AKILLI LİMANLAR VE TÜRKİYE’DEKİ LİMANLARIN DİJİTAL TEKNOLOJİ UYGULAMALARI

Yıl 2023, , 291 - 308, 30.12.2023

Murat Yorulmaz , Mehmet Derici

https://doi.org/10.31455/asya.1348223

Öz

Buhar makinesinin bulunmasıyla dünyada başlayan sanayileşme süreci, yaşamı kolaylaştıran yeni buluşlarla birlikte, dünya nüfusunun ve refah düzeyinin yükselmesine, insanların tüketim mallarına olan talebinin artmasına sebep olmuştur. Gelişen pazar ihtiyaçları, deniz ulaştırmasını etkilemiş, gemiler taşınacak yüklere göre değişim göstermiş ve 1960’lardan itibaren limanlar geleneksel yükleme-boşaltma işlevlerinin ötesinde, bölgelerinde kurulan endüstri alanlarının ihtiyaçlarını karşılamak üzere gelişmiş, 1980’lerden itibaren tedarik zincirinin önemli bağlantı noktaları olmuş, 2010’lardan itibaren ise dijitalleşerek nesnelerin interneti teknolojisiyle farklı kaynaklardan gelen verileri işleyerek, tedarik zincirine değer katan küresel iş birliği platformlarına dönüşmüşlerdir. Günümüzde akıllı liman, Liman 4.0 gibi kavramların ortaya konduğu denizcilik sektörünün rekabetçi ortamında, limanların dijital teknoloji uygulamalarına yatırım yaparak dijital altyapılarını güçlendirmesi operasyonların hızı ve verimliliğini artırmak bakımından önemlidir. Bu kavramlar ilk olarak Almanya’da Hamburg, Hollanda’da Rotterdam ve Belçika’da Antwerp limanlarında ortaya konarak uygulamaya geçmiş, zamanla dünyanın farklı yerlerinde birçok limanın dijital teknolojilere ve otonom sistemlere yatırım yaparak bu teknolojileri uygulamasıyla örnekleri çoğalmış ve limanlar arasında veri paylaşımını esas alan küresel veri ağları oluşturulmaya başlanmıştır. Çalışmada, Türkiye’de dijital teknoloji uygulamalarına önem veren limanlar Asya Port, DP World Yarımca, Q Terminals Antalya ve Mersin Uluslararası Limanı (MIP) olarak tespit edilmiş, bu limanların dijital tekoloji uygulamaları araştırılmıştır. Bu çalışmanın amacı, dijital dönüşüme önem veren Türkiye’deki limanların kullandığı dijital teknoloji uygulamalarını tespit etmek ve dünyadaki gelişmiş limanların geldiği dijital teknoloji düzeyi ile bir karşılaştırma yapabilmektir.

Anahtar Kelimeler

Akıllı limanlar, Liman 4.0, Türkiye Limanları, Dijitalleşme, Dijital Teknolojiler

SMART PORTS AND DIGITAL TECHNOLOGY APPLICATIONS OF PORTS IN TÜRKİYE

Öz

The industrialization process that started in the world with the invention of the steam engine, together with the new inventions that made life easier, caused the world population and welfare level to rise, and the demand for consumer goods to increase. Developing market needs have affected maritime transportation, ships have changed according to the loads to be transported, and since the 1960s, ports have developed beyond their traditional loading-unloading functions to meet the needs of industrial areas established in their regions. Ports have been important connection points of the supply chain since the 1980s, and since the 2010s, they have turned into global cooperation platforms that add value to the supply chain by digitizing and processing data from different sources with the internet of things technology. In today's competitive environment of the maritime industry, where concepts such as smart ports and Port 4.0 are introduced, it is important for ports to strengthen their digital infrastructure by investing in digital technology applications in order to increase the speed and efficiency of operations. These concepts were first introduced and implemented in the ports of Hamburg in Germany, Rotterdam in the Netherlands and Antwerp in Belgium.
Over time, many ports in different parts of the world invested in digital technologies and autonomous systems and applied these technologies, and global data networks based on data sharing between ports began to be created. In the study, the ports that give importance to digital technology applications in Türkiye were identified as Asya Port, DP World Yarımca, Q Terminals Antalya and Mersin International Port (MIP), and the digital technology applications of these ports were investigated. The aim of this study is to determine the digital technology applications used by ports in Türkiye, which attaches importance to digital transformation, and to make a comparison with the level of digital technology developed by the developed ports in the world.

Anahtar Kelimeler

Smart Ports, Port 4.0, Türkiye Ports, Digitalization, Digital Technologies

Kaynakça

• Akgül, E. F. & Gençer, H. (2017). Akıllı Liman: Fırsatlar, Tehditler, III. Ulusal Liman Kongresi 02-03 Kasım 2017, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Alop, A. (2019). The Main Challenges and Barriers to The Successful “Smart Shipping”. TransNav: International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation, 13(3).
• Alnıpak, S. (2013). Bulanık Ahp Yöntemi ile Konteyner Terminalleri İçin Rfid Sistemi Seçimi ve Türkiye’deki Uygulaması, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Asyaport, (t.y.). Anasayfa. https://www.asyaport.com adresinden 25.03.2023 tarihinde erişildi.
• Balık, İ., Aydın: Z. & Bitiktaş, F. (2021). Liman Hizmetleri Markalarının Dijitalleşme Gündemi: Çevrim İçi Medya İçerik Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 13(2), 267-298.
• Botti, A., Monda, A., Pellicano, M. & Torre, C. (2017). The Re-Conceptualization of The Port Supply Chain as A Smart Port Service System: The Case of The Port of Salerno. Systems, 5(2), 35.
• Cerit, A. G., Deveci, A. & Esmer, S. (2013). Denizcilik İşletmeleri Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Cimino, M. G., Palumbo, F., Vaglini, G., Ferro, E., Celandroni, N. & La Rosa, D. (2017). Evaluating The Impact of Smart Technologies on Harbor’s Logistics via Bpmn Modeling and Simulation. Information Technology and Management, 0(18), 223-239.
• Çalışkan, A. (2020). Akıllı Liman Dönüşümünde Zorlukların Yorumlayıcı Yapısal Modelleme ile Değerlendirilmesi. Beykoz Akademi Dergisi, 305-320.
• Dağtekin, U. (2019). Radyo Frekanslı Bariyer Kontrol Sistemlerinin Yönetim Sürecinin Analizi - Atatürk Üniversitesi Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• De la Peña Zarzuelo, I., Soeane, M. J. F. & Bermúdez, B. L. (2020). Industry 4.0 in The Port and Maritime Industry: A Literature Review. Journal of Industrial Information Integration, 0(20), 100173.
• Deloitte. (2015). Industry 4.0. Challenges and Solutions for The Digital Transformation and Use of Exponential Technologies. Zurich: Deloitte. 1–32.
• Denizhaber. (2010). Liman Yönetim Bilgi Sistemi Tanıtıldı. https://www.denizhaber.net/liman-yonetim-bilgi-sistemi-tanitildi-haber-23476.htm adresinden 28.03.2023 tarihinde erişildi.
• DP World. (2023a). Terminale Bakış, Kapasite. https://www.dpworld.com/tr/turkiye/about-us/terminal-overview/capacity adresinden 25.03.2023 tarihinde erişildi.
• DP World. (2023b). Portal Hizmetleri. https://www.dpworld.com/tr/yarimca/smart-trade/customer-portal adresinden 25.03.2023 tarihinde erişildi.
• Dursun, E. (2020). Limanlarda Teknoloji ve İnovasyon: Bir Konteyner Terminal Değerlendirmesi. International Journal of Socıal Humanıtıes Scıences Research, 7(57), 2173-2183.
• Eyit, B., Yorulmaz, M. & Taş, A. (2022). Konteyner Limanlarında Kullanılan Dijital Teknoloji Uygulamalarının Değerlendirilmesi. The Journal of Social Science, 6(11), 43-59.
• González-Cancelas, N., Molina Serrano, B., Soler-Flores, F. & Camarero-Orive, A.. (2020). Using The Swot Methodology to Know The Scope of The Digitalization of The Spanish Ports. Logistics, 4(3), 20.
• Gürsoy, İ. & Hatunoğlu, Z. (2022). Akıllı Liman Yapılanmasına Yönelik Uygulamaların Bilinirliği Üzerine Keşfedici Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 25(Özel Sayı), 579-592.
• Heilig, L. & Voß, S. (2017). Information Systems in Seaports: A Categorization and Overview. Information Technology and Management, 0(18), 179-201.
• Heilig, L., Lalla-Ruiz, E. & Voß, S. (2017). Digital Transformation in Maritime Ports: Analysis and A Game Theoretic Framework. Netnomics: Economic Research and Electronic Networking, 18(2-3), 227-254.
• Hermann, M., Pentek, T. & Otto, B. (2016). Design Principles for Industrie 4.0 Scenarios. In 2016 49th Hawaii International Conference on System Sciences (HICSS) 05-08 Ocak 2016 (s. 3928-3937).
• İnanlı, H. & Yorulmaz, M. (2021). Konteyner Limanlarında Dijital Dönüşüm: Kocaeli Limanlarında Bir İnceleme. The Journal of Social Science, 5(10), 462-473.
• Jović, M., Kavran, N., Aksentijević. & Tijan, E. (2019). The Transition of Croatian Seaports into Smart Ports. In 2019 42nd International Convention on Information and Communication Technology, Electronics and Microelectronics (MIPRO) 20-24 Mayıs 2019 (s. 1386-1390).
• Jun, W. K., Lee, M.-K. & Choi, J. Y. (2018). Impact of The Smart Port Industry on The Korean National Economy Using Input-Output Analysis. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 0(118), 480-493.
• Karataş-Çetin, Ç. & Sait, P. (2014). Liman İnovasyonları ve Bilgi Sistemleri: Türkiye Limanları Üzerine Bir Araştırma. Journal of Entrepreneurship and Innovation Management, 3(2).
• Karlı, H., Karlı, R. G. Ö. & Aydın, H. (2021). Rotterdam, Antwerp ve Hamburg Limanlarının Akıllı Liman Bağlamında Değerlendirilmesi. Global Journal of Economics and Business Studies, 9(18), 1-16.
• Keçeli, Y., Choi, H. R. & Cho, M. J. (2007). A Review on Information Systems in Turkish Public and Private Ports. International Conference on Convergence Information Technology (2nd ICCIT’07) 21-23 Kasım 2007 (s. 45-53) (http://nms.dongguk.ac.kr/iccit/u_edit.html), Gyeongju, Republic of Korea.
• Kızıcı, Ç. (2020). Kod Adım Konteyner 42, Evrendeki En Akıllı Konteyner. https://lumbuzz.com/kod-adim-konteyner-42-evrendeki-en-akilli-konteyner adresinden 16 Mart 2023 tarihinde erişildi.
• Köksal, İ. A. & Solmaz, M. S. (2015). Barkod Teknolojisinin Ro-Ro Yük Operasyonlarında Kullanılması. II. Ulusal Liman Kongresi 05-06 Kasım 2015 İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• LimakPort, (2022). Otomatik Kapı Sistemi. https://www.limakports.com.tr/files/2022/06/otomatik-kapi-sistemleri-hk.pdf adresinden 09.09.2023 tarihinde erişildi.
• Mersinport. (2021). Konteyner Hizmetleri. https://www.mersinport.com.tr/tr/liman-hizmetleri/detay/konteyner-hizmetleri/199/203/0 adresinden 25 Mart 2023 tarihinde erişildi.
• Molavi, A., Lim, G. J., & Race, B. (2020). A Framework for Building A Smart Port and Smart Port Index. International Journal of Sustainable Transportation, 14(9), 686-700.
• Oya Abajo, V. (2009). Analysis of Ict Solutions Integration for Tracking Purposes in Container Terminal Management and Operation (Bachelor's Thesis), (Director: Elena López Aguilera), Universitat Politècnica de Catalunya.
• Özkanlı, A. & Denizhan, B. (2020). Digitalization Roadmap for Turkish Seaports. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 358-363.
• Öztemiz, H. H. (2023). Deniz Ticaretinde Dijital Teknolojiler ve Akıllı Limanlar: Dış Ticaret Bağlamında Bir İnceleme-Singapur Limanı. Deniz İşletmeciliği ve Yönetiminde Güncel Yaklaşımlar, 147.
• PortXchange. (2022). About Us. https://port-xchange.com/about-portxchange/ adresinden 9.07.2023 tarihinde erişildi.
• QTerminals Antalya. (2023). Online Services. https://solonportal.qterminals-antalya.com/home/guest1 adresinden 25.03.2023 tarihinde erişildi.
• Rodon, J., & Ramis-Pujol, J. (2006). Exploring The Intricacies of Integrating with A Port Community System, Bled 2006 Proceedings, 05-07 Haziran 2006, (s. 1-15), Bled, Slovenia: Association for Information Systems AIS Electronic Library (AISeL).
• Sanrı, Ö. (2022). Akıllı Limanlar Üzerine Bibliyometrik Bir Literatür Araştırması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 23(2), 15-31.
• Stopford, M. (2009). Maritime Economics. New York: Routledge.
• Şengönül, G. (2009). Liman İşletmeciliğinde Bilgi Sistemi Uygulamalarının Analizi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Tatar, V. & Özer, M. B. (2017). Türkiye’nin Uluslararası Lojistik Merkezi: Hopa Limanı Deniz Lojistiğinin Durum Analizi. Social Sciences Studies Journal, 3(8), 549-557.
• Türk Dil Kurumu. (2023). Güncel Türkçe Sözlük. https://sozluk.gov.tr adresinden 16 Mart 2023 tarihinde erişildi.
• UTİKAD. (2014). Sektör Haberleri. https://www.utikad.org.tr/Detay/Sektor-Haberleri/12046/Gumruklerde-tek-pencere-sistemi-basladi adresinden 28 Mart 2023 tarihinde erişildi.
• Wang, K., Hu, Q., Zhou, M., Zun, Z. & Qian, X. (2021). Multi-Aspect Applications and Development Challenges of Digital Twin-Driven Management in Global Smart Ports. Case Studies on Transport Policy, 9(3), 1298-1312.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (1999). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11 Baskı: 1999-2018). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yorulmaz, M. & Derici, M. (2023). Gemi 4.0: Kavramsal İnceleme ve Gemi Kaptanlarının Görüşleri. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 12(23), 1-14.
• Yorulmaz, M. & Patruna, E. (2021). Liman İşletmelerinde Dijitalleşmeden Beklentiler ve Yöneticilerin Bakış Açısı. International Journal of Management and Administration, 5(9), 118-131.