A Different Identity Sukayna in The History of Arab Poetry Critıcism

Yıl 2021, Sayı: 66, 1 - 15, 24.06.2021

Nurullah Yılmaz

Öz

When we look at the critique of literary criticism, especially poetry criticism in the Umayyid period, we can easily see that much importance is given to the criticism in each level between women and men in different sectors in the Hejaz region. There is no doubt that this critical perspective led to the discovery of new horizons in the field of scientific and literary in the Arab-İslamic geography and the creation of alternative thinking among Muslims. At first glance, it may seem like a regular literary activity in the framewoerk of poetry debate, but actually all these is a reflection of the conflicts around the religious, social and political events evolving at a dizzying pace in early period of Islam. In this regard, we should give the right to Sukayna as a religious, political, social and literary figure, from the family of the prophet and at the same she has a strong female identity. Because, Sukayna also a significant cost woman personality for us, in the context of date in the critical thinking in the critique of Arab poetry such as other Arab writers and poets

Anahtar Kelimeler

The classical Arabic poetry, the critique of Arab poetry, Sukayna, Arab women poets, the incident of Karbala.

ARAP ŞİİR TENKİDİ TARİHİNDE FARKLI BİR KİMLİK: SÜKEYNE

Öz

Emeviler döneminde edebî tenkide, özellikle şiir tenkidine göz attığımızda Hicaz bölgesinde kadın erkek farklı kesimler arasında her düzeyde eleştiriye ne denli önem verildiğini rahatlıkla görebiliriz. Kuşkusuz bu eleştirel bakış açısı, Arap İslam coğrafyasında ilmî ve edebî alanda yeni ufukların keşfine, Müslümanlar arasında alternatif düşünce tarzlarının doğmasına neden olmuştur. İslâm’ın ilk dönemlerinde baş döndürücü bir hızla gelişen dînî, siyâsî ve sosyal olaylar ilk bakışta şiir tartışmaları çerçevesinde normal bir edebî aktivite gibi görünse de aslında toplumsal alandaki yoğun fikir çatışmalarının şiire yansımış halidir. Bu bakımdan Peygamber ailesinden gelen güçlü bir kadın kimliği olan Sükeyne’nin dînî, siyâsî, sosyal ve edebî bir figür olarak hakkını teslim etmemiz gerekir. Çünkü bizce, birçok ünlü Arap şair ve edipleri gibi Sükeyne de Arap şiir tenkidi alanında eleştirel düşünce bağlamında tarihe mal olmuş önemli bir bayan şahsiyettir.

Anahtar Kelimeler

Klasik Arap şiiri, Arap şiir tenkidi, Sükeyne, Arap kadın şairleri, Kerbe-la olayı.

Kaynakça

• Abdunnûr, Cebbûr. (1984). el-Mu‘cemu’l-edebî, Beyrut: Dâru’l-‘ilm li’l-melâyîn.
• Abdurrahman, ‘Âişe. (1987). Terâcimi Seyyidâti Beyti’n-Nubuvve Sukeyne Binti’l-Huseyn, Kahire: Dâru’r-Reyyân li’t-Turâs.
• Atîk, ‘Abdul‘azîz. (1986). Târîhu’n-nakdi’l-edebî ‘inde’l-‘Arab, Beyrût: Dâru’n-nehdeti’l-‘Arabiyye.
• el-Câhız, Ebû ‘Usmân ‘Amr b. Bahr b. Mahbûb el-Câhız el-Kinânî. (1975). el-Beyân ve’t-tebyîn, Mısır: Thk. Muhammed Hârûn.
• Çetin, M. Nihad. (1973). Eski Arap Şiiri. İstanbul.
• Dayf, Şevkȋ. (1977). ‘Asrud-duveylât ve’l-imârât, Kahire.
• Dîvânu Cemîl Buseyne. (tsz). Beyrut: Dâru Sâdır.
• el-Fâhûrî, Hannâ. (1986). el-Câmi‘ fî târîhi’l-edebi’l- ‘Arabî el-Edebu’l-kadîm, Beyrut: Dâru’l-cîl.
• Görgün, Hilal. (2010). “Sükeyne bint Hüseyin”, TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 38, İstanbul.
• el-Isfahânî, Ebû’l-Ferec. (1865). ‘Alî b. Abdullah, Kitâbu’l-ağânî., Bulak.
• Faysal, Şukrȋ. (1986). Tatavvuru’l-gazel beyne’l-Câhiliyye ve’l-İslâm, Bey-rut: Dâru’l-‘lm li’l-melâyîn.
• İbn Hallikân. (1968). Şemseddîn Ebû’l-‘Abbâs Ahmed, Vefeyâtu’l- a‘yân, Beyrut: Nşr. İhsân‘Abbâs.
• el-İsfahânî, Ebû’l-Ferec (1905). ‘Alî b. el-Huseyn, Kitâbu’l-agᾱnî. Kâhire: Nşr. El-Hc Mahmûd Sâsî el-Mağribî.
• el-Muncid fî’l-luga ve’l-a‘lâm. (1973). Beyrut: Dâru’l-Maşrik. 21. Baskı.
• Yılmaz, Nurullah. (1995). Üçüncü Abbasi Asrında Edebi Çevre, Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı, Erzurum.