MYSİA BÖLGESİ MEZAR STELLERİ ÜZERİNE İKONOGRAFİK DEĞERLENDİRME/ Icoographic Evalution of Funerary Stele in Mysia Region

Yıl 2019, Sayı: 62, 293 - 303, 27.06.2019

Ahmet Cuneydi Has

Öz

Öz

Mermer ya da taştan yapılan ve yüzeylerinin düzeltilmesi ile elde edilen mezar stelleri, üzerlerindeki yazıt ve betimlerle ölümsüzlüğü simgeleyen antik dönem insanının mesajlarını yansıtan eserlerdir. Bu eserlerde gördüğümüz figürler gerek vücut diliyle gerekse de bir takım sembollerle nasıl bir geçmişe sahip olduklarını, erdemlerini, mesleğini ve ölümden sonra nasıl bir hayat sürme arzusunda olduklarını ifade etmeye çalışmışlardır. Bu istek sadece ölen kişinin değil bazen de ailesinin ilgi alanlarını ve yaşamını açıklayan birçok sembol ve nesnelerden ibaretti. Antik Dönemde Mysia olarak anılan bölge, mezar steli üreten diğer merkezlere göre özel bir yere sahipti. Bu ayrıcalık kendini steller üzerinde işlenen mimari, mitoloji, doğa ve insan figürleri gibi unsurlarda göstermekteydi. Geçmişin bir aynası olarak değerlendirebileceğimiz mezar stelleri üzerinde, oturan ya da ayakta duran erkekkadın figürleri, çocuk figürleri, sunu yapan hizmetçi tipleri ile birlikte ölen kişileri ya da ailesini temsil eden unsurlar ele alınarak verilmek istenen mesajlar yorumlanacaktır. 

Anahtar Kelimeler: Mezar steli, Mysia, İkonografi

Abstract

Funerary steles which are obtained by glazing their surfaces and made of marble or stone with the purpose of those who are deceased are the works symbolizing eternity with the inscriptions and descriptions on. The figures seen on those works try to represent what kind of history they have, their virtues, professions and what kind of life they would like to have after death through their body languages and various symbols. This wish is sometimes made up of many symbols and materials explaining not only the deceased but also the interests and lifestyle of the family of the deceased. The region called Mysia in the Ancient Period (most parts of the Southern Marmara) had a special place in proportion to the other centres where funerary steles are produced. This privilege is based on the presentation of elements such as architecture, nature, mythology and human figures on funerary steles within a wide composition. Funerary steles which are evaluated as the mirror of the past will be explained through the messages which are given via symbols of male, female and child figures, and serving maidens.

Keywords: Funerary steles, Mysia, Iconography

Anahtar Kelimeler

Mezar steli, Mysia

Kaynakça

• Abay, Nizam. (2016). “Hellenistik Dönem’e Ait Bir Mezar Steli”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s. 152-160. Aslan, Erdoğan. (2010). “Antik Dönem Mezar Stelleri Üzerinde Betimlenen Simetrik Karinalı Ticaret Gemileri”, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, s. 61-78. Atalay, Erol. (1990). “Doğu Grek Hellenistik Çağ Mezar Stellerinde Çocuk ve Hizmetçi Figürleri”, X. Türk Tarih Kongresi, 1. Cilt, s. 285-292. Mysia Bölgesi Mezar Stelleri Üzerine İkonografik Değerlendirme AÜEDFD 62 299 Bener, S. Selvi. (2008). Eski Yunan ve Roma’da oyun ve oyuncaklar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul. Canlı, Handegül. (2015). Hellenistik ve Roma Dönemlerinde Mezar Stellerinde Semboller, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mersin. Casson, Lionel. (2002). Antik Çağda Denizcilik ve Gemiler. İstanbul: Homer Kitabevi. Çekilmez, Murat. (2008). Tire Müzesinden Hellenistik ve Roma Dönemi Mezar Stelleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Aydın. Ful, Şengül Dilek. (2008). Yazıtların Işığında Mysia Bölgesi Kültleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Erzurum. Kanel, Rudolf. (1992). Zwei Hellenistische Grabstelen Aus Der Umgebung Von Kyzikos in Basel, Studien zum antiken Kleinasien II, Asia Minor Studien, Sayı: 8, s. 109-116. Koçhan, Nurettin. (2011). Kyzikos Tarihi ve Mimari Kalıntıları, Bursa: Renkvizyon Ofset Form Matbaacılık. 2011.