Modern Kamu Yönetimi İçerisinde Bir Kavram: İyi İdare

Yıl 2024, Sayı: 25, 153 - 173, 23.11.2024

Deniz Çiçek Hakan Arslaner

https://doi.org/10.58724/assam.1560645

Öz

Hukuk devletini benimsemiş ülkelerde, son yıllarda özel işletmelerdeki yönetim sistemlerinde yaşanan değişimlerin de etkisiyle kamu sektöründe yönetim anlayışında ciddi değişimler olmaktadır. 20. Yüzyılın sonlarında ivme kazanan teknolojinin gelişimi, ekonomilerdeki muazzam büyümeler, toplumların yönetim sistemlerine bakış açısı, ülkeler için bu değişimi aslında bir anlamda da zorunlu kılmaktadır. Kamu yönetimi algısında oluşan bu değişimin temel taşları “yönetişim” ve “iyi idare” kavramları içerisinde yer almaktadır. Demokrasiye ve insan haklarına daha saygılı olan ülkelerde bu kavramların kamu yönetim anlayışında hukuksal olarak ve uygulamada daha hızlı gelişim gösterdiği söylenebilir. Biz bu çalışmamızda “iyi idare” kavramının dünyada, özellikle de Avrupa Birliği ve O’na üye devletlerde hangi hukuk kuralları ile kabul edildiği, OECD’nin tavsiye niteliğindeki iyi idare ilkelerinin neler olduğu, öğretide bu kavramın ve bu kavramın içini dolduran temel ilkelerin önemi üzerinde duracağız. Makale, kamu yönetiminin her bir birimi için uygulanabilecek olan iyi idarenin kavramsal olarak açıklanması ve iyi idarenin getirmiş olduğu ilkelerin neleri içerdiğinin, ulusal ve uluslararası literatürden yararlanılarak, tespitini amaçlayan teorik bir çalışma zemini üzerine oturtulmuştur. Bu anlamda, çalışmanın öğretiye ciddi bir katkı sağlayacağı ve yapılacak ampirik çalışmalardaki literatür ihtiyacını da gideceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kamu yönetimi, İyi idare, Yönetişim, Demokrasi, Hukuk devleti

Etik Beyan

Makale adayı ampirik bir çalışma içermediğinden etik kurulu onayı yoktur. Makale adayı hiçbir yere yayımlanması için gönderilmemiştir. Özgün bir makaledir.

Destekleyen Kurum

Yok

Teşekkür

Yok

A Concept In Modern Public Administration: Good Administration

Öz

In countries that have adopted the rule of law, there have been serious changes in the understanding of management in the public sector with the effect of the changes in management systems in private enterprises in recent years. In the late 20th century, the development of technology that gained momentum, the tremendous growth in economies, and the perspective of societies on management systems make this change necessary for countries. The cornerstones of this change in the perception of public administration are the concepts of “governance” and “good administration”. In countries that are more respectful to democracy and human rights, it can be said that these concepts have developed more rapidly in the understanding of public administration both legally and in practice. In this study, we will focus on the legal rules under which the concept of “good administration” is accepted in the world, especially in the European Union and its member states, what the OECD's recommended principles of good administration are, and the importance of this concept and the basic principles that fill this concept in the doctrine. The article is based on a theoretical study that aims to explain the concept of good administration, which can be applied to each unit of public administration, and to determine what the principles of good administration include, by making use of national and international literature. In this sense, it is thought that this study will make a significant

Anahtar Kelimeler

Public administration, Good administration, Governance, Democracy, Rule of law

Kaynakça

• Adding, G. H. (2015). Good Governance in the EU Member States. 1-165. Erişim Adresi: final_version_september_2015 (4).pdf
• Adding, G. H. (2017). Good Governance: Important in Practice, Theories and Definitions. Halu Oleo Law Review (HOLREV). 1(1), 1-32.
• Agere, S. (2000). Promoting Good Governance: Principles, Practices and Perspectives. London: Commonwealth Secretariat.
• Akkurt, İ. ve Akman, Ç. (2023). Danimarka’da Yerel Yönetimler ve Mali Yapıları. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 13(4), 1563-1592.
• Alyanak, S. (2022). Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Avrupa Birliği Parlamentosu Konseyi ve Komisyonunun Faaliyetleri Üzerindeki Etkisi. Ankara Barosu Dergisi. 80, 283-322.
• Ardielli, E. (2019). Use of TOPSİS Method for Assessing of Good Governance in European Union Countries. Review of Economic Perspective. 19(3), 211-231.
• Arslaner, H. ve Karaca, Y. (2017). Türkiye Kamu Yönetiminde Yönetişim Algısı: Aydın İli Vergi Dairelerinde Bir Uygulama. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 4(4), 128-251.
• Atkinson, R. (2002). The White Paper on European Governance: Implications for Urban Policy. European Planning Studies. 10(6), 781-792.
• Besselink, L., Bovend’ Eert, P., Broeksteeg, H., Lange, R.ve Voermans, W. (Editörler), (2014). Constitutional Law of the EU Member States. Kluwer Publishing.
• Boz, S. S., Yurdaer, C. ve Eraslan, Y. (2019). İdare Hukuku Boyutuyla İyi Yönetişim İlkesi: İyi İdare. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 27(3), 497-532.
• Committee of Experts on Terrorism (CODEXTER) (2016). Profiles on Counter Terrorist Capacity Germany. 1-11. COMMITTEE OF EXPERTS ON TERRORISM (CODEXTER) (coe.int) Erişim Tarihi: 26.08.2024
• Cotonou Partnership Agreement (2016). Partnership Agreement Between The Members of the African, Caribbean and Pacific Group of States of the One Part, and the European Community and Its Member States. 1-123. Erişim Adresi: Europa/Development/Cotonou Aggreement (pca-cpa.org)
• Curtin, D., and Dekker, I. (2005). Good governance: The concept and its application by the European Union. Good Governance and the European Union: reflections on concepts, institutions and substance. New York: Intersentia.
• Çelen, M. (2013). Finlandiya’da Yerel Yönetimler. Çağdaş Yerel Yönetimler. 22(2), 83-113.
• Çolak, Ç. (2021). Türkçe Kamu Yönetimi Terminolojisinde Kronik Bir Sorun: İdare/Yönetim Ayrımının Eksikliği. Avrasya Terim Dergisi. 9(2), 27-38.
• Çukurçayır, M. A. ve Sipahi, E. B. (2003). Yönetişim Yaklaşımı ve Kamu Yönetiminde Kalite. Sayıştay Dergisi. 50-51,35-66.
• Doğan, E. U. (2019). Kamu Görevlisinin Tarafsızlık Yükümlülüğü Bağlamında Seçilme Yeterliliği. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 4(2), 319-362.
• Durâ, N. and Mititelu, C. (2013). The Treaty of Nice, European Union Charter of Fundemental Rights. The 8th Edition of the International Conference, European Integration Realities and Perspectives. 123-129.
• Duymaz, E. (2018). Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Hukukun Üstünlüğü İlkesi. Kamu Hukukçuları Platformu ve Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk ve Adalet VII. Toplantısı. 1-29.
• Fortsakis, T. (2005). Principles Governing Good Administration. European Public Law. 11(2), 207-217.
• Gergerlioğlu, U. ve Dibo, M. (2017). Avrupa Ülkeleri ve Türkiye Uygulamaları Kapsamında Katılımcı Bütçeleme Yaklaşımı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 16(63), 1142-1154.
• Gözlügöl, S. V. (2013). Uluslararası Hukuk Boyutuyla Hukukun Üstünlüğü. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. XVII (1-2), 1423-1453.
• Grzeszczak, R. (2015). The Concept and Practice of Good Governance in the European Union. International Scholarly and Scientific Research and Innovation. 9(2), 449-453.
• Güngör, K. (2017). Thatcher’ın Temel Maliye- Ekonomi Politikaları ve Birleşik Krallık’taki Etkileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 18(2), 1-20.
• Haldenwang, C. V. (2004). Electronic Government (E-Government) and Development. The European Journal of Development Research. 16(2), 417-432.
• Jacqueson, C. (2015). Enforcement of Social Rights- Upholding of Obligations in Denmark. Faculty of Law, University of Copenhagen. BEUCITIZEN: Barriers Towards EU Citizenship.
• Kanska, K. (2004). Towards Administrative Human Rights in the EU. Impact of the Charter of Fundemental Rights. European Law Journal. 10, 296-326.
• Karahanoğulları, O. (2007). Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin İyi İdare Konusunda Üye Devletlere CM/Rec (2007) 7 Sayılı Tavsiye Kararı. Danıştay Dergisi, 116,1-10.
• Kardos, M. (2012). The Reflection of Good Governance in Sustainable Development Strategies. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 58, 1166-1173.
• Kaufmann, D., Kraay, A. ve Mastruzzi, M. (2011). The Worldwide Governance Indicators: Methodology and Analytical Issues. Hague Journal on the Rule of Law. 3, 220-246.
• Keping, Y. (2018). Governance and Good Governance: A New Framework for Political Analysis. Fudan J. Hum. Soc. Sci. 11,1-8.
• Kırılmaz, M. ve Atak, F. (2015). Kamu Mali Yönetiminde Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik Araçları: Faaliyet Raporları. Ombudsman Akademi Dergisi. 3,189-217.
• Kleinlein, T. (2018). Federalisms, rights, and Autonomies: The United States and Germany, and the EU. Oxford University Press and New York University School of Law, I CON (2017), 15(4), 1157-1173.
• Kooiman, J. and Bavinck, M. (2005). The Governance Perspective. Kooiman, J. Bavinck, M., Jentoft, S. and Pullin, R. (Ed.). Interactive Governance for Fisheries (İçinde). 7-25. Mare Publication Series No.3, Amsterdam: Amsterdam University Press.
• Kristjânsdôttir, M.V. (2013). Good Administration as a Fundemental Right. Icelandic Review of Politics and Administaration. 9(1), 237-255.
• Kuusikko, K. (2001). Advice, Good Administration and Legitimate Expectations: Some Comparative Aspects. European Public Law. 7(3).
• Lang, A. (2021). Non-judicial rights review of counterterrorism policies: The role of fundamental rights in the making of the counterterrorism database and the data retention legislation in Germany. Oxford University Press and New York University School of Law, I CON (2021), 19(2), 634-664.
• Lehmann, W. (2002). Governance in the EU: A European Parliament Perspective. Joerges, C., Ladeur, K. H. ve Ziller, J. (Ed.), Governance in the European Union and the Commission White Paper (10-15). EUI Working Paper LAW No. 2002/8.
• Mäenpää, O. (2021). Good Governance and How to Maintain it. Debt Management Annual Review. 2020, 34-37. content (helsinki.fi)
• Mazzaferro, C. and Zanardi, A. (2008). Centralization versus Decentralization of Public Policies: Does the Heterogeneity of Individual Preferences Matter? Fiscal Studies. 29(1), 35-73.
• Metin, Y. (2002). Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 57(4), 35-63.
• Naudé, W. (2008). Entrepreneurship in Economic Development. United Nations University, World Institude for Development Economics Research.WIDER Research Paper, No. 2008/20, 1-48.
• Odyakmaz, Z. ve Güzel, O. (2017). İyi İdare Hakkı. Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 7(2), 13-37.
• Okçu, M. (2011). Değişen Dünyayı Anlamak İçin Önemli Bir Kavram: Yönetişim. Genç, F. N. (Ed.). Yönetişim ve Yönetim Ekseninde Kamu Yönetimi (İçinde), s. 1-25. Bursa: Ekin Yayınları.
• Özer, M.A., Koçak, D. ve Türe, H. (2020). Yönetişim Göstergeleri Doğrultusunda Ülkelerin Performanslarının Değerlendirilmesi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 22/1,25-53.
• Péter, V. and Szedf, A. (2008). The Instituation of Good Administration in the Council of Europe. Statute of the Council of Europe, Chapter I. 1-9. Erişim Adresi: Microsoft Word- Dokument2 (researchgate.net)
• Rieseneder, F. B. (2008). Good Governance: Characteristics, Methods and the Austrian Examples. Transylvanian Review of Administrative Sciences. 26-52.
• Royo, S., Yetano, A. ve Acerete, B. (2014). Citizen Participation in German and Spanish Local Governments: A Comparative Study. International Journal of Public Administration. 34(3), 139-150.
• Smith, B. (2007). Good Governance and Development (1. baskı). New York: Palgrave Macmillan Publishing. Sloat, A. (2003). The Preparation of the Governance White Paper. Politics. 23(2), 128-136.
• Stoker, G. (1998). Governance as Theory: Five Propositions. International Journal of Social Sciences. 50(155), 17-28.
• Söderman, J. (2002). The European Ombudsman, The European Code of Good Administrative Behaviour. 1-16. Erişim Adresi: The European Code of Good Administrative Behaviour (statewatch.org)
• T.C. Anayasa Mahkemesi 2016/16 Esas Sayılı Kararı (2016). 2016/37 Karar Sayısı, 1-4. 2016-37.pdf (anayasa.gov.tr)
• Teresa, M. and Bazo, G. (2008). The Charter of Fundamental Rights of the European Union and the Right to be Granted Asylum in the Union’s Law. Refugee Survey Quarterly. 27(3), 33-52.
• The European Code of Good Administrative Behavior (2001). 6 September 2001, 1-7. The European Code of Good Administrative Behaviour (6 September 2001) (cvce.eu) Erişim Tarihi: 26.08.2024.
• The World Bank (2024). Worldwide Governance Indicators. Dünya Çapında Yönetişim Göstergeleri | Databank (worldbank.org) Erişim Tarihi: 20.08.2024.
• The World Bank (1992). Governance and Development. Washington: A World Bank Publication. World Bank Document Erişim Tarihi: 05.08.2024.
• Transparency International (2023). Corruption Perception Index. 2023 Yolsuzluk Algı Endeksi: Yolsuzluk Algı Endeksi...- Transparency.org Erişim Tarihi (23.08.2024).
• Toprak, D. ve Şataf, C. (2022). Danimarka’nın Refah Göstergeleri Üzerine Bir İnceleme. Oğuzhan Sosyal Bilimler Dergisi. 5(1), 1-16.
• Toprak, M. (2015). Hukukun Üstünlüğü Politikacılar İçin Kılavuz. Türkiye Barolar Birliği Yayınları. Ekim 2015, 3-66.
• Turan, E. (2018). Üniter Bir Devlet Olarak Finlandiya Yerel Yönetimleri. Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 6(1), 84-102.
• Turton, A. R., Hattingh, J., Claassen, M., Roux, D. J. ve Ashton, P. J. (2007). Towards a Model for Ecosystem Governance: An Integrayted Water Resource Management Example. Turton, A. R., Hattingh, H. J., Maree, G. A., Roux, D. J., Claassen, M. ve Strydom, W. F. (Ed.), Governance as a Trialogue: Government Society Science in Transition (7). Berlin, Heidelberg: Springer Publising.
• Usta, S., & Akıncı, A. (2016). Kamu Yönetiminde Hesap Verebilirlik Mekanizması Olarak Ombudsmanlık Kurumu: Almanya Örneği. Journal of Human Sciences. 13(2), 2735-2749.
• Uygun, O. (2022). Hukukun Üstünlüğü İlkesi. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. XIX (2022/Özel Sayı), 521-558.
• Wakefield, J. (2007). The Right to Good Administration. Kluwer Law International.
• Yıldırım, T. ve Göçgün, M. (2016). İdarenin Düzenleyici İşlemlerinde Eşitlik İlkesi. İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 3(2), 39-60.
• Zanger, S. C. (2000). Good Governance and European Aid The Impact of Political Conditionality. European Union Politics. 1(3),293-317.
• 731/1999 Sayılı Finlandiya Anayasası, 11 Haziran 1999 Tarih ve 817/2018'e kadar olan değişiklikler dahil.