BELLEK, TRAVMA VE EDEBİYAT

Yıl 2019, Sayı: 63, 627 - 646, 27.12.2019

İsmail Avcu

Öz

İnsanı
diğer canlılardan ayıran temel özelliklerden biri hatırlama eylemidir. Bellek
ise bu eylemin gerçekleştirildiği yer olarak, çağlar boyunca önem verilen bir
kavram olmuştur. Bireysel olarak kişinin geçmişini günümüze yansıtan ve kişinin
kimliğini tanımlayan bellek kavramı aynı zamanda toplumların tarihsel,
sosyolojik ve politik olarak incelenmesine de olanak sağlar. Kendine psikanaliz
ve politika gibi platformlarda yer bulan bellek, zamanla bir edebiyat konusu
olmayı başarmıştır. Çağdaş edebiyat çalışmalarında özellikle 1990’lardan sonra
öne çıkan bellek kavramı uluslararası düzeyde birçok yazarın odak noktası
haline gelmiştir.

Bu çalışmada, bellek
kavramı etimolojik olarak incelenmiş ve çağlar boyunca nasıl ele alındığı
üzerine anlatımlarda bulunulmuştur. Özellikle yirminci yüzyılın ikinci
yarısından sonra öne çıkan bir konu olmasının sebepleri ve o dönemde nasıl ele
alındığı da irdelenmiştir. Bellek kavramı ve kavramın edebiyatla olan ilişkisi
üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Bellek, Travma, Roman, Kimlik, Edebiyat

Kaynakça

• Akarsu, B. (1975) Felsefi Terimler Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Aristotle. (1972). ‘’De Memoria et Reminiscentia’’ in Richar Sorabji (trans. And et.) Aristotle on Memory. London: Duckworth, s. 47- 60.
• Augustine, St. (1961) Confession, trans. R. S. Pine. Coffin, Harmondsworth: Penguin.
• Bloch, D. (2007). Aristotle on Memory and Recollection. Boston: Brill
• Carrutthers, M. (2008). The Book of Memory: A Study of Memory in Medieval Culture. Cambridge and New York: Cambridge University Press
• Coleman J. (1992). Ancient and Medieval Memories. Cambridge and New York: Cambridge University Press
• Caruth, C. (1996). Unclaimed Experience: Trauma, Narrative, and History. Baltimore and London: The Johns Hopkins University Press.
• Draaisma, D. (2007). Bellek Metaforları. İstanbul: Metis Yayınları
• Erll, A., Nünning, A. (2008). Cultural Memory Studies: An International and Interdisciplinary Handbook. Berlin and New York: Walter de Gruyter
• Guo, D. (2012). ‘’Trauma Memory and History in Kazuo Ishiguro’s Fiction ‘’. Theory and Practice in Language Studies, Vol. 2, No. 12, s. 2508- 2516
• Heiremans, D. (2007- 2008). Memory in Kazuo Ishiguro’s When We Were Orphans and A Pale View of Hills. Gent: Universiteit Gent
• Hodgkin, K., Radstone, S. (2003). Contested Pasts: The Politics of Memory. London and New York: Routledge Taylor and Francis Grouphttps://www.albany.edu/writers.inst/webpages4/archives/tu_ishiguro_kazuo.html
• Hume, D. (2008). A Treatise of Human Nature. Conton: NuVision Publications.
• King, R. A. H. (2009). Aristotle and Plotinus on Memory. Berlin: De Gruyter
• Köklüdağ, M. (2016). "Retorik”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 40, ss. 202- 206.
• Liquori, D. (2005). Texture of memory: Ishiguro finds in the fog of recollection a device
• Molino, M. R. (2012). Traumatic Memory and Narrative Isolation in Ishiguro’s A Pale View of Hills.
• Nalbantian, S. (2003). Memory in Literature. New York: Palgrave Macmillan.
• Ray, K. S. (2017). ‘’ Memory and Kazuo Ishiguro’s Novels: A Review’’. Literary Herald. Vol. 2, Issue 4, s. 292- 309.
• Richards, J. (2008). Rhetoric. London: Routledge Taylor and Francis Group
• Ricoeur, P. (2004). Memory, History, Forgetting. Chicago and London: The University of Chicago Press
• Rossington, M., Whitehead, A. (2007). Theories of Memories. Edinburgh: Edinburgh University Press
• Shaffer, B. W. (1998). Understanding Kazuo Ishiguro: Understanding Contemporary British Literature. University of South Carolina Press.
• Silva, A. (2010). The (Ho)use of Memory: Kazuo Ishiguro’s Novels of Remembrance. Aveiro: Universidade de Aveiro.
• Şirin, E. (2018). İdris Sezgin Şiirine Bakış Denemesi. http://www.ekdergi.com/idris-sezgin-siiri-uzerine-bakis-denemesi/
• Teo, Y. (2014). Kazuo Ishiguro and Memory. UK: Palgrave Macmillan Türk Dil Kurumu. http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5b7d76873d7927.69148747
• Whitehead, A. (2004) Trauma Fiction. Edinburgh: Edinburgh University Press Ltd.
• Whitehead, A. (2008). Memory. London: Routledge
• Winter, J. (2006) Remembering War. London: Yale University Press
• Yates, F. A. (1966). The Art of Memory. London: Routledge and Kegan Paul.
• Ykema, S. (2011) Degrees of Unreliability in a Selection of Kazuo Ishiguro’s Novels.