The Effect Service-Learning Approach on Gaining Responsibility and Environ-Mental Awareness: Value of the Month Example

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 28, 15 - 32, 30.06.2024

Merve Turan , Ata Pesen

https://doi.org/10.31455/asya.1455642

Öz

The aim of this research is to examine the effect of the service-learning approach on gaining responsibility and environmental awareness. For this purpose, the service-learning approach was used in the value-of-the-month activities in secondary education institutions. This way, environmental awareness and responsibility values were tried to be gained. The research used a mixed method in which qualitative and quantitative data are used together. In the quantitative dimension of the study, a single group pre-test post-test experimental design was used. In the qualitative dimension of the research the instrumental case study design was used to support the micelle data. The Research was carried out at Fatih Anatolian High School in Batman province in the 2021-2022 academic year. 82 students studying in the 9, 10, 11 ve 12. classes participated in the research. “Attitude toward Environmental Scale” and İndividual and Social Responsibility Scale” were used to collect the quantitative data of the study. Semi-structured interview form developed by the researcher was used as a qualitative data collection tool. İn the analysis of quantitative data, the dependent groups’ t-test was applied. The data obtained from the interview form used in the qualitative dimension of the research were subjected to content analysis and descriptive analysis. As a result of the research, it was determined that the approach of learning by serving in the value of the month activities increased the students’ awareness of responsibility and the environment. As a result of the qualitative findings, it was determined that the students became aware of environmental problems, learned their responsibilities towards environmental problems, fulfilled their responsibilities, and were satisfied with this issue.

Anahtar Kelimeler

Service Learning, Value, Environmental Awareness, Responsibility, Student

Hizmet Ederek Öğrenme Yaklaşımının Sorumluluk ve Çevre Bilincinin Kazandırılmasına Etkisi: Ayın Değeri Örneği

Öz

Hizmet ederek öğrenme yaklaşımının sorumluluk ve çevre bilincinin kazandırılmasına etkisini incelemek amacıyla ortaöğretim kurumlarında uygulamada olan ayın değeri etkinliklerinde hizmet ederek öğrenme yaklaşımı kullanılmıştır. Bu araştırmada, hizmet ederek öğrenme yaklaşımının sorumluluk ve çevre bilincinin kazandırılmasına etkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmada nitel ve nicel verilerin bir arada kullanıldığı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda tek gruplu ön test-son test deneysel desen, nitel boyutunda ise nicel verileri desteklemek amacıyla araçsal durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırma, 2021-2022 öğretim yılında Batman ilinde bulunan bir devlet lisesinde yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu 9, 10, 11 ve 12. sınıfta öğrenim gören 82 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel boyutunda veri toplama aracı olarak Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği ile Bireysel ve Toplumsal Sorumluluk Ölçeği; nitel boyutunda veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde bağımlı gruplar t testi uygulanmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda kullanılan görüşme formundan elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda, ayın değeri etkinliklerinde hizmet ederek öğrenme yaklaşımının öğrencilerin sorumluluk ve çevre bilincinin gelişimine katkı sağladığı tespit edilmiştir. Elde edilen nitel bulgular sonucunda öğrencilerin çevre sorunlarının farkına vardıkları, çevre sorunlarına yönelik sorumluluklarını öğrendikleri, sorumluluklarını yerine getirdikleri ve bu konuda doyum sağladıkları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hizmet Ederek Öğrenme, Değer, Çevre Bilinci, Sorumluluk, Öğrenci

Kaynakça

• Akcanca, N. & Girgin, D. (2020). Öğretmen Adaylarının Topluma Hizmet Uygulamalarına İlişkin Algılarının Hizmet Ederek Öğrenme Düzeylerini Yordama Gücü. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(3), 2201-2224. https://doi.org/10.15869/itobiad.755333
• Akpınar, B. (2017). Program Geliştirmenin Felsefi Temelleri. B. Oral, T. Yazar (Ed.). Eğitimde Program Geliştirme ve Değerlendirme İçinde (s. 43-83). Ankara: Pegem Akademi.
• Altınok, A. (2019). Sosyal Bilgilerde Hizmet Ederek Öğrenmenin Öğrencilerin İyi Vatandaşlık Algı, Bilgi ve Tutumlarına Etkisi ve Öğretmen Görüşleri, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Aykırı, K. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adaylarının Topluma Hizmet Ederek Öğrenme Deneyimlerinin Diğerkâmlık Değeri ve Sosyal Problem Çözme Becerisi Açısından Değerlendirilmesi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Baki, A. & Gökçek, T. (2012). Karma Yöntem Araştırmalarına Genel Bir Bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 1-21.
• Bengiç Çolak, G. (2015). Sosyal Bilgiler Dersinde Hizmet Ederek Öğrenme Yaklaşımının Vatandaşlık Eğitimindeki Rolü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bringle, R. G., Santos Rego, M. A., & Regueiro, B. (2022). Service Learning, Educational İnnovation and Social Transformation. In Frontiers in Education, 6, 542). Frontiers.
• Bulucu Büyüksoy, G. D. (2020). Bir Devlet Üniversitesinde Okuyan Öğrenci Hemşirelerin Topluma Hizmet Ederek Öğrenme Deneyimi: Nitel Bir Araştırma. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 2(1), 14-25.
• Butler, A. F. (2009). Service Learning, Civic Responsibilty and Attitudes of Secondary Students. (Unpublished Ph.D. Thesis), Minnesota: Walden University.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2020). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Celio, C. I., Durlak, J. & Dymnicki, A. (2011). A Meta-Analysis of the Impact of Service-Learning on Students. Journal of experiential education, 34(2), 164-181.
• Christensen, L. B., Johnson, R. B., & Turner, L. A. (2015). Araştırma Yöntemleri: Desen ve Analiz [Research Methods Design and Analysis]. (A. Aypay, Trans. Ed.). Anı Yayıncılık. (Original work published 2014).
• Creswell, J. W. & Plano Clark, V. L. (2014). Karma Yöntem Araştırmaları: Tasarımı ve Yürütülmesi (Çev. Ed. Y. Dede ve S. B. Demir). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Creswell, J. W. (2014). Araştırma Deseni: Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları (Çev. Ed. S. B. Demir). Ankara: Eğiten Kitap.
• Dewey, J. (1959). Okulda Ahlak Eğitimi (Oğuzkan Ferhan, Çev.). Moral Principles in Education, 1-17.
• Duckenfield, M. & Wright, J. (2001). Pocket guide to service-learning. Clemson, SC: National Dropout Prevention Center.
• Filiz, B. & Demirhan, G. (2015). Bireysel ve Sosyal Sorumluluk Ölçeği’nin (BSS-Ö) Türk Diline Uyarlanma Çalışması. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 51-64.
• Fiske, E. (2001). Learning in deed: The Poer of Service Learning for American Schools. Battle Greek, Ml: W.K. Kellogg Foundation.
• Furco, A. & Root, S. (2010). Research Demonstrates the Value of Service Learning. Phi Delta Kappan, 91(5), 16-20.
• Furco, A. (1996). Service-learning: A Balanced Approach to Experiential Education. In Expanding boundaries: Serving and Learning (pp. 2–6). Washington, DC: Corporation for National Service.
• George, D. & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step Bysstep: A Simple Guide and Reference. Baston: Allyn & Bacon.
• Haines, S. (2010). Environmental Education and Service Learning in The Tropics: Making Global Connections. Journal of College Science Teaching, 39(3), 16-23.
• Hair, J. F., Balck, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E. & Tatham, R. L. (2009). Multivariate Data Analysis, Pearson Education Limited (6th ed.). Hoboken: New Jersey.
• Johnson, R. B. & Onwuegbuzie, A. J. (2004). Mixed Methods Research: A Research Paradigm Whose Time Has Come. Educational Researcher, 14-26.
• K-12 SL Project Planning Toolkit. (2009). RMC Research Corporation, National Service-Learning Clearing House
• Kesgin, S. (2015). Cumhuriyet Dönemi Ahlak Eğitimi Üzerine Bir Değerlendirme ve Öneriler. Eğitim ve Ahlak Şurası (s. 164-204). Ankara: Eğitim Bir Sen.
• Kolb, D. A. (1984). Experiential Learning: Experience As the Source of Learning and Development. Nev Jersev: Prentice-Hall.
• Küçükoğlu, A. (2012). Öğretmen Eğitiminde Toplu Hizmet Uygulamaları Deneyimi Bir Öğrenme Yaklaşımı. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(4), 214-226.
• Küçükoğlu, A., Kaya, İ. & Bay, E. (2010). Hizmet Ederek Öğrenme: Öğretmen Eğitiminde Yeni Bir Yaklaşım. Sempozyum: 19. Eğitim Bilimleri Kurultayı. Kıbrıs: Pegem.
• MEB. (2018). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4-8 Sınıflar) Öğretim Programı.
• Merriam, S. B. (2015). Nitel Araştırma (Çev. Editörü: Selahattin Turan). Nobel. Ankara.
• Nas, S. E., Çoruhlu, T. Ş. & Akbulut, H. İ. (2015). Topluma Hizmet Uygulamaları Dersinden Yansımalar: Özel Durum Çalışması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(26), 27-43.
• Özdemir, S. M. & Tokcan, H. (2010). Topluma Hizmet Uygulamaları Dersinin Öğretmen Adaylarının Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 41-61.
• Özden, M. Y. & Durdu, L. (2016). Eğitimde Üretim Tabanlı Çalışmalar İçin Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Patton, M. Q. (2018). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri, (Çeviri Ed: Bütün, M. & Demir, SB). 2. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
• Pesen, A. & Epçaçan, C. (2019). Okullarda Ahlak Eğitimi ve Etik Kurullar. B. Oral, A. Çoban ve M. Bars Eğitimde Ahlak ve Etik İçinde, (s. 223-243). Ankara: Pegem akademi.
• Roehlkepartain, E. (2009). Service-Learning in Community- Based Organizations: A Practical Guide to Starting and Sustaining High-Quality Programs. Minnesota: Learn and Serve American's National Service-Learning Clearing House.
• Scales, P. C., Blyth, D. A., Berkas, T. H. & Kielsmeier, J. C. (2000). The Effects of Service-Learning on Middle School Students’ Social Responsibility and Academic Success. The Journal of Early Adolescence, 20(3), 332-358.
• Schneller, A. J. (2008). Environmental Service Learning: Outcomes of Innovative Pedagogy in Baja California Sur, Mexico. Environmental Education Research, 14(3), 291-307.
• Silcox, H. C. (1993). Experiential Environmental Education in Russia: A Study in Community Service Learning. The Phi Delta Kappan, 74(9), 706-709.
• Sönmez, Ö. F. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Topluma Hizmet Uygulamaları Dersine Yönelik Görüşlerinin Kazanım Boyutunda Değerlendirilmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 53-71.
• Sumarmi, S., Wahyuningtyas, N., Sahrina, A. & Aliman, M. (2022). Hizmet Öğrenimi (EV_SL) ile Bütünleştirilmiş Çevre Gönüllülüğünün, Öğrencinin Çevreye Özen Tutumlarını ve Sosyal Becerilerini Geliştirmeye Etkisi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 12 (1), 168-176.
• Tozlu, N. (1992). Eğitim Felsefesi (Araştırma-İnceleme Dizisi). Ankara: Millî Eğitim Basım Evi.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitim Bilimleri Araştırmalarında Etkin Olarak Kullanılabilecek Nitel Bir Araştırma Tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 543-559.
• Ulu, A. S. (2007). Kurumsal Sosyal Sorumluluk: Bir Alan Çalışması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kahramanmaraş: Sütçü İmam Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı.
• Ulu, S. (2017). Bir öğretim yöntemi olarak hizmet ederek öğrenme uygulamalarının din kültürü ve ahlak bilgisi derslerindeki yeri ve değeri. (Yayımlanmamış doktora tezi), Ankara: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ulusoy, K. & Topcubaşı, T. (2019). Değerler Eğitiminde Hizmet Ederek Öğrenme Yaklaşımı: Hayat Bilgisi Dersinde Örnek Bir Uygulama. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 1509-1544.
• Veugelers, W., Schuıtema, J. & Dam, G. T. (2007). Teaching Strategies for Moral Education: A Review. Curriculum Studies, 1-21.
• Yeşil, M. & Turan, Y. (2020). Çevresel Duyarlılık Üzerine Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 418-435.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (11. Baskı). Ankara: Seçkin.