Kilikia Satraplığı

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 37 - 51, 30.12.2019

Kürşat Bardakcı

Öz

Persler tüm Yakındoğu’yu ele geçirdikten sonra, yönetimin tek merkezden idare edilmesinin mümkün olmayacağı düşüncesiyle satraplık sistemini oluşturmuşlardır. Anadolu’da kurulan bu satraplıklardan birisi de Kilikia Satraplığı’dır. İlk dönemlerde Kilikia’nın yönetimi doğrudan Pers kökenli valiler yerine, daha önce de bölgenin yönetimini elinde bulunduran Syennesis unvanlı yerel krallara bırakılmıştır. Bu yerel krallar aynı zamanda satraplık yetkisine de sahiptirler. Söz konusu bu durum satraplığın ayrıcalıklı bir statüye sahip olduğunu göstermektedir. Syennenis hanedanlığının bu statüyü kullanarak uyguladığı çıkarcı politikaları, egemenlik sınırlarının genişlemesini sağlamıştır. Ancak bir süre sonra Pers Büyük Kralı, Syennessis hanedanlığının çıkarcı politikaları sebebiyle, Kilikia’ya doğrudan Pers kökenli satrapları görevlendirmiştir. Büyük İskender’in egemenliği ile birlikte ise Pers satraplık sistemi devam etmiş; Balakros Kilikia Satraplığı’na atanmıştır.
Bu çalışmamızda da Kilikia Satraplığı irdelenecektir. Bu kapsamda başta antik kaynaklar olmak üzere konuyla ilgili arkeolog ve eskiçağ tarihçisi bilim insanlarının görüşlerinden yararlanılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Persler, Satraplık, Kilikia, Syennesis, Balakros

Kaynakça

• Antik Kaynaklar
• Arrianus. Alexandroi Anabasis, (İskender’in Seferleri), (çev. Meriç Mete), İstanbul: İdea Yayınevi.
• Diodoros. Bibliotheka Historika, Vol. IX, Loeb Classical Library.
• Herodotos. Historia (Heredot Tarihi), Çeviri: Müntekim Ökmen ve Azra Erhat, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ksenephon. Anabasis, ed. Carleton L. Brownson, Cambridge: Harvard University Press.
• Nepos. Kings, ed. Albert Fleckeisen, Leipzig.
• Plutarkhos. Plutarkhos, Bioi Paralelloi: Alexander & Caesar, Çeviri: Furkan Akderin, İstanbul: Alfa Yayınları.
• Strabon. Geographica (Antik Anadolu Coğrafyası: XII, XIII, XIV), Çeviri: Adnan Pekman, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Modern Kaynaklar
• Bahar, Hasan. “Konya Çevresi Tarih Araştırmaları-I: Hititlerden Romalılara Kadar Isauria Bölgesi”, S.Ü. Fen Edebiyat Fakültesi Edebiyat Dergisi, 9-10 (1995): 219-246.
• Bosch, C. Emin. Roma Tarihinin Anahatları Kısım I. Cumhuriyet. Çeviri: Sabahat Atlan., İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1957.
• Briant, Pierre. From Cyros to Alexander: A History of the Persian Empire, Trans. Peter D. Daniels., Indiana: Eisenbrauns, 2002.
• Brosius, “Court and Court Ceremonies in Achamaneid Persia”, The Court and Court Society in Ancient Monarchies, ed. A. J. S. Spawforth, 1-57, New York: Cambridge Universty Press, 2007.
• Casabonne, Olivier. La Cilicie á L’époque achéménide, eds. De Boccard, Paris: Persika 3, 2004.
• Curtis, V. Sarkhosh. İran Mitleri. Çeviri: Fatma Esra Aslan., Ankara: Phoenix Yayınevi, 2016.
• Durugönül, Serra. “Nagidos’un Tarihteki Yeri”, La Cilicie: Espaces et Pouvoirs Locaux, 2-5 Novembre 1999, İstanbul: Table Ronde Internationale, Varia Anatolica XIII (2001): 429-443.
• Erhan, Fatih. “Mallos Sikkeleri Üzerine Bir İnceleme.”, Çukurova Araştırmaları Dergisi 2 (2) (2016): 54-71.
• Heckel, Waldemar. The Marshals of Alexander’s Empire, London: Routledge, 2005.
• Kaya, Mehmet Ali. “Anadolu’da Pers Satraplıkları: Kuruluş, Yönetim ve Etnik Yapı.” Cedrus VI (2018): 159-179.
• Kuhrt, Amelie. Eski Çağ’da Yakındoğu (M.Ö. 3000-330). Çeviri: Dilek Şendil, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2017.
• Kurt, Mehmet. “Karaman’da Eskiçağlara Ait Kültürel Unsurlar ve Turizm Açısından Önemi”, S.Ü. Edebiyat Fakültesi Dergisi 21 (2009): 165-196.
• Kurt, Mehmet. “M.Ö. VI.-V. Yüzyıllarda Kilikia Bölgesi: Küresel Güçler ve Syennesis Krallığı.”, Tarihin Peşinde Dergisi 13 (2015): 303-326.
• Memiş, Ekrem. Eski İran Tarihi (Medler, Persler, Partlar). Bursa: Ekin Yayınevi, 2018.
• Tekin, Oğuz. Eski Yunan ve Roma Tarihine Giriş. İstanbul: İletişim Yayıncılık, 2012.
• Ruzicka, Stephen. Trouble in the West: Egypt and the Persian Empire (525-332 BC), Oxford: Oxford University Press, 2012.
• Ünal, Ahmet. “Hitit İmparatorluğu’nun Yıkılışından Bizans Döneminin Sonuna Kadar Adana ve Çukurova Tarihi.”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 (3) (Arkeoloji Özel Sayısı) (2006): 67-102.
• Ünal, Ahmet ve Girginer, K. Serdar. Kilikya-Çukurova: İlk Çağlardan Osmanlı Dönemi’ne Kadar Kilikya’da Tarihi Coğrafya, Tarih ve Arkeoloji, İstanbul: Homer Kitabevi, 2007.
• Van de Mieroop, Marc. Eski Yakındoğu Tarihi (M.Ö. 3000-323). Çeviri: Sinem Gül. İstanbul: Homer Kitabevi, 2018.