6-12 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARDA DİŞ HEKİMİNİN DIŞ GÖRÜNÜŞÜNÜN DENTAL DURUM İLE İLİŞKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 28 Sayı: 3, 292 - 304, 11.07.2018

Özge Yahyaoğlu Özgül Baygın , Görkem Yahyaoğlu Tamer Tüzüner

https://doi.org/10.17567/ataunidfd.473102

Cited By: 4

Öz

Amaç: Dental anksiyete; dental tedavi gören hastalarda çok
sık karşılaşılan bir durumdur. Anksiyeteye bağlı olarak tedaviden kaçınma,
hastanın oral sağlığını etkileyen ciddi problemlere yol açmaktadır. Bu nedenle,
dental anksiyetenin erken dönemlerde belirlenmesi, tedavi işlemlerinde hastanın
korkusunu yenmesini sağlayarak, tedavi işlemlerinin başarı şansını
arttırmaktadır. Çalışmanın amacı çocuklarda dental korku sıklığını, dental
korku ile diş çürüğü arasındaki ilişkiyi belirlemek ve dental tedavi sırasında
çocuğun endişesini azaltmaya yardımcı diş hekimi imajını bulmak ve bu imajın
değiştirilerek sağlanılan dental hizmeti geliştirmektir.

Gereç ve
Yöntem: Çalışmada, 6-12 yaşları
arasındaki toplam 810 hastaya
“Çocuk Korku Değerlendirme Skalası-
Dental Alt Ölçeği (CFSS-DS)” ve “Çocukların Gözüyle Diş Hekimi ve Diş Kliniği
Nasıl Olmalı” anketleri
uygulandı. Anketler uygulandıktan sonra hastaların ağız-diş muayenesi
gerçekleştirilerek DMFT/dmft indeksleri belirlendi.

Bulgular: Çocuk Korku
Değerlendirme Skalası- Dental Alt Ölçeği sonuçlarına göre hastalar 3 alt gruba
(düşük derece anksiyeteli- orta derece anksiyeteli- yüksek derece anksiye- teli)
ayrıldı. Hastaların yaş ve cinsiyete göre anksiyete skorları açısından
istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edildi (p=0.046, p=0.001). Buna
göre 6-8 yaş grubunda ve kızlarda anksiyete skorunun fazla olduğu saptandı.
Anksiyete ve diş çürüğü arasındaki ilişki değerlendirildiğinde istatistiksel
açıdan anlamlı bir fark tespit edildi (DMFT p=0.030, dmft p=0.015). Buna göre
DMFT/dmft değerleri yüksek derece anksiyeteli hastalarda daha fazla bulundu. Diş hekimine gitme yönünden hastaların koruyucu
ekipman, maske ve eldiven rengi tercihleri karşılaştırıldığında istatistiksel
açıdan anlamlı fark bulunmadı (p=0.061, p=0.070, p=0.071) ve hastaların klinik
ve önlük tercihleri karşılaştırıldığında istatistiksel açıdan anlamlı fark
bulundu (p=0.017, p=0.001). Buna göre diş hekimine gidenlerin gitmeyenlere göre
daha çok düz, sade kliniği ve beyaz önlüğü tercih ettikleri saptandı.

Sonuç: Çocukların hekimin
dış görünüşü ile ilgili güçlü bakış açısı ve tercihlere sahip olduğu saptandı.
Buna göre anksiyete ile diş çürüğü sıklığı arasında ilişki olabileceği ve
hekimin dış görünümünde yapılabilecek küçük değişiklikler ile çocukların
anksiyete seviyelerinde azalmaların sağlanabileceği sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler: CFSS-DS,
dental anksiyete, dental korku, diş çürüğü, hekimin dış görünümü

EVALUATION OF THE EFFECT OF DENTISTS' APPEARANCE RELATED WITH DENTAL STATUS
IN 6-12 YEARS OLD CHILDREN

ABSTRACT

 Aim: Dental anxiety is a common situation encountered for patients receiving
dental treatment. Avoidance of dental care due to dental anxiety leads to
problems with several adverse consequences to the patients oral health.
Therefore, early identification of dental
anxiety increases the success of treatment by eliminating the fear of the
patient. The aim of this study was to determine the frequency of dental fear
and the relationship between dental fear and dental caries, find the ideal
dentist appearance that can reduce anxiety of the child and improve dental
treatment by altering the dentist appearance.

Materials
and Methods: “Children’s Fear Survey Schedule-
Dental Subscale” and “How should be a dentist according to the child?”
questionnaires were applied to 810 patients between 6-12 years of age in this
study. Patients were examined after the questionnaires and DMFT/dmft indexes
were determined.

Results: The patients were divided into three subgroups according
to CFSS-DS (low anxiety, medium anxiety, severe anxiety). Statistically
significant difference was detected between the anxiety scores according to age
and gender of the patients (p=0.046, p=0.001). Accordingly, anxiety score among
6-8 year olds and girls was found to be higher. When the relationship between
anxiety and dental caries was evaluated, statistically significant difference
was detected. (DMFT p=0.030, dmft p=0.015). DMFT/dmft scores were found to be
higher in patients with high levels of dental anxiety. No significant
differences were found among the colors of equipment, mask and gloves (p=0.061, p=0.070, p=0.071), but there were found the
choices of the colors of clinic environment and uniform with regard to dental
visits (p=0.017, p=0.001). According to the
above findings, patients who visited the dental clinics more frequently have
been commonly preferenced smooth, simple clinics and white uniforms rather than
the less ones.

Conclusion: Additionally, it was detected that children had a high
perception and strong preference towards the apperance of the dentist and
dental clinic.  It can be concluded that
anxiety and dental caries are related and little alterations in the dentists’
appearance can reduce the dental anxiety in children.

Keywords: CFSS-DS, dental anxiety, dental fear, dental caries,
dentists’ appearance

Anahtar Kelimeler

CFSS-DS, dental anksiyete, dental korku, diş çürüğü

Kaynakça

• 1. Kırbaş ZO, Özkan H. Ağız diş sağlığı merkezine başvuran 9-12 yaş grubu çocukların durumluk kaygı düzeylerinin belirlenmesi. Behçet Uz Çocuk Hast Derg 2014; 4: 128-34.
• 2. Akarslan Z, Erten H. Diş hekimliği korkusu ve kaygısı. Hacettepe Diş Hek Fak Derg 2009; 1:62-8.
• 3. Özdaş Öner D, Zorlu S. Diş kliniğinde "kim, neden, niye korkar?". Turkiye Klinikleri J Pediatr Dent-Special Topics 2015; 1: 18-23.
• 4. Bayrak S, Şen ET, Eğilmez T, Tüloğlu N. Ebeveyn dental kaygısı ve sosyodemografik faktörlerin çocukların dental kaygısı üzerine etkileri. Atatürk Üniv Diş Hek Fak Derg 2010; 20: 181-8.
• 5. Bodrumlu E, Sümer AP, Sümer M, Köprülü H. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesine başvuran bireylerde dental korkunun değerlendirilmesi. Hacettepe Diş Hek Fak Derg 2006; 30: 51-6.
• 6. Locker D, Poulton R, Thomson WM. Psychological disorders and dental anxiety in a young adult population. Commun Dent Oral Epidemiol 2001; 29: 456-63.
• 7. Peretz B, Mann J. Dental Anxiety Among Israeli Dental Students: a 4-year longitudinal study. Eur J Dent Educ 2000; 4: 133-7.
• 8. Kent GG. The Psychology of Dental Care. 2nd ed. Bristol: Wright; 1991; 43-65.
• 9. Panda A, Garg I, Bhobe AP. Children's perspective on the dentist's attire. Int J Paediatr Dent 2014; 24: 98-103.
• 10. Kleinknecht RA, Klepac RK, Alexander LD. Origins and characteristics of fear of dentistry. J Am Dent Assoc 1973; 86: 842-6.
• 11. Mathewson RJ, Primosch RE. Behavioral and Physical Assesment. Fundamentals of Pediatric Dentistry Carol Stream. 2nd ed. IL: Mosby; 1995; 7-23.
• 12. Panda A, Garg I, Shah M. Children's pereferences concerning ambiance of dental waiting rooms. Eur Arch Paediatr Dent 2015; 16: 27-33.
• 13. Cuthbert MI, Malamed BG. A screening device: children at risk for dental fear and management problems. ASDC J Dent Child 1982; 49: 432-6.
• 14. Köroğlu A, Durkan R. Diş hekimliği uygulamalarında karşılaşılan dental anksiyete sendromunun etiyolojisinin ve tedavi yöntemlerinin değerlendirilmesi. Atatürk Üniv Diş Hek Fak Derg 2010; 20: 205-12.
• 15. Akbay Oba A, Dülgergil CT, Saroğlu Sönmez I. Prevalence of dental anxiety in 7- to 11-year-old children and its relationship to dental caries. Med Princ Pract 2009; 18: 453-7.
• 16. Ergüven SS, Işık B, Kılınç Y. Diş hekimliği fakültesi birinci sınıf öğrencileri ile son sınıf öğrencilerinin dental kaygı-korku düzeylerinin karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi. Acta Odontol Turc 2013; 30: 70-6.
• 17. Önçağ O, Çoğulu D. Ailenin sosyoekonomik durumu ve eğitim düzeyinin çocuklarda dental kaygı üzerine etkisi. A.Ü. Diş Hek Fak Derg 2005; 32: 45-54.
• 18. Lee CY, Chang YY, Huang ST. Prevalence of Dental Anxiety among 5-to8-Year-Old Taiwanese Children. Am Assoc Pub Health Dent 2007; 67: 36-41.
• 19. Wogelius P, Poulsen S, Sørensen T. Prevalence of dental anxiety and behaviour management problems among six to eight years old Danish children. Acta Odontol Scand 2003; 61: 178-83.
• 20. Klingberg G. Reliability and validity of the Swedish version of the Dental Subscale of the Children’s Fear Survey Schedule, CFSS-DS. Acta Odontol Scand 1994; 52: 255-6.
• 21. Raj S, Agarwai M, Aradhya K, Konde S, Nagakisore V. Evaluation of Dental Fear in Children during Dental Visit using Children’s Fear Survey Schedule-Dental Subscale. Int J Clin Pediatr Dent 2013; 2013: 12-5.
• 22. Majstorovic M, Veerkamp JS, Skrinjaric I Reliability and validity of measures used in assessing dental anxiety in 5- to 15-year-old Croatian children. Eur J Paediatr Dent 2003; 4: 197-202.
• 23. Yamada MKM, Tanabe Y, Sano T, Noda T. Cooperation during dental treatment: the Children's Fear Survey Schedule in Japanese children. Int J Ped Dent 2002; 12: 404-9.
• 24. Folayan MO, Idehen EE, Ufomata D. The effect of sociodemographic factors on dental anxiety in children seen in a suburban Nigerian hospital. Int J Paediatr Dent 2003; 13: 20-6.
• 25. Le Baron S, Zeltzer L. Assessment of acute pain and anxi- ety in children and adolescents by self-reports, observer reports and a behavior checklist. J Consult Clin Psychol 1984; 52: 729-38.
• 26. Corah NL. Development of a dental anxiety scale. J Dent Res 1969; 48: 596.
• 27. Stabholz A, Peretz B. Dental Anxiety Among Patients Prior To Different Dental Treatments. Int Dent J 1999; 49: 90-4.
• 28. Liddell A, Murray P. Sex and age differences in children's reports of dental anxiety and self-efficacy relating to dental visits. Canad J Behav 1989; 21: 270-8.
• 29. Milgrom P, Mance lL, King B, Weinstein P. Origins of childhood dental fear. Behav Res Ther 1995; 33: 313-9.
• 30. ten Berge M, Veerkamp JS, Hoogstraten J, Prins PJ. Childhood dental fear in the Netherlands: prevalence and normative data. Community Dent Oral Epidemiol 2002; 30: 101-7.
• 31. Kruger E, Thomson WM, Poulton R, Davies S, Brown RH, Silva PA. Dental caries and changes in dental anxiety in late adolescence. Community Dent Oral Epidemiol 1998; 26: 355-9.
• 32. Rantavuori K, Lahti S, Hausen H, Seppa L, Karkkainen S. Dental fear and oral health and family characteristics of Finnish children. Acta Odontol Scand 2004; 62: 207-13.
• 33. Alvesalo I, Murtomaa P, Milgrom P, Honkanen A, Karja-lainen M, Tay KM. The Dental Fear Survey Schedule: a study with Finnish children. Int J Paed Dent 1993; 3: 193-8.
• 34. Hägglin C, Hakeberg M, Ahlqwist M, Sullivan M, Berggren U. Factors associated with dental anxiety and attendance in middle-aged and elderly women. Community Dent Oral Epidemiol 2000; 28: 451-60.
• 35. Schuller AA, Willumsen T, Holst D. Are there differences in oral health and oral health behavior between individuals with high and low dental fear? Community Dent Oral Epidemiol 2003; 31: 116-21.
• 36. Münevveroğlu AP, Akgöl BB, Erol T. Assessment of the feelings and attitudes of children towards their dentist and their association with oral health. doi: http://dx.doi.org/10.1155/2014/867234. Hindawi Publishing Corporation Dentistry 2014; 4 pages.
• 37. Ay ZY, Çağlar F, Orun B, Uskun E. Hastaların ağız sağlığı, dental anksiyete düzeyleri ve olası belirleyicileri ile ilgili bildirimlerinin ölçek sonuçlarıyla tutarlılığı. SDÜ Sağ Bil Derg 2014; 5: 56-61.
• 38. Doerr PA, Lang WP, Nyquist LV, Ronis DL. Factors associated with dental anxiety. J Am Dent Assoc 1998; 129: 1111-9.
• 39. Abrahamsson KH, Berggren U, Carlsson SG. Psychosocial aspects of dental and general fears in dental phobic patients. Acta Odontol Scand 2000; 58: 37-43.
• 40. Nicolas E, Bessadet M, Collado V, Carrasco P, Rogerleroi V, Hennequin M. Factors affecting dental fear in French children aged 5–12 years. Int J Paediatr Dent 2010; 20: 366-73.
• 41. Mistry D, Tahmassebi JF. Children’s and parents’ attitudes towards dentists’ attire. Eur Arch Paediatr Dent 2009; 10: 237-40.
• 42. AlSarheed M. Children’s Perception of their dentists. Eur J Dent 2011; 5: 186-90.
• 43. Ellore VPK, Mohammed M, Taranath M, Ramagoni NK, Kumar V, Gunjalli G. Children and Parent’s Attitude and Preferences of Dentist’s Attire in Pediatric Dental Practice. Int J Clin Pediatr Dent 2015; 8: 102-7.
• 44. Tong HJ, Khong J, Ong C, Ng B, Lin Y, Ng JJ, et al. Children’s and parents’ attitudes towards dentists’ appearance, child dental experience and their relationship with dental anxiety. Eur Arch Paediatr Dent 2014; 15: 377-84.
• 45. Keenum AJ, Wallace LS, Stevens AR. Patients’ attitudes regarding physical characteristics of family practice physicians. South Med J 2003; 96: 1190-4.
• 46. Rehman SU, Nietert PJ, Cope DW, Kilpatrick AO. What to wear today? Effect of doctor’s attire on the trust and confidence of patients. Am J Med 2005; 118: 279-86.
• 47. Kleinknecht RA, Klepac RK, Alexander LD. Origins and characteristics of fear of dentistry. J Am Dent Assoc 1973; 86: 842-6.
• 48. Dunn JJ, Lee TH, Percelay JM, Fitz JG, Goldman L Patient and officer attitudes on physician attire and etiquette. JAMA 1987; 257: 65-8.
• 49. McCarthy JJ, McCarthy MC, Eilert RE. Children’s and parents’ visual perception of physicians. Clin Pediatr 1999; 38: 145-52.
• 50. Kuscu OO, Caglar E, Kayabasoglu N, Sandalli N. Preferences of dentist’s attire in an group of Istanbul school children related with dental anxiety. Eur Arch Paediatr Dent 2009; 10: 38-41.
• 51. McKenna G, Lillywhite GRR, Maini N. Patient preferences for dental attire: a cross-sectional survey in a dental hospital. Brit Dent J 2007; 203: 681-5.
• 52. Shulman ER, Brehm WT. Dental clinical attire and infection-control procedures: Patients' attitudes. J Am Dent Assoc 2001; 132: 508-16