ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLER İLE NORMAL GELİŞİM GÖSTEREN ÖĞRENCİLERİNİN MİZAH TARZLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2021, , 63 - 72, 31.12.2021

Ebru Burcu Çimili Gök , Birsen Taşkıran , Nilgün Azeken

https://doi.org/10.31455/asya.1036297

Öz

Mizah; okul ortamında çatışmaların çözümü, olumlu iklim yaratma, kişiler arası iletişimi kolaylaştırma gibi etkileri nedeniyle günlük yaşamda olduğu kadar okul ortamında da önemlidir. Mizahın kişileri mutlu etme, güldürme, neşelendirme gibi olumlu etkileri olduğu kadar incinme, dışlanma, yalnızlaşma gibi yıkıcı etkileri de gözlenebilmektedir. Mizahın okullarda nasıl bir etki ortaya çıkaracağı öğrencilerin mizah tarzlarıyla da ilgilidir. Bu çalışmada BİLSEM’de eğitim alan özel yetenekli ortaokul öğrencilerinin mizah tarzlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi ve özel yetenekli öğrenciler ile normal gelişim gösteren öğrenciler arasındaki mizah tarzlarının karşılaştırılması amaçlanmıştır.

Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeline uygun bir şekilde hazırlanmıştır. Araştırmanın örneklemi kolay ulaşılabilir durum örneklemesinden yararlanılarak Antalya il merkezinden seçilen, yaşları 11 ile 14 arasında değişen 53’ü kız, 43’ü erkek olmak üzere toplam 96 ortaokul öğrencisinden oluşturulmuştur. Verilerin toplanmasında “Kişisel Bilgi Formu” ve “Mizah Tarzları Ölçeği (MTÖ)” kullanılmıştır. Verilerin analizinde t-testi, tek yönlü varyans analizi (One Way ANOVA), Post Hoc Schefee testi yapılmış ve IBM SPSS 22.00 yazılımı kullanılmıştır.

Araştırmadan elde edilen bulgulara göre öğrencilerin olumlu mizah tarzlarını, olumsuz mizah tarzlarına göre daha çok tercih ettikleri görülmüştür. Cinsiyetin mizah tarzları üzerinde etkisi incelendiğinde istatistiki açıdan anlamlı bir fark tespit edilmemiştir. Kişilik Geliştirici Mizah boyutunda özel yetenekli öğrencilerin normal gelişim gösteren öğrencilere göre daha yüksek bir ortalamaya sahip olduğu görülürken Saldırgan Mizah ile Yıkıcı Mizah boyutlarında ise normal gelişim gösteren öğrencilerin istatistiki puan değerinin daha yüksek dolduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mizah Tarzları, Mizah, Özel Yetenekli Öğrenciler

COMPARISON OF THE HUMOR STYLES OF GIFTED AND NORMALLY DEVELOPED STUDENTS

Öz

Humor is as important in the school environment as it is in daily life, due to its effects such as resolving conflicts in the school environment, creating a positive climate and facilitating communication between people. Humor has positive effects such as making people happy, laughing and cheering; destructive effects such as hurt, exclusion, and loneliness can also be observed. The effect of humor in schools is also related to the humor styles of the students.

In this study, it is aimed to examine the humor styles of the gifted secondary school students studying at BİLSEM according to some variables and to compare the humor styles between the gifted students and the students with normal development.

The research was prepared in accordance with the relational survey model, one of the quantitative research methods. The sample of the study consisted of a total of 96 secondary school students, 53 girls and 43 boys, aged 11 to 14, selected from the city center of Antalya, using easily accessible case sampling. “Personal Information Form” and “Humor Styles Questionnaire (HSQ)” were used to collect the data. In the analysis of the data, t-test, one-way analysis of variance (One Way ANOVA), Post Hoc Schefee test and SPSS 22.0 software were used.

According to the findings of the research; It was seen that students preferred positive humor styles more than negative humor styles. When the effect of gender on humor styles is examined, no significant difference is observed. In the Personality Enhancer Humor dimension, it was observed that gifted students had a higher statistical value than the students with normal development, while the statistical point value of the students with normal development was found to be higher in the Aggressive Humor and Destructive Humor dimensions.

Anahtar Kelimeler

Humor Styles, Humor, Gifted Students

Kaynakça

• Abel, M. H. (2002). Humor, Stressand Coping Strategies Humor. International Journal of Humor Research, 15(4), 365-381.
• Abel, M. H. ve Maxwell, D. (2002). Humor and Affective Consequences of A Stressful Task. Journal of Social and Clinical Psychology, 21(2), 165-190.
• Açıkgöz, M. (2016). Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlık ile Mizah Tarzları ve Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Şükrü Uğuz), Mersin: Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akkaya, M. (2011). Sınıf Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Becerileri İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (İstanbul İli Şişli İlçesi Örneği), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Selahattin Turan), İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akyol, Ü. (2011). Ergenlerde İletişim Becerilerinin Yordayıcıları Olarak Öz-Duyarlılık ve Mizah Tarzları, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Sabahattin Deniz), Muğla: Muğla Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Altınkurt, Y. ve Yılmaz, K. (2011). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Mizah Tarzları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 0(1), 1-8.
• Avcı, M. (2009). Çocuk Suçluluğunun Toplumsal Nedenleri (Erzurum İli Örneği), (Yayımlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Hüseyin Akyüz), Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ay, Ö.; Gökler, R. ve Koçak, R. (2013). Mizah Tarzları, Yaratıcılık ve Yaşam Doyumu: Ortaöğretim Öğrencileri Üzerinde Bir İnceleme. The Journal Of Academic Social Science Studies, 6(6), 739-767.
• Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi (2016). Tebliğler Dergisi, 79(2710), 448-473.
• Büyüköztürk, Ş.; Çakmak, E. K.; Akgün, Ö. E.; Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Cunningham, A. (1962). Relation of Sense of Humor to Iİntelligence. Journal of SocialPsychology, 0(57), 143-147.
• Erözkan, A. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Kişiler Arası İlişki Tarzları ve Mizah Tarzları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(26), 56-66.
• Führ, M. (2001). Some Aspects of Form and Function of Humorin Adolescence. Humor. International Journal of Humor Research, 14(1), 25-36. Howrigan, D. P. ve MacDonald, K. B. (2008). Humor as a Mental Fitness Iİndicator. Evolutionary Psychology, 6(4), 652–666.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kazarian, S. S. ve Martin, R. A. (2004). Humor Styles, Personality and Well-Being Among Lebanese University Students. European Journal of Personality, 18(3), 209-219.
• Keltner, D.; Capps, L.; Kring, A. M.; Young, R. C. ve Heerey, E. A. (2001). Just Teasing: A Conceptual Analysis and Empirical Review. Psychological Bulletin, 0(127), 229-248.
• Kırkbir, F.; Altınışık, Ü.; Zengin, S. ve Çelik, A. (2021). Üniversite Öğrencilerinin Mizah Tarzlarının İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 42-54.
• Kuiper, N. A. ve Martin R. A. (1998). Is Sense of Humor A PositivePersonalityCharacteristic. (Ed. Ruch, W.) The Sense of Humor İçinde (s. 160-178). New York: Mouton de Gruyter.
• Martin R. A. (1998). Approaches to the Sense of Humor: A Historical View. (Ed. Ruch, W.) The Sense of Humor İçinde (s. 15-62). New York: Mouton de Gruyter.
• Martin, R. A. (2001). Humor, Laughterand Physical Health: Methodological Issues and Research Findings. Psychological Bulletin, 127(4), 504-519.
• Martin R. A. (2007). The Psychologyof Humor: An Integrative Approach. San Diego, CA: Elsevier Academic Press.
• Martin, R. A.; Puhlik-Doris, P.; Larsen, G.; Gray, J. ve Weir, K. (2003). Individual Differences of Uses of Humorand Their Relation to Psychological Well-Being: Development of the Humor Styles Questionnaire. Journal of Research in Personality, 37(1), 48–75.
• Masten, A. S. (1986). Humor and Competencein School-aged Children. Child Development, 57(2), 461-473.
• McGhee, P. E. (1979). Humor: Its Origin and Development. San Francisco: W. H. Freeman.
• McGhee, P. E. (1980). Development of the Sense of Humourin Childhood: A Longitudinal Study. (Eds. P. E. McGhee ve A. J. Chapman). Children's Humour İçinde (s. 213-236). Chichestor, Eng-land: Wiley.
• Moore, T. E.; Griffiths, K., ve Payne, B. (1987). Gender, Attitudes Towards Women, and the Appreciation of Sexist Humor. Sex Roles, 16(9-10), 521-531.
• Oral, G. (2004). Ergenlikte Mizah Ölçeği. Eğitim ve Bilim, 29(133), 20-27.
• Oruç, Ş. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Mizah Kullanımının Öğrencilerin Akademik Başarılarına ve Tutumlarına Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(3), 56-73.
• Özkan, H. İ. (2008). Öğretmen ve Öğrencideki Mizah Anlayışının Sınıf Atmosferine Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Hasan Yılmaz), Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative Research. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
• Pinderhughes, E. E. ve Zigler, E. (1985). Cognitive and Motivational Determinants of Children’s Hu-mor Responses. Journal of Research in Personality, 19(2), 185-196.
• Recepoğlu, E. (2011). Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Mizah Tarzları ile Öğretim Liderliği Davranışları ve Okulun Örgütsel Sağlığı Arasındaki İlişki, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Servet Özdemir), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Renzulli, J. S.; Smith, L. H.; White, A. J.; Callahan, C. M.; Hartman, R. K. ve Westberg, K. L. (2002). Scales for Rating the Behavioral Characteristics of Superior Students, (Rev. ed.). Mansfield Center, CT: Creative Learning Press.
• Shade, R. A. (1991). Verbal Humorin Gifted Students and Studentsin theGeneral Population: A Comparisonof Spontaneous Mirthand Comprehension. Journal for the Education of the Gifted, 14(2), 134-150.
• Solomon, J. (1996). Humor and Aging Well. American Behavioral Scientist, 39(3), 249-272.
• Şahin, A. (2016). İlköğretim Kurumu Yöneticilerinin Yönetsel İlişkilerinde Kullandıkları Mizaha İlişkin Görüşler ile Mizah İklimi, Yöneticilerin Mizah Tarzları ve Çatışma Yönetimi Stratejileri Arasındaki İlişki, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Doç. Dr. Ali Sabancı), Antalya: Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ulus, L.; Yaman, Y. ve Yalçıntaş, E. (2019). Üstün Yetenekli Çocukların Mizah Anlayışları. Turkish Journal of Giftedness & Education, 9(1), 61-78.
• Unaran, K. C. (2018). Familial Factors Behind Early Adulthood Humor, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Emre Selçuk), Ankara: ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Wierzbicki, M. ve Young, R. D. (1978). The Relation of Intelligence and Task Difficulty to Apprecia-tion of Humor. Journal of General Psychology, 99(1), 25-32.
• Ziv, A. (1990). Humor and Giftedness. Gifted International, 6(2), 42-51.
• Yerlikaya, E. E. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Mizah Tarzları ile Algılanan Stres, Kaygı ve Depresyon Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Banu Yazgan İnanç), Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yerlikaya E. E. (2003). Mizah Tarzları Ölçeği (Humor Styles Questionnaire) Uyarlama Çalışması, (Yayınlanamamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Banu İnanç), Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.