Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Aile İşletmelerinde Nepotizmin Örgütsel Bağlılık ile İlişkisinde Psikolojik Güçlendirmenin Rolü

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 10, 149 - 178, 31.08.2023

Öz

Aile işletmelerinin belirleyici özelliği, genellikle aile üyeleri arasında uyum ve birliğin korunmasına vurgu yapan aile odaklı yönetişim yapılarıdır. Bu yapı içerisindeki ailesel dinamiklerle şekillenen potansiyel nepotizm, hem bireysel hem de örgütsel düzeyde olumsuz çıktıları yaratabilmektedir. Mevcut araştırma kapsamında aile işletmelerinde, nepotizmin örgütsel bağlılığa etkisinde psikolojik güçlendirmenin rolü ele alınmıştır. 328 katılımcının dahil edildiği araştırmada hipotezler, Smart PLS 4 aracılığı ile Yapısal Eşitlik Modellemesi kullanılarak test edilmiştir. Sonuçlar, nepotizm algısının çalışanların duygusal bağlılığı, devam bağlılığı ve normatif bağlılıklarını azalttığını göstermiştir. Bununla birlikte, psikolojik güçlendirme devam ve normatif bağlılığı olumlu yönde etkilemektedir. Aracı rol analiz sonuçlarına göre nepotizm algısı ile normatif bağlılık arasındaki ilişkiye psikolojik güçlendirme aracılık etmiştir. Diğer taraftan psikolojik güçlendirme, nepotizm algısı ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerde düzenleyici rol sergilememiştir. Araştırma çıktılarına dayanarak, örgütlerde nepotizmle ilgili endişelerin proaktif olarak ele alınması, psikolojik güçlendirmeye yönelik stratejiler geliştirilmesi ve sadık bir iş gücünü teşvik etmek için destekleyici politikalar uygulanması ile örgütsel başarı ve sürdürülebilirlik sağlanabilir.

Kaynakça

  • Abdelghany Mohamed, H. ve Hosny Abdel-Hafez, K. (2021). Effects of Nepotism on Nursing Staff Job Satisfaction, Organizational Commitment and Intention to Quit. Egyptian Journal of Health Care, 12(1), 1846-1855. https://ejhc.journals.ekb.eg/article_274781_dd42ca27ec375dcc017882e95d8541f3.pdf
  • Akar, S. (2020). Örgüt kültüründe bir iş ahlakı problemi olarak nepotizm. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 3(1), 241-251. https://doi.org/10.33712/mana.697413
  • Al Otaibi, S. M., Amin, M., Winterton, J., Bolt, E. E. T. ve Cafferkey, K. (2022). The role of empowering leadership and psychological empowerment on nurses’ work engagement and affective commitment. International Journal of Organizational Analysis. Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/IJOA-11-2021-3049
  • AlKahtani, N., Iqbal, S., Sohail, M., Sheraz, F., Jahan, S., Anwar, B. ve Haider, S. (2021). Impact of employee empowerment on organizational commitment through job satisfaction in four and five stars hotel industry. Management Science Letters, 11(3), 813-822. http://dx.doi.org/10.5267/j.msl.2020.10.022
  • Allen, N. J. ve Meyer, J. P. (1996). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: An examination of construct validity. Journal of Vocational Behavior. 49, 252–276. https://doi.org/10.1006/jvbe.1996.0043
  • Allen, N. J. ve Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of occupational psychology, 63(1), 1-18. https://doi.org/10.1111/j.2044-8325.1990.tb00506.x
  • Altıntaş, T. (2020). Nepotizm ve örgütsel adalet ilişkisi üzerine bir araştırma. Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 65-76.
  • Asunakutlu, T. ve Avcı, U. (2010). Aile işletmelerinde nepotizm algisi ve iş tatmini ilişkisi üzerine bir araştirma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 93-109. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/194571
  • Ausat, A. M. A., Suherlan, S., Peirisal, T. ve Hirawan, Z. (2022). The Effect of Transformational Leadership on Organizational Commitment and Work Performance. Journal of Leadership in Organizations, 4(1), 61-82. https://doi.org/10.22146/jlo.71846
  • Ay, F. A. ve Oktay, S. (2020). The effect of nepotism and its applications leading to ethical collapse in organizational trust: A research on physicians and nurses at a university hospital. Is Ahlakı Dergisi, 13(1), 159-167. https://doi.org/10.12711/tjbe.2020.13.1.0161
  • Aydoğan, E. ve Mazlum Kaya, G. (2022). Nepotizmin İş Tatminine Etkisinde Örgütsel Adaletin Aracılık Rolü: Trabzon İli Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 30-56. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2388248
  • Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191–215. https://doi.org/10.1037/0033-295X.84.2.191
  • Bentler, P. M., ve Bonett, D. G. (1980). Significance tests and goodness-of-fit in the analysis of covariance structures. Psychological Bulletin, 88, 588-600. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0033-2909.88.3.588.
  • Bodjrenou, K., Xu, M. ve Bomboma, K. (2019). Antecedents of organizational commitment: a review of personal and organizational factors. Open Journal of Social Sciences, 7(5), 276-289. https://doi.org/10.4236/jss.2019.75024
  • Çalışkan, A. ve Hazır, k. (2012). Psikolojik güçlendirmenin iş tatminine etkisinde örgütsel bağlılığın aracılık rolü. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 48-76. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/696022
  • Can, N. ve Doğan, İ. F. (2020). Etik liderlik ve psikolojik güçlendirme arasındaki ilişkide örgütsel demokrasinin aracılık rolü: Bir alan araştırması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(4), 3828-3842. https://doi.org/10.20491/isarder.2020.1075
  • Çankaya, M. (2023). Dönüştürücü liderlik ve örgütsel bağlilik arasindaki ilişkinin incelenmesi: sağlik sektöründe bir uygulama. EKEV Akademi Dergisi, (94), 206-217. https://doi.org/10.17753/sosekev.1257344
  • Carney, M. (2005). Corporate governance and competitive advantage in family–controlled firms. Entrepreneurship theory and practice, 29(3), 249-265. https://doi.org/10.1111/j.1540-6520.2005.00081.x
  • Chrisman, J. J., Chua, J. H. ve Sharma, P. (2005). Trends and directions in the development of a strategic management theory of the family firm. Entrepreneurship theory and practice, 29(5), 555-575. https://doi.org/10.1111/j.1540-6520.2005.00098.x
  • Cochran, W. G. (1977). Sampling techniques. John Wiley and Sons.
  • Colquitt, J. A. (2001). On the dimensionality of organizational justice: A construct validation of a measure. Journal of Applied Psychology, 86(3), 386–400. https://doi.org/10.1037/0021-9010.86.3.386
  • Conger, J. A. ve Kanungo, R. N. (1988). The empowerment process: Integrating theory and practice. Academy of management review, 13(3), 471-482. https://doi.org/10.5465/amr.1988.4306983
  • Dağlı, A., Elçiçek, Z. ve Han, B. (2018). Örgütsel Bağlılık Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Electronic Journal of Social Sciences, 17(68), 1765-1777. https://doi.org/10.17755/esosder.445932
  • Davis, J. A., Hampton, M. M. ve Lansberg, I. (1997). Generation to generation: Life cycles of the family business. Harvard Business Press.
  • Davis, P. ve Stern, D. (1988). Adaptation, survival, and growth of the family business: An integrated systems perspective. Family Business Review, 1(1), 69-84. https://doi.org/10.1111/j.1741-6248.1988.00069.x
  • Demir, S. (2023). Psikolojik Güçlendirme Yaklaşımı ile Öğretmenlerin Proaktif Davranış Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 839-854. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2023..-1191420
  • Demirtaş, E. ve Erdoğan, Ş. A. M. A. (2016). Okullarda dönüşümcü liderlik ve örgütsel bağlılık ilişkisi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 275-298. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2154235
  • Dinç Elmalı, E. ve Öcal Özakar, Ö. (2021). Algılanan örgütsel destek ve psikolojik güçlendirmenin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi: banka çalışanları üzerine bir araştırma. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(40), 24-43. https://doi.org/10.46928/iticusbe.735601
  • Doğan, S. ve Demiral, Ö. (2009). Örgütsel Bağliliğin Sağlanmasinda Personel Güçlendirme ve Psikolojik Sözleşmenin Etkisine Ilişkin Bir Araştirma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (32), 47-80. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/66521
  • Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S. ve Sowa, D. (1986). Perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 71(3), 500–507. https://doi.org/10.1037/0021-9010.71.3.500
  • Elisabeth, D. R., Yuliastanti, R., Suyono, J., Chauhan, R. ve Thakar, I. (2021). Affective commitment, continuance commitment, normative commitment, and turnover intention in shoes industry. Annals of the Romanian society for Cell Biology, 1937-1945. http://www.annalsofrscb.ro/index.php/journal/article/view/1640/1381
  • Erdem, B., Ceylan, U. ve Saylan, U. (2013). Aile işletmelerinde nepotizm ve örgütsel bağlılık ilişkisi: Kütahya’da faaliyet gösteren otel işletmelerinde bir araştırma. Uludağ Journal of Economy & Society, 32(2). http://www.ajindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423935778.pdf
  • Erkal, P. (2020). Örgütsel nepotizm ve personel güçlendirmenin örgütsel sessizliğe etkisi. Editör Derin, H. içinde, Küreselleşme bağlamında örgütsel davranış. Ankara: İksad Yayınevi (ss. 31-59).
  • Fornell, C., ve Larcker, D. F. (1981). Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error: Algebra and Statistics. Journal of Marketing Research, 18(3), 382–388. https://doi.org/10.1177/002224378101800313.
  • Gersick, K. E., Lansberg, I., Desjardins, M. ve Dunn, B. (1999). Stages and transitions: Managing change in the family business. Family Business Review, 12(4), 287-297. https://doi.org/10.1111/j.1741-6248.1999.00287.x
  • Greguras, G. J. ve Diefendorff, J. M. (2009). Different fits satisfy different needs: Linking person-environment fit to employee commitment and performance using self-determination theory. Journal of Applied Psychology, 94(2), 465–477. https://doi.org/10.1037/a0014068
  • Hair, J. F., Black, W.C., Babin, B.J., Anderson, R.E. (2010). Multivariate data analysis: A global perspective. New Jersey, USA: Pearson Prentice Hall.
  • Handler, W. C. (1989). Methodological issues and considerations in studying family businesses. Family business review, 2(3), 257-276. https://doi.org/10.1111/j.1741-6248.1989.00257.x
  • Hemedoğlu, E., Koçak, M., Özkan, A. ve Berberoğlugil, B. M. (2012). Psikolojik güçlendirmenin finansal olmayan performans üzerindeki etkileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 87-105. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/113363
  • Hu, L.-t., and Bentler, P. M. (1998). Fit indices in covariance structure modeling: Sensitivity to underparameterized model misspecification, Psychological Methods, 3(4), 424-453. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/1082-989X.3.4.424.
  • Ibrahim, A. M. (2020). Psychological empowerment and organizational commitment among employees in the lodging industry. Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, 19(3), 277-295. https://doi.org/10.1080/15332845.2020.1737766
  • Joo, B. K. ve Shim, J. H. (2010). Psychological empowerment and organizational commitment: the moderating effect of organizational learning culture. Human resource development international, 13(4), 425-441. https://doi.org/10.1080/13678868.2010.501963
  • Kanbur, E. (2017). Psikolojik güçlendirme ve örgütsel özdeşleşme arasında birey-örgüt uyumunun aracı rolü. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(7), 63-82. https://doi.org/10.20860/ijoses.315710
  • Karacaoğlu, K. (2012). Çalışanların nepotizm ve örgütsel adalet algılamaları: Orta Anadolu Bölgesinde bir aile işletmesi uygulaması. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 14(3), 43-64. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/235322
  • Karahan, A. ve Yılmaz, H. (2014). Nepotizm ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin incelenmesi ve bir uygulama. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(27), 123-148. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/288850
  • Karataş, S. ve Güleş, H. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin iş tatmini ile örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 74-89. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/202403
  • Lee, A. N., Nie, Y. ve Bai, B. (2020). Perceived principal’s learning support and its relationships with psychological needs satisfaction, organisational commitment and change-oriented work behaviour: A Self-Determination Theory’s perspective. Teaching and Teacher Education, 93, 103076. https://doi.org/10.1016/j.tate.2020.103076
  • Lim, W. M., Srivastava, S., Jain, A. K., Malik, N. ve Gupta, S. (2023). When employees feel betrayed: The mediating role of psychological contract violation on nepotism and workplace commitment in the hotel industry. International Journal of Hospitality Management, 108, 103381. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2022.103381
  • Ling, L. L., Hee, O. C., Kowang, T. O., Fei, T. H. C., Chuin, T. P., Patrick, Z. ve Wu, C. H. (2023). Psychological Empowerment and Job Satisfaction on Organizational Commitment among SME Employees. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 13(3), 190-199. http://dx.doi.org/10.6007/IJARBSS/v13-i3/16452
  • Little, R. J. (1988). A test of missing completely at random for multivariate data with missing values. Journal of the American statistical Association, 83(404), 1198-1202. https://doi.org/10.1080/01621459.1988.10478722.
  • Llorente-Alonso, M., García-Ael, C. ve Topa, G. (2023). A meta-analysis of psychological empowerment: Antecedents, organizational outcomes, and moderating variables. Current Psychology, 1-26. https://doi.org/10.1007/s12144-023-04369-8
  • Loes, C. N. ve Tobin, M. B. (2020). Organizational trust, psychological empowerment, and organizational commitment among licensed practical nurses. Nursing Administration Quarterly, 44(2), 179-187. https://doi.org/10.1097/NAQ.0000000000000414
  • Mathieu, J. E. ve Zajac, D. M. (1990). A review and meta-analysis of the antecedents, correlates, and consequences of organizational commitment. Psychological Bulletin, 108(2), 171–194. https://doi.org/10.1037/0033-2909.108.2.171
  • Maynard, M. T., Mathieu, J. E., Gilson, L. L., O’Boyle Jr, E. H. ve Cigularov, K. P. (2013). Drivers and outcomes of team psychological empowerment: A meta-analytic review and model test. Organizational Psychology Review, 3(2), 101-137. https://doi.org/10.1177/2041386612456868
  • Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human resource management review, 1(1), 61-89. https://doi.org/10.1016/1053-4822(91)90011-Z
  • Meyer, J. P., Stanley, D. J., Herscovitch, L. ve Topolnytsky, L. (2002). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: A meta-analysis of antecedents, correlates, and consequences. Journal of Vocational Behavior, 61(1), 20-52. https://doi.org/10.1006/jvbe.2001.1842
  • Najafi, S., Noruzy, A., Azar, H. K., Nazari-Shirkouhi, S. ve Dalvand, M. R. (2011). Investigating the relationship between organizational justice, psychological empowerment, job satisfaction, organizational commitment and organizational citizenship behavior: An empirical model. African Journal of Business Management, 5(13), 5241. https://doi.org/10.5897/AJBM10.1505
  • Obindah, F. P. ve Ogbakii, F. (2023). Psychological empowerment and office managers’ commitment in public parastatals in rivers state. BW Academic Journal, 10-10. https://bwjournal.org/index.php/bsjournal/article/view/1085/973
  • Oliveira, M., Andrade, J. R., Ratten, V. ve Santos, E. (2023). Psychological empowerment for the future of work: Evidence from Portugal. Global Business and Organizational Excellence, 42( 5), 65– 78. https://doi.org/10.1002/joe.22194
  • Ordu, A. ve Balçik, E. (2018). Örgüt kültürü, psikolojik güçlendirme ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 63-91. https://doi.org/10.19171/uefad.459546
  • O’Reilly, C. A. ve Chatman, J. (1986). Organizational commitment and psychological attachment: The effects of compliance, identification, and internalization on prosocial behavior. Journal of Applied Psychology, 71(3), 492–499. https://doi.org/10.1037/0021-9010.71.3.492
  • Özdemir, B. ve Ulutaş Atan, E. (2020). Psikolojik güçlendirme ile iş tatmini arasindaki ilişkide örgütsel özdeşleşmenin araci rolü. International Journal of Social Inquiry, 13(1), 301-328. https://doi.org/10.37093/ijsi.746483
  • Özdemir, H. Ö. (2021). Örgütsel bağlilik ile psikolojik güçlendirme arasindaki İlişkiler: Kirşehir örneğİ. Ahi Evran Akademi, 2(1), 53-60. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1625093
  • Özdemir, M. ve Gören, S. Ç. (2017). Psikolojik güçlendirme, liderlik uyumu ve öğretmen performansı ilişkisinde örgütsel bağlılığın aracı rolü. İlköğretim Online, 16(1), 342-353. http://dx.doi.org/10.17051/io.2017.47449
  • Özler, H. ve Gümüştekin, G. E. (2007). Aile işletmelerinde nepotizmin gelişim evreleri ve kurumsallaşma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (17), 437-450. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1723885
  • Padgett, M. Y. ve Morris, K. A. (2005). Keeping it” all in the family:” does nepotism in the hiring process really benefit the beneficiary?. Journal of leadership & organizational studies, 11(2), 34-45. https://doi.org/10.1177/107179190501100205
  • Padgett, M. Y., Padgett, R. J. ve Morris, K. A. (2019). Reactions to Nepotism in the Hiring Process: The Role of Family Member Qualifications. Journal of Organizational Psychology, 19(4), 106-120. http://www.www.na-businesspress.com/JOP/JOP19-4/9_PadgettMY_19_4_.pdf
  • Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Paine, J. B. ve Bachrach, D. G. (2000). Organizational citizenship behaviors: A critical review of the theoretical and empirical literature and suggestions for future research. Journal of Management, 26(3), 513-563. https://doi.org/10.1177/014920630002600307
  • Powell, D. M. ve Meyer, J. P. (2004). Side-bet theory and the three-component model of organizational commitment. Journal of vocational behavior, 65(1), 157-177. https://doi.org/10.1016/S0001-8791(03)00050-2
  • Saracel, N. ve Sarıboğa, M. (2020). Nepotizmin örgütsel bağlılık ve iş doyumuna etkisi: Otel çalışanları üzerine bir araştırma. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9(4), 1-27. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1327202
  • Schermuly, C. C., Büsch, V. ve Graßmann, C. (2017). Psychological empowerment, psychological and physical strain and the desired retirement age. Personnel Review, 46(5), 950-969. https://doi.org/10.1108/PR-06-2015-0159
  • Schulze, W. S., Lubatkin, M. H., Dino, R. N. ve Buchholtz, A. K. (2001). Agency relationships in family firms: Theory and evidence. Organization Science, 12(2), 99-116. https://doi.org/10.1287/orsc.12.2.99.10114
  • Seçilmiş, C. ve Uysal, D. (2016). The moderating role of nepotism in the effect of employee empowerment on perceptions regarding organisational justice at hospitality organisations. International Journal of Business and Management Invention, 5(9), 65-76. https://www.ijbmi.org/papers/Vol(5)9/version-2/K05926576.pdf
  • Seibert, S. E., Wang, G. ve Courtright, S. H. (2011). Antecedents and consequences of psychological and team empowerment in organizations: A meta-analytic review. Journal of Applied Psychology, 96(5), 981–1003. https://doi.org/10.1037/a0022676
  • Sharma, J. ve Dhar, R. L. (2016). Factors influencing job performance of nursing staff: mediating role of affective commitment. Personnel Review, 45(1), 161-182. https://doi.org/10.1108/PR-01-2014-0007
  • Silverthorne, C. (2004). The impact of organizational culture and person‐organization fit on organizational commitment and job satisfaction in Taiwan. Leadership & Organization Development Journal, 25(7), 592-599. https://doi.org/10.1108/01437730410561477
  • Singh, S. K. ve Singh, A. P. (2018). Interplay of organizational justice, psychological empowerment, organizational citizenship behavior, and job satisfaction in the context of circular economy. Management Decision, 57(4), 937-952. https://doi.org/10.1108/MD-09-2018-0966
  • Sirmon, D. G., Hitt, M. A., Arregle, J. L. ve Campbell, J. T. (2010). The dynamic interplay of capability strengths and weaknesses: investigating the bases of temporary competitive advantage. Strategic Management Journal, 31(13), 1386-1409. https://doi.org/10.1002/smj.893
  • Solinger, O. N., van Olffen, W. ve Roe, R. A. (2008). Beyond the three-component model of organizational commitment. Journal of Applied Psychology, 93(1), 70–83. https://doi.org/10.1037/0021-9010.93.1.70
  • Spreitzer, G. M. (1995). Psychological empowerment in the workplace: Dimensions, measurement, and validation. Academy of management Journal, 38(5), 1442-1465. https://doi.org/10.5465/256865
  • Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., ve Ullman, J. B. (2013). Using multivariate statistics. Boston, MA: Pearson.
  • Tekin, İ. Ç. ve Akgemci, T. (2019). Psikolojik Güçlendirmenin Yenilikçi İş Davranışına Etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1674-1692. https://doi.org/10.20491/isarder.2019.698
  • Thomas, K. W. ve Velthouse, B. A. (1990). Cognitive elements of empowerment: An “interpretive” model of intrinsic task motivation. Academy of management review, 15(4), 666-681. https://doi.org/10.5465/amr.1990.4310926
  • Tolay, E., Sürgevı̇l, O., ve Topoyan, M. (2012). Akademik çalışma ortamında yapısal ve psikolojik güçlendirmenin duygusal bağlılık ve iş doyumu üzerindeki etkileri. Ege Akademik Bakış, 12, 4, 449-465. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/559279
  • Tunçbilek, M. M. ve Akkuş, A. (2017). Nepotizm (akraba kayırmacılığı) ve iş tatmini arasındaki ilişki ve Safranbolu konaklama işletmelerinde bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (3), 169-197. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/421887
  • Turgut, A. ve Sağlam Arı, G. (2021). Paternalist liderlik ve psikolojik güçlendirme arasındaki ilişkide temel benlik değerlendirmesinin düzenleyici etkisi: Dış ticaret firmalarında bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 24(2), 440-452. https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.976203
  • Vaske, J. J., Beaman, J., ve Sponarski, C. C. (2017). Rethinking internal consistency in Cronbach’s Alpha. Leisure sciences, 39(2), 163-173. https://doi.org/10.1080/01490400.2015.1127189.
  • Wetzels, M., Odekerken-Schröder, G., ve Van Oppen, C. (2009). Using PLS path modeling for assessing hierarchical construct models: Guidelines and empirical illustration. MIS Quarterly, 33(1), 177-195. https://doi.org/10.2307/20650284.
  • Wong, L. C. ve Kleiner, B. H. (1994). Nepotism. Work Study, 43(5), 10-12. https://doi.org/10.1108/EUM0000000004002
  • Yang, T., Ma, T., Liu, P., Liu, Y., Chen, Q., Guo, Y., ... & Deng, J. (2019). Perceived social support and presenteeism among healthcare workers in China: the mediating role of organizational commitment. Environmental health and preventive medicine, 24(1), 1-9. https://doi.org/10.1186/s12199-019-0814-8
  • Yolcu, İ. U. ve Çakmak, A. F. (2017). Proaktif kişilik ile proaktif çalışma davranışı ilişkisi üzerinde psikolojik güçlendirmenin etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(2), 425-438. https://doi.org/10.17130/ijmeb.2017228692
  • Yücel, İ. ve Demirel, Y. (2012). Psikolojik güçlendirmenin örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi üzerine bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (23), 19-48. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/251881
  • Yücel, İ. ve Özkalan, S. (2012). Aile işletmeleri, kurumsallaşma ve nepotizm. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 247-276. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/68507
  • Zellweger, T., Sieger, P. ve Halter, F. (2011). Should I stay or should I go? Career choice intentions of students with family business background. Journal of business venturing, 26(5), 521-536. https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2010.04.001

The Role of Psychological Empowerment in the Relationship between Nepotism and Organizational Commitment in Family Businesses

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 10, 149 - 178, 31.08.2023

Öz

The defining characteristic of family businesses is their family-oriented governance structure, which generally emphasizes the preservation of harmony and unity among family members. The potential shaped by familial dynamics within this structure can create negative outcomes at both individual and organizational levels. Within the scope of the current research, the role of psychological empowerment in the effect of nepotism on organizational commitment in family businesses is discussed. 328 participants were included in the study and hypotheses were tested using Structural Equation Modeling with Smart PLS 4. The results showed that the perception of nepotism decreases employees’ affective commitment, continuance commitment and normative commitment. However, psychological empowerment positively affects continuance and normative commitment. According to the mediating role analysis results, psychological empowerment mediated the relationship between nepotism perception and normative commitment. On the other hand, psychological empowerment did not play a moderating role in the relationship between nepotism perception and organizational commitment. Based on the research findings, organizational success and sustainability can be achieved by proactively addressing concerns about nepotism in organizations, developing strategies for psychological empowerment, and implementing supportive policies to encourage a loyal workforce.

Kaynakça

  • Abdelghany Mohamed, H. ve Hosny Abdel-Hafez, K. (2021). Effects of Nepotism on Nursing Staff Job Satisfaction, Organizational Commitment and Intention to Quit. Egyptian Journal of Health Care, 12(1), 1846-1855. https://ejhc.journals.ekb.eg/article_274781_dd42ca27ec375dcc017882e95d8541f3.pdf
  • Akar, S. (2020). Örgüt kültüründe bir iş ahlakı problemi olarak nepotizm. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 3(1), 241-251. https://doi.org/10.33712/mana.697413
  • Al Otaibi, S. M., Amin, M., Winterton, J., Bolt, E. E. T. ve Cafferkey, K. (2022). The role of empowering leadership and psychological empowerment on nurses’ work engagement and affective commitment. International Journal of Organizational Analysis. Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/IJOA-11-2021-3049
  • AlKahtani, N., Iqbal, S., Sohail, M., Sheraz, F., Jahan, S., Anwar, B. ve Haider, S. (2021). Impact of employee empowerment on organizational commitment through job satisfaction in four and five stars hotel industry. Management Science Letters, 11(3), 813-822. http://dx.doi.org/10.5267/j.msl.2020.10.022
  • Allen, N. J. ve Meyer, J. P. (1996). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: An examination of construct validity. Journal of Vocational Behavior. 49, 252–276. https://doi.org/10.1006/jvbe.1996.0043
  • Allen, N. J. ve Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of occupational psychology, 63(1), 1-18. https://doi.org/10.1111/j.2044-8325.1990.tb00506.x
  • Altıntaş, T. (2020). Nepotizm ve örgütsel adalet ilişkisi üzerine bir araştırma. Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 65-76.
  • Asunakutlu, T. ve Avcı, U. (2010). Aile işletmelerinde nepotizm algisi ve iş tatmini ilişkisi üzerine bir araştirma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 93-109. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/194571
  • Ausat, A. M. A., Suherlan, S., Peirisal, T. ve Hirawan, Z. (2022). The Effect of Transformational Leadership on Organizational Commitment and Work Performance. Journal of Leadership in Organizations, 4(1), 61-82. https://doi.org/10.22146/jlo.71846
  • Ay, F. A. ve Oktay, S. (2020). The effect of nepotism and its applications leading to ethical collapse in organizational trust: A research on physicians and nurses at a university hospital. Is Ahlakı Dergisi, 13(1), 159-167. https://doi.org/10.12711/tjbe.2020.13.1.0161
  • Aydoğan, E. ve Mazlum Kaya, G. (2022). Nepotizmin İş Tatminine Etkisinde Örgütsel Adaletin Aracılık Rolü: Trabzon İli Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 30-56. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2388248
  • Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191–215. https://doi.org/10.1037/0033-295X.84.2.191
  • Bentler, P. M., ve Bonett, D. G. (1980). Significance tests and goodness-of-fit in the analysis of covariance structures. Psychological Bulletin, 88, 588-600. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0033-2909.88.3.588.
  • Bodjrenou, K., Xu, M. ve Bomboma, K. (2019). Antecedents of organizational commitment: a review of personal and organizational factors. Open Journal of Social Sciences, 7(5), 276-289. https://doi.org/10.4236/jss.2019.75024
  • Çalışkan, A. ve Hazır, k. (2012). Psikolojik güçlendirmenin iş tatminine etkisinde örgütsel bağlılığın aracılık rolü. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 48-76. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/696022
  • Can, N. ve Doğan, İ. F. (2020). Etik liderlik ve psikolojik güçlendirme arasındaki ilişkide örgütsel demokrasinin aracılık rolü: Bir alan araştırması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(4), 3828-3842. https://doi.org/10.20491/isarder.2020.1075
  • Çankaya, M. (2023). Dönüştürücü liderlik ve örgütsel bağlilik arasindaki ilişkinin incelenmesi: sağlik sektöründe bir uygulama. EKEV Akademi Dergisi, (94), 206-217. https://doi.org/10.17753/sosekev.1257344
  • Carney, M. (2005). Corporate governance and competitive advantage in family–controlled firms. Entrepreneurship theory and practice, 29(3), 249-265. https://doi.org/10.1111/j.1540-6520.2005.00081.x
  • Chrisman, J. J., Chua, J. H. ve Sharma, P. (2005). Trends and directions in the development of a strategic management theory of the family firm. Entrepreneurship theory and practice, 29(5), 555-575. https://doi.org/10.1111/j.1540-6520.2005.00098.x
  • Cochran, W. G. (1977). Sampling techniques. John Wiley and Sons.
  • Colquitt, J. A. (2001). On the dimensionality of organizational justice: A construct validation of a measure. Journal of Applied Psychology, 86(3), 386–400. https://doi.org/10.1037/0021-9010.86.3.386
  • Conger, J. A. ve Kanungo, R. N. (1988). The empowerment process: Integrating theory and practice. Academy of management review, 13(3), 471-482. https://doi.org/10.5465/amr.1988.4306983
  • Dağlı, A., Elçiçek, Z. ve Han, B. (2018). Örgütsel Bağlılık Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Electronic Journal of Social Sciences, 17(68), 1765-1777. https://doi.org/10.17755/esosder.445932
  • Davis, J. A., Hampton, M. M. ve Lansberg, I. (1997). Generation to generation: Life cycles of the family business. Harvard Business Press.
  • Davis, P. ve Stern, D. (1988). Adaptation, survival, and growth of the family business: An integrated systems perspective. Family Business Review, 1(1), 69-84. https://doi.org/10.1111/j.1741-6248.1988.00069.x
  • Demir, S. (2023). Psikolojik Güçlendirme Yaklaşımı ile Öğretmenlerin Proaktif Davranış Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 839-854. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2023..-1191420
  • Demirtaş, E. ve Erdoğan, Ş. A. M. A. (2016). Okullarda dönüşümcü liderlik ve örgütsel bağlılık ilişkisi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 275-298. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2154235
  • Dinç Elmalı, E. ve Öcal Özakar, Ö. (2021). Algılanan örgütsel destek ve psikolojik güçlendirmenin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi: banka çalışanları üzerine bir araştırma. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(40), 24-43. https://doi.org/10.46928/iticusbe.735601
  • Doğan, S. ve Demiral, Ö. (2009). Örgütsel Bağliliğin Sağlanmasinda Personel Güçlendirme ve Psikolojik Sözleşmenin Etkisine Ilişkin Bir Araştirma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (32), 47-80. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/66521
  • Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S. ve Sowa, D. (1986). Perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 71(3), 500–507. https://doi.org/10.1037/0021-9010.71.3.500
  • Elisabeth, D. R., Yuliastanti, R., Suyono, J., Chauhan, R. ve Thakar, I. (2021). Affective commitment, continuance commitment, normative commitment, and turnover intention in shoes industry. Annals of the Romanian society for Cell Biology, 1937-1945. http://www.annalsofrscb.ro/index.php/journal/article/view/1640/1381
  • Erdem, B., Ceylan, U. ve Saylan, U. (2013). Aile işletmelerinde nepotizm ve örgütsel bağlılık ilişkisi: Kütahya’da faaliyet gösteren otel işletmelerinde bir araştırma. Uludağ Journal of Economy & Society, 32(2). http://www.ajindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423935778.pdf
  • Erkal, P. (2020). Örgütsel nepotizm ve personel güçlendirmenin örgütsel sessizliğe etkisi. Editör Derin, H. içinde, Küreselleşme bağlamında örgütsel davranış. Ankara: İksad Yayınevi (ss. 31-59).
  • Fornell, C., ve Larcker, D. F. (1981). Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error: Algebra and Statistics. Journal of Marketing Research, 18(3), 382–388. https://doi.org/10.1177/002224378101800313.
  • Gersick, K. E., Lansberg, I., Desjardins, M. ve Dunn, B. (1999). Stages and transitions: Managing change in the family business. Family Business Review, 12(4), 287-297. https://doi.org/10.1111/j.1741-6248.1999.00287.x
  • Greguras, G. J. ve Diefendorff, J. M. (2009). Different fits satisfy different needs: Linking person-environment fit to employee commitment and performance using self-determination theory. Journal of Applied Psychology, 94(2), 465–477. https://doi.org/10.1037/a0014068
  • Hair, J. F., Black, W.C., Babin, B.J., Anderson, R.E. (2010). Multivariate data analysis: A global perspective. New Jersey, USA: Pearson Prentice Hall.
  • Handler, W. C. (1989). Methodological issues and considerations in studying family businesses. Family business review, 2(3), 257-276. https://doi.org/10.1111/j.1741-6248.1989.00257.x
  • Hemedoğlu, E., Koçak, M., Özkan, A. ve Berberoğlugil, B. M. (2012). Psikolojik güçlendirmenin finansal olmayan performans üzerindeki etkileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 87-105. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/113363
  • Hu, L.-t., and Bentler, P. M. (1998). Fit indices in covariance structure modeling: Sensitivity to underparameterized model misspecification, Psychological Methods, 3(4), 424-453. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/1082-989X.3.4.424.
  • Ibrahim, A. M. (2020). Psychological empowerment and organizational commitment among employees in the lodging industry. Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, 19(3), 277-295. https://doi.org/10.1080/15332845.2020.1737766
  • Joo, B. K. ve Shim, J. H. (2010). Psychological empowerment and organizational commitment: the moderating effect of organizational learning culture. Human resource development international, 13(4), 425-441. https://doi.org/10.1080/13678868.2010.501963
  • Kanbur, E. (2017). Psikolojik güçlendirme ve örgütsel özdeşleşme arasında birey-örgüt uyumunun aracı rolü. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(7), 63-82. https://doi.org/10.20860/ijoses.315710
  • Karacaoğlu, K. (2012). Çalışanların nepotizm ve örgütsel adalet algılamaları: Orta Anadolu Bölgesinde bir aile işletmesi uygulaması. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 14(3), 43-64. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/235322
  • Karahan, A. ve Yılmaz, H. (2014). Nepotizm ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin incelenmesi ve bir uygulama. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(27), 123-148. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/288850
  • Karataş, S. ve Güleş, H. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin iş tatmini ile örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 74-89. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/202403
  • Lee, A. N., Nie, Y. ve Bai, B. (2020). Perceived principal’s learning support and its relationships with psychological needs satisfaction, organisational commitment and change-oriented work behaviour: A Self-Determination Theory’s perspective. Teaching and Teacher Education, 93, 103076. https://doi.org/10.1016/j.tate.2020.103076
  • Lim, W. M., Srivastava, S., Jain, A. K., Malik, N. ve Gupta, S. (2023). When employees feel betrayed: The mediating role of psychological contract violation on nepotism and workplace commitment in the hotel industry. International Journal of Hospitality Management, 108, 103381. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2022.103381
  • Ling, L. L., Hee, O. C., Kowang, T. O., Fei, T. H. C., Chuin, T. P., Patrick, Z. ve Wu, C. H. (2023). Psychological Empowerment and Job Satisfaction on Organizational Commitment among SME Employees. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 13(3), 190-199. http://dx.doi.org/10.6007/IJARBSS/v13-i3/16452
  • Little, R. J. (1988). A test of missing completely at random for multivariate data with missing values. Journal of the American statistical Association, 83(404), 1198-1202. https://doi.org/10.1080/01621459.1988.10478722.
  • Llorente-Alonso, M., García-Ael, C. ve Topa, G. (2023). A meta-analysis of psychological empowerment: Antecedents, organizational outcomes, and moderating variables. Current Psychology, 1-26. https://doi.org/10.1007/s12144-023-04369-8
  • Loes, C. N. ve Tobin, M. B. (2020). Organizational trust, psychological empowerment, and organizational commitment among licensed practical nurses. Nursing Administration Quarterly, 44(2), 179-187. https://doi.org/10.1097/NAQ.0000000000000414
  • Mathieu, J. E. ve Zajac, D. M. (1990). A review and meta-analysis of the antecedents, correlates, and consequences of organizational commitment. Psychological Bulletin, 108(2), 171–194. https://doi.org/10.1037/0033-2909.108.2.171
  • Maynard, M. T., Mathieu, J. E., Gilson, L. L., O’Boyle Jr, E. H. ve Cigularov, K. P. (2013). Drivers and outcomes of team psychological empowerment: A meta-analytic review and model test. Organizational Psychology Review, 3(2), 101-137. https://doi.org/10.1177/2041386612456868
  • Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human resource management review, 1(1), 61-89. https://doi.org/10.1016/1053-4822(91)90011-Z
  • Meyer, J. P., Stanley, D. J., Herscovitch, L. ve Topolnytsky, L. (2002). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: A meta-analysis of antecedents, correlates, and consequences. Journal of Vocational Behavior, 61(1), 20-52. https://doi.org/10.1006/jvbe.2001.1842
  • Najafi, S., Noruzy, A., Azar, H. K., Nazari-Shirkouhi, S. ve Dalvand, M. R. (2011). Investigating the relationship between organizational justice, psychological empowerment, job satisfaction, organizational commitment and organizational citizenship behavior: An empirical model. African Journal of Business Management, 5(13), 5241. https://doi.org/10.5897/AJBM10.1505
  • Obindah, F. P. ve Ogbakii, F. (2023). Psychological empowerment and office managers’ commitment in public parastatals in rivers state. BW Academic Journal, 10-10. https://bwjournal.org/index.php/bsjournal/article/view/1085/973
  • Oliveira, M., Andrade, J. R., Ratten, V. ve Santos, E. (2023). Psychological empowerment for the future of work: Evidence from Portugal. Global Business and Organizational Excellence, 42( 5), 65– 78. https://doi.org/10.1002/joe.22194
  • Ordu, A. ve Balçik, E. (2018). Örgüt kültürü, psikolojik güçlendirme ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 63-91. https://doi.org/10.19171/uefad.459546
  • O’Reilly, C. A. ve Chatman, J. (1986). Organizational commitment and psychological attachment: The effects of compliance, identification, and internalization on prosocial behavior. Journal of Applied Psychology, 71(3), 492–499. https://doi.org/10.1037/0021-9010.71.3.492
  • Özdemir, B. ve Ulutaş Atan, E. (2020). Psikolojik güçlendirme ile iş tatmini arasindaki ilişkide örgütsel özdeşleşmenin araci rolü. International Journal of Social Inquiry, 13(1), 301-328. https://doi.org/10.37093/ijsi.746483
  • Özdemir, H. Ö. (2021). Örgütsel bağlilik ile psikolojik güçlendirme arasindaki İlişkiler: Kirşehir örneğİ. Ahi Evran Akademi, 2(1), 53-60. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1625093
  • Özdemir, M. ve Gören, S. Ç. (2017). Psikolojik güçlendirme, liderlik uyumu ve öğretmen performansı ilişkisinde örgütsel bağlılığın aracı rolü. İlköğretim Online, 16(1), 342-353. http://dx.doi.org/10.17051/io.2017.47449
  • Özler, H. ve Gümüştekin, G. E. (2007). Aile işletmelerinde nepotizmin gelişim evreleri ve kurumsallaşma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (17), 437-450. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1723885
  • Padgett, M. Y. ve Morris, K. A. (2005). Keeping it” all in the family:” does nepotism in the hiring process really benefit the beneficiary?. Journal of leadership & organizational studies, 11(2), 34-45. https://doi.org/10.1177/107179190501100205
  • Padgett, M. Y., Padgett, R. J. ve Morris, K. A. (2019). Reactions to Nepotism in the Hiring Process: The Role of Family Member Qualifications. Journal of Organizational Psychology, 19(4), 106-120. http://www.www.na-businesspress.com/JOP/JOP19-4/9_PadgettMY_19_4_.pdf
  • Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Paine, J. B. ve Bachrach, D. G. (2000). Organizational citizenship behaviors: A critical review of the theoretical and empirical literature and suggestions for future research. Journal of Management, 26(3), 513-563. https://doi.org/10.1177/014920630002600307
  • Powell, D. M. ve Meyer, J. P. (2004). Side-bet theory and the three-component model of organizational commitment. Journal of vocational behavior, 65(1), 157-177. https://doi.org/10.1016/S0001-8791(03)00050-2
  • Saracel, N. ve Sarıboğa, M. (2020). Nepotizmin örgütsel bağlılık ve iş doyumuna etkisi: Otel çalışanları üzerine bir araştırma. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9(4), 1-27. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1327202
  • Schermuly, C. C., Büsch, V. ve Graßmann, C. (2017). Psychological empowerment, psychological and physical strain and the desired retirement age. Personnel Review, 46(5), 950-969. https://doi.org/10.1108/PR-06-2015-0159
  • Schulze, W. S., Lubatkin, M. H., Dino, R. N. ve Buchholtz, A. K. (2001). Agency relationships in family firms: Theory and evidence. Organization Science, 12(2), 99-116. https://doi.org/10.1287/orsc.12.2.99.10114
  • Seçilmiş, C. ve Uysal, D. (2016). The moderating role of nepotism in the effect of employee empowerment on perceptions regarding organisational justice at hospitality organisations. International Journal of Business and Management Invention, 5(9), 65-76. https://www.ijbmi.org/papers/Vol(5)9/version-2/K05926576.pdf
  • Seibert, S. E., Wang, G. ve Courtright, S. H. (2011). Antecedents and consequences of psychological and team empowerment in organizations: A meta-analytic review. Journal of Applied Psychology, 96(5), 981–1003. https://doi.org/10.1037/a0022676
  • Sharma, J. ve Dhar, R. L. (2016). Factors influencing job performance of nursing staff: mediating role of affective commitment. Personnel Review, 45(1), 161-182. https://doi.org/10.1108/PR-01-2014-0007
  • Silverthorne, C. (2004). The impact of organizational culture and person‐organization fit on organizational commitment and job satisfaction in Taiwan. Leadership & Organization Development Journal, 25(7), 592-599. https://doi.org/10.1108/01437730410561477
  • Singh, S. K. ve Singh, A. P. (2018). Interplay of organizational justice, psychological empowerment, organizational citizenship behavior, and job satisfaction in the context of circular economy. Management Decision, 57(4), 937-952. https://doi.org/10.1108/MD-09-2018-0966
  • Sirmon, D. G., Hitt, M. A., Arregle, J. L. ve Campbell, J. T. (2010). The dynamic interplay of capability strengths and weaknesses: investigating the bases of temporary competitive advantage. Strategic Management Journal, 31(13), 1386-1409. https://doi.org/10.1002/smj.893
  • Solinger, O. N., van Olffen, W. ve Roe, R. A. (2008). Beyond the three-component model of organizational commitment. Journal of Applied Psychology, 93(1), 70–83. https://doi.org/10.1037/0021-9010.93.1.70
  • Spreitzer, G. M. (1995). Psychological empowerment in the workplace: Dimensions, measurement, and validation. Academy of management Journal, 38(5), 1442-1465. https://doi.org/10.5465/256865
  • Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., ve Ullman, J. B. (2013). Using multivariate statistics. Boston, MA: Pearson.
  • Tekin, İ. Ç. ve Akgemci, T. (2019). Psikolojik Güçlendirmenin Yenilikçi İş Davranışına Etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1674-1692. https://doi.org/10.20491/isarder.2019.698
  • Thomas, K. W. ve Velthouse, B. A. (1990). Cognitive elements of empowerment: An “interpretive” model of intrinsic task motivation. Academy of management review, 15(4), 666-681. https://doi.org/10.5465/amr.1990.4310926
  • Tolay, E., Sürgevı̇l, O., ve Topoyan, M. (2012). Akademik çalışma ortamında yapısal ve psikolojik güçlendirmenin duygusal bağlılık ve iş doyumu üzerindeki etkileri. Ege Akademik Bakış, 12, 4, 449-465. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/559279
  • Tunçbilek, M. M. ve Akkuş, A. (2017). Nepotizm (akraba kayırmacılığı) ve iş tatmini arasındaki ilişki ve Safranbolu konaklama işletmelerinde bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (3), 169-197. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/421887
  • Turgut, A. ve Sağlam Arı, G. (2021). Paternalist liderlik ve psikolojik güçlendirme arasındaki ilişkide temel benlik değerlendirmesinin düzenleyici etkisi: Dış ticaret firmalarında bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 24(2), 440-452. https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.976203
  • Vaske, J. J., Beaman, J., ve Sponarski, C. C. (2017). Rethinking internal consistency in Cronbach’s Alpha. Leisure sciences, 39(2), 163-173. https://doi.org/10.1080/01490400.2015.1127189.
  • Wetzels, M., Odekerken-Schröder, G., ve Van Oppen, C. (2009). Using PLS path modeling for assessing hierarchical construct models: Guidelines and empirical illustration. MIS Quarterly, 33(1), 177-195. https://doi.org/10.2307/20650284.
  • Wong, L. C. ve Kleiner, B. H. (1994). Nepotism. Work Study, 43(5), 10-12. https://doi.org/10.1108/EUM0000000004002
  • Yang, T., Ma, T., Liu, P., Liu, Y., Chen, Q., Guo, Y., ... & Deng, J. (2019). Perceived social support and presenteeism among healthcare workers in China: the mediating role of organizational commitment. Environmental health and preventive medicine, 24(1), 1-9. https://doi.org/10.1186/s12199-019-0814-8
  • Yolcu, İ. U. ve Çakmak, A. F. (2017). Proaktif kişilik ile proaktif çalışma davranışı ilişkisi üzerinde psikolojik güçlendirmenin etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(2), 425-438. https://doi.org/10.17130/ijmeb.2017228692
  • Yücel, İ. ve Demirel, Y. (2012). Psikolojik güçlendirmenin örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi üzerine bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (23), 19-48. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/251881
  • Yücel, İ. ve Özkalan, S. (2012). Aile işletmeleri, kurumsallaşma ve nepotizm. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 247-276. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/68507
  • Zellweger, T., Sieger, P. ve Halter, F. (2011). Should I stay or should I go? Career choice intentions of students with family business background. Journal of business venturing, 26(5), 521-536. https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2010.04.001
Toplam 94 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İşletme
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Zeki Çetin 0000-0002-8240-2155

Yayımlanma Tarihi 31 Ağustos 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 6 Sayı: 10

Kaynak Göster

APA Çetin, Z. (2023). Aile İşletmelerinde Nepotizmin Örgütsel Bağlılık ile İlişkisinde Psikolojik Güçlendirmenin Rolü. International Journal of Arts and Social Studies, 6(10), 149-178.

download19411    19409   19410