SANAYİ-İ NEFİSE MEKTEBİ’NDE İMTİHAN VE MÜSABAKA

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 27, 117 - 126, 28.03.2024

Süreyya Genç

https://doi.org/10.31455/asya.1424759

Öz

Osmanlı İmparatorluğu’nda resim sanatının gelişimi, 19. yüzyılın sonlarında hız kazanmış ve bu dönemde birçok ressam yetişmiştir. Resim sanatına yön veren dönem sanatçıları, çalışmalarını sergilemek ve birbirleriyle etkileşimde bulunmak için birçok faaliyet gerçekleştirmişlerdir. Bu faaliyetlerin başında Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’nin kurulması gelmektedir. İlk bağımsız sanatçı grubu özelliği taşıyan bu cemiyet, ressamları bir araya getirmiş ve sanat faaliyetlerine yön vermiştir. Ayrıca cemiyetin çıkarmış olduğu gazeteyle de Osmanlı resim sanatının tanınması ve yayılmasındaki etkisi ulusal ve uluslararası sanat arenalarında dikkatleri üzerine çekmiştir. Gazetede Sanayi-i Nefise Mektebi’ne dair birçok makale yer almaktadır. Yazılar, mektebin eğitim programı, öğretmenleri ve mezunları gibi birçok konuyu ele almıştır. Osmanlı sanatının ve kültürünün mirasını, gelecek kuşaklara aktarılmasında, değerli bilgi kaynağı olmuştur. Türk resim sanatına ve eğitimine yön vermiş Sanayi-i Nefise Mektebi’nin eğitim sürecine, dönem gazetesinde yer alan bir yazı perpektifinden bakarak kavram ve sorunları ortaya koymak önemlidir. Bu önemden hareketle, 1 Haziran 1911 (17 Cemâziye’l-âhir 1329) tarihli Osmanlı Ressamlar Cemiyeti Gazetesi Heyet-i Tahririye Müdürü Şerif Abdülkadirzade Hüseyin Haşim’in kaleme aldığı “Sanayi-i Nefise Mektebi’nin İmtihan Salonunu Ziyaret” başlıklı yazı ele alınmış, nitel yöntem kullanılarak değerlendirilmiştir. Sanayi-i Nefise Mektebinin 1911 yılı haziran ayında öğrenci işlerinin teşhir edildiği sınav salonu ziyareti sonrasında kaleme alınan bu yazı literatüre bağlı ele alınarak alan yazıya kaynak oluşturması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sanayi-i Nefise Mektebi, Osmanlı Ressamlar Cemiyeti, Osmanlı Ressamlar Cemiyeti Gazetesi, Sanayi-i Nefise Mektebi İmtihan ve Müsabaka

EXAM AND COMPETITION AT SCHOOL OF FINE ARTS IN THE OTTOMAN EMPIRE

Öz

The development of painting in the Ottoman Empire accelerated in the 19th century, and many painters were trained during this period. The artists of the period who shaped the art of painting carried out many activities to develop, exhibit, and interact. At the beginning of this platform is the formation of the Ottoman Painters Society. This society, the first independent artist group, has brought together painters and will direct their artistic activities. In addition, with the newspaper published by the culture, the skill and essence of Ottoman painting art were drawn to attention nationally and internationally. The newspaper contains many articles about the School of Fine Arts in The Ottoman Empire. These articles discussed many issues, including the school's educational program, teachers, and graduates. It has been a valuable source of information in transferring the heritage of Ottoman art and culture to future generations. It is essential to reveal the concepts and problems by looking at the educational process of the School of Fine Arts in The Ottoman Empire, which shaped Turkish Painting Art and education, from the perspective of an article in the newspaper of the period. Based on this importance, the article titled "Visiting the Exam Hall of School of Fine Arts in The Ottoman Empire," written by Şerif Abdülkadirzade Hüseyin Haşim, Editorial Director of the Ottoman Painters Society Newspaper dated 1 June 1911 (17 Cemâziye'l-âhir 1329) was discussed. was evaluated using the qualitative method. This article, written after visiting the examination hall of the School of Fine Arts in The Ottoman Empire in June 1911, where student works were exhibited, was aimed to be a source for the article by considering it with the literature.

Anahtar Kelimeler

School of Fine Arts in The Ottoman Empire, Ottoman Painters Society, Ottoman Painters Society Newspaper, Exam and Competition School of Fine Arts in The Ottoman Empire

Kaynakça

• Arlı, D. B. (2000). Oryantalizmden Çağdaş Türk Resmine. İstanbul: Creative Yayıncılık.
• Aydın, U. D. (2014). Sanayi-i Nefise Mektebi ve Paris Güzel Sanatlar Okulu L’ecole Des Beaux-Arts Üzerine Bir Değerlendirme. The Journal of Akademik Social Science, 2(6), 74-81.
• Başkan, S. (1997). Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye’de Resim. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Berk, N. & Özsezgin, K. (tarih yok). Cumhuriyet Dönemi Türk Resmi. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Cezar, M. (1995). Sanatta Batı’ya Açılış ve Osman Hamdi-II. İstanbul: Erol Kerim Aksoy Kültür, Eğitim ve Spor Sağlık Vakfı Yayınları.
• Dokumacı, Y. S. (2017). Mehmet Ziya ve Tarih-i Sanayi. Dört Öge, 5(11), 169-181.
• Epikman, R. (1967). Osman Hamdi. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
• Erbay, M. (2000). Plastik Sanatlar Eğitimi’nin Gelişimi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Ersoy, A. (1998). Günümüz Türk Resim Sanatı (1950’den 2000’e). İstanbul: Bilim Sanat Galerisi.
• Gençel, Ö. (2021). Sanayi-i Nefise Mektebi 1882-1928, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Germeç, U. (2018). Batılılaşma Yönünde Türk Resim Sanatının Estetik Bağlam Sorunu. Ulakbilge, 6(29), 1363-1387.
• Gültekin, G. (1992). Batı Anlayışında Türk Resim Sanatı. Ankara: Ajans-Türk Matbaacılık.
• Kalça, M. (1996). Ressam Sami Yetik’in Osmanlı Ressamlar Cemiyeti Gazetesi’ndeki Yazıları, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Keskin, B. (2017a). 25 Haziran 1327 (1911) Yılına Ait Sanayi-i Nefise Mektebi’nin Talimatnamesi ve Ders Programı. The Journal of Kesit Academy, 3(9), 426-445.
• Keskin, İ. (2017b). 1831-1920 Yılları Arasındaki Türkiye’deki Litografi (Taşbaskı) Sanatı. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 23(38), 9-20.
• Mert, T. (1998). Sanayi-i Nefise Mektebi. Tarih ve Medeniyet Dergisi. https://scholar.google.com/scholar?hl=tr&as_sdt=0%2C5&q=sanayi+nefise&oq=sanayi adresinden 19 Temmuz 2023 tarihinde erişildi.
• Naipoğlu, S. (2008). Sanayi-i Nefise Mektebi’nde Sanat Tarihi Yaklaşımı ve Vahit Bey, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özel, M. (1999). Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Türk Resim Sanatı. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Özkaya, Y. (1993). II. Abdülhamid’e Güzel Sanatlar Hakkında Sunulan Layiha. Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 4(4), 645-685.
• Özsezgin, K. (tarih yok). Cumhuriyet’in 75. Yılında Türk Resmi. Ankara: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Özyiğit, H. (2012). 1830 ve 1920 Yılları Arasında Süreli Yayınlarda Türk Resim Sanatı Eleştirisi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Renda, G. & Erol, T. (tarih yok). Başlangıcından Bugüne Çağdaş Türk Resim Sanatı Tarihi-I. İstanbul: Tiglat Yayınları.
• Sinanlar, S. (2008). Pera’da Resim Üretim Ortamı 1844-1916, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şerifoğlu, Ö. F. (2009). Türk Resim Sanatının Bir Asırlık Öyküsü II. İstanbul: Mas Matbaa.
• Tansuğ, S. (2008). Çağdaş Türk Sanatı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Turani, A. (1977). Batı Anlayışına Dönük Türk Resim Sanatı. Ankara: Doğuş Matbaacılık.
• Zihnioğlu, Y. (2007). Osmanlı Ressamlar Cemiyeti Gazetesi 1911-1914. İstanbul: Kitap Yayınevi.