TÜKETİCİLER TOPLUMU PERSPEKTİFİNDE 'VİRAL' VE 'MEME' KAVRAMLARI HAKKINDA BİR YENİDEN OKUMA

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 14, 316 - 328, 30.12.2023

Dursun Can Şimşek

Öz

Bu çalışmanın amacı meme ve viral kavramlarını Zygmunt Bauman’ın ‘tüketiciler toplumu’ kavramı perspektifinde bir yeniden okumaya tabi tutmaktır. Böylece kavramlar hermenötik bir yöntemle yeniden okunarak birçok farklı açıdan ele alınmıştır. Viral ve meme içerikler üretildiği noktada tüketilen ve üreticisini şimdiki zamanda tüketiciye dönüştüren bir işleyişe sahiptir. Siber tüketiciler toplumunda iletişim, tüketim ve doyuma ulaşmak gibi eylemlerin arasındaki mesafenin kısalması ya da yapısal olarak iç içe geçmesi gibi birtakım sorunları beraberinde getirmektedir. Bu toplumsal formasyonda iletişim anlamdan ve bağlamdan ziyade doğrudan enformasyona odaklanmaktadır. Bağlamdan koparılmış bilgi sadece sayısal bir değere indirgenerek enformatikleştirilmiştir. Viral ve meme bu enformatikleştirmenin en yeni örneklerini teşkil etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tüketiciler toplumu, viral, meme, sosyal medya

REVISITING OF THE CONCEPTS OF ‘VIRAL’ AND ‘MEME’ IN THE PERSPECTIVE OF CONSUMER SOCIETY

Öz

The objective of this study is to reevaluate the notions of meme and viral within the framework of Zygmunt Bauman’s vision of a ‘consumer society’. Thus, the notions were read through with o hermeneutic method and handled from many various aspects. Viral and meme contents have a function that is consumed at the point of production and transforms its producer into a consumer in the present. In the society of cyber consumers, shortening of the distance between actions like communication, consumption and fulfilment or their structural intertwining becomes a problem. In this social formation, communication focuses directly on information rather than meaning and context. Decontextualized information is reduced to a mere numerical value and informatized. Viral and meme are the most recent examples of this informatization.

Anahtar Kelimeler

Consumer society, viral, meme, social media

Kaynakça

• Bauman, Z. (1999). Çalışma, tüketicilik ve yeni yoksullar. (Çev.Ümit Öktem). İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• Bauman, Z. (2020). Akışkan hayat. (Çev. Akın Emre Pilgir). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Bauman, Z. (2023). Tüketici hayat. (Çev. Kübra Oğuz). İstanbul: Tellekt.
• Eagleton, T. (2011). Postmodernizmin yanılsamaları. (Çev. Mehmet Küçük). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Goffman, E. (2014). Günlük yaşamda benliğin sunumu (Çev. Barış Cezar). İstanbul: Metis.
• Han, B. C. (2021). Ritüellerin yok oluşuna dair günümüzün bir topolojisi. (Çev. Çağlar Tanyeri). İstanbul: İnka Kitap.
• Han, B. C. (2022). Enfokrasi dijitalleşme ve demokrasinin krizi. (Çev. Mustafa Özdemir). İstanbul: Ketebe Yayınları.
• Harvey, D. (1997). Postmodernliğin durumu kültürel değişimin kökenleri. (Çev. Sungur Savran). İstanbul: Metis Yayınları.
• Kien, G. (2019). Communicating with memes consquences in post-truht civilization. London: Lexington Books.
• Shifman, L. (2012). An anatomy af a YouTube meme. New Media Society, 14 (2), s. 187-203.
• Wiggins, B., E. (2019). The discursive power of memes in digital culture ıdeology, semiotics, and ıntertextuality. New York: Routledge.
• Xu, W. W., Park, J. Y., Kim, J. Y., Park, H. W. (2016). Networked cultural diffusion and creation on YouTube: an analysis of Youtube memes. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 60(1), s. 104-122.