ve Yaşatma Derneği Yayını.
• Karas, Meliton (2012). İmroz’da Dinî Hayat ve Kiliseler. İmroz Rumları- Gökçeada Üzerine, çev. Maro Mavropoulou, İstanbul: Heyamola Yayınları, s. 50-79.
• Keleio Rousou Georgıou (1955), Ενα ταξίδι στο Νησί (Ada’ya Bir Seyahat), İmroz, Yıl: 5 Sayı: 55, Aralık, s. 81.
• Lozan Barış Konferansı: Tutanaklar-Belgeler (2001). çev. Seha L. Meray, Birinci Takım, Cilt I, Kitap I, İkinci Baskı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, s. 99-113.
• Macar, Elçin (2014). İmroz ve Bozcaada’nın Türkiye’ye Bırakılması ve 1928 Tarihli Bir Rapor, Suriçi’nde Bir Yaşam-Toktamış Ateş’e Armağan, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, s.369-378.
• Özözen Kahraman, Selver (2005). Gökçeada’da Göçlerin Nüfus Gelişimi ve Değişimi Üzerine Etkileri, Coğrafi Bilimler Dergisi, C.3 Sayı: 2, s. 39-53.
• Su, Süreyya (2003). Ortodoksi-Heterodoksi. Antropoloji Sözlüğü, ed. Kudret Emiroğlu, Suavi Aydın, Ankara: Bilim ve Sanat, s. 646-648.
• Tağmat, Çağla Derya (2016). Açlık: İkinci Dünya Savaşı'nda Türkiye'nin Yunanistan'a Yardımları, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Tansuğ, Feryal (2012) Osmanlı İdaresinde Bir Rum Adası: On Dokuzuncu Yüzyıl Ortalarında İmroz. İmroz Rumları- Gökçeada Üzerine, der. Feryal Tansuğ, İstanbul: Heyamola Yayınları, s. 80-109.
• Tsimouris, Giorgos (2008). Ίμβριοι- Φυγάδες απ΄τον τόπο μας όμηροι στην πατρίδα, Atina: Ellinika Gramata,.
• Kseinos, Giorgos (2005). Εισαγωγή (Sunuş). İmroz- Aylık Ansiklopedik Dergi (1947-1955) Tıpkı Basım, I. Cilt. s. Ιγ’-χ’.
• Xristoforidis, Kostas (2013). Ο Αύγουστος της Ίμβρου (İmroz’un Ağustosu) Ρωμαίϊκο Ημερολόγιο 2013, İstanbul: İstos Yayınevi, s.319-330.
• Ιμβριώτικα Παναγύρια-Ξυλοφορτώματα μετά... Μουσικής (İmroz Panayırları- Dayak sonra… Müzik) (1951), İmroz, Sayı: 51-52, 1951, 37-38.
• Τα Κόκκινα Αυγά του Πάσχα (Paskalya’nın Kırmızı Yumurtaları) (1951), İmroz, Sayı: 46-47-48, 177-178.
• Η επίσκεψις του Εξοχ. Πρόεδρου της Δημοκρατίας στην Ίμβρο (Cumhurbaşkanının İmroz’u Ziyareti) (1951), İmroz, sayı: 51-52, s. 26.
• Τα Κορίτσια Μας στην Πόλη (İstanbul’daki Kızlarımız) (1949), İmroz, sayı: 28, s. 79.
• Bozcaada ve İmroz Kazalarının Mahalli İdareleri Hakkında Kanun, 1927. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.1151.pdf (erişim Tarihi: 18.10.2019)