Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Kişilik Özelliklerinin Belirlenmesi ve Turizm Sektörüne Uyumu Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2012, Cilt: 23 Sayı: 2, 203 - 219, 01.12.2012

Zeynep Aslan , Şafak Ünüvar , Alaattin Başoda

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, potansiyel işgören konumundaki turizm eğitimi alan öğrencilerin (n=924) kişilik özelliklerini, orijinali Costa ve McCrae (1992) tarafından geliştirilen NEO-FFI (Beş Faktör Kişilik Ölçeği) ile saptayarak, ilgili literatür ışığında turizm sektörü bağlamında değerlendirmektir. Anket yöntemiyle elde edilen verileri test etmek için temel belirleyici istatistikler (ortalama ve standart sapmalar) kullanılmıştır. İstatistiksel analiz sonuçları, turizm eğitimi alan öğrencilerin duygusal dengesizlik, deneyime açıklık ve dışadönüklük özelliklerinden aldıkları puanların orta, sorumluluk ve yumuşak başlılık özelliklerinden aldıkları puanların yüksek olduğunu göstermektedir. Böylece, öğrencilerin baskın (ön plana çıkan) kişilik özelliklerinin sorumluluk ve yumuşak başlılık olduğu ortaya çıkmaktadır. Kişilik-iş uyumunun; birey, işletme ve toplum açısından olumlu sonuçlar doğurduğu görülmektedir. Bu nedenle, bu araştırmayla turizm sektöründe kişilik-iş uyumunun önemiyle ilgili farkındalık yaratmak amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Aksu, A. A. ve Köksal, C. D. (2005). Perceptions and Attitudes of
• Tourism Students in Turkey, International Journal of Contemporary
• Hospitality Management, 17 (5): 436 – 447.
• Antony, J. S. (1998). Personality-Career Fit and Freshman Medical
• Career Aspirations: A Test of Holland’s Theory, Research
• in Higher Education, 39 (6): 679-698.
• Arıkan, R. (1995). Araştırma Teknikleri ve Rapor Yazma. Ankara:
• Tutibay Ltd. Şti.
• Aytaç, S. (2001). Örgütsel Davranış Açısından Kişiliğin Önemi,
• Uludağ Üniversitesi Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları
• Dergisi, 3 (1).
• Barnett, L. A. ve Klitzing, S. W. (2006). Boredom in Free Time:
• Relations with Personality, Affect, and Motivation for
• Different Gender, Racial and Ethnic Students Groups, Leisure
• Sciences, 28: 223-244.
• Barrick, M. R. ve Mount, M. K. (1991). The Big Five Personality
• Dimensions and Job Performance: A Meta-Analysis, Personnel
• Psychology, 44: 1-26.
• Barrows, C. W. ve Bosselman, R. H. (Eds.). (1999). Hospitality
• Management Education. New York, NY: The Haworth Hospitality
• Press.
• Berings, D., De Fruyt, F. ve Bouwen, R. (2004). Work Values and
• Personality Traits as Predictors of Enterprising and Social
• Vocational Interests, Personality and Individual Differences,
• : 349-364.
• Bernard, H. R. (2000). Social Research Methods. Londra: Sage Publications.
• Betz, N. E. ve Serling, D. A. (1993). Construct Validity of Fear
• of Commitment as an Indicator of Career Indecisiveness,
• Journal of Career Assessment, 1: 21-34.
• Brymer, R. A. ve Pavesic, D. V. (1990). Personality Characteristics
• and Profiles of Hospitality Management Graduate, Journal
• of Hospitality and Tourism Research, 14 (1): 77-86.
• Brown, T. J., Mowen, J. C., Donavan, D. T. ve Licata, J. W. (2002).
• The Customer Orientation of Service Workers: Personality
• Trait Effects on Self and Supervisor Performance Ratings,
• Journal of Marketing Research, 39: 110-119.
• Chen, S-C., Wu, M-C. ve Chen, C-H. (2010). Employees’ Personality
• Traits, Work Motivation, and Innovative Behavior
• in Marine Tourism Industry, J. Service Science and Management,
• : 198-205.
• Churchill, G. A. (1996). Basic Marketing Research. Fort Worth:
• The Dryden Pres.
• Costa, P. T. ve McCrae, R. R. (1992). NEO-PI-R Professional Manual.
• Revised NEO Personality Inventory (NEO-PIR) and
• NEO Five Factor Inventory (NEO-FFI). Odessa, FL: Psychological
• Assessment Resources.
• Costen, W. M. ve Barrash, D. I. (2006). ACE-Ing The Hiring Process:
• A Customer Service Orientation Model, Journal of
• Human Resources in Hospitality and Tourism, 5 (1): 35-49.
• De Fruyt, F. ve Mervielde, I. (1996). Personality and Interests as
• Predictors of Educational Streaming and Achievement,
• European Journal of Personality, 10: 405-425.
• Ekinci, Y. ve Dawes, P. L. (2009). Consumer Perceptions of
• Frontline Service Employee Personality Traits, Interaction
• Quality, and Consumer Satisfaction, The Service Industries
• Journal, 107 (125): 503-521.
• Eren, D. (2007). Örgütsel Hizmet Odaklılığın İşletme Performansı
• Üzerindeki Etkisi: Konaklama İşletmelerinde Bir
• Uygulama. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Erciyes Üniversitesi,
• Kayseri.
• Goldberg, L. R. (1990). An Alternative “Description of Personality”:
• The Big-Five Factor Structure, Journal of Personality
• and Social Psychology, 59: 1216-1229.
• Harris, J. A., Vernon, P. A., Johnson, A. M. ve Jang, K. L. (2006).
• Phenotypic and Genetic Relationships between Vocational
• Interests and Personality, Personality and Individual
• Differences, 40: 1531-1541.
• Hogan, R. (2009). Kişilik ve Kurumların Kaderi. (Çev: Selen Y. Kölay).
• İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Hoyle, M. S. (2003). The Purpose of Undergraduate Tourism
• Programs in the United Kingdom, Journal of Hospitality,
• Leisure, Sport & Tourism Education, 2 (1): 49-74.
• Hurley, R. F. (1998). Customer Service Behavior in Retail Settings:
• A Study of the Effect of Service Provider Personality,
• Journal of the Academy of Marketing Science, 26 (2): 115-127.
• Janes, P. L., Wisnom, M.S. ve Pybus, D. S. (2003). Understanding
• Interpersonal Behavior Changes From Student to Professional,
• Journal of Teaching in Travel and Tourism, 3 (3): 53-64.
• Judd, C. M., Smith, E. R. ve Kidder, L. H. (1991). Research Methods
• in Social Relations. Forth Worth: Hartcourt Brace Jovanovich
• College Publishers.
• Judge, T. A. ve Cable, D. M. (1997). Applicant Personality, Organizational
• Culture, and Organization Attraction, Personnel
• Psychology, 50: 359–394.
• Judge, T. A., Heller, D. ve Mount, M. K. (2002). Five-Factor Model
• of Personality and Job Satisfaction A Meta-Analysis,
• Journal of Applied Psychology, 87 (3): 530-541.
• Kim, H. J., Shin, K. H. ve Umbreit, W. T. (2007). Hotel Job Burnout:
• The Role of Personality Characteristics, Hospitality
• Management, 26: 421-434.
• Kuşluvan, S. (1999). Turizm İşletmelerinde Hizmet Kalitesi Yönetimi,
• Milli Prodüktivite Merkezi Semineri, 16-17 Kasım.
• Nevşehir: Milli Prodüktivite Merkezi.
• Kuşluvan, S. ve Kuşluvan, Z. (2000). Perceptions and Attitudes
• of Undergraduate Tourism Students towards Working in
• the Tourism Industry in Turkey, Tourism Management, 21:
• –269.
• Kuşluvan, S. ve Kuşluvan, Z. (2005). Otel İşletmelerinde İş ve
• İşletme ile İlgili Faktörlerin İşgören Tatmini Üzerindeki
• Görece Etkisi: Nevşehir Örneği, Anatolia: Turizm Araştırmaları
• Dergisi, 16 (2): 183-203.
• Kuşluvan, S., Kuşluvan, Z., İlhan, İ. ve Buyruk, L. (2010). The
• Human Dimension: A Review of Human Resources
• Management Issues in the Tourism and Hospitality Industry,
• Cornell Hospitality Quarterly, 51 (2) 171-214.
• Kuşluvan, S. ve Eren, D. (2011). İşgörenlerin Kişilik Özelliği
• Olarak Hizmet Verme Yatkınlığı ve Ölçümü: Bir Literatür
• Taraması, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 22 (2):
• -153.
• Lai, H-S. (2003). Learning Styles and Personality Types: Identification
• and Comparison of Hospitality Students in Taiwan
• and The United States. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). The
• Graduate Faculty of Texas University, A.B.D.
• Leung, R. ve Law, R. (2010). A Review of Personality Research
• in the Tourism and Hospitality Context, Journal of Travel
• and Tourism Marketing, 27: 439-459.
• Liao, H. ve Chuang, A. (2004). A Multilevel Investigation of Factors
• Influencing Employee Service Performance and Customer
• Outcomes, Academy of Management Journal, 47 (1):
• -58.
• Lievens, F., Coetsier, P., Fruyt, F. D. ve Maeseneer, J. D. (2002).
• Medical Students’ Personality Characteristics and Academic
• Performance: A Five-Factor Model Perspective, Medical
• Education, 36: 1050-1056.
• Lindley, L. D. ve Borgen, F. H. (2000). Personal Style Scales of
• the Strong Interest Inventory: Linking Personality and Interests,
• Journal of Vocational Behavior, 57: 22-41.
• Lounsbury, J. W., Tatum, H. E., Chambers, W., Owens, K. S. ve
• Gibson, L. W. (1999). An Investigation of Career Decidedness
• in Relation to “Big Five” Personality Constructs and
• Life Satisfaction, College Student Journal, 33 (4): 646-652.
• Malhotra, N. K. (1996). Marketing Research: An Applied Orientation.
• New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
• McCrae, R. R. ve Costa, P. T. Jr. (1991). Adding Liebe and Arbeit:
• The Full Five Factor Model And Well-Being, Personality
• and Social Psychology Bulletin, 17: 227–232.
• Mount, M. K., Barrick, M. R. ve Stewart, G. L. (1998). Five-Factor
• Model of Personality and Performance Involving Interpersonal
• Interactions, Human Performance, 11 (2/3): 145-165.
• Nguyen, N. (2006). The Collective Impact of Service Workers
• and Servicescape on the Corporate Image Formation,
• Hospitality Management, 25: 227-244.
• ÖSYM (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi). (2011). 2006-
• Arası Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları
• Kılavuzları. http://www.osym.gov.tr/, Erişim tarihi:
• 08.2011.
• Richardson, S. (2008). Undergraduate Tourism and Hospitality
• Students’ Attitudes toward a Career in the Industry: A
• Preliminary Investigation, Journal of Teaching in Travel and
• Tourism, 8 (1): 23-46.
• Robson, C. (2002). Real World Research. Oksford: Blackwell.
• Sav, D. (2008). Bireysel Kariyer Planlamada Etkili Olan Faktörler
• ve Üniversitelerin Etkisi Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış
• Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi,
• Isparta.
• Silva, P. (2006). Effects of Disposition on Hospitality Employee
• Job Satisfaction and Commitment, International Journal of
• Contemporary Hospitality Management, 18 (4): 317-328.
• Slattery, P. (2002). Finding The Hospitality Industry, Journal of
• Hospitality, Leisure, Sport, And Tourism Education, 1 (1):
• -28.
• Somer, O. (1998). Beş-Faktör Kişilik Modeli. Türk Psikoloji Yazıları,
• (2): 35-62.
• Somer, O., Korkmaz, M. ve Tatar, A. (2002). Beş Faktör Kişilik
• Envanterinin Geliştirilmesi-I: Ölçek ve Alt Ölçeklerinin
• Oluşturulması, Türk Psikoloji Dergisi, 17 (49): 21-33.
• Stewart, G. L., Carson, K. ve Cardy, R. L. (1996). The Joint Effects
• of Conscientiousness and Self-Leadership Training
• on Employee Self-Directed Behavior in a Service Setting,
• Personnel Psychology, 49 (1): 143-164.
• Stone, G. J. ve Ineson, M. E. (1997). An International Comparison
• of Personality Differences between Hospitality and
• Other Service Sector Managers, International Journal of Selection
• and Assessment, 5 (4): 215-228.
• Szeliga, E. M. R. (2009). Personality of Servers: What Kind of
• People Wait Tables? (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• School of Professional Psychology, Pasific University,
• Hillsboro-Oregon.
• Teng, C. C. (2008). The Effects of Personality Traits and Attitudes
• on Student Uptake in Hospitality Employment, International
• Journal of Hospitality Management, 27: 78-86.
• Themduangkhae, W. (2002). What Motivates Senior Students to
• Work in Hospitality and Tourism Industry: A Case Study
• of Senior Students in Hospitality and Tourism Program
• at UW-Stout. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). University
• Of Wisconsin-Stout, Menomonie.
• Tokar, D. M., Fischer, A. R. ve Subisch, L. M. (1998). Personality
• and Vocational Behavior: A Selective Review of the
• Literature, 1993-1997, Journal of Vocational Behavior, 53:
• -153.
• TÜROFED Turizm Raporu (2011). Yıl 1, Sayı 4, Mart, http://
• www.akbank.com/doc/turızm_raporu-4.pdf, Erişim Tarihi:
• 10.2011.
• Ünüvar, Ş. ve Başoda, A. (2012). Algılanan Hizmet Verme Yatkınlığının
• Müşteri Memnuniyeti Üzerindeki Etkisi: Konaklama
• İşletmelerinde Bir Araştırma, SOİD Seyahat ve
• Otel İşletmeciliği Dergisi, 9 (1): 46-64.
• Weinstein, T. A. R., Capitanio, J. P. ve Gosling, S. D. (2008). Personality
• in Animals. İçinde O. P. John; R. W. Robins ve L.
• A. Pervin (Editörler), Handbook of Personality: Theory and
• Research (ss. 328- 350), New York: The Guilford Press.
• YÖK (Yüksek Öğretim Kurumu). (2011). Üniversiteler, http://
• www.yok.gov.tr/content/view/527/222/lang,tr/, Erişim Tarihi:
• 08.2011.
• Zimmerman, R. D. (2008). Understanding the Impact of Personality
• Traits on Individuals’ Turnover Decisions: A Meta-
• Analytic Path Model, Personnel Psychology, 61: 309-348.