ÇEVRE POLİTİKALARI BAĞLAMINDA SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA VE ÇEVRESEL HARCAMALAR: AB ÜYESİ ÜLKELER İLE BİR KARŞILAŞTIRMA

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 3, 7 - 24, 16.06.2017

Kazım Sarıçoban , Elif Yildirimci

Öz

İlk olarak Birleşmiş Milletler Çevre Konferanslarında küresel düzeyde ele alınan ‘sürdürülebilir
kalkınma’ anlayışının, Türkiye’nin çevre politikaları içerisindeki yeri ve kalkınma planlarında bu
konuya verilen önemin incelenmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Türkiye’nin Kalkınma
Planlarında çevre politikaları incelendiğinde, ilk başlarda var olan kirliliği giderici amaçlara dayalı
politikalar dikkati çekmektedir. Daha sonraları ise önleyici politikalar uygulandığı görülmekte ve
çevrenin ekonomi ile bütünleşmesine öncelik veren sürdürülebilir kalkınma anlayışına uygun politikaların
uygulandığı anlaşılmaktadır. Türkiye seçilmiş Avrupa Birliği üyesi ülkelerle, özellikle
de gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında çevresel kamu harcamalarında oldukça alt seviyelerde
kalmaktadır. Özellikle ulusal hasıladan çevresel harcamalara aktarılan pay seçilen Avrupa Birliği
ülkelerinin oldukça altındadır.

Anahtar Kelimeler

Çevre Sorunları, Çevre Politikaları, Sürdürülebilir Kalkınma

Kaynakça

• Ağca, Barçın, (2002), Dünya Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi, http://www.mfa.gov.tr/dunya-surdurulebilir-kalkinma-zirvesi_johannesburg_-26-agustos---4-eylul-2002_.tr.mfa (E.T. 20.12.2012) Bozkurt, Yavuz (2010), Avrupa Birliği’ne Uyum Sürecinde Türkiye’de Çevre Politikalarının Dö- nüşümü, Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları, s:52-61 23 ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi (ASSAM - UHAD) ASSAM International Refereed Journal Demir, Cengiz ve Çevirgen, Aydın (2006), Turizm ve Çevre Yönetimi - Sürdürülebilir Gelişme Yaklaşımı, Ankara,Nobel Yayın, s:95 Erdoğan, Nazmiye (2003), Çevre Ve (Eko)Turizm, Ankara,Erk Yayınları, s:16 Ertürk, Hasan (2009), Çevre Bilimleri, Bursa, Ekin Basım Yayın Dağıtım, s:422 Finco, A., Nijkamp, P. (2001), Pathwaysto Urban Sustainability, Journal of EnvironmentalPolicy&Planning, s:292 Gherasim, MihaelaElvira (2012), The Fundamentals of Sustainable Development, Academy of EconomicStudies, Bucharest, ContemporaryReadings in LawandSocialJustice, Vol:4(1), s:447 Marin ve Yıldırım (2004), Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar-Ekolojik, Ekonomik, Politik ve Yönetsel Perspektifler, İstanbul, Beta Basım Yayım Dağıtım, s:450 Goodland, Robert (1995), TheConcept of EnvironmentalSustainability”, AnnualReview of EcologyandSystemaics Görmez, Kemal (2007), Çevre Sorunları, Ankara,Nobel Yayın Dağıtım, s:12 Ibrahim, Patmawati, Basir, SitiArni and Rahman, AsmakAb (2011), Sustainable Economic Development: Concept, Principles and Management from Islamic Perspective, Europen Journal of Social Sciences, Vol:24, No:3 Karabıçak, Mevlüt, (2008), Çevre Sorunlarının Ekonomik Analizi ve Bu Sorunların Yerel Yönetimler Açısından Değerlendirilmesi, Yerel Siyaset Dergisi, Sayı:35, s:47 Kates, Robert W., Parris, Thomas M., Leiserowitz, Anthony A. (2005), What is sustainable development? Goals, Indicators, Values and Practice, Environment: Science and Policy for Sustainable Development, Vol.47, No.3, s:11 Keleş, Ruşen. ve Hamamcı, Can (1997), Çevrebilim, Ankara,İmge Kitabevi, s:250 Kılıçoğlu, Pınar (2005), Türkiye’nin Çevre Politikalarında Sürdürülebilir Gelişme, Ankara, Turhan Kitabevi, s:66-79 Mengi, Ayşegül ve Algan, Nesrin (2003), Küreselleşme ve Yerelleşme Çağında Bölgesel Sürdü- rülebilir Gelişme: AB ve Türkiye Örneği, Ankara,Siyasal Kitabevi, s:230-239 Mutlu, Ahmet (2006), Sürdürülebilir Kentsel Gelişme Çerçevesinde Orta Ölçekli Kentlere Dönük Kent Planlama Yöntem Önerisi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, s:84 O’ Connor, Martin (2002), Sustainable Development: SomeStartingPoints, Merlin’sForest/La Forêt de Brocéliande, Versaille, http://broceliande.c3ed.uvsq.fr/ DD/DDpres/ Sust _dev.pdf, (15.02.2011) 24 Sayı : 3 Yıl: 2015 Parlak, Bekir (2004), ‘Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar-Ekolojik, Ekonomik, Politik ve Yönetsel Perspektifler’İçinde Mehmet C. Marin ve Uğur Yıldırım (Editörler), Çevre-Ekoloji- Çevrebilim: Kavramsal Bir Tartışma, İstanbul, Beta Basım Yayım, s:16 Rio’dan Rio’ya: Türkiye’de Sürdürülebilir Kalkınmanın Mevcut Durumu, T.C. Kalkınma Bakanlığı, s:8http://ab.immib.org.tr/web/eklenti/Rio+20-Taslak-Mevcut-Durum Raporu.pdf ( E.T. 05.02.2013) Türkman, Ayşe (2000), Yaşanabilir Bir Çevre İçin, İzmir, Dokuz Eylül Yayınları, s:36 Yıldırım, Uğur ve Göktürk, İsmail (2004), Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar-Ekolojik, Ekonomik, Politik ve Yönetsel Perspektifler İçinde ‘Sürdürülebilir Kalkınma’, Mehmet C. Marin, Uğur Yıldırım (Editörler), İstanbul, Beta Basım Yayım www.tuik.gov.tr (E.T. 05.04.2014) http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/eurostat/home/ (E.T. 20.04.2014)