SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN ÖĞRENCİ MERKEZLİ ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİNİ KULLANMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 23 Sayı: 39, 83 - 94, 02.07.2018

Suat Polat

https://doi.org/10.17295/ataunidcd.431494

Cited By: 2

Öz

Dünyada son zamanlarda sosyal, kültürel, ekonomik
ve siyasal alanlarda meydana gelen önemli gelişmeler, her alanda olduğu gibi
eğitim alanında da birtakım yeniliklerin yapılmasını elzem kılmıştır. İnsanların
dünyada meydana gelen bu gelişmelere ayak uydurabilmeleri yenilenmiş eğitim
programları yoluyla olacaktır. Bu açıdan MEB tarafından tüm alanlarda olduğu
gibi Sosyal Bilgiler Öğretim Programları’nda da yenilenme çalışmaları yapılmış ve
2005-2006 eğitim öğretim yılından itibaren yapılandırmacı yaklaşım doğrultusunda
yeni Sosyal Bilgiler Öğretim Programı yürürlüğe girmiştir. 2005 yılından sonra
dünyanın her tarafında meydana gelen gelişmelere paralel olarak eğitimde yenilenme
çalışmaları devam etmiş olup 2017-2018 eğitim öğretim yılından itibaren
yeni Sosyal Bilgiler Öğretim Programı yenilenerek yürürlüğe girmiştir. Gerek
2005 gerekse 2017 öğretim programları yapılandırmacı öğrenme kuramı dikkate
alınarak hazırlanmıştır. Bu kuram öğrencinin aktif bir şekilde eğitim öğretim
sürecine katılması gerektiği üzerine inşa edilmiştir. Bu kuramın etkili bir
şekilde işlemesi ise öğretmenlerin öğrenci merkezli öğretim yöntem ve tekniklerini
aktif bir şekilde kullanmasına bağlıdır. Bu kapsamda yapılan bu çalışmanın amacı, Sosyal
Bilgiler öğretmenlerinin öğrenci merkezli öğretim yöntem ve tekniklerini
kullanmaya yönelik tutumlarını belirlemektir. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama
modeli kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini, Sosyal Bilgiler öğretmenleri, örneklemini ise uygun örnekleme yöntemiyle seçilen 107 Sosyal Bilgiler
öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Koç (2014)
tarafından geliştirilen “Öğrenci Merkezli Öğretim Yöntem ve Tekniklerini Kullanmaya
Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışma sonucunda; Sosyal Bilgiler
öğretmenlerinin öğrenci merkezli yöntem ve tekniklerini kullanmaya yönelik tutumlarının
cinsiyet ve eğitim durumları değişkenlerine göre farklılaşmadığı saptanmıştır. Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin öğrenci merkezli
öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmaya yönelik tutumlarının kıdem değişkenine göre direnç gösterme ve maliyet inancı
alt boyutlarında düşük yaş grubunda olanlar lehine anlamlı düzeyde
farklılaştığı;  yaş değişkenine göre ise maliyet inancı alt
boyutunda düşük yaş grubunda olan öğretmenler lehine farklılaştığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

: Sosyal Bilgiler, öğretmen, yöntem ve teknik

Kaynakça

• Ağlagül, D. (2009). Beşinci sınıf Sosyal Bilgiler dersinde sınıf öğretmenlerinin yapılandırmacı öğrenme ortamı düzenleme becerilerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi\Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.Aygören, F. (2009). Yapılandırmacı öğrenme ortamlarının sınıf öğretmenlerinin ve okul yöneticilerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi (Çine örneği). Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.Aykaç N, Ulubey Ö,(2008). Yaratıcı drama yöntemi ile yapılandırmacılık ilişkisinin 2005 MEB ilköğretim programlarında değerlendirilmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 3(6), 25-44.Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F.(2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. (18.Baskı), Ankara: Pegem Akademi.Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. (3. Baskı), Ankara: Pegem Akademi.Çandar H, Şahin A.E.(2013) Yapılandırmacı yaklaşımın sınıf yönetimine etkilerine ilişkin öğretmen görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(44),109-119.Çelikkaya T, Kuş Z, (2009). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kullandıkları yöntem ve teknikler. Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 741-758Çınar, O., Teyfur E. ve Teyfur M. (2006). İlköğretim okulu öğretmen ve yöneticilerinin yapılandırmacı eğitim yaklaşımı ve programı hakkında görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 47–64.Dilmaç, B.., Arıcak, O.T., ve Cesur, S. (2014) A Validity and Reliability Study on the Development of the Values Scale in Turkey. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(5), 1661-1671Duban N, Küçükyılmaz E.A.(2008). Sınıf öğretmeni adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yöntem ve tekniklerinin uygulama okullarında kullanıma ilişkin görüşleri. Elemantary Education Online. 7(3),769-784.Dündar, Ş. (2008). İlköğretim Sosyal Bilgiler dersi öğrenme ortamlarının yapılandırmacı özellikler açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi\Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Ekiz, D. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. (4. Baskı), Ankara: Anı Yayıncılık.Fidan, N. K. ve Duman, T. (2014). Sınıf öğretmenlerinin yapılandırmacı yaklaşımın gerektirdiği niteliklere sahip olma düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 143-159.Fosnot, C.T. and Perry, R.S.(2007). Oluşturmacılık: Psikolojik bir öğrenme teorisi. S. Durmuş (Çev.Ed.). Oluşturmacılık: teori, perspektifler ve uygulama (s.9-42). Ankara: Nobel Yayın DağıtımGömleksiz, M. N. (2007). Yeni ilköğretim programına ilişkin öğretmen görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Euraian Journal of Educational Research, 27, 69–82.Gürbüz, O. (2010). Yapılandırmacı öğrenme uygulamalarına yönelik öğretmen tutumları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3), 835-857.Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (2001). İlköğretimde Fen Bilgisi öğretimi: Modül 7. Ankara. MEB.Karakaya, İ. (2014). Tarama (survey) araştırmalar nedir. A. Tanrıöğen, (Ed.) Bilimsel araştırma yöntemleri, ss. 56-84, (4. Baskı), Ankara: Anı Yayıncılık.Karakuş, Y. (2003). İlköğretim okulu öğretmenlerinin yapısalcı öğretmen rollerine sahip olma düzeylerinin belirlenmesi (Adapazarı Örneği). Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.Koç, C. (2014). Öğrenci merkezli öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmaya yönelik tutum ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(49), 150-170.Özden, Y. (2003). Öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.Özmen, Ş. G. (2003). Fen Bilgisi öğretmenlerinin yapılandırmacı öğrenme yaklaşımına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi\Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Öztürk, Ç. (2004). Ortaöğretim coğrafya öğretmenlerinin öğretim yöntem ve teknikleri kullanabilme yeterlilikleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 75-83.Robson, C. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri, gerçek dünya araştırması. (Çev. Edt. Ş. Çınkır ve N. Demirkasımoğlu) (1. Baskı), Ankara: Anı Yayıncılık. (Eserin Orijinali 1993’te yayımlandı).Sönmez, V. (2015). Öğretim ilke ve yöntemleri. (8. Baskı), Ankara: Anı Yayıncılık.Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2014). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. (3. Baskı), Ankara: Anı Yayıncılık.Tomul, F.,Tatlı, E. (2007). İlköğretim 4. ve 5. Sınıf öğretmenlerinin Fen ve Teknoloji dersinde yapılandırmacı yaklaşımın gerektirdiği rolleri gerçekleştirme düzeyleri. VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu. Eskişehir.Ünal Ç ve Çelikkaya T, (2009). Yapılandırmacı yaklaşımın sosyal bilgiler öğretiminde başarı, tutum ve kalıcılığa etkisi (5.sınıf örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 197-212Yıldırım, A. ve Şimşek, H.(2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma. Ankara: Seçkin Yayınları.Yıldırım, F. S. (2011). İlköğretimde fen ve teknoloji öğretmenlerinin yapılandırmacı öğrenme ortamına ilişkin görüşleri. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü), Konya.Yılmaz, B. (2006). Beşinci sınıf öğretmenlerinin Fen ve Teknoloji dersinde yapılandırmacı öğrenme ortamı düzenleme becerileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.